LỜI NÓI ĐẦUXã hội ngày càng phát triển, nhu cầu của con người ngày càng tăng lên.Vì vậy để đáp ứng nhu cầu của con người thì đòi hỏi xã hội phải đáp ứng đủ nhữnggì mà con người cần. Song không phải nhu cầu của con người luôn ổn định trongmọi thời điểm. Ngược lại nó luôn biến động trong mọi thời điểm, và tăng lên hayhạ xuống trong một khoảng thời gian ngắn. Chính vì lẽ đó mà việc làm sao cho đủnhu cầu của con người là một vần đề nan giải. Mặt khác khi cầu cho con ngườicũng phải chú ý tới cung của nhà sản xuất tức là không dẫn đến dư thừa gây lên lỗvốn, đồng thời nó tác động tới giá cả hàng hoá. Và khi đó con người cũng chịu sựảnh hưởng của giá cả hàng hoá. Cung và cầu đảm bảo mối quan hệ về lợi ích giữangười sản xuất và người tiêu dùng, giữa người bán và người mua. Trong tình hìnhhiện nay việc cân bằng cung cầu là rất cần thiết. Vì vậy em chọn đề tài: “Quan hệcung cầu tác động đến sự lên xuống của giá cả trong một số mặt hàng tiêudùng trong thời gian gần đây.” để nghiên cứu. Trong bài tiểu luận này do trìnhđộ kiến thức còn chưa sâu và đây là bài tiểu luận khoa học đầu tiên nên sẽ có nhiềuvấn để thiếu sót, vì vậy em mong được sự chỉ bảo và giúp đỡ của các thày cô bộmôn.Em xin chân thành cảm ơn.1NỘI DUNGI. Quy luật giá trị1. Nội dung của quy luật giá trị. Quy luật gía trị là quy luật kinh tế quan trọng nhất của nền sản xuất vàlưu thông hàng hoá. Theo quy luật này:” Sản xuất và trao đổi phải dựa trên cơ sởthời gian lao động xã hội cần thiết.” Biểu hiện của quy luật giá trị:Trong sản xuất: +Thời gian hao phí cá biệt: Đại bộ phận là tương đương với thời gian laođộng cần thiết, một số ít nhỏ hơn thì lại có một số lớn hơn.+Trong toàn xã hội: Tổng thời gian hao phí cá biệt = tổng thời gian LĐXHcần thiết.Trong lưu thông: +Đối với một loại hàng hoá: Giá cả có thể lên xuống nhưng phải xoay quanhtrục giá trị của hàng hoá. Giá cả giá trị+Nguyên nhân: chịu tác động của quan hệ cung cầu+Đối với tổng hàng hoá trên phạm vi xã hội.Tổng giá cả HH =Tổng giá trị HH2. Tác dụng của quy luật giá trị.Trong nền kinh tế hàng hoá, quy luật giá trị có những tác động sau đây:Thứ nhất: Điều tiết tự phát sản xuất và lưu thông qua sự biến động của gíacả thị trường. Điều tiết được biểu hiện như sau: Khi cung nhỏ hơn cầu, sản phẩmkhông đủ để thoả mãn nhu cầu xã hội, giá cả cao hơn giá trị của hàng hoá bán chạyvới lãi cao, người sản xuất mở rộng quy mô sản xuất, những người trước đây sảnxuất hàng hoá khác nay chuyển sang sản xuất hàng hóa này. Như vậy, tư liệu sảnxuất và sức lao động được chuyển vào nghành này nhiều hơn ngày khác. Khi cunglớn hơn cầu, sản phẩm làm ra quá nhiều so với nhu cầu xã hội, giá cả thấp hơn giá trị,hàng hoá không bán chạy, có thể lỗ vốn. Tình hình đó buộc người sản xuất ở ngành2này thu hẹp quy mô sản xuất hay chuyển sang ngành khác, làm cho tư liệu sản xuất vàsức lao động giảm đi ở ngành này và tăng ở ngành khác mà họ thấy có lợi hơn. Thứ hai: Thúc đẩy cải tiến kỹ thuật, đẩy mạnh lực lượng sản xuất xã hộiphát triển. Nếu người sản xuất hàng hoá cải tiến kỹ thuật, tăng năng suất lao động,giá trị cá biệt hàng hoá sẽ thấp hơn giá trị xã hội và như vậy người sản xuất sẽ cónhiều lãi hơn. Ngược lại, người sản xuất có giá trị cá biệt cao hơn giá trị xã hội: bịlỗ vốn, phá sản. Tình hình trên đã thúc đẩy người sản xuất hàng hoá không ngừngcải tiến kỹ thuật, nâng cao năng suất lao động.Thứ ba: Phân hoá những người sản xuất hàng hoá. Quá trình cạnh tranh theođuổi giá trị tất yếu dẫn đến kết quả là: những người có điều kiện sản xuất thuận lợi,có trình độ, kiến thức cao, trang bị kỹ thuật tốt nên có hao phí lao độgn có biệt thấphơn hao phí lao động xã hội cần thiết, nhờ đó phát tài, giàu lên nhanh chóng. Họmua sắm thêm tư liệu sản xuất, mở rộng sản xuất kinh doanh. Ngược lại nhữngngười không có điều kiện thuận lợi, làm ăn kém cỏi, hoặc gặp rủi ro trong kinhdoanh nên bị thua lỗ dẫn tới phá sản trở thành nghèo khó.Như vậy tác dụng của quy luật giá trị làm cho những người sản xuất hàng hoáphân hoấ thành một bên là những người sản xuất hàng hoá phân hoá thành một bên lànhững nhà tư bản hóc lột và một bên là những ngưòi vô sản tay trắng đi làm thuê. Khichúng ta nói sản xuất hàng hoá là khởi điểm phát sinh ra chủ nghĩa tư bản, chính lànói đến tác động này của quy luật giá trị, quy luật kinh tế của sản xuất hàng hoá.Quy luật giá trị là trừu tượng. Nó thể hiện sự vận động thông qua sự biếnđộng của giá cả. Giá cả là tín hiệu của thị trường về nhu cầu xã hội. Trong sản xuấtkinh doanh, ai có được nhu cầu thực tế thì đã có thể quyết đình được 50% thắnglợi, nhưng cái gì quyết đình giá cả? Nói quyết định giá cả là nói việc quyết địnhmức gía, tỷ giá và sự vận đông của giá, Có thể có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến gíacả như giá trị và quy luật giá trị, cạnh tranh, quan hệ cung cầu, sức mua của đồngtiền và lạm phát, yếu tố tâm lý, tập quán, chi phí sản xuất... Các Mác đã khẳngđịnh: “Dù giá cả sản xuát như thế nào thì quy luật giá trị cũng vẫn phải chi phố sự3vận động của chúng”. Nếu coi cung cầu quyết định giá cả hàng hoá thì khi cungcầu bằng nhau thì giá cả hàng hoá do cái gì quyết định? Sự hoạt động của quy luậtgiá trị có biểu hiện: Giá cả thị trường lên xuống xoay quanh giá trị thị trường củahàng hoá, nghĩa là sự hình thành giá cả thị trường phải dựa trên cơ sở giá trị thịtrường. Ngoài giá trị thị trường, sự hình thành giá cả thị trường còn chịu sự tácđộng của quan hệ cung cầu hàng hoá. Vấn đề này được thể hiện rất rõ qua một sốmặt hàng tiêu dùng trong thời gian gần đây.II. Quan hệ Cung Cầu1. Cung1.1 Khái niệm về cungLà khối lượng hàng hoá, dịch vụ mà các chủ thể đem bán ra trên thị trườngtrong một thời kỳ nhất định, tương ứng với mức giá cả, khả năng sản xuất, chi phísản xuất xác định.1.2 Nhân tố ảnh hưởng đến cungCông nghệ: Công nghệ là một yếu tố quan trọng góp phần nâng cao năngsuất, giảm chi phí lao động trong quá trình chế tạo sản phẩm. Khi mà chúng ta cảitiến công nghệ, tức là góp phần tăng khả năng sản xuất, khối lượng hàng hoá tănglên so với lao động thủ công dẫn đến cung tăng lên.Giá cả của hàng hoá và dịch vụ trên thị trường [đầu ra]: Khi giá cả hàng hoávà dịch vụ trên thị trường mà tăng lên thì cung sẽ tăng lên và ngược lại. Chi phí sản xuất: chi phí sản xuất mà thấp, người ta sẽ sản xuất nhiều hơn thìcung tăng lên, còn khi chi phí sản xuất mà cao thì cung sẽ giảm đi.Chính sách thuế: Chính sách thuế của nhà nước ta có ảnh hưởng quan trọngđến quyết định sản xuất của các hãng do đó ảnh hưởng đến việc cung sản phẩm.Khi mà mức thuế cao sẽ làm cho phần thu nhập còn lại cho người sản xuất ít đi vàhọ không có ý muốn cung hàng hoá nữa, khi đó lượng cung sẽ giảm. Ngược lạimức thuế thấp sẽ khuyến khích các hãng mở rộng sản xuất và cung sẽ tăng lên.Trong các nhân tố đó, giá cả hàng hoá và dịch vụ trên thị trường là yếu tố4trực tiếp ảnh hưởng tới lượng cung về hàng hoá và dịch vụ đó. Cung tỷ lệ thuậnvới giá cả. Giá cả cao thì cung lớn và ngược lại, giá cả thấp thì cung giảm.2. Cầu2.1 Khái niệm về cầu Cầu là khối lượng hàng hoá và dịch vụ mà người tiêu dùng mua trong mộtthời kỳ tương ứng với giá cả, thu nhập và các biến cố kinh tế xác định. Người tiêudùng ở đây bao gồm dân cư, các doanh nghiệp nhà nước và cả người nước ngoài.Tiêu dùng bao gồm cả tiêu dùng sản xuất và tiêu dùng cá nhân.2.2 Nhân tố ảnh hưởng đến cầu.Thu nhập người tiêu dùng: Là một yếu tố quan trọng xác định cầu. Thu nhậpảnh hưởng trực tiếp đến khả năng mua của người tiêu dùng. Khi thu nhập tăng lêndẫn đến sự tăng về cầu đối với tất cả các loại hàng hoá, tức là cầu tăng và ngượclại. Giá cả của loại hàng hoá liên quan: Được chia làm hai loại- Hàng hoá thay thế: là hàng hoá có thể sử dụng thay thế cho hàng hoá khác.Thí dụ cà phê và chè là hai loại hàng hoá thay thế. Khi giá của một loại hàng thayđổi thì cầu đối với loại hàng hoá kia cũng thay đổi. Cụ thể khi giá cà phê tăng lênthì cầu đối với chè tăng lên.- Hàng hoá bổ sung: là hàng hoá sử dụng đồng thời hàng hoá khác. Thí dụcác nước châu Âu người ta thường uống chè với đường – chè với đường là hàng bổsung. Đối với hàng hoá bổ sung khi giá của một hàng hoá tăng lên thì cầu đối vớihàng hoá bổ sung kia sẽ giảm đi.Lãi suất: Lãi suất của ngân hàng mà cao lên, người dân không có tiền để gửi,khi đó cầu sẽ giảm. Và khi lãi suất ngân hàng mà thấp xuống thì cầu sẽ tăng lên.Thị hiếu của người tiêu dùng: Thị hiếu có ảnh hưởng lớn đến cầu của ngườitiêu dùng, thị hiếu là sở thích hay sự ưu tiên của người tiêu dùng. Điều đó có nghĩalà khi người tiêu dùng thích hàng hoá hoặc dịch vụ nào thì cầu về loại hàng hoá vàdịch vụ đó sẽ tăng lên, và ngược lại.5
a. Khái niệm cầu
Cầu là khối lượng hàng hóa dịch vụ mà người tiêu dùng cần mua trong một thời kỳ nhất định tương ứng với giá cả và thu nhập xác định .
b. Khái niệm cung
Cung là khối lượng hàng hóa, dịch vụ hiện có trên thị trường và chuẩn bị đưa ra thị trường trong một thời kì nhất định, tương ứng mức giá cả, khả năng sản xuất và chi phí sản xuất xác định.
2. Mối quan hệ cung - cầu trong sản xuất và lưu thông hàng hoá
a. Nội dung của quan hệ cung - cầu
*Nội dung: Mối quan hệ cung - cầu là mối quan hệ tác động qua lại lẫn nhau giữa người bán với người mua hay giữa những người sản xuất với những người tiêu dùng diễn ra trên thị trường để xác định giá cả và số lượng hàng hoá, dịch vụ.
*Ba biểu hiện của nội dung quan hệ cung - cầu
- Cung - cầu tác động lẫn nhau:
Hoạt động kết nối cung-cầu hàng hóa tại thành phố Hà Nội.
+ Cầu tăng => sản xuất mở rộng => cung tăng.
+ Cầu giảm => sản xuất thu hẹp => cung giảm.
- Cung - cầu ảnh hưởng đến giá cả thị trường:
+ Cung = Cầu: giá cả = giá trị.
+ Cung > Cầu: giá cả < giá trị .
+ Cung < Cầu: giá cả > giá trị.
- Giá cả thị trường ảnh hưởng đến cung - cầu:
+ về phía cung: Khi giá cả tăng => cung tăng và ngược lại.
+ về phía cầu: Khi giá cả giảm => cầu tăng và ngược lại.
@815573@@815631@@815788@
* Đối với nhà nước: Thông qua việc điều tiết cung - cầu trên thị trường
- Khi cung < cầu do khách quan điều tiết bằng cách sử dụng lực lượng dự trữ giảm giá để tăng cung.
- Khi cung < cầu do tự phát, đầu cơ, tích trữ, điều tiết bằng cách: xử lý vi phạm pháp luật, sử dụng lưc lượng dự trữ quốc gia để tăng cung.
- Khi cung > cầu quá nhiều, có biện pháp kích cầu [ tăng đầu tư, tăng lương…]
* Đối với người sản xuất kinh doanh: Nắm vững các trường hợp cung - cầu để ra quyết định
- Thu hẹp sản xuất, kinh doanh khi cung > cầu, giá cả < giá trị có thể bị thua lỗ.
- Khi cung < cầu, giá cả > giá trị thì chuyển sang sản xuất kinh doanh.
* Đối với người tiêu dùng: Nắm vững các trường hợp cung - cầu để ra quyết định mua hay không mua.
- Giảm mua các mặt hàng khi cung < cầu và giá cả cao.
- Chuyển sang mua các mặt hàng khi cung > cầu và giá cả thấp.
Trong quá trình học tập, nếu có bất kỳ thắc mắc nào, các em hãy để lại câu hỏi ở mục hỏi đáp để cộng đồng Hoc24.vn cùng thảo luận và trả lời nhé . Chúc các em học tốt!