Thành lập tổ chuyên gia trong đấu thầu là công việc cần thiết để đánh giá hồ sơ dự thầu, đây là công tác rất quan trọng vì nếu đánh giá không chính xác thì sẽ không lựa chọn được nhà thầu có kinh nghiệm, năng lực, tài chính và giá dự thầu tốt nhất. Đánh giá của tổ chuyên gia đấu thầu cũng nhằm tạo ra sự minh bạch công bằng, công khai trong công tác đấu thầu.
Khi đó chất lượng công tác đấu thầu tại ban quản lý dự án sẽ được nâng lên, các sai sót tồn tại trong công tác tổ chức đấu thầu sẽ được khắc phục, giảm thiểu các tiêu cực trong việc lựa chọn nhà thầu để lựa chọn được những nhà thầu phù hợp nhất, có đủ năng lực để thi công và thực hiện công trình, cung cấp hàng hóa, dịch vụ tốt nhất, đảm bảo chất lượng, tiến độ với giá thành hợp lý nhất.
1. Điều kiện tham gia của tổ chuyên gia trong đấu thầu
Căn cứ vào Điều 116 Nghị định 63/2014/NĐ-CP quy định điều kiện tham gia tổ chuyên gia đấu thầu như sau
“Điều 116. Tổ chuyên gia
1. Cá nhân tham gia tổ chuyên gia phải có chứng chỉ hành nghề hoạt động đấu thầu, trừ cá nhân quy định tại Khoản 3 và Khoản 4 Điều này.
2. Tùy theo tính chất và mức độ phức tạp của gói thầu, thành phần tổ chuyên gia bao gồm các chuyên gia về lĩnh vực kỹ thuật, tài chính, thương mại, hành chính, pháp lý và các lĩnh vực có liên quan.
3. Cá nhân không thuộc quy định tại Khoản 2 Điều 16 của Luật Đấu thầu, khi tham gia tổ chuyên gia phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
a] Có chứng chỉ đào tạo về đấu thầu;
b] Có trình độ chuyên môn liên quan đến gói thầu;
c] Am hiểu các nội dung cụ thể tương ứng của gói thầu;
Xem thêm: Luật đấu thầu năm 2013 số 43/2013/QH13 mới nhất đang áp dụng 2022
d] Có tối thiểu 03 năm công tác trong lĩnh vực liên quan đến nội dung kinh tế, kỹ thuật của gói thầu.
4. Trong trường hợp đặc biệt cần có ý kiến của các chuyên gia chuyên ngành thì không bắt buộc các chuyên gia này phải có chứng chỉ đào tạo về đấu thầu.”
Vậy thì cá nhân tham gia tổ chuyên gia phải có chứng chỉ hành nghề hoạt động đấu thầu, trừ các trường hợp sau đây:
Đối với cá nhân không thuộc trường hợp tham gia trực tiếp vào việc lập hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu; đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất thuộc tổ chức đấu thầu chuyên nghiệp, doanh nghiệp, đơn vị hoạt động tư vấn đấu thầu, ban quản lý dự án chuyên nghiệp khi tham gia tổ chuyên gia chỉ cần đáp ứng điều kiện : Có chứng chỉ đào tạo về đấu thầu; có trình độ chuyên môn liên quan đến gói thầu; am hiểu các nội dung cụ thể tương ứng của gói thầu; có tối thiểu 03 năm công tác trong lĩnh vực liên quan đến nội dung kinh tế, kỹ thuật của gói thầu.
Trong trường hợp đặc biệt cần có ý kiến của các chuyên gia chuyên ngành thì không bắt buộc các chuyên gia này phải có chứng chỉ đào tạo về đấu thầu.
Đối với các gói thầu, dự án do cha mẹ đẻ, cha mẹ vợ hoặc cha mẹ chồng, vợ hoặc chồng, con đẻ, con nuôi, con dâu, con rể, anh chị em ruột đứng tên dự thầu hoặc là người đại diện theo pháp luật của nhà thầu, nhà đầu tư tham dự thầu của cá nhân thì cá nhân đó không được tham gia tổ chuyên gia đấu thầu đối với gói thầu đó để đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong quá trình làm nhiệm vụ
2. Trách nhiệm, nhiệm vụ của tổ chuyên gia đấu thầu
Căn cứ vào Điều 76 Luật đấu thầu 2013 quy định về trách nhiệm của tổ chuyên gia trong đấu thầu như sau:
“Điều 76. Trách nhiệm của tổ chuyên gia
Xem thêm: Cách xử lý các tình huống thường gặp trong đấu thầu mới nhất năm 2022
1. Trung thực, khách quan, công bằng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
2. Đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất theo đúng yêu cầu.
3. Báo cáo bên mời thầu về kết quả đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất và danh sách xếp hạng nhà thầu, nhà đầu tư.
4. Bảo mật các tài liệu liên quan trong quá trình lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư.
5. Bảo lưu ý kiến của mình.
6. Bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật cho các bên liên quan nếu thiệt hại đó do lỗi của mình gây ra.
7. Cung cấp thông tin, tài liệu liên quan và giải trình việc thực hiện các quy định các quy định tại điều này theo yêu cầu của người có thẩm quyền, chủ đầu tư, bên mời thầu, cơ quan thanh tra, kiểm tra, cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu.
8. Thực hiện các trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật.”
Xem thêm: Chuyên gia tư vấn đấu thầu và tư vấn pháp luật đấu thầu uy tín
Từng thành viên tổ chuyên gia phải lập Bản cam kết theo Phụ lục 8 ban hành kèm theo Thông tư số 23/2015/TT-BKHĐT gửi bên mời thầu trước khi tiến hành đánh giá hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ quan tâm.
Trong trường hợp cần thiết, tổ trưởng tổ chuyên gia ban hành quy chế làm việc của tổ chuyên gia, trong đó bao gồm những nội dung chính như sau:
+ Phân công công việc cụ thể cho từng thành viên;
+ Thời gian dự kiến hoàn thành việc đánh giá hồ sơ dự thầu;
+ Cách thức làm việc của tổ chuyên gia;
+ Các nội dung cần thiết khác.
Tổ chuyên gia có nhiệm trong việc báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu. Sau khi lựa chọn được danh sách xếp hạng nhà thầu, tổ chuyên gia lập báo cáo gửi bên mời thầu để xem xét. Trong báo cáo phải nêu rõ các nội dung sau đây:
+ Danh sách nhà thầu được xem xét, xếp hạng và thứ tự xếp hạng nhà thầu;
Xem thêm: Hướng dẫn đấu thầu qua mạng, quy trình lựa chọn nhà thầu qua mạng
+ Danh sách nhà thầu không đáp ứng yêu cầu và bị loại; lý do loại bỏ nhà thầu;
+ Nhận xét về tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế trong quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu. Trường hợp chưa bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế, phải nêu rõ lý do và đề xuất biện pháp xử lý;
+ Những nội dung của hồ sơ mời thầu chưa phù hợp với quy định của pháp luật về đấu thầu dẫn đến có cách hiểu không rõ hoặc khác nhau trong quá trình thực hiện hoặc có thể dẫn đến làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu; đề xuất biện pháp xử lý.
Trong quy chế làm việc hoặc trong cách thức làm việc của tổ chuyên gia ở báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu phải nêu rõ cách xử lý trong trường hợp một thành viên trong tổ chuyên gia có ý kiến khác biệt so với đa số thành viên khác. Thành viên của tổ chuyên gia được quyền bảo lưu ý kiến của mình. Nội dung đánh giá của tổ chuyên gia được bên mời thầu nêu trong kết quả lựa chọn nhà thầu
Đối với gói thầu áp dụng phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ. Trên cơ sở báo cáo kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu của tổ chuyên gia, bên mời thầu trình chủ đầu tư phê duyệt danh sách xếp hạng nhà thầu.
Đối với gói thầu áp dụng phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ: Trên cơ sở báo cáo kết quả đánh giá hồ sơ đề xuất về kỹ thuật của tổ chuyên gia, bên mời thầu trình chủ đầu tư phê duyệt danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật. Danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật phải được thẩm định trước khi phê duyệt; trên cơ sở báo cáo kết quả đánh giá hồ sơ đề xuất về tài chính của tổ chuyên gia, bên mời thầu trình chủ đầu tư phê duyệt danh sách xếp hạng nhà thầu.
Trên cơ sở kết quả xếp hạng nhà thầu và thương thảo hợp đồng, bên mời thầu trình chủ đầu tư phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu. Kết quả lựa chọn nhà thầu phải được thẩm định trước khi phê duyệt.
TƯ VẤN MỘT TRƯỜNG HỢP CỤ THỂ:
Xem thêm: Giá gói thầu là gì? Quy định mới nhất về giá gói thầu trong đấu thầu?
3. Tổ chuyên gia đấu thầu phải thực hiện những công việc gì?
Tóm tắt câu hỏi:
Kính gửi Luật sư! Cho phép tôi xin hỏi luật sư vấn đề sau: Hiện tại Ban quản lý dự án chúng tôi đang làm chủ đầu tư và bên mời thầu luôn một số gói thầu [vì ban có nhân sự đáp ứng yêu cầu để mời thầu]. Trong quá trình thực hiện theo Luật đấu thầu 2013 thì có các ý kiến tranh luận như sau:
– Ý kiến thứ nhất: chủ đầu tư phải thành lập tổ chuyên gia có các cá nhân cụ thể để thực hiện các công việc bên mời thầu như lập hồ sơ mời, mở thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu, trình kết quả cho tổ thẩm định, thương thảo hợp đồng và ký thương thảo hợp đồng… [nói chung nhiệm vụ của tổ chuyên gia bao gồm cả Điều 75 và Điều 76 Luật đấu thầu 2013, theo tôi hiểu tổ chuyên gia chỉ có trách nhiệm tại Điều 76 Luật đấu thầu 2013 mà thôi. Như vậy nhiệm vụ tổ chuyên gia bao gồm cả Điều 75 và Điều 76 Luật đấu thầu 2013 có đúng không?
– Ý kiến thứ 2: Tổ chuyên gia chủ đầu tư thành lập chỉ có trách nhiệm tại Điều 76 Luật đấu thầu 2013 mà thôi. Riêng công việc lập hồ sơ mời thầu, mở thầu thì giám đốc ban quản lý dự án [chủ đầu tư] chỉ phân công cho các cá nhân cụ thể thực hiện mà không cấn quyết định bằng văn bản, vậy có đúng không?
Xin ý kiến của luật sư. Xin cám ơn.
Luật sư tư vấn:
Điều 76 Luật đấu thầu 2013 quy định trách nhiệm tổ chuyên gia như sau:
- Trung thực, khách quan, công bằng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
Xem thêm: Quy định về hợp đồng thầu phụ, sử dụng nhà thầu phụ trong đấu thầu
- Đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất theo đúng yêu cầu.
- Báo cáo bên mời thầu về kết quả đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất và danh sách xếp hạng nhà thầu, nhà đầu tư.
- Bảo mật các tài liệu liên quan trong quá trình lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư.
- Bảo lưu ý kiến của mình.
- Bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật cho các bên liên quan nếu thiệt hại đó do lỗi của mình gây ra.
Luật sư tư vấn nhiệm vụ tổ chuyên gia trong đấu thầu: 1900.6568
- Cung cấp thông tin, tài liệu liên quan và giải trình việc thực hiện các quy định tại Điều 76 Luật đấu thầu 2013 theo yêu cầu của người có thẩm quyền, chủ đầu tư, bên mời thầu, cơ quan thanh tra, kiểm tra, cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu.
Xem thêm: Quy định về thương thảo hợp đồng trong đấu thầu mới nhất năm 2022
– Thực hiện các trách nhiệm khác theo quy định của Luật đấu thầu 2013.
Như vậy, việc lập hồ sơ mời thầu, thương thảo hợp đồng không thuộc trách nhiệm của tổ chuyên gia. Tuy nhiên chủ đầu tư, bên mời thầu có thể giao trách nhiệm cho tổ chuyên gia về việc lập hồ sơ thầu, thương thảo hợp đồng tuy nhiên để đảm bảo tính cạnh tranh trong đấu thầu, chủ đầu tư, nhà thầu nên giao cho cá nhân khác có chuyên môn tiến hành, tổ chuyên gia đánh giá hồ sơ và kiểm sát quá trình thực hiện đấu thầu.