Tai nạn điện là nguyên nhân cướp đi sinh mạng của hàng nghìn người trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng mỗi năm. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tai nạn điện, bao gồm các nguyên nhân chủ quan và khách quan. Vậy khi nào cơ thể con người xảy ra hiện tượng bị điện giật?
Điện giật gây ra những tổn hại gì cho cơ thể?
Trước khi tìm hiểu đến những nguyên nhân gây ra điện giật, chúng ta hãy xem những tác hại khi dòng điện đi qua cơ thể là gì?
- Bị bỏng: Dòng điện có khả năng sinh nhiệt cao. Vì thế khi bị điện giật, nạn nhân có thể sẽ bị bỏng ngoài da hoặc nặng hơn là tổn thương bên trong cơ thể.
- Phá hủy tế bào và các mô: Dòng điện khi đi qua cơ thể sẽ gây ra hiện tượng điện phân, làm các tế bào, các mô, mạch máu và những thành phần có trong máu bị phá hủy.
- Những tổn hại sinh học khác: Ngoài những hiện tượng trên, khi bị điện giật, cơ thể sẽ gặp phải các tổn hại phổ biến hơn, chẳng hạn như: cơ bắp co rút, khó thở, thiếu oxi não, tim đập nhanh hoặc ngừng đập,….
Khi nào xảy ra hiện tượng bị điện giật?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng điện giật mà phổ biến nhất là do bất cẩn trong sinh hoạt thường ngày. Thêm vào đó, cơ thể người chứa nhiều nước và các chất kim loại nên có tính dẫn điện rất tốt. Các nguyên nhân thường gặp nhất khi xảy ra tai nạn điện là:
- Bất cẩn trong sinh hoạt [cuộn dây điện khi chưa ngắt điện,…].
- Chạm vào dây điện bị hở, đứt, mắc không đúng cách.
- Chạm vào các thiết bị điện bị rò rỉ [tủ lạnh, ti vi,…].
- Tai nạn trong lao động [thợ sửa điện cao áp,…].
- Cứu người bị điện giật không đúng cách.
- Chơi đùa gần lưới điện, cột điện.
- Xây nhà sai khoảng cách an toàn điện.
- Không cắt nguồn điện khi sửa chữa điện.
- Dây điện đứt rơi trúng người do mưa, bão,….
- Bị sét đánh.
Cường độ dòng điện và những ảnh hưởng trên cơ thể người
Cường độ dòng điện là yếu tố quyết định mức độ mạnh - yếu của dòng điện. Cường độ dòng điện có thể hiểu là lượng điện tích di chuyển qua tiết diện của dây dẫn trong một khoảng thời gian. Đơn vị thường dùng để đo cường độ dòng điện là ampe [A] hoặc mili ampe [mA]. Trong điều kiện thích hợp, chỉ cần dòng điện có điện thế 24V và cường độ 10mA trở lên là đủ lấy đi sinh mạng của một người. Mức độ tổn hại khi cơ thể bị điện giật phụ thuộc vào thời gian dòng điện đi qua và cường độ dòng điện, cụ thể như:
Chúng ta rất dễ bị điện giật khi tiếp xúc với các thiết bị điện đã quá cũ - không nên mua lioa đã quá cũ.
Tại sao bị điện giật
[lioa.net] - Hãy thường xuyên kiểm tra các thiết bị điện, đặc biệt là các thiết bị đã sử dụng trong một thời gian dài trong nhà bạn. Đồng thời, hãy trang bị cho mình những kiến thức cần thiết về sơ cứu để tránh những tai nạn đáng tiếc có thể xảy ra.
Điện là một khái niệm tổng quát dùng để chỉ các hiện tượng mà nguyên nhân là do các điện tích đứng yên hay chuyển động cũng như điện trường và từ trường do chúng tạo nên. Vậy, cùng giải thích tại sao chúng ta bị điện giật?
Các điện tích có điện tích âm [như là electron, còn gọi là điện tử], và dương [như là proton và các ion dương]. Các hạt tích điện cùng dấu thì đẩy nhau, khác dấu hút nhau, các lực tương ứng là lực đẩy và lực hút.
Có rất nhiều nguyên nhân xảy ra hiện tượng trên:
- Do chạm trực tiếp vào dây dẫn điện trần không bọc vỏ bọc cách điện hoặc dây dẫn hở cách điện
- Trẻ em còn nhỏ chạm những ổ điện thấp hoặc có dây điện mà nó nhìn thấy
- Do thiết bị điện sử dụng bị rò điện ra vỏ [vỏ dẫn điện]
- Sữa chữa điện không cắt nguồn điện, sử dụng sửa chữa điện không an toàn [vỏ cách điện hở]
- Dây điện ở trên cột điện do mưa bão làm đứt dây rơi xuống đất
- Xây nhà sai vi phạm khoảng cách an toàn
- Trời mưa to đứng dưới gốc cây cao
- Thả diều, chơi đùa gần cột điện, dây điện, dây chằng néo...
Giải thích vì sao chim đậu trên dây điện trần nhưng không bị điện giật?
Có thể bạn đã biết về sự nguy hiểm của điện. Bạn biết rằng không nên đút ngón tay vào ổ cắm điện . Bạn biết không được sử dụng các thiết bị điện gần nước. Bạn biết không được leo lên cột điện .
Vì vậy, có thể bạn sẽ cảm thấy khó hiểu khi lần đầu tiên nhìn thấy các loài chim và động vật nhỏ khác, chẳng hạn như con sóc, chạy dọc theo và thậm chí đậu trên những sợi dây điện trong thời gian dài. Đôi khi, có hàng chục, thậm chí hàng trăm con chim đậu trên dây điện.
Chúng có bị giật điện không? Nếu không thì làm thế nào loài chim có thể đậu trên dây điện và không bị giật?
1. Cơ thể chim không dẫn điện
Dòng điện là sự chuyển động của các điện tử thông qua dây dẫn.
Dây đồng trong dây điện là một chất dẫn điện rất tốt . Đồng cho phép điện lưu thông dễ dàng dọc theo bề mặt của nó. Chim không giật khi đậu trên dây điện bởi vì chúng không phải là chất dẫn điện tốt.
Tế bào và mô của chim không cho các điện tử chạy qua một cách dễ dàng như các sợi dây đồng. Kết quả là, các điện tử bỏ qua các chú chim và chỉ chạy dọc theo dây điện.
2. Không có chênh lệch điện áp trên cùng một dây điện
Một lý do nữa mà điện không chạy qua một con chim khi đậu trên dây là bởi vì không có điện áp khác nhau trong một dây duy nhất . Dòng điện chạy từ các khu vực điện áp cao đến các khu vực điện áp thấp. Điện chạy qua một đường dây điện sẽ chỉ ở mức 35.000 vôn và không chạy qua những chú chim .
Nếu các chú chim chạm mặt đất khi đậu trên dây hoặc vỗ cánh của chúng và chạm vào một dây điện với một điện áp khác thì chúng có thể sẽ bị giật và có thể chết bởi điện giật. Điều này là do cơ thể của chúng sẽ trở thành một đường dẫn cho điện chạy đến mặt đất [không có điện áp] hoặc nơi có điện áp khác nhau [Ví dụ: một dây có điện áp khác] .
Đây là lý do tại sao đường dây điện thường cao trên không với nhiều không gian giữa các dây!
Kết luận
Chúng ta rất dễ bị điện giật khi tiếp xúc với các thiết bị điện đã quá cũ hoặc các thiết bị điện bị hỏng hóc gây rò rỉ điện, hoặc không may do bất cẩn chạm vào nguồn điện [không nên mua lioa đã quá cũ]. Vậy chúng ta nên xử trí như thế nào khi gặp trường hợp cớ người bị điện giật và cần sự trợ giúp? Hãy cùng tìm hiểu cách phòng tránh và sơ cứu người bị điện giật nhé.
Ai cũng thừa nhận rằng điện rất cần cho cuộc sống nhưng điện lại rất nguy hiểm nếu chúng ta tiếp cận. Bởi vậy, trong quá trình sử dụng điện chúng ta nên thận trọng để tránh bị điện giật. Điện cũng chính là nguyên nhân của rất nhiều vụ tai nạn thảm khốc