Phân tích tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám 1945? Ý nghĩa cách mạng tháng Tám 1945?
Cách mạng tháng 8 cùng với tình hình trong và ngoài nước đã mang tới rất nhiều thuận lợi trong xây dựng đất nước. Tuy nhiên, dân tộc Việt Nam lại không thể tránh khỏi được nhiều khó khăn khi “thù trong, giặc ngoài” những tàn dư sau chiến tranh đang ngày càng tàn phá mạnh mẽ. Vậy để hiểu thêm về tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám 1945 diễn biến như thế nào ngay dưới bài viết sau đây của chúng tôi nhé.
Luật sư tư vấn luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài: 1900.6568
Cùng với tình hình của thế giới, nước ta sau cách mạng tháng 8 đã có rất nhiều những thuận lợi cơ bản về kinh tế và đời sống xã hội. Bên cạnh đó Việt Nam lại không thể tránh khỏi được nhiều khó khăn khi đối mặt với “thù trong, giặc ngoài” những tàn dư sau chiến tranh đang ngày càng tàn phá mạnh mẽ. Với tình thế Việt Nam lúc bấy giờ được ví như là “ngàn cân treo sợi tóc”.
1.1. Thuận lợi:
Thuận lợi đầu tiên vào mốc lịch sử năm 1945, thời gian này với phong trào đấu tranh của Việt Nam giành được nhiều thắng lợi vẻ vang thì song song với tình hình thế giới cũng có nhiều chuyển biến tốt đẹp với sự phát triển mạnh mẽ của phòng trào cách mạng thế giới và hệ thống Xã hội chủ nghĩa, góp phần tạo nên chỗ dựa vững chắc cho cách mạng Việt Nam.
Sau cách mạng tháng 8 năm 1945 thì nhân dân Việt Nam được chuyển từ thân phận nô lệ bây giờ đã chính thức đứng lên làm chủ vận mệnh của mình, làm chủ vận mệnh đất nước và có quyền tự do tự chủ. Điều này khiến nhân dân càng thêm phấn khởi, và đặt sự tin tưởng và ủng hộ vào chế độ mới. Từ đó cũng có thể thấy, chính quyền mới rất được sự tin tưởng của nhân dân.
Từ sự tin tưởng và những thắng lợi đó đã chứng minh được sự lãnh đạo trực tiếp của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản. Như đã thấy thì căn cứ theo tình hình chính trị của đất nước, Đảng Cộng sản Việt Nam đã chuyển vào trạng thái hoạt động bí mật, điều này đã làm cho việc chỉ đạo và phối hợp, quản lý, và điều hành công việc rất khó khăn. Sau đó khi đất nước được giải phóng, dưới sự chỉ đạo sáng suốt của Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Đảng Cộng sản Việt Nam hứa hẹn mang lại nhiều thành tựu to lớn cho dân tộc sau này.
1.2. Khó khăn:
Thứ nhất, khó khăn khi đối mặt với sự bao vây của các thế lực quân đội nước ngoài:
Từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc, gần 20 vạn quân Trung Hoa Dân quốc lấy danh nghĩa là giải giáp quân Nhật nhưng âm mưu chính là lật đổ chính quyền cách mạng. Mang theo bọn phản động Việt Nam Quốc Dân đảng và Việt Nam Cách Mạng đảng tìm mọi cách chống phá chính quyền cách mạng.
Từ vĩ tuyến 16 trở vào Nam: Quân Anh với danh nghĩa là giải giáp quân Nhật, nhưng âm mưu lại là giúp đỡ Pháp quay trở lại xâm lược, tạo điều kiện cho quân Pháp quay lại xâm lược miền Nam.
Không những vậy còn một số khó khăn đó là trên cả nước ta có 6 vạn quân Nhật chờ giải giáp. Một bộ phận quân Nhật đã có tình gây ra nhiều tội ác cho nhân dân ta. Cùng với đó chính là các thế lực thù địch trong nước thì luôn tìm mọi cách để chống phá chính quyền cách mạng.
Lúc bấy giờ vốn dĩ nước ta đã là nền kinh tế nông nghiệp nước ta vốn lạc hậu, xong lại phải chịu hậu quả của chiến tranh để lại bị tàn phá nặng nề, dẫn tới hậu quả của nạn đói cuối năm 1944 – đầu năm 1945 chưa được khắc phục. Tiếp đến là nạn lũ lụt lớn, làm vỡ đê ở chín tỉnh Bắc Bộ, rồi hạn hán kéo dài, khiến cho nửa tổng số ruộng đất không canh tác được.
Không những vậy với nguồn tài chính lúc bấy giờ rất khó khăn với ngân sách Nhà nước trống rỗng. Chính quyền cách mạng chưa quản lý được Ngân hàng Đông Dương. Không những vậy, quân Trung Hoa Dân quốc lại tung ra thị trường các loại tiền Trung Quốc đã mất giá, làm cho nền tài chính nước ta thêm rối loạn.
2. Ý nghĩa của cuộc cách mạng tháng 8 Năm 1945:
Có thể nói cách mạng tháng 8 thắng lợi là một dấu mốc lịch sử quan trọng, như đã biết thì hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào được diện ra thời gian trong 2 ngày 14 và 15 tháng 8 năm 1945 đã giải quyết vấn đề trọng đại: quyết định tổng khởi nghĩa giành chính quyền. Trong cuộc họp này với các đại biểu các đảng bộ từ Bắc, Trung, Nam, từ các chiến khu và khu giải phóng về dự đông đủ.
Lúc này thì hội nghị được tiến hành hợp vào lúc phát xít Nhật tuyên bố đầu hàng. Theo đó Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh liền thành lập “ủy ban khởi nghĩa toàn quốc” để lãnh đạo khởi nghĩa trong cả nước. Diến ra với tình hình khẩn cấp và với hình hết sức khẩn trương, Đảng quyết định phát động và lãnh đạo toàn dân tổng khởi nghĩa giành chính quyền từ tay phát xít Nhật và bọn bù nhìn tay sai của chúng trước khi quân đồng minh Anh, Pháp vào nước ta.
Căn cứ dựa trên tình hình và phân tích kế hoạch tác chiến thì 23 giờ đêm 13 tháng 8, ủy ban khởi nghĩa ra “Quân lệnh số I” hạ lệnh tổng khởi nghĩa. với khẩu hiệu khởi nghĩa và lời hiệu triệu cứu nước là tiếng gọi của non sông thức tỉnh con tim mỗi người Việt Nam yêu nước hãy nhất tề đứng dậy tranh đấu giành quyền Độc lập- Tự do.
Tiếp theo đó vào ngày 15, xứ ủy Bắc Kỳ trực tiếp chỉ thị cho Hà Nội khởi nghĩa. Hướng ứng tinh thàn này thì tại Hà Nội nhân dân sống trong những ngày rạo rực chuẩn bị nổi dậy, các tầng lớp nhân dân nhất là thanh niên, hăng hái gia nhập các đoàn thể cứu quốc, tuyên truyền cho Việt Minh, thành lập các đội tự vệ chiến đấu.
Tới chiều 17, diễn ra một cuộc biểu tình của Tổng hội công chức bị viến thành cuộc mít tinh lớn của Việt Minh. Cờ đỏ sao vàng xuất hiện trên tầng hai Nhà hát Thành phố, đại biểu Việt Minh kêu gọi nhân dân đứng dậy giành chính quyền, lật đổ chính quyền bù nhìn Trần Trọng Kim.
Tiếp theo đó từ sáng ngày 19, có tới hàng chục vạn nhân dân thành phố rầm rập tiến về Quảng trường Nhà hát lớn. Đúng 11 giờ trưa, cuộc mít tinh bắt đầu. Lời kêu gọi khởi nghĩa của Đảng được quần chúng đón mừng bằng những tiếng reo hò và những khẩu hiệu hô vang khắp quảng trường rất hào hùng và đầy khí thế như:
Thành lập chính phủ Cộng hòa Dân chủ Việt Nam
Việt Nam hoàn toàn độc lập
Đả đảo chính phủ bù nhìn Trần Trọng Kim.
Cuộc mít tinh biến thành cuộc biểu tình tuần hành vĩ đại. Dòng người chia thành nhiều ngả, có các đội tự vệ chiến đấu dẫn đầu đi chiếm các công sở và chiếm lĩnh các vị trí xung yếu. Hai cánh cổng phủ khâm sai [nay là nhà khách chính phủ] đónh im ỉm. Đoàn biểu tình dừng lại, nhiều người vượt qua hàng rào sắt nhảy vào bên trong chiếm lấy trụ sở cơ quan đầu não của địch. Cờ đỏ sao vàng được kéo lên cao, phần phật tung bay trước gió. ở trại Bảo an ninh, bọn Nhật cho xe tăng và quân lính chặn các ngã đường. Nhưng chúng không thể ngăn cản được làn sóng người đang cuồn cuộn tiến bước, sẵn sàng đạp bằng mọi trở ngại. Tuy còn hàng vạn tên lính với vũ khí đây đủ, quân Nhật cũng phải lùi bước.
Từ cuộc đấu tranh đầy tinh thần hào hùng này thì nhân dân Hà Nội đã hoàn toàn làm chủ thành phố của mình Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội đã cổ vũ tinh thần đấu tranh của toàn dân, thúc đẩy các nơi nổi dậy giành chính quyền. Cuốc khởi nghĩa ở Hà Nội có tác dụng mạnh mẽ đến phong trào cách mạng của cả nước.
Như vậy từ những điều phân tích như trê ta thấy thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là kết quả đấu tranh lâu dài của nhân dân Việt Nam chống đế quốc thực dân, từ việc phát huy cao nhất truyền thống yêu nước chống ngoại xâm của dân tộc đã được hình thành qua hàng ngàn năm lịch sử. Cách mạng tháng Tám 1945 thành công do sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt khôn khéo của Đảng Cộng sản Việt Nam, cộng với đó chính là kết quả của là sự vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin trong điều kiện lịch sử cụ thể của nước ta một cách đúng đắn, độc lập, tự chủ và sáng tạo, có phương pháp và chiến lược, chiến thuật cách mạng thích hợp, linh hoạt. Thời gian càng lùi xa, chúng ta càng nhìn rõ hơn tầm vóc vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định:
“Chẳng những giai cấp lao động và nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào, mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới cũng có thể tự hào rằng: Lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo Cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc”.
Tóm lại với những thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 dẫn tới việc khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa có ý nghĩa to lớn đối với dân tộc ta và với cả các quốc gia khác một cách sâu sắc, Cách mạng Tháng Tám là một trong những trang sử vẻ vang nhất, hào hùng và chói lọi nhất của lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
Đáp án và giải thích chính xác câu hỏi trắc nghiệm: “Thuận lợi cơ bản của cách mạng Việt Nam sau tháng 8/1945”cùng với kiến thức lý thuyết liên quan là tài liệu hữu ích môn Lịch Sử 9 do Top lời giảibiên soạn dành cho các bạn học sinh và thầy cô giáo tham khảo
Trắc nghiệm:Thuận lợi cơ bản của cách mạng Việt Nam sau tháng 8/1945:
A. Chủ nghĩa tư bản suy yếu
B. Hệ thống xã hội chủ nghĩa do Liên Xô đứng đầu được hình thành
C. Cách mạng Việt Nam nhận được sự giúp đỡ của Trung Quốc
D. Nhật bị quét sạch khỏi Đông Dương
Trả lời:
Đáp án đúng: B. Hệ thống xã hội chủ nghĩa do Liên Xô đứng đầu được hình thành
Cùng Top lời giải trang bị thêm nhiều kiến thức bổ ích cho mình thông qua bài tìm hiểu về cách mạng tháng 8 dưới đây nhé.
Kiến thức mở rộng về Cách mạng tháng 8
1. Cách mạng tháng 8 năm 1945
a. Điều kiện bùng nổ cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945
Khách quan:
- 15/8/1945: Nhật Bản tuyên bố đầu hàng Đồng minh không điều kiện.
- Quân Nhật ở Đông Dương rệu rã, chính phủ Trần Trọng Kim hoang mang.
- Quân Đồng minh chưa kịp tiến vào Đông Dương.
=> Thời cơ cách mạng xuất hiện, nhưng nguy cơ luôn đan xen.
Chủ quan:
- Tầng lớp trung gian đã ngả hẳn về phía cách mạng.
- Lực lượng cách mạng Việt Nam đã được chuẩn bị chu đáo trong 15 năm.
- Cách mạng Việt Nam có sự chuẩn bị đầy đủ về đường lối, phương pháp đấu tranh. Đảng tiên phong luôn sẵn sàng.
Đảng nhận thấy, đây chính là thời cơ “ngàn năm có một” và chỉ tồn tại trong khoảng nửa tháng.
b. diễn biến cách mạng tháng 8/1945
– Từ tháng 04/1945 trở đi, cao trào kháng Nhật cứu nước diễn ra mạnh mẽ, phong phú về nội dung và hình thức. Đầu tháng 05/1945, Hồ Chí Minh từ cao Bằng về Tuyên Quang chọn Tân Trào làm căn cứ chỉ đạo cách mạng cả nước và chuẩn bị Đại hội quốc dân. Ngày 04/06/1945, Khu giải phóng Việt Bắc được thành lập, đặt dưới sự lãnh đạo của Ủy ban chỉ huy lâm thời, trở thành căn cứ địa của cả nước.
– Tháng 8/1945, Hội nghị đại biểu toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào khẳng định: “Cơ hội rất tốt cho ta giành độc lập đã tới” và quyết định phát động toàn dân khởi nghĩa giành chính quyền từ tay phát xít Nhật và tay sai trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương, đề ra ba nguyên tắc bảo đảm tổng khởi nghĩa thắng lợi, đó là tập trung, thống nhất và kịp thời.
– Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân cả nước đồng loạt vùng dậy, tiến hành tổng khởi nghĩa, giành chính quyền. Từ ngày 14 đến 18/08, cuộc tổng khởi nghĩa nổ ra giành được thắng lợi ở nông thôn đồng bằng Bắc bộ, đại bộ phận miền Trung, một phần miền Nam và ở các thị xã: Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam, Hội An,…
– Ngày 19/08, khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi ở Hà Nội. Ngày 23/08, khởi nghĩa thắng lợi ở Huế và ở Bắc Cạn, Hòa Bình, hải Phòng, Hà Đông, Quảng Bình, Bình Định,…
– Ngày 25/08, khởi nghĩa thắng lợi ở Sài Gòn – Gia Định, Kon Tum, Sóc Trăng, Vĩnh Long, Tây Ninh,.. Ở Côn Đảo, Đảng bộ nhà tù Côn Đảo đã lãnh đạo các chiến sĩ cách mạng bị giam cầm nổi dậy giành chính quyền.
– Chỉ trong vòng 15 ngày cuối tháng 08/1945, cuộc tổng khởi nghĩa đã giành thắng lọi hoàn toàn, chính quyền trong cả nước về tay nhân dân.
– Ngày 02/09/1945, tại Quảng trường Ba Đình [Hà Nội] lịch sử, trước cuộc mít tinh của gần một triệu đồng bào, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố trước quốc dân và thế giới: Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời. Từ đó, ngày 02/09 là ngày Quốc Khánh của nước ta.
c. Ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng lợi và bài học kinh nghiệm rút ra từ cuộc CMT8 - 1945
Ý nghĩa lịch sử:
Chiến thắng của cuộccách mạng tháng 8 năm 1945đã:
- Mở ra kỉ nguyên mới: độc lập, tự do, nhân dân lao động lên nắm chính quyền, làm chủ đất nước…
- Đảng Cộng sản Đông Dương trở thành Đảng cầm quyền, chuẩn bị điều kiện cho những thắng lợi tiếp theo.
- Góp phần tiêu diệt chủ nghĩa phát xít. Cổ vũ các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng dân tộc.
Nguyên nhân thắng lợi:
- Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công mau lẹ do nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân quan trọng, có ý nghĩa quyết định là sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt, khéo léo của Đảng; là sự vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin trong điều kiện cụ thể của nước ta một cách đúng đắn, độc lập, tự chủ và sáng tạo. Đảng có phương pháp, chiến lược, chiến thuật cách mạng phù hợp, linh hoạt; nhận thức được thời cơ, chủ động đón thời cơ và kiên quyết chớp thời cơ, tiến hành tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước.
- Cách mạng Tháng Tám thành công là do tinh thần yêu nước, đoàn kết, ý chí quật cường của các tầng lớp nhân dân ta, không chịu sống mãi kiếp nô lệ của người dân mất nước; một lòng đi theo Đảng và được Đảng lãnh đạo qua các cuộc tổng diễn tập, đã quyết vùng lên giành độc lập cho dân tộc. Trải qua 15 năm đấu tranh cực kỳ gian khổ và anh dũng dưới sự lãnh đạo của Đảng, đã có biết bao đồng bào, chiến sĩ đã không hề tiếc máu xương, hy sinh oanh liệt vì mục tiêu độc lập dân tộc.
- Cách mạng Tháng Tám được tiến hành trong bối cảnh quốc tế có những thuận lợi nhất định. Chủ nghĩa phát xít Đức, Ý, Nhật đã bị đánh bại, phong trào đấu tranh giải phóng của các dân tộc bị áp bức và của các lực lượng tiến bộ trên thế giới phát triển mạnh
2. Tình hình nước ta Sau cách mạng tháng 8
Sau cách mạng tháng 8 cùng với diễn biến của tình hình thế giới đã mang lại cho Việt Nam không ít thuận lợi trong việc quản lý và xây dựng đất nước. Tuy nhiên, dân tộc Việt Nam lại không thể tránh khỏi được nhiều khó khăn khi “thù trong, giặc ngoài” những tàn dư sau chiến tranh đang ngày càng tàn phá mạnh mẽ. Có thể nói, tình thế Việt Nam lúc bấy giờ là “ngàn cân treo sợi tóc”.
Thuận lợi
– Năm 1945, phong trào đấu tranh của Việt Nam giành được nhiều thắng lợi, cùng với đó, tình hình thế giới cũng có nhiều chuyển biến tốt đẹp với sự phát triển mạnh mẽ của phòng trào cách mạng thế giới và hệ thống Xã hội chủ nghĩa, góp phần tạo nên chỗ dựa vững chắc cho cách mạng Việt Nam.
– Nhân dân Việt Nam từ thân phận nô lệ bây giờ đã chính thức đứng lên làm chủ vận mệnh của mình, làm chủ vận mệnh đất nước. Điều này khiến nhân dân càng thêm phấn khởi, tin tưởng và ủng hộ vào chế độ mới. Như vậy, có thể thấy, chính quyền mới rất được sự tin tưởng của nhân dân.
– Sự lãnh đạo trực tiếp của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản. Như chúng ta đã biết,vì tình hình chính trị của đất nước, Đảng Cộng sản Việt Nam đã chuyển vào trạng thái hoạt động bí mật, điều này đã làm cho việc chỉ đạo và phối hợp, quản lý, và điều hành công việc rất khó khăn. Hiện nay, khi đất nước được giải phóng, dưới sự chỉ đạo sáng suốt của Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Đảng Cộng sản Việt Nam hứa hẹn mang lại nhiều thành tựu to lớn cho dân tộc sau này.
Khó khăn
a] Ngoại xâm và nội phản
- Từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc: 20 vạn quân Trung Hoa Dân quốc kéo vào nước ta theo sau là các đảng phái tay sai hòng cướp chính quyền.
- Từ vĩ tuyến 16 trở vào Nam: Quân Anh kéo vào, dọn đường cho Pháp trở lại xâm lược nước ta.
- Trên cả nước: còn 6 vạn quân Nhật chờ giải giáp, theo lệnh Anh chống phá cách mạng.
b] Đối nội:
- Chính quyền cách mạng: chưa được củng cố, lực lượng vũ trang non yếu.
- Nạn đói: chưa được khắc phục, đời sống nhân dân khó khăn.
- Tài chính: ngân sách Nhà nước trống rỗng, tiền mất giá của Trung Hoa Dân Quốc tung ra thị trường làm tài chính nước ta rối loạn.
- Nạn dốt: hơn 90 % dân số mù chữ, cờ bạc, rượu chè, tệ nạn mê tín dị đoan phổ biến.
⟹ Đất nước đúng trước tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”