Bunion là tình trạng lồi ra vùng giưa của đầu xương bàn chân thứ nhất. Nguyên nhân thường thay đổi theo vị trí của xương bàn ngón I hoặc ngón chân cái, chẳng hạn vị trí cạnh bên của ngón cái [chứng biến dạng ngón chân cái]. Thoái hóa khớp thứ phát và sự hình thành gai xương là phổ biến. Triệu chứng có thể bao gồm đau và đỏ, viêm túi thanh dịch khớp bàn ngón chân cái và viêm màng hoạt dịch nhẹ Chẩn đoán thường dựa vào lâm sàng. Điều trị thường là dùng một loại giày với mũi giầy rộng, miếng đệm bảo vệ, và các dụng cụ chỉnh hình. Đối với viêm túi thanh dịch hay viêm màng hoạt, tiêm corticosteroid có thể có hiệu quả
[Xem thêm Tổng quan các bệnh lý bàn chân và cổ chân Tổng quan các bệnh lý bàn chân và cổ chân Hầu hết các vấn đề về bàn chân là hậu quả của các bất thường về giải phẫu hoặc chức năng các cấu trúc khớp hoặc ngoài khớp [xem Hình: Các xương bàn chân.]. Ít gặp hơn, các vấn đề về bàn chân... đọc thêm .]
Các yếu tố góp phần gây bệnh có thể bao gồm nghiêng bàn chân quá mức, đi giày chật và mũi nhọn, và đôi khi do chấn thương. Lệch trục khớp gây ra thoát hóa khớp với biểu hiện bào mòn sụn và hình thành gai xương, dẫn đến hạn chế vận động khớp [hallux limitus] hoặc mất vận động [hallux rigidus]. Ở giai đoạn cuối, xảy ra viêm màng hoạt dịch, dẫn đến sưng khớp. Để phản ứng với áp lực từ giày chật, một túi thanh dịch tăng sinh có thể phát triển vào giữa đến phần lồi ra của khớp, có thể gây đau, sưng và viêm [xem Hình: Viêm khớp biến dạng khớp bàn ngón chân cái [Bunion] Viêm khớp biến dạng khớp bàn ngón chân cái [Bunion] Bunion là tình trạng lồi ra vùng giưa của đầu xương bàn chân thứ nhất. Nguyên nhân thường thay đổi theo vị trí của xương bàn ngón I hoặc ngón chân cái, chẳng hạn vị trí cạnh bên của ngón cái... đọc thêm ].
Viêm khớp biến dạng khớp bàn ngón chân cái [Bunion]
viêm khớp biến dạng bàn ngón chân cái [Bunion] thường do biến dạng khớp bàn ngón chân cái [hallux valgus] gây ra. Túi thanh dịch có thể là hậu quả của áp lực do giày chật gây ra
|
Các triệu chứng và dấu hiệu
Triệu chứng ban đầu của viêm khớp biến dạng khớp bàn ngón chân cái có thể là đau ở vị trí lồi ra của khớp khi mang giày chật. Bao khớp có thể bị đau khi ấn ở bất kì giai đoạn nào Các triệu chứng muộn có thể bao gồm đau, nóng, đỏ, xuất hiện nang, di động, thay đổi vị trí sưng nằm ở giữa [viêm túi thanh dịch phía trong khớp bàn ngón cái] và sưng, viêm mức độ nhẹ ảnh hưởng đến toàn bộ khớp [thoát hóa khớp có phản ứng viêm]. Với hạn chế vận động hoặc mất vận động ngón chân cái, có sự hạn chế vận động thụ động, đau khi ấn vào ở mặt mu của khớp, và đau tăng khi gấp về phía mu của xương ngón xa.
Chẩn đoán
Đánh giá về lâm sàng
Các dấu hiệu lâm sàng thường là đặc hiệu. Sưng nóng đỏ đau dữ dội cấp tính gợi ý viêm khớp do gút Bệnh Gút Bệnh gút là sự lắng đọng tinh thể monosodium urat vào mô, thường ở trong và xung quanh các khớp, gây viêm khớp cấp tính tái đi tái lại hoặc mãn tính. Cơn viêm khớp cấp tính thường xảy ra ở một... đọc thêm hoặc là viêm khớp nhiễm trùng Viêm khớp nhiễm khuẩn cấp tính Viêm khớp nhiễm trùng cấp tính là bệnh nhiễm trùng khớp tiến triển trong vài giờ hoặc vài ngày. Nhiễm trùng ở bao hoạt dịch hoặc các mô xung quanh ổ khớp thường do vi khuẩn - Ở người trưởng... đọc thêm , đôi khi đòi hỏi xét nghiệm dịch khớp. Nếu nhiều khớp bị ảnh hưởng, nên cân nhắc bệnh gút hoặc bệnh lý khớp hệ thống khác.
Nếu lâm sàng nghi ngờ thoái hóa khớp có phản ứng viêm thì chỉ định chụp X quang. Những dấu hiệu gợi ý bao gồm hẹp khe khớp và mọc các gai xương ở đầu xương bàn chân hoặc đôi khi từ nền đốt gần xương ngón chân Bào mòn quanh khớp [dấu hiệu Martel] trên phim gợi ý bệnh gút.
Điều trị
Mang giầy mũi rộng, miếng đệm khớp bàn ngón cái, dụng cụ chỉnh hình hoặc phối hợp
Điều trị các biến chứng
Không thoải mái nhẹ có thể giảm đi bằng cách mang giày mũi rộng hoặc làm bằng vật liệu chun giãn. Nếu không, miếng đệm lót khớp bàn ngón chân được mua ở hầu hết các hiệu thuốc có thể bảo vệ vùng bị đau. Dụng cụ hỉnh hình cũng có thể được dùng để phân phối lại lực và giảm áp lực đến khớp bị tổn thương. Nếu điều trị bảo tồn thất bại, cân nhắc phẫu thuật nhằm chỉnh sửa các bất thường về xương và khôi phục vận động khớp. Nếu bệnh nhân không muốn mang giày to rộng phù hợp với bệnh lý bàn chân vì thẩm mỹ, việc phẫu thuật nên được cân nhắc, tuy nhiên bệnh nhân nên được giải thích rằng nên đeo dụng cụ chỉnh hình sau khi phẫu thuật để làm giảm nguy cơ tái phát.
Đối với viêm túi thanh dịch hút dịch và tiêm corticosteroid được chỉ định.
Đối với thoái hóa khớp có phản ứng viêm NSAID đường uống hoặc tiêm nội khớp hỗn dịch corticosteroid/thuốc tê giúp giảm các triệu chứng.
Đối với hạn chế vận động và mất vận động điều trị nhằm mục đích duy trì vận động khớp bằng cách sử dụng các bài tập kéo giãn thụ động, đôi khi cần tiêm thuốc tê tại chỗ để làm giảm co cơ. Đôi khi phẫu thuật làm giảm sự co cứng là cần thiết
Những điểm chính
Sự xoay quá mức [lật] cổ chân, đi giầy quá chật và giầy mũi nhọn, đôi khi là chấn thương làm tăng nguy cơ lồi lên ở giữa khớp bàn ngón chân cái [bunions].
Các triệu chứng có thể bao gồm đau, sưng màng hoạt dịch hoặc có kén và hạn chế vận động thụ động khớp.
Chẩn đoán dựa vào các dấu hiệu lâm sàng
Điều trị ban đầu bằng đi giầy mũi rộng, đệm lót khớp bàn ngón cái, dụng cụ chỉnh hình hoặc phối hợp.