Thế nào là nguyên to dinh dưỡng thiết yếu trong cơ thể thực vật

1. Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong đời sống cây trồng

- Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu là :

+ Nguyên tố mà thiếu nó cây không hoàn thành được chu trình sống.

+ Không thể thay thế được bởi bất kì nguyên tố nào khác.

+ Phải trực tiếp tham gia vào quá trình chuyển hóa vật chất trong cơ thể.

- Các nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu gồm :

+ Nguyên tố đại lượng : C, H, O, N, P, K, S, Ca, Mg.

+ Nguyên tố vi lượng : Fe, Mn, B, Cl, Zn, Cu, Mo.

2.Phân loại nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu

Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu được chia thành 2 nhóm:

+ Nguyên tố đại lượng[hàm lượng >100 mg/1kg chất khô]: C, H, O, N, P, K, S, Ca, Mg.

+ Nguyên tố vi lượng[hàm lượng ≤100 mg/1kg chất khô]: Fe, Mn, B, Cl, Zn, Cu, Mo, Ni.

3. Vai trò của các nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong đời sống cây trồng

- Tham gia cấu tạo chất sống.

- Điều tiết quá trình trao đổi chất, các hoạt động sinh lý trong cây

+ Thay đổi đặc tính lý hóa của keo nguyên sinh chất.

+ Hoạt hóa enzim, làm tăng hoạt động trao đổi chất.

+ Điều chỉnh quá trình sinh trưởng của cây.

- Tăng tính chống chịu của cây trồng

3.1 Đất là nguồn cung cấp chủ yếu các chất khoáng cho cây.

- Trong đất các nguyên tố khoáng tồn tại ở 2 dạng: Hòa tan và không hòa tan

- Cây chỉ hấp thụ các muối khoáng ở dạng hòa tan.

3.2 Phân bón cho cây trồng.

- Bón không hợp lí với liều lượng cao quá mức cần thiết sẽ:

+ Gây độc cho cây.

+ Ô nhiễm nông sản.

+ Ô nhiễm môi trường đất, nước…

- Tùy thuộc vào loại phân, giống cây trồng để bón liều lượng cho phù hợp.

PHẦN I. KIẾN THỨC

I.Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây

1.Định nghĩa

- Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây là:

• Những nguyên tố mà thiếu nó cây không hoàn thành được chu trình sống.
• Không thể thay thế được bởi bất kì nguyên tố nào khác.
• Phải trực tiếp tham gia vào quá trình chuyển hoá vật chất trong cơ thể.

2.Phân loại

- Các nguyên tố khoáng là: Gồm 17 nguyên tố: C, H,O, N, S, P, K, Ca, Mg,Cl, Cu, Fe, Mn, Mo, Ni, Zn. Trong đó:

• Nguyên tốđạilượng gồm: C, H,O, N, S, P, K, Ca, Mg.
• Nguyên tốvilượnggồm: , Cl, Cu, Fe, Mn, Mo, Ni, Zn.

3. Dấu hiệu nhận biết cây thiếu dinh dưỡng

- Hiện tượng thiếu các nguyên tố dinh dưỡng thường được biểu hiện bằng những dấu hiệu màu sắc đặc trưng trên lá hoặc lá bị biến dạng

- Ví dụ:

• Thiếu đạm [N]: lá vàng nhạt, cây cằn cỗi
• Thiếu lân [P]: lá vàng đỏ, trổ hoa trễ, quả chín muộn.
• Thiếu Kali: ảnh hưởng đến sức chống chịu của cây.
• Thiếu Ca: ảnh hưởng đến độ vững chắc của cây, rễ bị thối, ngọn cây khô héo.

II.Vai trò của các nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây

- Vai trò của các nguyên tố khoáng đối với cây trồng:

- Tham gia vào thành phần các chất cấu tạo nên hệ thống chất nguyên sinh, cấu trúc nên tế bào và các cơ quan.

- Nguyên tố khoáng tham gia vào quá trình điều chỉnh các hoạt động trao đổi chất, các hoạt động sinh lý trong cây

• Thay đổi các đặc tính lý hóa của chất keo nguyên sinh
• Hoạt hóa enzim, làm tăng hoạt động trao đổi chất
• Điều chỉnh quá trình sinh trưởng của cây

- Tăng tính chống chịu cho cây trồng đối với các điều kiện bất lợi của môi trường

Bảng 4: Khái quát vai trò của các nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu

III.Nguồn cung cấp các nguyên tố dinh dưỡng khoáng cho cây

1.Đất là nguồn chủ yếu cung cấp các nguyên tố khoáng cho cây

-Muối khoáng trong đất tồn tại ở dạng không tan hoặc dạng hoà tan [dạng ion].

• Dạng hòa tan [ion]: cây hấp thụ được
• Dạng không hòa tan: Cây không hấp thụ được, phải chuyển háo thành dạng hòa tan nhờ vào cấu trúc đất [hàm lượng nước, độ thoáng, độ pH, nhiệt độ, vi sinh vật]

- Sự chuyển hóa muối khoáng từ dạng không tan thành dạng hòa tan chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố môi trường như hàm lượng nước, độ thoáng, độ pH, nhiệt độ, vi sinh vật đất. Các yếu tố này lại chịu ảnh hưởng của cấu trúc đất.

2.Phân bón cho cây trồng

-Phân bón là nguồn quan trọng cung cấp các chất dinh dưỡng cho cây trồng.

-Bón phân với liều lượng cao quá mức cần thiết sẽ gây độc cho cây, gây ô nhiễm nông phẩm, ô nhiễm môi trường đất và nước.

Ví dụ: Nếu Mo nhiều trong rau thì động vật ăn rau có thể bị ngộ độc, người ăn rau bị bệnh gút [bệnh thống phong].

=> Tùy thuộc vào loại phân, giống cây trồng để bón liều lượng cho phù hợp.

Đồ thị biểu diễn mối tương quan giữa liều lượng phân bón và mức độ sinh trưởng của cây.

Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây

Khái niệm nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trong cây, nhóm nguyên tố đại lượng và vi lượng

NGUYÊN TỐ DINH DƯỠNG KHOÁNG THIẾT YẾU TRONG CÂY

Trong cơ thể thực vật chứa nhiều nguyên tố trong bảng hệ thống tuần hoàn. Tuy nhiên, chỉ có 17 nguyên tố C, H, O, N, P, K, S, Ca, Mg, Fe, Mn, B, Cl, Zn, Cu, Mo, Ni là nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu đối với sự sinh trưởng của mọi loài cây.

Nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu là:

- Nguyên tố mà thiếu nó cây không hoàn thành được chu trình sống

- Không thể thay thế được bởi bất kì nguyên tố nào khác

- Phải trực tiếp tham gia vào quá trình chuyển hóa vật chất trong cơ thể.

Các nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu thường được phân thành nguyên tố đại lượng và nguyên tố vi lượng, dựa vào hàm lượng của chúng trong mô thực vật

- Nguyên tố đại lượng [chiếm > 100mg/1kg chất khô của cây] gồm C, H, O, N, P, K, S, Ca, Mg.

- Nguyên tố vi lượng [chiếm < 100mg/1kg chất khô của cây] chủ yếu là Fe, Mn, B, Cl, Zn, Cu, Mo, Ni.

HocTot.Nam.Name.Vn

Bài tiếp theo

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Sinh lớp 11 - Xem ngay