Chỉ số ketone là gì

Xét nghiệm nước tiểu có thể được sử dụng để sàng lọc hoặc chẩn đoán các bệnh như nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh thận, gan, đái tháo đường và một số bệnh chuyển hóa khác. Trong xét nghiệm nước tiểu có một chỉ số là chỉ số KET. Vậy chỉ số KET có ý nghĩa như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.

1. Chỉ số KET trong Xét nghiệm nước tiểu là gì?

KET là viết tắt của từ Ketone [bao gồm 3 chất chính yếu: acetone, acetone acetic, acid beta-hydroxybutyric] là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa chất béo không hoàn toàn. Những chất này tích lũy trong huyết tương và được bài tiết qua nước tiểu. Hydroxybutyric acid và acid acetone acetic nhanh chóng chuyển thành acetone, nên acetone là chất chủ yếu để xét nghiệm. Ở người khỏe mạnh, Ketone được hình thành ở gan và được chuyển hóa hoàn toàn, vì thế chỉ có một lượng không đáng kể xuất hiện trong nước tiểu.

Nồng độ Ketone nước tiểu bình thường đo bằng que thử là âm tính [0 mmol/L]. Chỉ số trong Xét nghiệm nước tiểu của thai phụ thường là không có hoặc có rất ít, chỉ từ 2.5-5mg/dl.

2. Chỉ số KET trong nước tiểu cho biết điều gì?

Ketone là chất được bài tiết qua đường tiểu, gợi ý thai phụ và thai Nhi đang thiếu Dinh dưỡng hoặc có thể bị tiểu đường. Ngoài ra chỉ số KET trong xét nghiệm nước tiểu cũng có thể cho biết bạn có tình trạng Ketone niệu hay không. Ketone niệu xuất hiện bất kỳ lúc nào khi có tăng lượng mỡ chuyển hóa do giảm nhập cacbonhydrat hoặc chế độ ăn quá nhiều mỡ. Tình trạng này xảy ra trong những trường hợp sau:

  • Tiểu đường
  • Bệnh lý dự trữ glycogen
  • Tiểu đường do thận

Ketone niệu liên quan đến chế độ ăn như: nhịn đói, chế độ ăn giàu chất béo, nôn ói kéo dài, chán ăn, chế độ ăn nghèo carbonhydrat; do sản giật, cường giáp, sốt, Mang thai hoặc trong thời kỳ tiết sữa. Ở những người không bị tiểu đường, ketone niệu thường xuất hiện trong quá trình bệnh cấp tính, căng thẳng Thần kinh quá mức hay khi hoạt động gắng sức.

Khoảng 15% bệnh nhân nhập viện có ketone niệu mà không bị đái tháo đường. Ketone niệu cũng có liên quan với việc sử dụng quá liều insulin, thuốc Isoniazid và rượu.

Nếu ketone xuất hiện ở mẹ bầu, kèm theo các dấu hiệu chán ăn, mệt mỏi, thai phụ nên được bác sĩ chỉ định truyền dịch và dùng thuốc. Để giảm lượng ketone, thai phụ nên thư giãn, nghỉ ngơi và cố gắng không bỏ bất kỳ bữa ăn nào.

  1. Trang chủ
  2. Góc sức khỏe
  3. Phòng & chữa bệnh
  4. Kiến thức y khoa

Thứ Sáu ngày 30/09/2022

  • 7 dấu hiệu thường thấy ở người mắc bệnh tiểu đường
  • Thực phẩm nên tránh nếu muốn điều trị bệnh tiểu đường hiệu quả
  • Nhận biết dấu hiệu bệnh tiểu đường thông qua bàn tay cực đơn giản

Ketone là gì? Và tại sao chúng ta phải thường xuyên kiểm tra các chỉ số trên trong cơ thể? Bài viết này trả lời tất cả những câu hỏi này cùng với những thông tin hữu ích mà bạn có thể chưa biết về chủ đề. Chúng ta cùng nhau tìm hiểu nhé.

Xét nghiệm ketone là một xét nghiệm quan trọng trong chẩn đoán và điều trị bệnh tiểu đường loại 1 vì nó giúp ngăn ngừa một biến chứng nguy hiểm trong thời gian ngắn là nhiễm toan ceton.

Thể ketone là gì?

Cơ thể con người nhận năng lượng chủ yếu từ glucose. Khi thiếu glucose hoặc bệnh tiểu đường sẽ gây ra thiếu insulin, giúp tế bào hấp thụ glucose, cơ thể bắt đầu chuyển hóa chất béo để lấy năng lượng. Ketone là sản phẩm phụ của quá trình phân hủy axit béo. 

Ở một người bình thường, việc phân hủy chất béo để làm nhiên liệu và hình thành ketone là một quá trình bình thường của cơ thể, nhưng ở mức độ không đáng kể, vì insulin, glucagon và các hormone khác ngăn chặn mức độ xeton trong máu. 

Ketone là sản phẩm phụ của quá trình phân hủy axit béo

Tuy nhiên, bệnh nhân tiểu đường có nguy cơ bị ketone tích tụ trong máu. Khi lượng đường trong máu vượt quá ngưỡng, nó sẽ xuất hiện trong nước tiểu và gây ra chứng đa niệu thẩm thấu, trong đó cơ thể bị mất nước và điện giải, bao gồm cả thể ceton. 

Những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 không được điều trị có nguy cơ phát triển bệnh nhiễm toan ceton do tiểu đường [DKA]. Mặc dù hiếm gặp, những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 cũng có thể bị DKA trong một số điều kiện nhất định.

Ý nghĩa của chỉ số ketone là gì?

Ketone là một chất được bài tiết qua nước tiểu. Chỉ số ketone phân tích nước tiểu hay KET có một ý nghĩa quan trọng vì nó giúp bạn xác định xem bạn có bị keton niệu hay không. 

KET là viết tắt của ketone [gồm 3 chất chính: Aceton, acid acetoacetic, acid beta-hydroxybutyric], là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa chất béo không hoàn toàn. Các chất này tích tụ trong huyết tương và được thải ra ngoài qua nước tiểu. Axit hydroxybutyric và axit axetic nhanh chóng được chuyển thành axeton, vì vậy axeton là yếu tố chính trong bài kiểm tra. Ở người khỏe mạnh, ketone được hình thành trong gan và chuyển hóa hoàn toàn nên chỉ xuất hiện một lượng nhỏ trong nước tiểu. 

Nồng độ ketone trong nước tiểu bình thường được đo bằng que thử là âm tính [0 mmol/l]. Trong phân tích nước tiểu của phụ nữ mang thai, chỉ số này thường thiếu hoặc rất thấp, chỉ 2,5 đến 5mg/dl.

Nồng độ ketone trong nước tiểu bình thường được đo bằng que thử là âm tính

Ketone niệu: Điều này xảy ra khi chất béo chuyển hóa tăng lên do giảm lượng carbohydrate hoặc khi chế độ ăn của bạn quá nhiều chất béo. Điều này xảy ra trong các trường hợp sau:

  • Bệnh tiểu đường.
  • Bệnh lý lưu trữ glycogen.
  • Bệnh tiểu đường do thận.

 Nguyên nhân gây ra ketone trong nước tiểu:

  • Thường xuyên nhịn ăn và ăn nhiều chất béo.
  • Cơ thể nôn mửa kéo dài, chán ăn, dinh dưỡng kém carbohydrate.
  • Do sản giật, cường giáp, sốt, mang thai hoặc cho con bú.
  • Những người không mắc bệnh tiểu đường thường phát triển ketone trong nước tiểu của họ khi bị bệnh cấp tính, căng thẳng hoặc cơ thể quá tải.
  • Hiện tượng này cũng xảy ra khi bệnh nhân sử dụng quá liều insulin, isoniazid và rượu.

Khi nào nên đi xét nghiệm ketone?

Bạn nên hỏi bác sĩ để được tư vấn về thời điểm và tần suất xét nghiệm ketone. Dưới đây là một số dấu hiệu bạn nên chủ động đi khám: 

  • Cơ thể mệt mỏi kéo dài.
  • Hơi thở của bạn có mùi hôi.
  • Đường huyết hơn 300 mg/dl.
  • Cơ thể luôn cảm thấy buồn nôn, nôn mửa hoặc đau bụng.
  • Trí nhớ thường bị nhầm lẫn hoặc khó suy nghĩ nhanh như người bình thường.
  • Thường xuyên khát hoặc khô miệng, khó chịu.
  • Đặc biệt đối với những người bị cảm lạnh, cúm hoặc nhiễm trùng: Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ khuyến cáo nên kiểm tra nồng độ ketone sau mỗi 4-6 giờ vì bệnh tật có thể làm tăng nguy cơ DKA.
  • Đối với những người được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường, nên kiểm tra chỉ số này khoảng hai lần một ngày để đảm bảo rằng cơ thể đang sử dụng đúng liều lượng insulin.

Vì sao nên thường xuyên xét nghiệm ketone?

Ketone có thể axit hóa máu, gây ra DKA

Ketone có thể axit hóa máu, gây ra DKA. Nếu mắc phải căn bệnh này, cơ thể sẽ phải gánh chịu những hậu quả nghiêm trọng như: 

  • Sưng mô não. 
  • Mất ý thức. 
  • Bệnh tiểu đường. 
  • Thậm chí là tử vong.

 Đó là lý do tại sao điều quan trọng là phải đến gặp bác sĩ sớm nếu mức ketone của bạn bắt đầu giảm từ mức độ nhẹ đến mức trung bình.

Một số cách phòng ngừa ketone tăng cao trong cơ thể

Thực hiện theo các bước sau để giữ lượng đường trong máu của bạn ổn định và sản xuất ketone ở mức tối thiểu. 

  • Kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên: Khi bạn bị ốm, lượng đường trong máu của bạn tăng cao hoặc cơ thể xuất hiện các triệu chứng “đường huyết cao” hoặc lượng đường trong máu thấp.
  • Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Ưu tiên và thực hiện chế độ ăn hợp lý, ví dụ: ăn nhiều rau, hạn chế thức ăn béo, nhiều đường, chất béo có hại.
  • Kiểm soát việc tiêu thụ carbohydrate và liều lượng insulin sử dụng, vì nó rất quan trọng trong việc điều trị bệnh tiểu đường. 

Hy vọng bài viết chia sẻ đã giúp bạn hiểu rõ hơn về ketone là gì? Chỉ số này có ý nghĩa gì và tại sao nên kiểm tra và xét nghiệm thường xuyên, đặc biệt là ở bệnh tiểu đường. Điều quan trọng nhất bạn cần nhớ là thực hiện các bước để duy trì lượng đường trong máu khỏe mạnh, cùng với việc luyện tập, chế độ ăn uống và nghỉ ngơi khoa học sẽ giúp bạn tránh được những nguy cơ về đường huyết cao do nồng độ ketone tăng cao.

Ngọc Hà

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.

  • chỉ số ket
  • tiểu đường

Bài viết liên quan

Bài nổi bật

Quý khách vui lòng nhập số điện thoại để

đăng nhập tài khoản Long Châu

Mã OTP đã được gửi đến số điện thoại
Đổi

có hiệu lực trong vòng

Đổi số điện thoại khác

Mật khẩu có ít nhất 6 ký tự và tối đa 16 ký tự

Quý khách vui lòng nhập mật khẩu
để đăng nhập tài khoản

Chủ Đề