Nốt ruồi bị ác tính mặc dù tỷ lệ không cao song không thể loại trừ. Bạn có thể nhận biết tình trạng này nếu chịu khó quan sát và nắm rõ những đặc điểm của nó.
Tôi có nhiều nốt ruồi trên cơ thể, có cả nốt ruồi đen và nốt ruồi son. Hiện nay, các nốt ruồi của tôi không có gì bất thường, không ngứa, không loét nhưng tôi nghe nói nốt ruồi bị ác tính hóa có thể trở thành ung thư.
Xin bác sỹ cho biết cách nhận biết dấu hiệu nốt ruồi bị ác tính hóa và biện pháp phòng ngừa?
[N.V.H – TP. Hồ Chí Minh]
Nốt ruồi ác tính hóa có những đặc điểm nhận biết riêng
Trả lời:
Bình thường, mỗi người có thể có từ một đến vài chục nốt ruồi ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Màu sắc của nốt ruồi cũng rất đa dạng do lượng sắc tố quyết định. Nếu có nhiều sắc tố, nó sẽ trở nên đen đậm, ít sắc tố sẽ đen nhạt hay nâu. Riêng nốt ruồi màu đỏ thực ra là u mạch máu lành tính.
Nhận biết nốt ruồi bị ác tính hóa có thể dựa vào một số dấu hiệu như nốt ruồi to lên rất nhanh, đường kính nốt ruồi bỗng gia tăng kích thước trên 6mm, nốt ruồi có biểu hiện ngứa, sưng đỏ, đau và bắt đầu biến màu sẫm dần, nếu thấy chỗ nốt ruồi loét sùi ra càng chắc chắn nó đã biến thành ác tính.
Để phòng ngừa nốt ruồi bị ác tính hóa cần tránh va chạm, sờ nắn vào nốt ruồi, không bóp nặn hay tự cắt gọt, bôi thuốc tẩy nốt ruồi. Trong mùa nắng nóng, cần tránh để nốt ruồi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vì tia tử ngoại cũng làm cho nốt ruồi bị ác tính hóa dễ hơn.
Nếu trong gia đình từng có người bị ung thư tế bào hắc tố, đồng thời bản thân đang có nhiều nốt ruồi trên người, để kiểm tra bản chất của nốt ruồi, bạn nên đến bác sỹ chuyên khoa da liễu theo lịch như sau: 20-39 tuổi: kiểm tra nốt ruồi 3 năm/lần; 40 tuổi trở lên: kiểm tra nốt ruồi mỗi năm một lần.
Trường hợp của bạn chưa có dấu hiệu ác tính hóa của nốt ruồi nhưng cũng nên tuân thủ các biện pháp phòng tránh cũng như những khuyến nghị của chuyên gia da liễu, phát hiện sớm và chữa trị kịp thời vì điều trị ngay từ lúc nốt ruồi bắt đầu chuyển sang ác tính thì tỷ lệ khỏi bệnh khá cao.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: //www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/
Sinh thiết nốt ruồi trên da là một thủ thuật quan trọng, giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác các bệnh ung thư da, đặc biệt là ung thư hắc tố da. Tuy nhiên cần lưu ý điều gì khi thực hiện phương pháp sinh thiết này?
Ung thư hắc tố da là một loại ung thư da nguy hiểm nhất, phát triển từ các tế bào sản xuất melanin. Đa số ung thư hắc tố da thường xuất hiện dưới dạng nốt ruồi trên da và sau đó có thể lan sang các vùng lân cận. Nguy hiểm hơn, chúng sẽ xâm lấn đến võng mạc, tĩnh mạch, các hạch bạch huyết và cuối cùng di căn sang não, gan, phổi hoặc xương.
Theo nghiên cứu chỉ ra rằng, những người dưới 40 tuổi sẽ có nguy cơ cao mắc căn bệnh này, nhất là đối với phụ nữ [chiếm tỷ lệ cao hơn nam giới].
Các nguyên nhân chính gây ra ung thư hắc tố da, bao gồm:
- Tia UV [tia cực tím] đến từ ánh sáng mặt trời hoặc đèn cực tím là yếu tố hàng đầu gây ra bệnh, bởi vì nó làm rối loạn quá trình tạo sắc tố melanin của da.
- Đột biến gen di truyền
Ngoài ra còn có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư hắc tố da, gồm có:
- Da bị cháy nắng nặng
- Da trắng
- Sống gần vùng xích đạo: thường tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời có lượng bức xạ cao hơn, vì vậy dễ bị phơi nhiễm với tia UV nhiều hơn.
- Da bị tàn nhang
- Có nhiều nốt ruồi hoặc xuất hiện các nốt ruồi bất thường trên da
- Sử dụng thuốc nhuộm da
- Trong gia đình có người đã bị ung thư hắc tố da
- Suy giảm hệ miễn dịch
Ung thư hắc tố da là một loại ung thư da nguy hiểm nhất, phát triển từ các tế bào sản xuất melanin
Khi bị mắc ung thư hắc tố da, người bệnh có thể gặp các triệu chứng sau:
- Đường viền nốt ruồi không đều
- Hình dạng bất đối xứng
- Kích thước các nốt ruồi lớn dần theo thời gian
- Thay đổi màu sắc
- Hạch bạch huyết to
- Các nốt ruồi bị ngứa, loét, vỡ ra hoặc chảy máu
- Khó thở
- Đau xương khi khối u di căn đến xương
- Co giật, đau đầu
- Gặp vấn đề về thị lực khi khối u di căn tới não
Bạn nên tới khám bác sĩ nếu thấy xuất hiện những tình trạng sau:
- Nốt ruồi lan rộng và sâm lại
- Màu sắc của nốt ruồi hoặc đốm đen trên da chuyển sang màu đỏ hoặc vùng da quanh nốt đen tái di, chuyển màu nâu.
- Nốt ruồi bị lở loét, chảy mủ hoặc chảy máu
Sinh thiết nốt ruồi trên da là cách duy nhất để chẩn đoán chính xác ung thư hắc tố da. Đây là phương pháp giúp loại bỏ một phần hoặc toàn bộ nốt ruột hay khu vực tăng trưởng đáng ngờ trên da, sau đó mẫu được gửi tới phòng thí nghiệm để kiểm tra xem liệu đây có phải là ung thư hay không.
Một số nốt ruồi có thể được lấy mẫu thông qua việc sử dụng miếng dán không xâm lấn mà không cần gây mê và hoàn toàn không gây đau đớn. Tuy nhiên, cho đến nay sinh thiết da truyền thống vẫn là cách được sử dụng rộng rãi nhất để chẩn đoán ung thư da.
Các loại sinh thiết nốt ruồi trên da gồm:
5.1 Sinh thiết bấm
Sử dụng một cây kim dạng bút có kích thước khoảng 2-4mm, sau đó bác sĩ sẽ bấm lấy một mẫu sinh thiết trên da và khâu lại bằng một mũi khâu. Tuy nhiên, vết sinh thiết khá là nhỏ nên đôi khi không cần khâu mà vết thương vẫn tự lành được.
5.2 Sinh thiết cạo
Bác sĩ sẽ sử dụng một công cụ giống như chiếc dao cạo để loại bỏ một phần nhỏ của các lớp da trên cùng [gồm biểu bì và một phần của lớp hạ bì].
5.3 Sinh thiết cắt bỏ
Bác sĩ sẽ sử dụng một con dao nhỏ để loại bỏ toàn bộ nốt ruồi hoặc phần tăng trưởng cùng với một vùng da bình thường.
5.4 Sinh thiết phẫu thuật
Chỉ có phần bất thường nhất của nốt ruồi hoặc phần tăng trưởng được thực hiện sinh thiết phẫu thuật để đưa đi phân tích trong phòng thí nghiệm.
Loại thủ tục sinh thiết da bạn trải qua sẽ phụ thuộc vào tình trạng bệnh của bạn. Các bác sĩ có thể lựa chọn phương pháp sinh thiết bấm hoặc sinh thiết cắt bỏ để loại bỏ toàn bộ sự tăng trưởng của các nốt ruồi bất thường, dựa trên tình trạng y tế của bệnh nhân. Sinh thiết phẫu thuật có thể được sử dụng cho các nốt ruồi có kích cỡ lớn và khó có thể được loại bỏ bằng các kỹ thuật khác.
Hình ảnh minh họa các loại sinh thiết nốt ruồi trên da
Sau khi chẩn đoán ung thư hắc tố da qua kỹ thuật sinh thiết nốt ruồi, bước tiếp theo là xác định giai đoạn [mức độ] của ung thư. Để xác định được giai đoạn của bệnh, bác sĩ sẽ:
6.1 Xác định độ dày
Độ dày của khối u ác tính được xác định bằng cách kiểm tra cẩn thận khối u ác tính dưới kính hiển vi và đo nó bằng một công cụ chuyên dụng [micromet]. Độ dày của khối u ác tính giúp các bác sĩ quyết định kế hoạch điều trị phù hợp cho bệnh nhân. Khối u càng dày thì bệnh càng nghiêm trọng.
6.2 Xác định mức độ lan rộng của khối u
Đối với hình thức sinh thiết này, thuốc nhuộm sẽ được tiêm vào khu vực mà khối u ác tính đã được loại bỏ.
Sau khi tiêm, thuốc nhuộm sẽ cần một khoảng thời gian để chảy từ khối u đến các hạch bạch huyết gần đó. Các hạch bạch huyết đầu tiên dùng thuốc nhuộm sẽ được loại bỏ và kiểm tra các tế bào ung thư. Nếu các hạch bạch huyết đầu tiên không có ung thư, rất có khả năng khối u ác tính đã không lan rộng ra khỏi khu vực nơi nó được phát hiện lần đầu tiên. Bác sĩ cũng có thể dựa trên một số yếu tố khác để xác định mức độ xâm lấn của khối u ác tính, chẳng hạn như nốt ruồi trên da có lở loét hay không, hoặc có bao nhiêu tế bào ung thư phân chia được tìm thấy khi nhìn dưới kính hiển vi.
Giai đoạn của khối u ác tính thường được sắp xếp theo các chữ số La Mã từ I đến IV. Giai đoạn I thường không nguy hiểm và có tỷ lệ điều trị thành công cao. Càng lên cao, cơ hội hồi phục bệnh hoàn toàn càng thấp. Đến giai đoạn IV, ung thư đã lan ra ngoài da và đến các cơ quan khác của cơ thể, chẳng hạn như phổi hoặc gan của bạn.
Hiện nay, tại bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện hàng đầu tại Việt Nam được đầu tư đồng bộ về cơ sở vật chất cùng trang thiết bị hiện đại hàng đầu thế giới, hỗ trợ hiệu quả cho việc chẩn đoán và điều trị, phục vụ công tác khám và chữa bệnh.
Tại đây, một trong những dịch vụ được cung cấp là xét nghiệm mô bệnh học. Người bệnh nếu nghi ngờ bị ung thư da có thể đặt lịch hẹn đến thăm khám. Căn cứ trên những dấu hiệu lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện sinh thiết da để xác minh và đánh giá mức độ cũng như tình trạng loại bệnh, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp và kịp thời.
Để được tư vấn chi tiết về kỹ thuật sinh thiết da tại Vinmec, quý khách có thể đến trực tiếp hệ thống y tế Vinmec trên toàn quốc hoặc liên hệ đặt khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
XEM THÊM:
XEM THÊM: