Lan hồ điệp hay còn có tên khoa học là Phalaenopsis, đây là loại hoa có kích thước lớn, bền và rất đẹp. Giống lan này có nhiều màu sắc phong phú từ trắng, tím, vàng, đỏ, thường sống ở những nơi có độ cao từ 200 – 400m nên có thể thích nghi được ở cả khí hậu nóng và khí hậu mát. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loài hoa này.
Lan Hồ điệp có xuất xứ là loại phong lan từ các nước Đông Nam Á, trên dãy núi Himalaya và các vùng núi thuộc Philippines. Sau này được phát triển và lai tạo tại các phòng nuôi cấy mô [ gọi là lan công nghiệp] nên càng ngày càng có nhiều màu sắc, kích thước khác nhau. Các nước phát triển về ngành công nghiệp trồng lan này phải kể đến: Đài Loan, Trung Quốc…
Hệ rễ của lan hồ điệp có hình dạng to, mập và có nhánh hoặc không phân nhánh chứ không chia thành rễ chính, rễ phụ, rễ nhánh một cách rõ ràng. Rễ của hồ điệp có màu trắng – xanh, đầu rễ màu vàng – xanh, vàng – trắng hặc màu đỏ tối. Khi trồng trong chậu, rễ thường sẽ mọc lan ra bên ngoài thành chậu và buông lủng trong không khí. Đây là đặc điểm có lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của cây lan, bởi trong rễ có diệp lục nên có khả năng quang hợp, hút nước và chất dinh dưỡng.
Lan hồ điệp có thân ngắn, và sinh trưởng khá chậm chạp. Trong điều kiện môi trường thuận lợi, hàng năm, thân chính của hoa hồ điệp sẽ mọc ra các lá mới theo chiều thẳng đứng, còn cành hoa sẽ mọc ở rìa thân hoặc nảy ra từ nách lá và lá mọc xếp thành hai hàng xen kẽ nhau. Bên cạnh đó, cây lan rất khó mọc ra trồi nhánh, nên không dùng biện pháp tách cây để nhân giống. Ngoài ra, thân hồ điệp ngoài tác dụng giữ cho cây đứng thẳng, còn có có chức năng giữ chất dinh dưỡng cho cây.
Lá của lan hồ điệp khá to bản, dầy và đầy đặn, mọc theo chiều đối xứng ôm lấy thân cây. Số lượng lá trên thây cây không nhiều, thông thường thì một cây lan trưởng thành sẽ có từ 4 lá trở lên. Màu sắc của lá bao gồm ba loại: Lá màu xanh, mặt trên và mặt dưới lá có màu đỏ, mặt trên của lá đốm và mặt dưới màu đỏ. Dựa vào màu sắc của lá có thể giúp phân biệt được màu sắc của hoa. Nếu lá có màu xanh thường sẽ ra hoa màu trắng hoặc các màu nhạt, còn các lá có màu khác sẽ ra hoa màu đỏ.
Để thích nghi với điều kiện sinh thái nguyên sinh, bề mặt trên của lá không có khí khổng. Một ưu điểm của loài lan này là khí khổng không mở ra vào ban ngày nên cây không bị mất nước cũng như thoát hơi nước. Vì thế, sẽ rất có lợi khi cây không được cung cấp nước thường xuyên. Trong trường hợp điều kiện thời tiết khô hạn, thì khí khổng đóng lại, khi đó quá trình quang hợp chỉ diễn ra vừa đủ cho lượng CO2 tạo ra trong chu trình hô hấp.
Cành hoa lan hồ điệp được mọc ra từ nách lá, và mọc ra từ lá thứ 3 hoặc thứ 4 nếu đếm từ trên xuống. Thông thường, lan hoa to ít phân nhánh, còn lan hoa nhỏ thì phân nhánh rõ rệt, một số giống hoa nhỏ có thể nở đến tận hơn 200 bông hoa. Đa số các giống hoa đơn, cây chỉ ra một cành hoa, còn một số giống trong điều kiện tốt hơn có thể mọc ra 2-3 cành hoa.
Hoa của nó có 2 loại, đó là “hoa đều đặn” và “cực kỳ đều đặn”. Hoa đều đặn là loại có cánh hoa to rộng, giữa các cánh hoa không có khe hở hoặc hở rất nhỏ và tất cả bông hoa đều tạo dáng hình tròn. Còn hoa cực kỳ đều đặn là hoa có dáng rất tròn, cánh hoa đều chồng khít lên nhau và không có khe hở.
Có 2 loại hồ điệp là hồ điệp rừng và hồ điệp công nghiệp tuy nhiên dòng hồ điệp mà bạn thường nhìn thấy trên thị trường là dòng hồ điệp công nghiệp, để hiểu rõ hơn về 2 loại này chúng tôi sẽ phân biệt giúp bạn
Lan hồ điệp rừng hay còn gọi là tiểu hồ điệp được mọc tự nhiên ở rừng. Đặc điểm về thân cành lá không có gì đặc biệt hơn so với một cây hồ điệp bình thường. Tuy nhiên, thân, cành, lá của cây đều nhỏ hơn và màu sắc của hoa không đa dạng bằng. Dòng tiểu hồ điệp này tương đối dễ trồng và chăm sóc bạn chỉ cần đảm bảo được ánh sáng nhiều, độ ẩm từ 50 – 70% là cây có thể phát triển một cách khỏe mạnh mà không cần chăm bón quá cầu kỳ cẩn thận.
Khác với dòng lan hồ điệp rừng, lan hồ điệp công nghiệp là loại lan công nghiệp rất khó trồng và chăm sóc bởi bản thân nó được sinh ra trong phòng cấy mô, được đảm bảo rất nghiêm ngặt về môi trường, nhiệt độ và độ ẩm.
Đặc điểm là cây đơn thân, lá to, hoa to, có nhiều màu sắc [ tính đến nay đã có khoảng hơn 30 màu sắc khác nhau như: trắng v3, tím, vàng hoàng hậu, vàng công chúa, vàng kim cương, má hồng, trắng chấm tím, vàng táo……..
Điểm đặc biệt của lan công nghiệp chính là lúc hoa nở rộ đúng vào dịp tết nguyên đán nên được rất nhiều người lựa chọn làm món quà độc đáo để trang trí hoặc biếu, tặng cho những người thân yêu
Sau những chậu lan chơi tết mọi người thường thắc mắc làm sao để nhân giống, phát triển và có thể trồng ra hoa vào tết năm sau. Để nhân giống cho lan hồ điệp thì gần như chỉ có dòng hồ điệp rừng [ tiểu hồ điêp] thì mới có thể sinh sản tự nhiên được còn đối với dòng lan hồ điệp công nghiệp thì việc nhân giống khá khó khăn mà gần như các nhà vườn đều phải sử dụng cây cấy mô để nhân giống. Tuy nhiên, tin vui cho những ai đã mua lan hồ điệp chơi tết thì hoàn toàn có thể chăm sóc để cây ra hoa và vào năm tới bằng cách:
Sau khi hoa tàn các bạn cắt ngắn ngồng hoa sát đến nách lá cách khoảng 2cm là vừa đủ đê không ảnh hưởng đến thân cây, treo cây trong môi trường ánh sáng 60-70% tránh các tác động mạnh, không khí lưu thông tốt để tránh nấm mốc gây bệnh, Độ ẩm vừa phải khoản 50 – 60%, giữ độ ẩm trong bầu cây, không nên để cây chịu trực tiếp từ nước mưa. Hoa lan hồ điệp nở vào mùa sau thường vào tháng 3, 4 chứ không vào tết. Nếu bạn muốn hoa nở vào tết phải tuân thủ nghiêm ngặt về nhiệt độ, ánh sáng và gió điều này gần như chỉ có nuôi khép kín mới có thể làm được
Nếu biết cách chăm sóc thì lan hồ điệp sẽ rất lâu tàn, và có thể kéo dài từ 2-3 tháng, có khi lên tới 4 tháng. Tuy nhiên, có một số lưu ý khi chăm sóc hoa lan hồ điệp để hoa sống khỏe sau đây:
Lan hồ điệp rất cần nhiều ánh sáng để phát triển tốt nhất. Vì thế, khi trưng bày, nên để chậu lan ở những nơi có nhiều ánh sáng như: gần cửa sổ, phòng khách có đèn chiếu sáng nhân tạo. Đặc biệt lưu ý, không được để chậu lan hồ điệp dưới ánh nắng trực tiếp vì sẽ khiến cây bị vàng lá, cháy thân và hoa nhanh tàn. Điều kiện ánh sáng hợp lý nhất cho lan hồ điệp phát triển là ánh sáng mặt trời lúc sáng sớm hoặc chiều muộn. Nhiệt độ tốt nhất cho hoa là từ 18 – 25 độ. Ngoài ra, lan hồ điệp cần độ ẩm từ 50-60%
Đây là yếu tố cực kỳ quan trọng để lan hồ điệp phát triển một cách tốt nhất. Cây sẽ có nhu cầu nước khác nhau tùy vào từng mùa, do vậy mà lượng nước cũng cần phải xem xét cho phù hợp. Luôn phải để giá thể trồng lan hồ điệp vẫn còn ẩm nhưng không được ẩm quá vì dễ phát sinh các bệnh nấm mốc. Nước tươi cũng không nên quá lạnh vì dễ làm rụng nụ hoa.
Ngoài ra, một đặc điểm về nước cần chú ý là không được để hoa lan tiếp xúc trực tiếp với nước mưa, hay tưới nước lên hoa điều này sẽ làm hoa dễ hỏng và lá cây dễ bị thối nhũn. Việc bón phân trong thời kỳ ra hoa là không cần thiết mà chủ yếu là sau khi bạn đã chơi hoa cần bón phân lại để cây phục hồi, loại phân ưa dùng nhiều nhất hiện nay vẫn là phân chậm tan của nhật cung cấp dưỡng chất vừa phải không gây sốc cây
Mức giá của Lan Hồ điệp Việt thường ở mức 170.000đ – 180.000đ đối với hàng nhà vườn miền bắc và từ 200.000 đ – 230.000đ đối với hàng Đà Lạt . Còn đối với hàng Trung Quốc sẽ rẻ hơn, giá giao động khoảng 150.000 đ – 160.000 đ.
Tuy nhiên về chất lượng thì hoàn toàn khác nhau khi Lan Hồ điệp tàu chỉ chơi được tối đa là 2 tháng và rất dễ bị thui 4, 5 nụ cuối, nếu không may bạn có thể mua phải hàng ép hoặc hàng om trên cửa khẩu thì chậu hoa của bạn có thể héo ngay trong một tuần. Ngược lại hàng Việt Nam rất an toàn bạn có thể chơi tối đa là 3,5 tháng hoa bền màu không bị thui nụ có thể nở đến những nụ cuối cùng
Trên đây là đặc điểm cơ bản về lan hồ điệp mà các bạn cần biết để chơi và giữ cho hoa bên đẹp hơn. Hy vọng quý vị đã có được thêm thông tin bổ ích để chọn mua cũng như chăm sóc tốt hơn chậu hoa hồ điệp của gia đình mình trong những ngày tết đến xuân về này nhé!.
Tổng hợp tất cả các bài viết liên quan đến lan phi điệp
Tổng hợp tất cả các bài viết liên quan đến Địa lan
Tổng hợp tất cả các bài viết liên quan đến Phong lan khác
Tổng hợp các kiến thức về trồng và chăm sóc hoa lan
Cập nhật các tin tức mới nhất về Hoa Lan
Giới thiệu về nhà vườn Rừng Hoa Lan
Phùng Văn Đạt