Giáo dục kỹ năng xã hội cho trẻ mầm non cần cần phối hợp với gia đình cộng đồng

Hoatieu.vn xin gửi tới thầy cô bài viết Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 15 theo quy định Thông tư 12/2019/TT-BGDĐT về chương trình bồi dưỡng thường xuyên giáo viên mầm non để thầy cô cùng tham khảo. Bài thu hoạch có chủ đề tổ chức các hoạt động phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội cho trẻ em theo quan điểm giáo dục lấy trẻ em làm trung tâm.

Phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội cho trẻ là một việc làm quan trọng được thực hiện trong các trường mầm non. Vì vậy việc tổ chức các hoạt động phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội cho trẻ em theo quan điểm giáo dục lấy trẻ em làm trung tâm là việc làm được các nhà trường quan tâm và xây dựng. Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 15: Tổ chức các hoạt động phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội cho trẻ em theo quan điểm giáo dục lấy trẻ em làm trung tâm giúp các thầy cô giáo hoàn thiện bài thu hoạch của mình một cách nhanh chóng và tiết kiệm thời gian, công sức.

Module GVMN 15

Tổ chức các hoạt động phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội cho trẻ mầm non phù hợp với bối cảnh địa phương giữ một vai trò quan trọng trong căm sóc giáo dục trẻ, nhằm tạo ra các hoạt động đa dạng, thích hợp với trẻ và điều kiện thực tế của địa phương để phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội cho trẻ đạt kết quả cao

Việc giáo dục phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội trở nên gần gũi, thiết thực có ý nghĩa hơn đối với cuộc sống hàng ngày của trẻ. Các nội dung phát triển tình cảm, kĩ năng xã hội sẽ phong phú, gần gũi, thiết thực đối với trẻ giúp trẻ có thái độ, hành vi ứng sử phù hợp với thế giới, gần gũi xung quanh.

Phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội cho trẻ là một trong 5 lĩnh vực quan trọng được thực hiện trong các trường mầm non. Bằng nhiều hoạt động khác nhau, giáo viên giúp cho trẻ có ý thức hơn về bản thân, nhận biết và thể hiện cảm xúc phù hợp với chuẩn mực; phát triển các hành vi và quy tắc ứng xử xã hội…

Để trẻ có thể phát triển tốt, cần có sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường, tránh tình trạng "trống đánh xuôi, kèn thổi ngược" - giáo viên rèn kỹ năng cho trẻ nhưng về nhà cha mẹ lại “bao” hết mọi việc cho con.

Dạy trẻ kỹ năng tự phục vụ

Trẻ 3-4 tuổi có thể làm được việc gì để tự phục vụ mình? Có lẽ rất nhiều phụ huynh đều mặc nhiên cho rằng trẻ ở độ tuổi này chưa thể tự làm được gì để phục vụ mình. Mọi sinh hoạt của trẻ từ vệ sinh cá nhân, ăn uống, ngủ nghỉ… đều phụ thuộc vào cha mẹ, do cha mẹ phụ trách.

Ngược lại với thực tế ở nhà, tại trường mầm non, các cô giáo có nhiệm vụ hướng dẫn, khuyến khích trẻ các kỹ năng phù hợp với độ tuổi để có thể tự phục vụ mình.

Một buổi học của lớp mầm Trường mầm non.......... cô .......chuẩn bị cho các con rất nhiều bột cho các con tự nhào bột và nặn được rất nhiều bánh với hình dạng khác nhau, những chiếc bánh rất đẹp mà các con rất hứng thú. Các hoạt động đa dạng, với nhiều lĩnh vực khác nhau

Tiết học nêu trên là một nội dung trong hoạt động giáo dục nhằm giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội. chương trình giáo dục mầm non có 5 lĩnh vực giáo dục mầm non giúp trẻ phát triển toàn diện gồm: thể chất, nhận thức, thẩm mỹ, tình cảm - kỹ năng xã hội, ngôn ngữ. Trong đó, lĩnh vực phát triển tình cảm - kỹ năng xã hội hiện đang được các trường mầm non đẩy mạnh thực hiện. Lĩnh vực này cũng phù hợp với chuyên đề xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm mà bậc giáo dục mầm non đã thực hiện suốt 5 năm qua.

Có 2 nội dung chính thuộc lĩnh vực này gồm: phát triển tình cảm (giúp trẻ ý thức về bản thân; nhận biết và thể hiện cảm xúc, tình cảm với con người, sự vật, hiện tượng xung quanh); phát triển kỹ năng xã hội (giúp trẻ xây dựng hành vi và quy tắc ứng xử xã hội trong sinh hoạt gia đình, trường lớp mầm non, cộng đồng gần gũi; trẻ có kỹ năng tự phục vụ...). Với việc phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội, trẻ có thể vận dụng những kiến thức, kỹ năng đã học vào giải quyết tình huống của đời sống hằng ngày.

Nội dung giáo dục phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội được lồng ghép trong tất cả các hoạt động chăm sóc và giáo dục trẻ hằng ngày. Trong đó, hoạt động giờ chơi ngoài trời hỗ trợ rất tốt cho trẻ phát triển những kỹ năng, tình cảm này. Ngoài ra, hoạt động chơi ngoài trời còn giúp trẻ tăng cường thêm các kỹ năng như: phối hợp, giao tiếp... Đối với những nội dung, kỹ năng trẻ không được trải nghiệm, tiếp xúc hằng ngày (như: kỹ năng nhận biết hỏa hoạn và thoát hiểm; kỹ năng xử lý tình huống khi trẻ bị lạc...) thì nhà trường sẽ tổ chức thành hoạt động học”.

Cần sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường

Trường mầm non Đông Á ngay đầu năm học, nhà trường đã tổ chú trọng lồng ghép giáo dục TCKNXH trong các hoạt động nhằm phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội cho trẻ. Trong đó, tùy theo lứa tuổi, giáo viên của trường đã hướng dẫn trẻ làm các công việc hằng ngày như: nhặt rau, bóc trứng, tự gấp quần áo, giúp cô bày bàn ăn, giúp cô dọn dẹp góc hoạt động… Chuyên đề này giúp trẻ thể hiện được khả năng của mình trong tương tác xã hội với cô giáo, bạn bè, gia đình…

Tuy nhiên, nhiều bậc cha mẹ còn ít quan tâm đến việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ hoặc có giáo dục thì cũng không thường xuyên, bài bản. Cụ thể, cha mẹ chủ yếu vẫn làm hộ cho con thay vì hướng dẫn, giải thích cho trẻ hiểu và làm theo. “Tâm lý cha mẹ lúc nào cũng cảm thấy con mình còn bé bỏng, không thể tự làm được mọi việc. Vì thế mà tạo cho trẻ thói quen ỷ lại, không cần làm và cũng không biết làm. Do đó, nhà trường phải có vai trò tuyên truyền đến phụ huynh về việc hình thành kỹ năng sống cho con. Có như vậy mới tránh được tình trạng "trống đánh xuôi, kèn thổi ngược" trong giáo dục trẻ”

Nhà trường đã chủ động tổ chức các hoạt động và huy động phụ huynh tham gia như tổ chức ngày hội dinh dưỡng vào tháng 10/2020. Tổ chức vui tết trung thu cho các con….

Bên cạnh việc tăng cường phối hợp với gia đình, nhà trường cần phải chủ động tạo môi trường để trẻ được trải nghiệm, qua đó phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội, trong đó môi trường ở nhà trường phải theo phương châm lấy trẻ làm trung tâm, tạo cho trẻ biết cách giải quyết vấn đề. Đồng thời, môi trường đó cũng phải thân thiện với trẻ, giúp trẻ thấy tự tin, thoải mái.

Trong thời gian tới nhà trường sẽ tiếp tục triển khai tăng cường phối hợp gia đình, nhà trường bồi dưỡng tình cảm, kỹ năng xã hội cho trẻ để hoàn thành tốt kế hoạch đã đề ra của nhà trường trong công tác giáo dục cũng như phát triển toàn diện cho trẻ trong thời đại mới.

2. Bài thu hoạch BDTX module GVMN 15 số 2

1. Nội dung

*Nguyên tắc giáo dục PTTC kỹ năng xã hội cho trẻ mầm non

*Lập kế hoạch giáo dục phát triển tình cảm kỹ năng xã hội cho trẻ trong chương trình GDMN

*Hướng dẫn tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội cho trẻ trong CĐSH hàng ngày

2. Nguyên tắc giáo dục phát triển TC, KNXH

a. Nội dung giáo dục phát triển TC,KNXH được tích hợp ở tất cả các lĩnh vực giáo dục trong chương trình GDMN

b. Nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục phát triển TC, KNXH phải phù hợp với đặc điểm phát triển TC, KNXH của từng lứa tuổi.

c. Giáo dục phát triển TC, KNXH cần được thực hiện thường xuyên, mọi lúc, mọi nơi,ở tất cả các thời điểm trong chế độ sinh hoạt hằng ngày của trẻ ở trường mầm non.

d. Giáo dục phát triển TC, KNXH cần tăng cường cho trẻ tham gia các trải nghiệm, thực hành gắn với cuộc sống thực tế của trẻ.

e. Trẻ phải được sống và giáo dục trong môi trường tích cực, thân thiện, ở đó mỗi trẻ đều được yêu thương, chăm sóc, an toàn, tôn trọng, đối xử công bằng và phát huy mọi tiềm năng sẵn có.

g. Người lớn phải luôn làm gương và là hình mẫu trong cách thể hiện tình cảm, biểu lộ cảm xúc, các hành vi giao tiếp, ứng xử trong cuộc sống.

3. Xây dựng kế hoạch giáo dục phát triển TC, KNXH.

Giáo dục phát triển TC, KNXH được thực hiện trong các thời điểm hằng ngày rất linh hoạt, tuy nhiên người giáo viên vẫn có thể dự kiến trước một số nội dung đưa vào kế hoạch giáo dục của mình để chủ động hơn trong quá trình thực hiện các hoạt động giáo dục. Tất nhiên kế hoạch nayfchir là dự kiến, linh hoạt, giáo viên có thể lựa chọn thực hiện phù hợp với các hoàn cảnh, tình huống thực tế của lớp mình.

- Bằng những trải nghiệm thực tế của mình, giáo viên lựa chọn nội dung giáo dục TC, KNXH vào kế hoạch chủ đề hàng tháng.

4. Những điểm cần chú ý khi xây dựng kế hoạch và tổ chức HĐGD phát triển TC, KNXH

- Lựa chọn các nội dung phát triển TC, KNXH thiết thực, phù hợp kinh nghiệm, khả năng và nhu cầu của trẻ để đưa vào KH giáo dục.

- Tổ chức đa dạng các hoạt động GD tình cảm kỹ năng xã hội để tạo cơ hội cho trẻ được tích cực hoạt động, được thể hiện bản thân, được thực hành, trải nghiệm các kỹ năng sống cần thiết.

- Các phương tiện, học liệu phù hợp với nội dung, và mục đích của hoạt động, nên sử dụng các nguyên liệu có sẵn của địa phương, vật liệu tái sử dụng,.. những vật liệu trẻ có thể sử dụng sáng tạo và tự làm ra sản phẩm để chơi, để học.

5. Giáo dục phát triển TC, KNXH trong chế độ sinh hoạt hằng ngày

a. phát triển TC, KNXH trong giờ đón trẻ, thể dục sáng

- Phát triển kỹ năng xã hội:

+ Chia sẻ ý kiến, nói trước cả nhóm, trả lời câu hỏi

+ Kỹ năng giao tiếp có văn hóa( nói lời chào với cô giáo, bạn bè, nói lời tạm biệt với cha mẹ, người thân)

+ Thực hiện một số quy tắc, quy định (Để đồ dùng đồ chơi đúng nơi quy định, tập trung vào nghe và làm theo hướng dẫn của cô giáo.)

+ Quan tâm đến bạn bè, trong lúc điểm danh nếu có một trẻ vắng mặt do bệnh tật, dạy cho trẻ biết động viên, thăm hỏi; nếu bạn đi du lịch- hãy vui mừng, vui vẻ khi bạn quay trở về.

b. Phát triển tình cảm

Di chuyển theo điệu nhạc, theo nhiều cachs khác nhau,

+ Đối phó, kiểm soát cảm xúc với sự xa cách ba mẹ

+ Nhận biết, thể hiện cảm xúc.

6. Nội dung giáo dục PT TC, KNXH trong thời điểm chơi

a. PT TC, KNXH trong góc đóng vai

- Phát triển kỹ năng xã hội:

+ Học cách cư xử với bạn, hợp tác với bạn, dọn dẹp đồ chơi

+ Học các quy tắc trong cuộc sống, trò chuyện, đóng vai các vai trò xã hội khác nhau(vd: mẹ, bố, bác sỹ…)

- Phát triển tình cảm

+ Trẻ nhận biết cảm xúc của người khá

+ Học cách biểu lộ và kiểm soát cảm xúc của bản thân

b. PT TC, KNXH trong góc xây dựng

- Phát triển kỹ năng xã hội:

+ Cộng tác chia sẻ các khối, các nguyên liệu

+ Thảo luận kế hoạch cùng nhau

+ Lắng nghe ý kiến của bạn…

- Phát triển tình cảm

+ Tự hào khi xây xong một công trình

+ Chia sẻ niềm vui với bạn

+ Cảm nhận cái đẹp

+ Đối phó với sự thất vọng và giận dữ

+ Giải quyết xung đột

c. PT TC, KNXH trong góc sách

- Phát triển kỹ năng xã hội:

+ Lắng nghe giáo viên hoặc bạn

+ Học những từ mới hoặc câu mới

+ Trao đổi ý kiến và thảo luận với bạn

+ Chia sẻ hợp tác

- Phát triển tình cảm

+ Học nhận biết, phân biệt các trạng thái cảm xúc qua hình ảnh trong sách.

+ Học biểu hiện cảm xúc qua ngôn ngữ, hành vi…

d. PT TC, KNXH trong góc nghệ thuật

- Phát triển kỹ năng xã hội:

+ Xem hay lắng nghe lẫn nhau, lần lượt hát, chia sẻ kinh nghiệm, chia sẻ với bạn ý tưởng tạo hình, nguyên vật liệu…

+ Nhận biết một số quy tắc như thu dọn đồ dùng khi vẽ, nặn xong

+ Cùng nhau vẽ một bức tranh chung

- Phát triển tình cảm

+ Biểu hiện cảm xúc vui buồn, ngạc nhiên… qua âm nhạc và vẽ

+ Âm nhạc, tạo hình giúp trẻ thư giãn, tự hào về sản phẩm

e. PT TC, KNXH trong trò chơi vận động

- Phát triển kỹ năng xã hội:

+ Thay phiên nhau, chờ đợi đến lượt mình

+ Chia sẻ hợp tác

+ Làm theo quy tắc, vui chơi an toàn và không an toàn

- Phát triển tình cảm

+ Kiểm soát và biểu lộ cảm xúc gắn liền với chiến thắng và thua

+ Học cách đồng cảm…

7. Ăn /ngủ trưa

- Phát triển kỹ năng xã hội:

+ Các kỹ năng tự phục vụ trước, trong và sau khi ăn; rửa tay bằng xà phòng, vặn vòi nước…

+ Hành vi văn hóa khi ăn uống, cầm thìa, bát, cách ăn… sắp xếp bàn ăn,…

- Phát triển tình cảm

+ Quan tâm giúp đỡ bạn; Món ăn ưa thích,…

* Tóm lại:

Giáo dục phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội chủ yếu được thực hiện tích hợp trong mọi thời điểm trong chế độ sinh hoạt, tình huống thực tế hằng ngày, qua hoạt động chơi, học, tham quan, lễ hội, lao động vừa sức…

Giáo dục phát tiển TC,KNXH cũng có thể tiến hành qua một số hoạt động học/ giờ học chuyên biệt.

Mời bạn đọc cùng tham khảo thêm tại mục giáo dục đào tạo trong mục biểu mẫu nhé.