Khi nào doanh nghiệp cần phát hành chứng khoán nợ năm 2024

Thị trường chứng khoán với nhiều sản phẩm để lựa chọn. Mỗi sản phẩm mang đến cơ hội cũng như rủi ro khác nhau.

Nhà đầu tư mới cần nắm được chứng khoán nợ là gì? Phân biệt chứng khoán nợ với chứng khoán vốn để chọn hình thức đầu tư sinh lời và an toàn.

Chứng khoán nợ là gì?

Chứng khoán nợ (Debt Security) là sản phẩm chứng nhận mối quan hệ giữa người sở hữu (chủ nợ) với tổ chức phát hành chứng khoán nợ.

Khi nào doanh nghiệp cần phát hành chứng khoán nợ năm 2024

Chứng khoán nợ có thể là trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng chỉ tiền gửi hoặc cổ phiếu ưu đãi.

Chứng khoán nợ được trao đổi với các điều khoản nhất định như lãi suất, số tiền đã vay nợ, thời gian gia hạn và đáo hạn.

Ở nhiều nước, chứng khoán nợ chiếm tỷ trọng lớn trong các sản phẩm được giao dịch trên thị trường.

Tỷ lệ lãi suất của chúng phụ thuộc vào mức độ rủi ro người đi vay (công ty phát hành chứng khoán) và hoạt động vay mượn. Chứng khoán nợ được chính phủ phát hành ở mức lãi suất thấp.

Các dạng chứng khoán nợ phổ biến

Trái phiếu

Trái phiếu được phát hành bởi chính phủ, công ty hay một thể chế tài chính.

Là một loại chứng khoán xác nhận quyền lợi chủ sở hữu với phần vốn nợ công ty phát hành.

Đầu tư trái phiếu được xem là hình thức đầu tư an toàn. Đến kỳ đáo hạn sẽ được nhận cả gốc và phần lãi bằng đúng số tiền trên cuống phiếu.

Phần lãi trái phiếu phụ thuộc vào kết quả hoạt động và khoản thu cố định. Được trả tùy thuộc vào đơn vị phát hành.

Chứng khoán dạng nợ

Chứng khoán dạng nợ là một dạng chứng khoán nợ, phát hành nhằm huy động vốn cho nhà nước hoặc công ty lớn.

Chứng khoán dạng nợ và trái phiếu tương tự nhau, nhưng khác ở điều kiện đảm bảo.

Công cụ thị trường tiền

Công cụ thị trường tiền là giấy xác nhận hưởng vô điều kiện khoản thu nhập cố định bằng tiền trong khoảng thời gian nhất định.

Công cụ tài chính phái sinh

Công cụ tài chính phái sinh hình thành dựa vào công cụ có sẵn, nhằm bảo vệ và tạo ra lợi nhuận hoặc phân tán rủi ro.

Đặc điểm của chứng khoán nợ

Khi nào doanh nghiệp cần phát hành chứng khoán nợ năm 2024

Dưới đây là những đặc điểm cơ bản nhất của chứng khoán nợ so với các hình thức chứng khoán khác:

  • Lãi suất đối chứng khoán nợ thường xác định bởi khả năng trả nợ người đi vay. Rủi ro không có khả năng thanh toán dẫn đến lãi suất vay cao hơn.
  • Chứng khoán nợ là chứng khoán thu nhập cố định và hầu hết đều được giao dịch qua quầy.
  • Tổng giá trị giao dịch chứng khoán nợ hàng ngày lớn hơn nhiều so với tổng giao dịch cổ phiếu. Bởi chứng khoán nợ được nhiều tổ chức lớn, tổ chức phi lợi nhuận và chính phủ nắm giữ.

Cổ phiếu có phải là chứng khoán nợ?

Cổ phiếu không phải là chứng khoán nợ.

Cổ phiếu là chứng khoán vốn – được phát hành bởi công ty cổ phần nhằm để xác nhận quyền sở hữu người mua đối với một phần tài sản công ty.

Chứng khoán nợ và chứng khoán vốn là hai hình khác biệt nhau bởi nhiều yếu tố.

Phân biệt chứng khoán nợ và chứng khoán vốn

Tiêu chíChứng khoán vốn (cổ phiếu)Chứng khoán nợ (trái phiếu)Tính chấtXác nhận vốn góp nhà đầu tư vào doanh nghiệp hoặc quỹ đầu tưChứng nhận nợ bên phát hành với người mua trái phiếuTư cách nhà đầu tưLà cổ đông công tyLà chủ nợ công tyMặt pháp lýTăng vốn chủ sở hữu DN và có ảnh hưởng tới quyền quản trị HĐQT hiện tạiTăng vốn vay và không gây ảnh hưởng tới quyền quản trị HĐQTQuyền lợi nhà đầu tư+ Quyền tham gia điều hành hoạt động doanh nghiệp + Nhận lợi nhuận tương ứng với số vốn góp và tình hình kinh doanh + Quyền tham gia Đại hội cổ đông và ứng cử vào HĐQT. Nếu DN phá sản sẽ không được ưu tiên trả tiền+ Nhận tiền lãi cố định không phụ thuộc vào tình hình DN + Được hoàn trả tiền gốc ban đầu + Được ưu tiên trả tiền nếu công ty phá sản. Không có quyền can thiệp vào hoạt động DNKhả năng tiếp cận nguồn vốnGiúp DN chủ động hơn việc tiếp cận nguồn vốn. Thường là nguồn vốn dài hạn.Có thể tiếp cận vốn ngắn hạn.Thời gian đáo hạnKhông có thời gian đáo hạn cụ thể. Có thể tiến hành giao dịch bất kỳ khi nàoCó ngày đáo hạn cụ thể. Là thời điểm DN hoàn trả cho nhà đầu tư số tiền ban đầuThanh khoảnThanh khoản cao do có thị trường và khối lượng giao dịch lớnChưa có thị trường trung gian nên thanh khoản thấp

Rủi ro đầu tư chứng khoán nợ

Khi nào doanh nghiệp cần phát hành chứng khoán nợ năm 2024

Hình thức đầu tư chứng khoán nợ được xem là ổn định hơn nhiều so với các loại chứng khoán khác.

Chứng khoán nợ ít rủi ro nhưng vẫn có. Nhà đầu tư khi lựa chọn chứng khoán nợ cần lưu ý những rủi ro sau:

Rủi ro lạm phát

Tốc độ tăng lãi suất chậm ảnh hưởng bởi lạm phát.

Tình trạng lạm phát liên tục sẽ giảm sức mua trái phiếu. Khiến lãi suất thu về âm dẫn đến việc đầu tư thua lỗ.

Rủi ro tái đầu tư

Tại nhiều doanh nghiệp, các trái chủ nhận được tiền nhưng không thể tái đầu tư lại với mức lãi tương đương.

NĐT cần chọn trái phiếu không có đặc tính thu hồi để giảm rủi ro tái đầu tư và nhận lãi suất hấp dẫn hơn.

Rủi ro thanh khoản

Tính thanh khoản trái phiếu thấp, do chưa có thị trường niêm yết.

Muốn bán trái phiếu ra thị trường nhưng không có người mua.

Thị trường trái phiếu quá nhỏ dẫn đến giá cả biến động. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ suất lợi nhuận chủ sở hữu trái phiếu.

Rủi ro lãi suất

Giá trái phiếu và lãi suất có quan hệ tỷ lệ nghịch.

Khi nhu cầu tăng sẽ khiến giá trái phiếu tăng.

Tuy nhiên, lãi suất giảm sẽ khiến NĐT chọn cơ hội nắm bắt lợi suất cao nhất và bán ra để thu lợi suất cao.

Rủi ro tín dụng

Rủi ro này xuất hiện khi mua trái phiếu DN phát hành.

Trái phiếu có rủi ro cao hơn và doanh nghiệp phải trả lãi suất cao hơn. Rủi ro từ quá trình kinh doanh hoặc DN vỡ nợ.

Nên đầu tư chứng khoán nợ hay chứng khoán vốn?

Hai loại này phù hợp với từng phong cách của từng nhà đầu tư khác nhau.

Nếu bạn chưa có nhiều kinh nghiệm cũng không nhạy bén với con số thì nên đầu tư vào chứng khoán nợ. Đây là phương thức ít rủi ro và có thể đem lại lợi nhuận ổn định.

Ngược lại, nếu đã có những kiến thức về chứng khoán và muốn thu lợi nhuận lớn thì có thể lựa chọn chứng khoán vốn.

Đây là hình thức luôn được đánh giá tiềm năng nếu am hiểu thị trường. Có thể đem lại nguồn lợi nhuận lớn nếu có những quyết định chính xác.

So với chứng khoán nợ thì chứng khoán vốn nhiều rủi ro hơn. Do đó hãy chọn hình thức này khi đã có vốn kiến thức vững chắc.

Đầu tư chứng khoán nợ có ưu điểm nhưng cũng có nhiều hạn chế. Bên cạnh sự an toàn là những rủi ro cần cân nhắc khi chọn đầu tư.

Hy vọng những chia sẻ bài viết này sẽ hữu ích cho nhà đầu tư mới có kiến thức về bản chất chứng khoán nợ.