- Explore Documents
Categories
- Academic Papers
- Business Templates
- Court Filings
- All documents
- Sports & Recreation
- Bodybuilding & Weight Training
- Boxing
- Martial Arts
- Religion & Spirituality
- Christianity
- Judaism
- New Age & Spirituality
- Buddhism
- Islam
- Art
- Music
- Performing Arts
- Wellness
- Body, Mind, & Spirit
- Weight Loss
- Self-Improvement
- Technology & Engineering
- Politics
- Political Science All categories
100% found this document useful [2 votes]
7K views
4 pages
Copyright
© © All Rights Reserved
Available Formats
DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd
Share this document
Did you find this document useful?
100% found this document useful [2 votes]
7K views4 pages
Bài thuyết trình.docx
Bài thuy
ết trình: Vùng văn hóa Nam Bộ
L
ờ
i m
ở
đầ
u
Vi
ệ
t Nam có dân s
ố
g
ầ
n 86 tri
ệu ngườ
i, g
ồ
m 54 dân t
ộ
- M
ỗ
i dân t
ộ
c có nh
ữ
ng s
ắ
c thái
văn hóa riêng, đồ
ng th
ờ
i gi
ữ
a các dân t
ộc cũng có những nét tương đồ
ng, t
ạo nên các vùng văn
hóa chung v
ừa đa dạ
ng v
ừ
a th
ố
ng nh
ất. Trong các vùng văn hóa VN, vùng văn hóa Nam Bộ
là vùng có nh
ữ
ng s
ắc thái đặ
c thù r
ấ
t riêng, khó l
ẫ
I.
Đặc điểm môi trườ
ng t
ự
nhiên và xã h
ộ
i
Môi trườ
ng t
ự
nhiên -
V
ị
trí đị
a lý: Nam B
ộ
là vùng đấ
t n
ằ
m cu
ố
i cùng c
ủa đất nướ
c n
ằ
m
ở
phía nam, n
ằ
m tr
ong lưu vự
c h
ạ
lưu sông Đồ
ng Nai và C
ử
u Long. Là ph
ầ
n h
ạ
lưu
g
ầ
n bi
ển Đông
có th
ể
nói là vùng đấ
t c
ử
a sông giáp bi
ể
V
ị
th
ế
đị
a
–
văn hóa này củ
a Nam B
ộ
t
ạ
o cho nó n
ững đặc điểm văn hóa
riêng -
Các các t
ỉ
nh thu
ộ
c lãnh th
ổ
:
+ Đông Nam Bộ: Đồ
ng Nai, Bình D
ương, Bình Phướ
c, Tây Ninh, Bà R
ị
a
–
Vũng Tàu
+ Tây Nam B
ộ
: Long An, Ti
ề
n Giang, B
ến Tre, Vĩnh Long, Trà Vinh, Đồ
ng Tháp, C
ần Thơ, Sóc Trăng, An Giang, Kiên Giang, Bạ
c Liêu, Cà Mau v
ầ
TP HCM -
Khí h
ậ
u:
+ 2 mùa: mùa mưa và mùa khô. Với 6 tháng mùa mưa và 6 th
áng mùa khô t
ạ
o vòng quay thiên nhiên, mùa v
ụ
có ph
ầ
n khác so v
ới đồ
ng b
ằ
ng B
ắ
c B
ộ
+ Nói t
ớ
i Nam B
ộ
là người ta nghĩ đế
n m
ột cánh đồ
ng tít t
ắ
p và khung c
ả
nh
thiên nhiên thoáng đạt , vùng đấ
t ch
ằ
ng ch
ị
t kênh r
ạch, lượ
ng phù sa l
ớ
n
Đặc điể
m xã h
ộ
i -
Ti
ế
n trình l
ị
ch s
ử
c
ủ
a Nam B
ộ
có nh
ữ
ng nét khác bi
ệ
t so v
ới các địa phương
khác -
N
ếu như Trung Bộ
, B
ắ
c B
ộ
là nh
ữ
ng vùng l
ị
ch s
ử
phát tri
ể
n liên t
ụ
c thì Nam B
ộ
trong quá trình l
ị
ch s
ử
l
ạ
i tr
ả
i qua s
ự
đứ
t quãng . -
Sau s
ự
bi
ế
n m
ấ
t c
ủ
a n
ề
n
văn hóa Oc Eo cuố
i th
ế
k
ỉ
VI, Nam B
ộ
tr
ở
thành m
ộ
t vùng hoang vu nguy hi
ể
m
Th
ế
k
ỉ
XIII, người Khơ Me đã đến vùng này để
khám phá
Ngườ
i Vi
ệt đã đế
n khia phá vùng này vào kho
ả
ng th
ế
k
ỉ
XVI
Năm 1679, 2 võ tướng nhà Minh đã đem theo gia quyến vào Đàng
Trong sau khi nhà Minh s
ụp đổ
và đượ
c chúa Nguy
ế
n cho vào
ở
đấ
t Biên Hòa và M
ỹ
Tho ngày nay
Cu
ố
i th
ế
k
ỉ
XVII, ngườ
i Trung Qu
ố
c vào l
ậ
p nghi
ệ
p
ở
vùng đấ
t Hà Tiên hi
ệ
n t
ạ
i
Năm 1862, người Pháp xâm lượ
c Nam B
ộ
Năm 1945, Nam Bộ
bướ
c vào cu
ộ
c kháng chi
ế
n ch
ố
ng M
ỹ
-
Đồ
ng b
ằ
ng Nam B
ộ
v
ề
m
ặt dân cư c
ó các t
ộc ngườ
i: Vi
ệt, Khơ me, Chăm,
Hoa, M
ạ, Xtiêng, Chơ ro, M nông
-
Nhìn di
ệ
n m
ạ
o t
ộc ngườ
i
ở
đây, chúng ta có thể
nh
ậ
n ra: + Các t
ộc ngườ
i
ở
đây đều là lưu dân khai phá đấ
t m
ớ
- H
ọ
đã xa vùng đấ
t c
ộ
i ngu
ồ
n v
ề
không gian và th
ờ
i gian + Các t
ộc ngườ
i này s
ố
ng chan hòa, thân ái không có chi
ế
n tranh s
ắ
c t
ộ
c + T
ộc ngườ
i ch
ủ
th
ể
có vai trò quy
ết đị
nh s
ự
phát tri
ể
n c
ủa vùng đấ
t là
ngườ
i Vi
ệ
t -
V
ới ngườ
i Vi
ệ
t, h
ọ
là nh
ữ
ng l
ớp dân cư từ
mi
ề
n B
ắ
c, mi
ề
n Trung và có thành ph
ầ
n xã h
ộ
i khác nhau: tù nhân, dân nghèo, quan l
ại, binh lính…
-
Dù h
ọ
là ngu
ồ
n g
ố
c nào thì hành trang h
ọ
luôn mang theo không ch
ỉ
có v
ậ
t ch
ấ
t mà còn có v
ốn văn hóa uôn tiề
m
ẩ
n trong ti
ề
m th
ứ
c c
ủ
a h
ọ
Như vậ
y, có th
ể
nói v
ớ
i t
ấ
t c
ả
tính ch
ấ
t tiêu bi
ể
u v
ề
t
ự
nhiên, l
ị
ch s
ử
, xã h
ội như vậ
y
văn hóa Nam Bộ
ch
ắ
c ch
ắn có đặc điểm văn hóa củ
a riêng mình II.
Đặc điể
m c
ủa vùng văn hóa Nam Bộ
Nói đến văn hóa Nam Bộ
là nói đến văn hóa củ
a các t
ộc người nơi đây. Vì thế
văn hóa
c
ủ
a h
ọ
là văn hóa của vùng đấ
t m
ớ
i
VD: -
Ngườ
i Hoa
ở
Nam B
ộ
cũng
là t
ụ
c th
ờ
bà Thiên H
ậu nhưng đã có nhiề
u nét khác bi
ệ
t so v
ớ
i
ở
Trung Hoa -
Dù kê c
ủa người Khơ me Nam Bộ
l
ạ
i khác v
ớ
i dù kê
ở
Campuchia 1.
Quá trình giao lưu văn hóa
-
Quá trình giao lưu và tiế
p bi
ến văn hóa diễ
n ra v
ớ
i t
ốc độ
mau l
ẹ
-
S
ự
ti
ế
p bi
ế
n x
ảy ra trướ
c h
ế
t gi
ữ
a nh
ữ
ng t
ộc ngườ
i cùng sinh s
ống trên đị
a bàn
Ngườ
i Vi
ệt đã tiế
p thu nh
ữ
ng chi
ế
c
b
ế
p cà ràn
dùng cho vi
ệ
c n
ấu ăn trên đấ
t
ẩ
m c
ủa người Khơ me
, dùng n
ồ
i g
ố
m
ch
ờ
răng
để
kho cá, n
ấu cơm ,…
Hay ti
ế
p thu nh
ững món ăn của người Khơ me món canh chua, món
bún B
ạc Liêu,…
V
ố
n t
ừ
c
ủ
a các t
ộc người được vay mượn như: ngườ
i Vi
ệt vay mượ
n v
ố
n t
ừ
c
ủa người Hoa, Khơ me và ngượ
c l
ạ
i -
S
ự
giao lưu và tiế
p bi
ến văn hóa với người Pháp là giao lưu cưỡ
ng b
ứ
- Ch
ữ
qu
ố
c ng
ữ
được ươm mầ
m và phát tri
ể
n t
ừ
đây.
Báo chí b
ằ
ng ch
ứ
qu
ố
c ng
ữ
cũng ra đời đầ
u tiên
ở
Nam B
ộ
, cho ra t
ờ
báo
N
ữ
gi
ớ
i chung
–
dùng làm ti
ế
ng chuông th
ứ
c t
ỉ
nh n
ữ
gi
ớ
i
Các ki
ể
u dáng ki
ến trúc Tây phương đượ
c du nh
ậ
p vào SG 2.
Tôn giáo -
Nam B
ộ
là vùng văn hóa có nhiều tôn giáo tín ngưỡng cùng đan xen tồ
n t
ạ
- Di
ệ
n m
ạ
o
tôn giáo tín ngưỡ
ng Nam B
ộ
khá đa dạ
ng và ph
ứ
c t
ạ
p -
Ngoài các tôn giáo l
ớ
n
ở
ngoài du nh
ập vào như : Phậ
t giáo, Công giáo, Tin lành, H
ồ
i giáo thì Nam b
ộ
còn là quê hương của tôn giáo tín ngưỡng địa phương như : Cao đài,
Hòa H
ảo, các tín ngưỡng dân gian như thờ
t
ổ
tiên , th
ổ
th
ầ
n, th
ờ
thành hoàng, th
ờ
m
ẫ
u , bên c
ạ
nh Ph
ậ
t giáo Ti
ể
u Th
ừ
a l
ạ
i có Ph
ật giáo Đạ
i Th
ừa,…
-
Khiá c
ạnh đáng lưu ý của tôn giáo tín ngưỡ
ng Nam B
ộ
là s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a các phong trào tôn giáo c
ứ
u th
ế
g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i phong trào n
ổ
i d
ậ
y c
ủa ngườ
i dân trong vùng ch
ố
ng phong ki
ến và đế
qu
ốc. Người dân đã gử
i g
ắm lòng mong ướ
c v
ề
s
ự
xu
ấ
t hi
ệ
n c
ủa ngườ
i c
ầ
m
đầu; người lãnh đạ
o; có th
ể
lãnh đạ
o h
ọ
ch
ố
ng áp b
ứ
c; ch
ố
ng ngo
ạ
i lai; ch
ố
ng Pháp. Vì v
ậy; tôn giáo tín ngườ
ng Nam B
ộ
có s
ự
ph
ứ
c t
ạp hơn so với các vùng văn hoá khác.
3.
Sinh ho
ạ
t h
ằ
ng ngày -
Trong
ứ
ng x
ử
v
ớ
i thiên nhiên; các t
ộc ngườ
i
ở
Nam B
ộ
cũng có nhữ
ng nét khác bi
ệ
t so v
ới vùng văn hoá khác.
H
ọ
đều đứng trướ
c m
ộ
t thiên nhiên v
ừ
a có ph
ầ
n l
ạ
l
ẫ
m; v
ừ
a có ph
ầ
n huy
ề
n bí. Nam B
ộ
dù có t
ới 4900km kênh đào; dù có hai dòng
sông l
ớ
n v
ẫ
n không h
ề
có m
ột km đê nào. Dự
a theo ch
ế
độ
thu
ỷ
tri
ề
u; h
ệ
th
ố
ng thu
ỷ
l
ợi đưa nướ
c ng
ọ
t t
ừ
sông l
ớ
n vào sông nh
ỏ
; vào kênh r
ạ
ch r
ồi lên mương; lên vườ
- -
C
ơ cấ
u b
ữa ăn ngườ
i Vi
ệ
t Nam B
ộ
có s
ự
tha
y đổ
- N
ế
u
ở
đồ
ng b
ằ
ng B
ắ
c B
ộ
mô hình b
ữa ăn đó là cơm + rau + cá thì ở
Nam B
ộ
s
ử
d
ụ
ng ngu
ồn đạ
m thu
ỷ
s
ả
n trong b
ữa ăn ngườ
i Vi
ệ
t có chú tr
ọng hơn. Các món ăn chế
bi
ế
n t
ừ
thu
ỷ
s
ản cũng nhiề
u v
ề
s
ố
lượ
ng; phong phú v
ề
ch
ất lượ
ng so v
ới các nơi khác.
4.
Văn hóa bác họ
c -
T
ừ
gi
ữ
a th
ế
k
ỉ
XVIII, Gia Định đã có những trườ
ng h
ọ
c n
ổ
i ti
ếng như Hòa Hưng
và nhi
ều nhà giáo ưu tú
-
T
ổ
ch
ứ
c nhi
ề
u cu
ộ
c thi tuy
ể
n ch
ọ
n nhân tài -
Đội ngũ trí thức Nho giáo đã xuấ
t hi
ệ
n -
Sau khi đóng chiế
m Nam K
ỳ, người Pháp đã xây dự
ng các tr
ườ
ng d
ạ
y ch
ữ
qu
ố
c ng
ữ
t
ừ
đó xuấ
t hi
ệ
n t
ầ
ng l
ớ
p trí th
ứ
c m
ớ
i -
Văn họ
c b
ằ
ng ch
ữ
qu
ố
c ng
ữ
cũng dầ
n xu
ấ
t hi
ệ
n -
Nhi
ều cơ sở
nghiên c
ứ
u khoa h
ọc và văn hóa đượ
c xây d
ự
ng -
T
ừ
1954 đế
n 1975, Nam B
ộ
bước vào giai đoạn giao lưu văn hóa vớ
i M
ỹ
. M
ộ
t s
ố
trường đạ
i h
ọ
c và
các cơ sở
nghiên c
ứ
u khoa h
ọc đã đượ
c xây d
ự
ng -
T
ừ
sau 1975, Nam B
ộ
l
ạ
i là m
ột vùng văn hóa phát triể
n v
ề
m
ọ
i m
ặ
t,
văn hoá phát
tri
ể
n khá nhanh v
ớ
i s
ự
xu
ấ
t hi
ệ
n c
ủ
a hàng lo
ạt các trường đạ
i h
ọc; các cơ quan
nghiên c
ứu;… Dòng văn hoá bác họ
c
ở
Nam B
ộ
t
ừ
kh
i ngườ
i Vi
ệt vào đây lậ
p nghi
ệp cho đế
n nay qu
ả
là m
ộ
t nhân t
ố
quan tr
ọ
ng trong ti
ến trình văn hoá củ
a vùng và góp ph
ầ
n r
ất đáng kể
vào di
ễ
n trình l
ị
ch s
ử
c
ủa văn hoá Việ
t Nam.
T
ổ
ng k
ế
t Nam B
ộ
v
ừ
a có b
ề
dày ti
ế
n trình l
ị
ch s
ử
văn h
óa l
ạ
i v
ừa là vùng đấ
t giàu s
ứ
c tr
ẻ
do các t
ộc ngườ
i
ở
đây đang dày công gây dự
ng nên. T
ừ
v
ị
th
ế
địa lý, văn hóa củ
a Nam B
ộ, đang giúp trở
thành trung tâm c
ủ
a quá trình ti
ế
p bi
ến văn hóa, phầ
n nào t
ạ
o cho vùng có nh
ững nét đặ
c thù, di
ệ
n m
ạ
o m
ới đố
i v
ớ
i các
vùng văn hóa khác ở
Vi
ệ
t Nam. H
ệ
giá tr
ị
văn hóa Nam Bộ
là truy
ề
n th
ống văn hóa dân tộ
c và nh
ữ
ng giá tr
ị
c
ố
t lõi hình thành phong
cách văn hóa riêng vùng. Tính mở
c
ủ
a m
ột vùng đấ
t m
ới làm nên tính năng độ
ng, nh
ạ
y bén,