Tác giả: Vương Ngọc Thắng Ngày đăng: 02/05/2021
Để nắm bắt kiến thức về hệ thống truyển lực trên ô tô, điều đầu tiên bạn cần biết được sơ bộ tổng quan vê hệ thống truyền lực ô tô là như thế nào, sau đó chúng tôi sẽ phân tích cho cac bạn biết được nhiệm vụ, yêu cầu và phân loại các hệ thống truyền lực. Sau đây chúng tôi sẽ giới thiệu chung và các kiểu bố trí hệ thống truyền lực.
Giới thiệu chung hệ thống truyền lực trên ô tô
Hình 1.1: Hệ thống truyền lực trên ô tô
Hệ thống truyền lực hoàn chỉnh của một chiếc xe gồm có ly hợp, hộp số, trục các đăng, cầu chủ động [vi sai và bán trục]
Nhiệm vụ của hệ thống truyền lực trên ô tô
- Truyền và biến đổi mô men xoắn từ động cơ đến bánh xe chủ động sao cho phù hợp giữa chế độ làm việc của động cơ và mô men cản sinh ra trong quá trình ô tô chuyển động. - Cắt dòng công suất trong thời gian ngắn hoặc dài. - Thực hiện đổi chiều chuyển động giúp ô tô chuyển động lùi.
- Tạo khả năng chuyển động êm dịu và thay đổi tốc độ cần thiết trên đường
Các kiểu bố trí hệ thống truyền lực trên ô tô
Hình 1.2a: FF Hình 1.2b: FR
Hệ thống truyền động chủ yếu sử dụng là: - FF [Động cơ đặt trước - Bánh trước chủ động]. - FR [Động cơ đặt trước - Bánh sau chủ động].
Ngoài xe FF và FR còn có các loại xe4WD [4 bánh chủ động], RR [động cơ đặt sau - cầu sau chủ động] hiện nay ít được sử dụng, và xe hybrid đang bắt đầu được phát triển.
Kiểu hệ thống truyền lực FF [Động cơ đặt trước - Bánh trước chủ động]
Trên xe với động cơ đặt trước cầu trước chủ động. Động cơ, ly hợp, hộp số, cầu chủ động tạo nên một khối lượng đơn. Mô men động cơ không truyền xa đến bánh sau, mà đưa trực tiếp đến các bánh trước.
Bánh trước dẫn động rất có lợi khi xe quay vòng và đường trơn. Sự ổn định hướng tuyệt với này tạo được cảm giác lái xe khi quay vòng. Do không có trục các đăng nên gầm xe thấp hơn giúp hạ được trọng tâm của xe, làm cho xe ổn định khi di chuyển.
Hình 1.3: Xe FF với hộp số thường
Kiểu hệ thống truyển lực FR [Động cơ đặt trước - Bánh sau chủ động]
Hình 1.4: Xe FR với hộp số thường
Kiểu bố trí động cơ đặt trước - bánh sau chủ động làm cho động cơ được làm mát dễ dàng. Tuy nhiên, ở bên trong thân xe không được tiện nghi ở trung tâm do trục các đăng đi qua nó. Điều này là không tiện nghi nếu gầm xe ở mức quá thấp.
Kiểu động cơ đặt ngoài buồng lái sẽ tạo điều kiện cho công việc sửa chữa, bảo dưỡng được thuận tiện hơn, nhiệt sinh ra và sự rung động ít ảnh hưởng đến người lái và hành khách. Nhưng hệ số sử dụng chiều dài xe sẽ giảm xuống, nghĩa là thể tích chứa hàng hóa và hành khách giảm xuống.
Đồng thời tầm nhìn của tài xế bị hạn chế, ảnh hưởng đến độ an toàn chung. Ngược lại động cơ đặt trong buồng lái khắc phục được những nhược điểm nói trên.
Kiểu hệ thống truyền lực 4 bánh chủ động [4WD - 4 wheel driver]
Hình 1.5: Xe 4WD thường xuyên loại FR
Các kiểu xe cần hoạt động ở tất cả các loại địa hình và điều kiện chuyển động khó khăn cần được trang bị với 4 bánh chủ động và dẫn động thông qua hộp số phụ.
Các xe 4WD hiện nay được chia thành hai loại chính là 4WD thường xuyên và 4WD gián đoạn. Khác với xe 2WD, điểm đặc trưng của xe 4WD là có các bộ vi sai phía trước và phía sau. Mục đích là để triệt tiêu sự chệnh lệch của các bánh xe khi đi vào đường vòng.
Đối với loại 4WD thường xuyên, người ta bố trí thêm một bộ vi sai trung tâm ở giữa bộ vi sai trước và bộ vi sai sau để triệt tiêu sự chênh lệch tốc độ quay của các bánh xe trước và sau.
Có 3 bộ vi sai khác nhau làm cho xe chạy được êm do đảm bảo việc truyền công suất đều nhau đến cả bốn bánh xe, kể cả khi quay vòng. Đây là ưu điểm chủ yếu của loại 4WD thường xuyên, nó có thể sử dụng trên đường xá bình thường, đường gồ ghề hay đường có độ ma sát thấp. Tuy nhiên, để tránh cho bộ sai trung tâm phải liên tục làm việc, các lốp trước và sau phải có đường kính giống nhau, kể cả các bánh bên trái và bên phải.
Câu hỏi: Sơ đồ hệ thống truyền lực trên ô tô?
Lời giải:
Sơ đồ hệ thống truyền lực trên ô tô
Nguyên lí làm việc: Khi động cơ I làm việc, nếu li hợp 2 đóng, momen quay sẽ được truyền từ động cơ 1 qua hộp sô 3, truyền lực các đăng 4, truyền lực chính và bộ vi sai 5 tới bánh xe chu động 6 làm xe chuyển độn.
Cùng Top lời giải tìm hiểu thêm về vấn đề nhé!
1. Các bộ phận chính của hệ thống truyền lực
- Li hợp: Truyền, ngắt momen quay từ động cơ đến hộp số.
- Hộp số: Thay đổi lực kéo và tốc độ của xe, thay đổi chiều quay của bánh xe để thay đổi chiều chuyển động của xe. Ngắt đường truyền momen từ động cơ tới bánh xe trong thời gian cần thiết.
- Truyền lực các đăng: Truyền momen quay từ hộp số đến cầu chủ động của xe.
- Truyền lực chính: Thay đổi hướng truyền momen từ phương dọc xe sang phương ngang xe, giảm tốc độ, tăng momen quay.
- Bộ vi sai.
2. Nhiệm vụ
+ Truyền, biến đổi mômen quay cả về chiều và trị số từ động cơ tới bánh xe chủ động.
+ Ngắt mômen khi cần thiết.
- Có 2 cách phân loại hệ thống truyền lực:
+ Phân loại theo số cầu chủ động: Có một cầu chủ động và nhiều cầu chủ động.
+ Phân loại theo phương pháp điều khiển: Điều khiển bằng tay, điều khiển bán tự động, điều khiển tự động.
3. Công dụng của hệ thống truyền lực
Truyền và biến đổi mô men xoắn từ động cơ đến bánh xe chủ động sao cho phù hợp giữa chế độ làm việc của động cơ và mô men cản sinh ra trong quá trình ô tô chuyển động.
Cắt dòng công suất trong thời gian ngắn hoặc dài.
Thực hiện đổi chiều chuyển động giúp ô tô chuyển động lùi.
Tạo khả năng chuyển động êm dịu và thay đổi tốc độ cần thiết trên đường.
4.Kết cấu bộ truyền lực chính trên hệ thống truyền lực ô tô
Sau hộp số ô tô, chi tiết có cấu tạo cũng như nguyên lý hoạt động phức tạp nhất trong tất cả cácCấu tạo hệ thống truyền lực trên ô tôchính là bộ vi sai trong cụmhệ thống truyền lực chính.
Chức năng của bộ truyền lực chính là giúp tăng moment xoắn từ hộp số một lần cuối trước khi truyền đến bán trục và làm quay bánh xe giúp ô tô di chuyển. Bên cạnh đó,Truyền lực chínhcòn có vai trò giúp ổn định động học quay vòng của các bánh xe khi ô tô vào đường vòng nhờ cụm chi tiết vi sai. Các bác cùng Ad tìm hiểu sơ qua nhén.
Cấu tạo chính của bộ truyền lực chính gồm:
Bộ truyền Cardan [Đối với ô tô cầu sau chủ động RWD] và bánh răng quả dứa – vành chậu: Bộ truyền này giúp khuếch đại moment xoắn và đưa đến bán trục giúp làm quay bánh xe ô tô. Cấu tạo của bộ truyền này cũng khá đơn giản là các chi tiết bánh răng ăn khớp với nhau thôi nên các bác lấy Tài liệuCấu tạo hệ thống truyền lực trên ô tôvề tìm hiểu thêm nhén.
Cấu tạo hệ thống truyền lực trên ô tô– Cụm bánh răng HybolicCấu tạo hệ thống truyền lực trên ô tô– Sơ đồ bố trí truyền động Các đăng [Cardan]
Bộ truyền vi sai:Bộ truyền vi saicó nhiệm vụ giúp giữ ổn định tốc độ của các bánh xe để đảm bảo động học quay vòng khi ô tô quay vòng. Khi đi thẳng,Bộ truyền vi saichỉ đơn thuần đóng vai trò truyền chuyển động đến bán trục ô tô và làm quay bánh xe.Nhưng khi ô tô tiến hành quay vòng, các bánh răng hành tinh trong bộ truyền vi sai sẽ hoạt động và thay đổi tốc độ của 2 bánh chủ động tương ứng để đảm bảo được ổn định của động học quay vòng giúp bánh xe không bị trượt và từ đó tăng được ổn định trên ô tô và giúp bánh xe có độ bền lâu hơn.