Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS.CK2 Nguyễn Thị Minh Hồng - Bác sĩ Phòng khám Da liễu thẩm mỹ Hồng Hoa - Thái Nguyên
1. Lậu cầu khuẩn là gì?
Lậu cầu khuẩn chủ yếu được tìm thấy trong dịch tiết ra từ dương vật của nam giới và dịch âm đạo ở nữ giới mắc bệnh. Lậu cầu khuẩn dễ dàng lây truyền từ người này sang người khác thông qua quan hệ tình dục đường âm đạo, miệng hoặc hậu môn mà không được bảo vệ. Dùng chung máy rung hoặc đồ chơi tình dục khi chưa được vệ sinh hoặc bọc bằng bao cao su mới.
2. Lậu cầu khuẩn có ảnh hưởng gì đến khả năng sinh sản không?
Lậu cầu khuẩn có thể khiến người bệnh bị vô sinh.
Vi khuẩn có thể lây nhiễm vào tử cung, niệu đạo, trực tràng và họng hoặc mắt [ít phổ biến hơn]. Nhiễm trùng cũng có thể truyền từ một phụ nữ đang mang thai sang em bé nếu sinh đường âm đạo. Vì vậy, nếu bạn đang mang thai mà nghi ngờ có thể mắc lậu cầu khuẩn thì điều quan trọng là bạn phải làm xét nghiệm và điều trị trước khi sinh em bé. Nếu không điều trị, lậu cầu khuẩn có thể gây mù vĩnh viễn cho trẻ sơ sinh.
Lậu cầu khuẩn gây ra các bệnh như viêm tuyến tiệt liệt, chít hẹp niệu đạo, viêm tinh hoàn, viêm nhiễm cơ quan sinh dục.
3. Triệu chứng của bệnh lậu cầu khuẩn là gì?
Các triệu chứng điển hình của bệnh lậu bao gồm tăng tiết dịch sinh dục màu trắng đục từ âm đạo hoặc dương vật. Ở nam giới có thể có cảm giác đái buốt, ở nữ giới có thể chảy máu giữa các chu kì. Tuy nhiên khoảng 1 trong 10 đàn ông nhiễm bệnh và gần một nửa số phụ nữ nhiễm bệnh không gặp phải bất kì triệu chứng nào.
Có thể thấy, các biểu hiện của bệnh lậu rất giống biểu hiện chung của những căn bệnh đường sinh dục khác. Chúng không có gì đặc biệt cả nên người bệnh thường lơ là, mãi cho đến khi bệnh ngoài tầm kiểm soát rồi mới tìm đến bác sĩ để được thăm khám.
4. Lậu cầu khuẩn ủ bệnh trong bao lâu?
Tính từ thời điểm vi khuẩn lậu xuất hiện, chúng ủ bệnh nhanh chóng chỉ trong 3 – 5 ngày. Chậm nhất thì cũng chỉ mất từ 2 – 10 ngày. Ngoài ra, còn tùy thuộc vào sức khỏe của người bệnh mà vi khuẩn lậu có thể sinh sôi và gây bệnh nhanh hay chậm.
5. Làm thế nào để chẩn đoán xác định nhiễm lậu cầu khuẩn?
Nếu bạn có bất kì triệu chứng nào của bệnh lậu hoặc lo lắng mình có thể mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục, bạn nên tới khám bệnh ở các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và kiểm tra kĩ lưỡng. Hoặc bạn có thể khám trực tuyến với các bác sỹ chuyên gia đầu ngành bằng phần mềm VietSkin.
Vậy phương pháp chẩn đoán bệnh lậu cầu khuẩn là gì? Bệnh lậu có thể được chẩn đoán dễ dàng bằng cách xét nghiệm dịch tiết sinh dục. Ở nam giới, xét nghiệm mẫu nước tiểu cũng có thể tìm được lậu cầu khuẩn.
Điều quan trọng là phải được xét nghiệm càng sớm càng tốt vì bệnh lậu có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe lâu dài và nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị, bao gồm viêm vùng chậu ở phụ nữ hoặc nặng nề hơn là vô sinh.
>>> Xem thêm: Bệnh lậu để lâu có sao không?
6. Bệnh lậu điều trị như thế nào?
Bệnh lậu thường được điều trị bằng kháng sinh tiêm một lần duy nhất hoặc một viên thuốc kháng sinh duy nhất. Với điều trị hiệu quả, hầu hết các triệu chứng của bạn sẽ cải thiện ngay trong vòng một vài ngày.
Bác sỹ thường sẽ hẹn bạn theo dõi trong một hoặc hai tuần sau khi bắt đầu điều trị để có thể tiến hành xét nghiệm kiểm tra hết nhiễm lậu cầu khuẩn chưa. Bạn không nên quan hệ tình dục trong quá trình điều trị, cho đến khi xét nghiệm được trả về và kết quả ghi bình thường.
>>> Xem thêm: Bệnh lậu có chữa khỏi hẳn được không
7. Cách phòng nhiễm lậu cầu khuẩn
Lậu cầu khuẩn là bệnh lây truyền qua đường tình dục, vì vậy hãy lưu ý những điều sau để không lẫy nhiễm căn bệnh này:
- Để tránh lây nhiễm bạn nên sử dụng bao cao su mỗi lần quan hệ tình dục đường âm đạo hoặc hậu môn.
- Không dùng chung đồ chơi tình dục hoặc luôn rửa vệ sinh chúng kĩ càng trước khi dùng, có thể bọc chúng bằng bao cao su mới trước khi sử dụng.
- Không nên quan hệ tình dục với nhiều bạn tình. nên quan hệ tình dục lành mạnh, một vợ một chồng.
Vậy bệnh lậu cầu khuẩn là gì? Chắc hẳn bạn đọc đã được những giải đáp cặn kẽ qua bài viết trên đây rồi! Vi khuẩn lậu có thể lây truyền qua đường tình dục và nếu không được điều trị nhanh và đúng theo phác đồ của bác sĩ sẽ để lại hậu quả nghiêm trọng, thậm chí là vô sinh. Để phòng tránh lây nhiễm bệnh hãy luôn quan hệ tình dục an toàn và lành mạnh nhé!
Bệnh lậu được biết từ lâu, nhưng mãi đến năm 1897 mới được Neisser tìm ra, có tên khoa học là Neisseria Gonorrhoeae. Đây là bệnh cần được điều trị càng sớm càng tốt.
Vi khuẩn lậu có hình hạt cà phê xếp thành từng cặp nên còn gọi là song cầu, có chiều dài 1,6µm, rộng 0,8µm. Trên kính hiển vi, vi khuẩn bắt màu gram âm. Lậu cầu rất yếu khi ra ngoài cơ thể, và chết nhanh ở nhiệt độ thường; ngược lại sống rất mãnh liệt ở môi trường ẩm của cơ thể, cho nên giao hợp vẫn là cách lây bệnh chủ yếu. Tuy nhiên, lậu cầu cũng có thể lây qua vật dụng dùng chung.
Ở điều kiện sinh lý bình thường, giữa nam và nữ có sự khác biệt về giải phẫu ở đường niệu đạo. Niệu đạo của nữ giới tương đối ngắn so với nam giới, khoảng 3cm, vì vậy bệnh lậu ít rầm rộ hơn, có nhiều tuyến quanh niệu đạo là nơi ẩn náu của vi khuẩn như tuyến Skène, tuyến Bartholine ở 1/3 trước của môi lớn và môi bé. Niệu đạo của nam giới chia làm 2 phần gồm niệu đạo trước và niệu đạo sau, được ngăn cách bởi cơ thắt niệu đạo, có chiều dài từ 14 - 16cm; niệu đạo trước có nhiều hang, là nơi trú ẩn của lậu cầu; niệu đạo sau càng phức tạp hơn cũng có nhiều ngóc ngách, xuyên qua tuyến tiền liệt, thông với túi tinh, ống dẫn tinh, mào tinh và tinh hoàn. Ngoài ra, còn có tuyến Morgagni và tuyến Littr cũng thuận lợi cho lậu cầu sinh sôi và phát triển.
Sau khi lậu cầu xâm nhập vào cơ thể thông qua niệu đạo, vi khuẩn có khuynh hướng ưa thích tế bào mô bì trụ ở niêm mạc đường tiết niệu, đưa đến phản ứng viêm tại chỗ, kéo theo bạch cầu đa nhân đến để thực bào, từ đó trở thành tổ chức hoại tử trong quá trình viêm, được thoát ra ngoài theo nước tiểu, màu trắng hơi vàng gọi là tiểu ra mủ, lậu cầu tiếp tục phát triển và đi dọc theo chiều dài của niệu đạo, đi đến đâu gây viêm đến đó.
Về triệu chứng, bệnh lậu ở nam và nữ có khác nhau, do niệu đạo của nam giới dài, giai đoạn cấp tính lậu ở nam giới có tính chất rầm rộ, còn ở nữ thì âm thầm dễ bỏ qua, vì thế là nguồn lây nhiễm rất đáng quan tâm. Thời gian ủ bệnh trung bình 3 - 5 ngày, nhưng có thể kéo dài 2 - 3 tuần. Thời gian ủ bệnh càng ngắn thì bệnh càng nặng, triệu chứng thường âm thầm, không rõ. Theo thống kê, có khoảng 97% số ca bệnh không có triệu chứng, chỉ có 3% còn lại mới có triệu chứng tiểu gắt, tiểu buốt, khó chịu, nếu không điều trị bệnh sẽ đi vào giai đoạn mãn tính không có biểu hiện gì đặc biệt, mà thường chỉ có huyết trắng, hoặc có những biểu hiện của biến chứng như viêm tuyến Bartholin, tuyến Skene, viêm cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung, viêm bàng quang, viêm vùng chậu, viêm trực tràng. Viêm ống dẫn trứng có thể dày dính, gây thai ngoài tử cung, hoặc tắc tai vòi gây vô sinh.
Về điều trị, lậu cầu cứ 15 phút phân chia một lần do đó lan nhanh.Vì vậy, cần điều trị càng sớm càng tốt, điều trị đúng thuốc - đủ liều; điều trị cả với người tiếp xúc sinh lý. Thuốc hiện nay được chọn ưu tiên là spectinomycine với tên biệt dược là Trobicin hay Kirin, 4g - tiêm bắp một liều duy nhất; trường hợp bệnh mãn tính, tiêm liên tiếp 2 ngày, với nữ giới thì dùng liều gấp đôi nam giới. Nếu không tiện tiêm thuốc có thể chọn giải pháp uống nhưng thường tỉ lệ thành công sẽ thấp hơn, thuốc thường dùng azithromycin [Zithromax] 250mg x 4 viên uống liều duy nhất. Nếu điều trị đúng thuốc, đủ liều thì triệu chứng tiểu gắt, tiểu buốt, tiểu nhiều lần sẽ giảm nhanh sau 24 - 48 giờ, riêng tiểu ra mủ sẽ hết chậm hơn sau 48 - 72 giờ. Các triệu chứng chung sẽ biến mất hoàn toàn sau 5 - 7 ngày.
Về phòng bệnh, cho đến hôm nay, dùng bao cao su được xem như là phương tiện duy nhất để phòng bệnh lậu, tuy nhiên đó chưa phải là phương pháp đảm bảo tuyệt đối.