Tại sao bé bú hay bị ọc sữa

Theo bác sĩ Đoàn Thị Mai, nôn trớ, ọc sữa là một tình trạng khá phổ biến ở trẻ nhỏ. Trong 6 tháng đầu đời hầu hết ít nhiều các trẻ đều bị nôn trớ. Trẻ có thể trớ ra sữa mới bú xong, hoặc cũng có thể trớ ra sữa vón cục, đã được tiêu hóa một phần ở trong dạ dày.

Nếu bé yêu của các mẹ chỉ nôn trớ bình thường, tần số ít, không ảnh hưởng đến hô hấp thì chỉ tính là nôn trớ sinh lý và không -cần điều trị gì.

Nhưng nếu trẻ nôn trớ thường xuyên, ảnh hưởng đến cân nặng hay ảnh hưởng đến hệ hô hấp như ho, trẻ sơ sinh bị ọc sữa và thở khò khè kéo dài thì lúc này có thể bé đã mắc chứng trào ngược dạ dày thực quản. Mẹ cần cho bé thăm khám bác sĩ để có - hướng điều trị thích hợp.

1. Nguyên nhân của tình trạng ọc sữa?

Hầu hết các trường hợp ọc sữa ở trẻ sơ sinh đều là nguyên nhân sinh lý, cụ thể:

- Hệ tiêu hóa của bé còn non yếu. Dạ dày bé nhỏ, nằm ngang và cao hơn so với người lớn.

Hoạt động cơ thắt tâm vị yếu và chưa ổn định nên khi bé ăn no quá hay thay đổi tư thế đột ngột sẽ dễ bị ọc sữa.

- Hai là bé ăn thức ăn dạng lỏng là sữa nên dễ trớ ra ngoài.

- Thứ ba là những bé bú sữa công thức, do sữa công thức lâu tiêu hóa hơn sữa mẹ, sữa nằm lại dạ dày lâu hơn là bé đầy bụng dễ ọc sữa.

- Bé bú nhanh quá, nuốt nhiều không khí sau đó bị nấc cụt, bé bú nằm ngang, hay bé dị ứng thức ăn gây ra ọc sữa. Một số bé ban đầu là nôn trớ sinh lý thôi nhưng không điều chỉnh khắc phục kịp thời dẫn đến tình trạng bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản.

Có một số rất ít là do nguyên nhân bệnh lý như bé mắc chứng hẹp phì đại môn vị, bị lồng ruột…

2. Biểu hiện tình trạng trẻ sơ sinh bị ọc sữa

Bé sơ sinh có thể nôn trớ ọc sữa ở nhiều mức độ khác nhau. Có những trẻ sơ sinh bị ọc sữa nhiều khi vừa mới bú xong, khi nấc cụt, ho hay vặn vẹo người. Một số trẻ sơ sinh bị ọc sữa sau khi bú, mẹ thay đổi tư thế hoặc có bé bú xong ngủ một giấc rồi dậy trớ ra sữa vón cục đã tiêu hóa dở.

Điển hình mẹ quan sát thấy là bé ọc sữa rất nhiều như vòi nước chảy, trớ vọt ra làm chúng ta rất hoảng hốt. Nhưng có một số bé thì biểu hiện nhẹ hơn, chỉ trớ lên tới cổ xong bé tự nuốt xuống hoặc chỉ trớ một chút ra khóe miệng. Những trường này dễ bỏ sót, phải quan sát cẩn thận mới phát hiện được.

Khi ọc sữa của bé trở thành trào ngược dạ dày thực quản. Ảnh minh họa

Khi trẻ sơ sinh bị ọc sữa trở thành trào ngược dạ dày thực quản sẽ có những biểu hiện cụ thể như sau:

Mức độ nhẹ:

- Ho, sặc khi bú.

- Bé hay nằm cong lưng do axits dịch vị dạ dày trèo lên thực quản.

- Nôn trớ thường xuyên.

- Hay ợ hơi.

- Chán ăn, chậm tăng cân.

- Rối loạn giấc ngủ, ban đêm ngủ không yên giấc.

Mức độ nặng:

- Khóc thét khi đang nằm ngủ.

- Kích thích quấy khóc nhiều.

- Khó cho bé ăn, khó nuốt, bé từ chối ăn phải ép ăn.

- Hơi thở bé chua, có mùi acid.

- Thường xuyên đi tiêu phân lỏng hoặc táo bón.

- Thường xuyên viêm tai giữa, mũi xong, viêm phổi.

Những biến chứng của tình trạng trào ngược dạ dày thực quản có thể gặp phải ở em bé nếu không được điều trj đó là suy dinh dưỡng, viêm thực quản, hẹp thực quản…

3. Làm thế nào để biết được trẻ sơ sinh bị ọc sữa sinh lý hay đã bị trào ngược dạ dày thực quản?

Ọc sữa, nôn trớ sinh lý tần suất xảy ra ít. Bé ọc sữa thường khi no quá, cười đùa nhiều ngay sau khi ăn và khí bé bú quá nhanh do đói. Trẻ không có nhiều biểu hiện khó chịu.

Trào ngược dạ dày thực quản thì bé thường xuyên trớ hơn. Trớ ngay cả khi bé không ăn quá no, có lúc đã ngủ 1 giấc rồi bé dậy vẫn trớ. Và hay trớ ra sữa vón cục đã tiêu hóa dở trong dạ dày.

4. Xử trí thế nào khi bé bị ọc sữa?

Mẹ ngay lập tực đặt bé xuống nằm nghiêng 1 bên để sữa trào ra ngoài qua khóe miệng. Làm như thế để hạn chế tình trạng trẻ sơ sinh bị ọc sữa lên mũi hay vào vòi tai bé, sẽ dễ bị viêm tai giữa. Sau đó mẹ cần nhỏ hay hút và rửa mũi cho bé bằng nước muối sinh lý.

Sau 30 phút mẹ có thể cho bé ăn lại. Không cho ăn lại ngay lập tức vì bé còn hoảng sợ và dễ bị trớ tiếp.

Ọc sữa rất hay gặp ở trẻ từ 1 đến 4 tháng tuổi. Ảnh minh họa

5. Làm thế nào để khắc phục tình trạng ọc sữa cho trẻ?

Chúng ta cần thay đổi các thói quen trong chăm sóc ăn uống cho trẻ

- Chia nhỏ các cữ ăn, cho ăn và giờ nhất định. Không cho bé ăn quá no.

- Không cười đùa nô giỡn quá nhiều với bé sau khi bé bú xong.

- Sau khi bú thì vỗ ợ hơi cho bé, bế vác bé trên vai tầm 10 phút hoặc cho bé nằm ở mặt phẳng nghiêng 30 độ.

- Khi bú mẹ nên bú tư thế ngồi đối với những trẻ sơ sinh bị ọc sữa thường. Dùng hai ngón tay kẹp núm vú lại đê làm sữa chảy chậm hơn nếu mẹ nhiều sữa, tránh bé bú quá nhanh nuốt phải nhiều không khí sẽ dễ bị nấc cụt và ọc sữa hơn.

- Làm đặc thức ăn với những bé ọc sữa quá nhiều. Khi bé được 4,5 tháng tuổi mẹ có thể pha thêm một ít bột ăn liền vào trong sữa của em bé .

- Những bé dùng sữa công thức mẹ có thể dùng đến sữa thủy phân để bé dễ tiêu hóa sữa hơn.

6. Khi nào chúng ta cần đi gặp bác sĩ?

Ọc sữa rất hay gặp ở trẻ từ 1 đến 4 tháng tuổi, tuy nhiên 60% các bé sẽ giảm triệu chứng khi khi trên 6 tháng tuổi. Đó là lúc các bé bắt đầu ăn dặm chuyển sang chế độ thức ăn đặc hơn và bé đã ngồi được. Có tới 90% các bé sẽ hết triệu chứng khi được 1 tuổi.

Khi trẻ sơ sinh bị ọc sữa liên tục thì mẹ cần cho em bé đi khám bác sĩ để xem nguyên nhân có phải do bệnh lý không. Trường hợp còn ít tháng tuổi, nhưng bé sơ sinh ọc sữa quá nhiều làm bé không ăn được, chậm tăng cân, hay viêm đường hô hấp thì mẹ cũng cần cho bé đi khám bác sĩ đẻ kê thuốc điều trị.

Mời bạn đánh giá bài viết để chúng tôi phục vụ bạn tốt hơn!

Nguồn: //khampha.vn/me-va-be/cach-xu-tri-khi-tre-so-sinh-bi-oc-sua-theo-chuan-bac-si-c32a...Nguồn: //khampha.vn/me-va-be/cach-xu-tri-khi-tre-so-sinh-bi-oc-sua-theo-chuan-bac-si-c32a698578.html

Giải thích về chứng ọc sữa ở trẻ sơ sinh.

Trước hết chúng ta cần phân biệt rõ ràng đâu là nôn, đâu là trớ sữa. Trong trường hợp trẻ bị trớ sữa hay trong dân gian họ gọi là trẻ bị sựa. Khi trẻ bú nôn quá và sữa chào ra ngoài khoé miệng thì không phải là nôn. Khi nôn thì nó vọt ra thành vòi. Hai cái này cần phân biệt tại vì nếu chúng ta gọi là trẻ bị trớ thì không đáng ngại. Nhưng nếu trẻ nôn thì có thể sẽ liên quan đến một số bệnh lý nào đó.

Khi nào nôn trớ ở trẻ sơ sinh được coi là bình thường?

Ảnh minh họa

Nôn trớ là hiện tượng phổ biến trong những tuần đầu sau sinh, khi bé vừa ăn xong hay bé vặn người. Bé  trớ ra sữa vón cục và điều này có thể làm bé sợ, khóc nhiều hơn.

Có rất nhiều nguyên nhân khiến bé trớ, từ việc đi xe ô tô đến rối loạn tiêu hoá, thậm chí khóc hay ho kéo dài cũng có thể kích thích phản xạ này. Và đây là lý do vì sao trẻ thường nôn trớ nhiều trong những năm đầu tiên sau khi chào đời.

Nôn trớ thường tự hết sau 6 – 24 giờ mà không cần phải áp dụng bất kỳ cách đẩy lùi đặc biệt nào.

Miễn là bé vẫn khoẻ mạnh và tiếp tục lên cân thì bạn không cần phải lo lắng về hiện tượng này.

Khi nào cha mẹ nên lo lắng?

Trong những tháng đầu tiên sau sinh, hiện tượng nôn trớ có thể là biểu hiện của một vấn đề nào đó liên quan đến ăn uống chẳng hạn như ăn quá no. Sau thời kỳ này, nguyên nhân có thể là do một loại vi rút dạ dày.

Đôi khi, dù rất hiếm, nôn trớ ít khi là biểu hiện của một tình trạng viêm nhiễm nào đó ở hệ hô hấp, tiết niệu hay thậm chí là tai.

Bé càng lớn mà tình trạng nôn trớ càng nghiêm trọng thì đừng do dự, hãy đưa bé tới bác sĩ ngay. Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo cần tới bệnh viện ngay:

Đau bụng quằn quại

– Bụng trướng

– Lơ mơ hay ở trạng thái kích thích

– Co giật

– Liên tục nôn trớ hay tiếp tục nôn trớ trên 24 tiếng

– Có dấu hiệu cơ thể bị khử nước như miệng khô, ít nước mắt, ít đi tiểu [thay ít hơn 6 tã lót/ngày]

– Xuất hiện máu hay mật [màu xanh] khi nôn trớ

Một chút máu tươi khi nôn trớ thường không đáng lo ngại bởi đó là do các mao mạch ở thực quản bị xước khi phản xạ nôn quá mạnh.

Cũng có thể có xuất hiện tia đỏ trong dịch nôn nếu bé nuốt máu từ vết thương nào đó ở miệng hoặc bị chảy máu cam trong vòng 6 tiếng trước đó. Vì thế bạn chỉ nên gọi bác sĩ nếu bé tiếp tục nôn trớ có lẫn máu trong những lần sau với số lượng tăng dần. Riêng với tình trạng nôn có màu xanh thì cần đưa bé đi khám ngay.

Bạn cần giữ lại chút dịch nôn trớ có lẫn máu hay mật xanh để đưa bác sĩ kiểm tra.

Nôn trớ không ngừng trong tháng đầu tiên sau sinh, cứ ăn xong là nôn trớ

Đây có thể là do chứng hẹp môn vị, một nguyên nhân hiếm gặp gây nôn trớ mà thường bắt đầu 1 vài tuần sau khi bé chào đời cho tới tận khi bé 4 tháng tuổi.

Môn vị là một cơ vòng nối liền dạ dày với đoạn đầu của ruột non. Nếu cơ vòng này bị dày lên sẽ ngăn cản sự di chuyển các chất trong bộ máy tiêu hóa từ dạ dày xuống ruột. Sữa hoặc các thực phẩm khác bị ứ tắc ở đây sẽ dội lại phía thực quản và gây ra nôn ói.

Chỉ cần một tiểu phẫu là vấn đề sẽ được giải quyết. Tuy nhiên, các bậc cha mẹ cần đưa bé tới bệnh viện nhi ngay khi thấy triệu chứng trên.

Một lưu ý là cha mẹ không nên quá căng thẳng về hiện tượng này ở trẻ. Mỗi đứa trẻ đều sẽ nôn trớ ít nhiều trong giai đoạn sau khi chào đời và thường không ảnh hưởng gì tới sức khoẻ cũng như sự phát triển của trẻ ngoại trừ làm bẩn bộ quần áo mới. Hãy nhớ nôn trớ là một phần không thể thiếu trong giai đoạn mới làm cha mẹ.

Trẻ sơ sinh bị trớ là hiện tượng sinh lý

Chúng ta gọi hiện tượng trẻ sơ sinh bị trớ là hiện tượng sinh lý bình thường bởi vì dạ dày của em bé ở lứa tuổi nhỏ, lứa tuổi sơ sinh thì thường thường nằm ngang, nó không có nằm xéo từ trái qua phải làm cho sữa ứ lại trong dạ dày lâu hơn dẫn đến em bé dễ bị trớ.

Thứ 2 là nơi nối giữa thực quản và dạ dày cơ vòng của em bé nhỏ chưa được phát triển đầy đủ nên không khép được kín, khi em bé ăn no và thở làm cho sữa đi ngược lên thì chúng ta gọi trào ngược dạ dày thực quản do sinh lý cũng được mà gọi là bệnh lý cũng được bởi vì giai đoạn sau khi em bé lớn lên cơ vòng chắc lên thì sẽ không còn xảy ra hiện trượng trẻ sơ sinh bị trớ sữa.

Phải làm gì khi trẻ sơ sinh bị trớ sữa

Những em bé bị trớ sữa có thể do bú hơi nhiều quá, chẳng hạn là bú bình mà dùi lỗ to thì chúng ta cần dùi lại lỗ bình nhỏ cho em bé bú để tránh tình trạng bé bú hơi nhiều quá và làm cho sữa lắp đầy núm vú tức là đầy phần cao su đó.

Để phát hiện em bé bú hơi nhiều rất đơn giản chỉ cần để ý em bé khi bú nếu bình sùi bọt lên nhiều tức là quá nhiều hơi trong bình.

Khi dùi bình sữa chú ý nên tránh đường thở của bé như tránh trực diện vào cổ họng của bé dễ làm cho bé bị trớ.

Nếu em bé bị trớ sữa do thiếu canxi thì phải bổ sung canxi cho em bé để tránh tình trạng trớ sữa.

Đông y đẩy lùi hiện tượng trẻ sơ sinh bị trớ sữa

Trẻ sơ sinh bị chớ sữa các mẹ thường dùng những sản phẩm chống nôn tân dược thường có tác dụng phụ là ức chế thần kinh trung ương làm cho trí não chậm phát triển, rối loạn trương lực cơ, giãn đồng tử, loạn thị, đi lại chậm chạp, mất thăng bằng, ăn chậm, nói chậm… nên các bà mẹ phải thật thận trọng khi cho bé sử dụng.

Trước đây khi chưa có sự phát triển của nền y học hiện đại khá các bà các mẹ thường sử dụng cây cỏ thiên nhiên cũng như đông y để đẩy lùi nôn trớ cho con.