Máu vận chuyển nhanh nhất ở đâu
24/09/2016 Đa số các chấn thương nhẹ gây chảy máu như vết cắt, vết trầy thường không nghiêm trọng. Trường hợp động mạch hoặc tĩnh mạch lớn bị tổn thương, ví dụ tĩnh mạch cảnh ở cổ, thì nạn nhân có thể bị chảy máu trầm trọng, tính mạng bị đe dọa. Sơ cứu đúng cách và kịp thời có thể góp phần cứu sống người bệnh. Mục đích chính của việc sơ cứu và chăm sóc cấp cứu một vết thương: Cầm máu hoặc khống chế sự chảy máu A. Chảy máu ngoài A.1. Nguyên tắc chung 1. Ép trực tiếp lên vết thương đang chảy máu Ép trực tiếp lên vết thương đang chảy máu. Nhanh chóng ép trực tiếp lên vết thương. Nếu có điều kiện thì đặt lên vết thương một miếng gạc hoặc miếng vải sạch trước khi ép trực tiếp. Nếu vết thương chảy máu nhiều, ĐỪNG lãng phí thời gian tìm kiếm băng gạc, hãy dùng chính bàn tay của bệnh nhân hay bàn tay của bạn để ép vết thương lại (nếu nạn nhân không thể tự làm việc này). 2. Nâng cao vùng bị tổn thương Nâng cao vùng bị tổn thương. Ðặt nạn nhân nằm ở tư thế thoải mái thuận tiện, nâng cao vùng bị tổn thương để giảm áp lực máu tới vùng này. 3.Vết thương đâm xuyên còn dị vật Không rút dị vật nhưng tạo vùng đệm quanh dị vật này. Nếu các vết thương chảy máu có dị vật như mảnh gỗ, kim loại hoặc bất kỳ vật gì đâm vào và vẫn cắm ở vết thương thì KHÔNG được rút dị vật ra. 4. Để bệnh nhân nghỉ ngơi tuyệt đối Kể cả khi bị thương ở tay hay nửa trên của người, bệnh nhân cũng cần được nghỉ ngơi trong tư thế thuận tiện ít nhất 10 phút để giúp cầm máu. 5. Chuyển nạn nhân tới cơ sở y tế nếu thấy cần thiết Nếu vết thương nhỏ và nạn nhân có thể di chuyển bằng ô tô xe máy thông thường thì chuyển ngay nạn nhân tới cơ sở y tế gần đó. 6. Nếu máu thấm qua gạc và băng Máu thấm qua gạc và băng. Nếu máu thấm qua gạc và băng thì dùng lớp băng thứ hai quấn chặt lên lớp băng cũ. Với các vết thương chảy máu quá mạnh không thể kiểm soát, cần nhanh chóng thay lớp gạc và băng thứ nhất đã sũng máu bằng lớp gạc và băng mới. Máu không cầm được có thể là do tấm gạc thứ nhất dùng để chèn vết thương đã bị trượt khỏi vị trí ban đầu. A.2. Những tổn thương cần chăm sóc đặc biệt 1. Chấn thương đứt lìa chi thể Các thương tổn đứt lìa thường gặp là ngón tay, ngón chân, một phần chi trên hoặc chi dưới. Các phần chi thể đứt lìa có thể được phẫu thuật nối lại thành công nếu được sơ cứu, bảo quản và chăm sóc đúng cách. Xử trí: Gọi cấp cứu 115. Ép trực tiếp vào vết thương để cầm máu. Bảo quản và chăm sóc chi thể đứt lìa: + Loại bỏ các vết bẩn, dị vật có thể gây ô nhiễm vết thương như đất, sỏi đá. Nhẹ nhàng rửa sạch phần chi thể bị đứt lìa nếu vết cắt bị bẩn và có nguy cơ ô nhiễm. Đặt phần chi thể bị cắt đứt vào trong túi ni lông. + Đặt túi ni lông vào hộp hoặc xô nước lạnh có kèm ít cục đá lạnh. Chú ý không đặt trực tiếp phần chi thể trong nước đá mà không sử dụng túi nhựa bọc bên ngoài. Cũng không đặt trực tiếp chi thể lên đá lạnh, đá khô vì sẽ gây tê cóng và tổn thương các mô của chi thể. 2. Chánthương đụng dập Chấn thương đụng dập xuất hiện khi những mảng cơ và mô mềm bị chèn ép bởi vật nặng. Chấn thương loại này nguy hiểm nhất nếu xuất hiện ở đầu, cổ, ngực, bụng và đùi. Xử trí: Gọi cấp cứu 115. 3. Chấn thương trầy xước Vết thương gây trầy da dễ bị nhiễm bẩn bởi bụi và đất cát, vì vậy đầu tiên cần làm sạch vùng này. Trước khi tiến hành chăm sóc, cần rửa sạch tay bằng xà phòng để tránh lây nhiễm thêm cho vết thương. 4. Chấn thương đâm thủng Làm sạch vết thương bằng nước muối và để nước thấm vào vết thủng vì nha bào uốn ván có thể kẹt sâu trong đó. B. Chảy máu trong Chảy máu trong xuất hiện khi các mạch máu bên trong cơ thể bị vỡ và máu thoát ra khỏi hệ tuần hoàn. Hiện tượng này có thể xảy ra khi nạn nhân bị đập mạnh vào đầu, ngực hay bụng do ngã hoặc bị xe đâm. Người không có chuyên môn thường khó nhận biết các dấu hiệu của chảy máu trong. Cần nghi ngờ chảy máu trong khi xuất hiện máu trong dịch nôn, đờm, nước tiểu hoặc phân. Xử trí Ðặt nạn nhân nằm nghỉ ở tư thế thoải mái dễ chịu nhất. Trong khi chờ đợi: BS Trần Thu Thủy Tài liệu tham khảo: |