1. Vai trò của Vitamin C
Vitamin C đóng vai trò quan trọng với nhiều hoạt động của cơ thể, trong đó bao gồm:
Vai trò với hệ miễn dịch
Vitamin C có nhiều tác dụng với sức khoẻ nhưng nó được biết đến phổ biến như một "siêu sao" của miễn dịch. Vitamin C tăng cường sức khoẻ miễn dịch theo nhiều cách khác nhau:
- Hỗ trợ sản xuất interferon, giúp tăng cường chức năng của các tế bào thực bào.
- Ức chế quá trình apoptosis của các dạng tế bào lympho T, một loại tế bào bạch cầu đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch.
- Tăng cường sản xuất oxit nitơ của thực bào, có thể làm cho màng vi khuẩn dễ thấm hơn đối với một số loại thuốc kháng sinh.
- Củng cố hệ thống phòng thủ của da, giúp da khoẻ mạnh.
- Giúp vết thương nhanh lành hơn.
Vai trò khác của vitamin C
Vitamin C là chất chống oxy hóa mạnh, tăng cường mức độ chống oxy hóa trong máu. Từ đó bạn có thể giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim, và mạch máu thêm khoẻ mạnh.
Bổ sung vitamin C cũng đã được chứng minh có thể giảm huyết áp ở cả người lớn khỏe mạnh và những người bị huyết áp cao; giảm nồng độ axit uric trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh gút;
Vitamin C cũng góp phần giảm nguy cơ thiếu sắt, bảo vệ trí nhớ và khả năng tư duy, hoạt động của não, chống lại lão hoá.
2. Có nên dùng C sủi để cung cấp vitamin C?
Cung cấp vitamin C bằng C sủi mang lại rất nhiều lợi ích nhưng cũng tiềm ẩn những nguy cơ gây hại cho sức khoẻ khi dùng sai cách.
Lợi ích khi dùng C sủi
Một viên nén C sủi gồm axit thực phẩm hữu cơ kết hợp với cacbonat để tạo thành muối kali, natri, canxi hoặc magiê của axit, và đệm dung dịch đến độ pH bình thường, do đó nó dễ dàng đi vào dạ dày.
Các nghiên cứu lâm sàng chứng minh rằng các thành phần này có thể được hấp thụ vào máu trong vòng 15 phút với nhiều lợi ích:
- Hấp thụ tốt hơn và nhanh hơn: Khác với viên nén thông thường tan chậm trong dạ dày, làm chậm hoặc giảm sự hấp thu, viên sủi được hòa tan sẵn trong chất lỏng nên các thành phần được hấp thụ nhanh chóng, hoàn toàn và đồng nhất.
- Tăng lượng nước được hấp thụ: Mỗi ngày, mỗi người trưởng thành trung bình cần bổ sung 1,5-2 lít nước. Uống viên C sủi ngoài cung cấp các vitamin cần thiết, nó còn giúp bạn bổ sung lượng nước mà cơ thể đang thiếu hụt do sự mất nước, điện giải vì sốt, đổ mồ hôi quá nhiều.
- Thuận tiện cho những người hay bị nghẹn: Nhiều người bị nghẹn, khó nuốt trôi khi dùng viên nén hoặc viên nang rắn, đặc biệt là khi bị ốm. Viên C sủi là một lựa chọn thay thế phù hợp cho đối tượng này.
Tác hại do dùng C sủi
Uống viên C sủi giúp bạn bổ sung vitamin C và lượng nước cần thiết. Tuy nhiên, sự tiện lợi này có thể khiến bạn uống quá liều mà không hay biết. Một số hậu quả khi uống thừa vitamin C là:
- Sỏi thận: Oxalate là một chất giúp lượng vitamin C dư thừa thải ra khỏi cơ thể bạn qua nước tiểu. Nhưng khi bạn bổ sung quá liều vitamin C, trong một số trường hợp, oxalate có thể liên kết với các khoáng chất và tạo thành các tinh thể, gây ra sỏi thận.
- Các vấn đề về tiêu hóa: Khó tiêu hóa là triệu chứng phổ biến khi bổ sung thừa vitamin C. Dù ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C không gây ra vấn đề này, nhưng khi bạn dùng quá nhiều C sủi có thể gây ra tiêu chảy, buồn nôn và đôi khi là trào ngược axit.
- Nội tạng bị tổn thương: Vitamin C tăng sự hấp thụ sắt, và thừa vitamin C dẫn đến tình trạng thừa sắt. Điều này tác động tiêu cực đến tim, gan, tuyến giáp, tuyến tụy và hệ thần kinh trung ương.
3. Bổ sung vitamin C bằng các thực phẩm khác
Hoa quả
- : giàu vitamin C, với 202,6 mg vitamin trong một quả dưa cỡ trung bình và 25,3 mg trong một lát.
- họ cam quýt: Một trung bình cung cấp 70mg Vitamin C, một quả bưởi cung cấp khoảng 56mg. cam quýt chứa lượng vitamin C cao hơn, với một ly 225mg cung cấp khoảng 125mg vitamin C.
- Ổi: nhiều vitamin C hơn các loại trái cây họ cam quýt. Cùng 100g cam và ổi, trong ổi chứa lượng vitamin C cao gấp 4 lần cam, với 220mg vitamin C/100g ổi.
Bổ sung vitamin C bằng thực phẩm tốt hơn nhiều so với uống viên C sủi
Đồ ăn, rau củ
- : Bông cải xanh chứa nhiều vitamin C như một quả cam. Bông cải xanh còn chứa nhiều chất khoáng quan trọng: , Sắt, , Kali, Kẽm, Thiamin, Riboflavin, Niacin và ;
- : còn được gọi là bắp cải tím, có nhiều vitamin C và ít calo. Một nửa cốc chỉ chứa 14 calo nhưng gần một nửa giá trị vitamin C.
- Kiwi: Một quả kiwi chứa vừa đủ vitamin C khuyến nghị hàng ngày của bạn.
- : Ngoài vitamin C, trong ớt chuông có nhiều vitamin A, kali, axit folic và chất xơ. Ớt chuông đỏ có lượng beta-carotene nhiều hơn gần 11 lần và vitamin C gấp 1,5 lần so với .
4. Lưu ý khi bổ sung vitamin C
Uống viên sủi Vitamin C đúng cách
Viên sủi Vitamin C mang lại nhiều tác dụng về sức khỏe nhưng không phải ai cũng có thể được sử dụng. Nhất là dùng không đúng cách thì nó sẽ để lại những tác hại khôn lường. Vậy uống viên sủi Vitamin C đúng cách như thế nào?
- Không uống viên sủi Vitamin C nhiều lần trong ngày:
- Viên sủi Vitamin C có chứa khoảng 60 – 75mg Vitamin C. Nếu dùng quá liều, lượng Vitamin C dư thừa sẽ được đào thải qua nước tiểu.
- Với những bệnh nhân bị sỏi thận, không nên dùng quá 1g Vitamin C/ngày. Nếu dùng quá nhiều thì nó sẽ gây ảnh hưởng đến các xét nghiệm cận lâm sàng.
- Các chuyên gia khuyến cáo, mỗi ngày cả nam và nữ nên bổ sung liều lượng Vitamin C khoảng 60mg. Đối với những người hút thuốc lá nhiều thì liều lượng tốt nhất là 35mg so với người bình thường.
- Với trẻ em và phụ nữ mang thai bổ sung Vitamin C cần phải theo những chỉ định của các bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Không nên uống Viên sủi Vitamin C vào buổi tối: Một vài nghiên cứu cho thấy Vitamin C uống nhiều vào buổi tối có thể gây khó ngủ bởi chúng có tác dụng kích thích nhẹ. Tốt nhất bạn nên sử dụng trước 16h và phải dùng sau khi ăn.
- Không dùng vitamin C khi đói bụng, bởi nó có thể gây xót và kích thích dạ dày.
- Bảo quản Vitamin C đúng cách: Mọi loại Vitamin C cần phải được bảo quản trong hộp kín, ở nơi khô ráo. Nên giữ thuốc ở nhiệt độ dưới 25 độ C, tránh những nơi ẩm thấp và có ánh sáng trực tiếp.
- Chống chỉ định:
- Người bị tăng huyết áp: Viên sủi bọt có chứa lượng lớn Natri – thành phần có trong muối, khiến huyết áp tăng.
- Người bị bệnh thận: Vitamin C uống không đúng cách có thể gây sỏi thận cũng như sản sinh các chất gây hại chức năng thận.
Không dùng vitamin C sau khi ăn hải sản
Các loại động vật có vỏ như tôm nước ngọt có nhiều hợp chất asen hóa trị 5 sau khi ăn nếu uống vitamin C hay ăn những thức ăn có chứa vitamin C như ớt, cà chua, mướp đắng, cam quýt, chanh... sẽ làm cho Asen hóa trị IV biến thành Asen hóa trị 3.
Đây là chất thạch tín có độc bảng A có thể gây chết người. Vì vậy đã uống vitamin C và ăn các thứ có vitamin C thì tuyệt đối không được ăn các loại động vật có vỏ sống trong nước.
Liều lượng vitamin C được khuyến nghị bổ sung mỗi ngày
Viện Y học [IOM] đã phát triển một bộ các giá trị tham khảo cho mức tiêu thụ chất dinh dưỡng cụ thể, bao gồm cả vitamin C.
Các khuyến nghị của RDA [chế độ ăn được khuyến nghị] cho các nhóm tuổi và giới tính cụ thể phải đáp ứng nhu cầu chất dinh dưỡng của 97–98% người khỏe mạnh
Dưới đây là chế độ ăn được khuyến nghị RDA cho vitamin C :
Ngoài các khuyến nghị của RDA đối với vitamin C, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm [FDA] đã ban hành Giá trị hàng ngày được khuyến nghị [DV].
DV được phát triển cho thực phẩm và nhãn phụ. Nó giúp bạn xác định phần trăm chất dinh dưỡng trong một khẩu phần thức ăn, so với nhu cầu hàng ngày. Trên nhãn thực phẩm, giá trị này được hiển thị dưới dạng % DV
Hiện tại, lượng vitamin C được khuyến nghị cho người lớn và trẻ em từ 4 tuổi trở lên là 60 mg bất kể giới tính. Tuy nhiên, vào tháng 1 năm 2020, con số này sẽ tăng lên 90 mg.
Tổng kết
Vitamin C có nhiều tác dụng tích cực với sức khoẻ của bạn. Tuy nhiên, bạn cần biết liều vitamin C mà cơ thể mình cần dựa trên các yếu tố sức khoẻ, chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt. Cách tốt nhất để bổ sung vitamin C là qua hoa quả, rau củ bạn ăn hàng ngày.
Nếu bạn lo lắng không biết mình có bị thiếu vitamin C và cần bổ sung bằng viên uống ngoài hay không, hãy kết nối ngay tới bác sĩ Dinh dưỡng uy tính của Doctor Anywhere nhé! DA tặng bạn mã XINCHAO, miễn phí 01 phiên tư vấn, thăm khám trên ứng dụng Doctor Anywhere.