Hoa bỉ ngạn là một loài hoa đẹp rực rỡ và mang ý nghĩa buồn có xuất xứ từ Trung Quốc. Càng hiểu về loài hoa này, người ta càng hiểu hơn về kiếp luân hồi của kiếp người.
I. Giới thiệu về cây hoa Bỉ ngạn
| Tên thường gọi: | Hoa bỉ ngạn |
| Tên gọi khác: | Hoa long trảo hoa, cây mạn châu sa hoa, hồng hoa thạch toán,… |
| Tên tiếng anh: | Red spider lily, Cluster Amaryllis, Shorttube Lycoris. |
| Tên khoa học: | Lycoris Radiata |
| Họ thực vật: | Cây thuộc họ Hoa tím |
| Nguồn gốc xuất xứ: | Cây có nguồn gốc từ Trung Quốc |
| Phân bố: | Hoa được đưa từ Pháp vào nước ta hồi đầu thế kỷ 20 và đã thích nghi với một số nơi như Sapa, Ba Vì, Tam Đảo và các tỉnh Tây Nguyên. Đặc biệt, Đà Lạt với điều kiện khí hậu quanh năm mát mẻ ôn hòa đã được coi là quê hương thứ hai của loài hoa này. |
| Tuổi thọ: | Sống lâu năm |
| Thời gian nở hoa: | Thời điểm nở rộ của hoa bỉ ngạn thường là vào mùa xuân phân |
| Màu sắc của hoa: | Hoa có 3 màu là đỏ, trắng và vàng |
II. Đặc điểm của cây hoa Bỉ ngạn
- Kích thước: Hoa bỉ ngạn thuộc giống cây thân thảo và chiều cao của cây trung bình từ 50 – 100cm.
- Hoa: Hoa bỉ ngạn mang 3 màu sắc chủ yếu là đỏ, trắng và vàng, trong đó, bỉ ngạn đỏ là loài hoa được nhiều người biết đến và đẹp nổi bật hơn cả. Hoa bỉ ngạn mọc thành từng chùm lạ mắt với những cánh hoa mảnh vươn dài từ mặt đất, nở to tạo thành hình tròn vô cùng độc đáo.
- Điểm đặc biệt của loài hoa này nằm chỗ hoa và lá của chúng không bao giờ cùng tồn tại. Mỗi khi cây bắt đầu ra hoa thì cũng là lúc những chiếc lá không còn.
III. Ý nghĩa và tác dụng của cây hoa Bỉ ngạn
1. Ý nghĩa
Không giống như những loài hoa khác, hoa bỉ ngạn mang trong mình một ý nghĩa đầy buồn thương.
Chính bởi đặc điểm hoa và lá bỉ ngạn mãi mãi không bao giờ gặp nhau, có lá sẽ không có hoa, mà có hoa sẽ chẳng thể nhìn thấy được lá, loài hoa này được xem như tượng trưng cho sự chia lìa, mất mát, hy sinh đầy đau khổ, tuyệt vọng.
2. Tác dụng
Mặc dù mang ý nghĩa biểu tượng buồn, nhưng không thể phủ nhận vẻ đẹp và nét độc đáo của hoa bỉ ngạn. Có lẽ bởi vậy mà ở rất nhiều nơi, người ta vẫn trồng cây hoa bỉ ngạn thành những khu vườn lớn, những thảm hoa,… để góp phần tô điểm không gian và nhắc nhở mọi người về sự luân hồi nhân quả.
IV. Cách trồng và chăm sóc cây hoa Bỉ ngạn
1. Cách trồng cây
Người ta thường nhân giống và trồng cây hoa bỉ ngạn từ củ. Đây là loại cây được đánh giá không hề khó trồng và chăm sóc.
Bỉ ngạn thích hợp trồng trên nền đất tơi xốp, luôn đủ ẩm và khả năng thoát nước thật tốt. Ngoài ra cây cũng thuộc loại ưa thích bóng râm, không ưa sáng.
Thời gian trồng: Thời điểm tốt nhất trong năm để trồng cây hoa bỉ ngạn là vào cuối đông đầu xuân, bởi khi đó thời tiết lạnh giá đã dần được thay thế bằng những không khí ấm và mưa xuân chính là thuận lợi để cây cối dễ dàng sinh sôi, phát triển hơn. Dù vậy nếu bạn trồng cây vào mùa hè thì chúng vẫn có thể lên.
Cách trồng: Sau khi chuẩn bị xong đất trồng phù hợp, bạn tiến hành chôn củ giống dưới đất với khoảng cách sao cho củ cách mặt đất tâm ⅔ là vừa đủ. Tiếp đó cần tưới nước cho đất luôn để giữ ẩm cho cây phát triển. Khoảng cách giữa các củ được coi là tốt nhất là 10cm nếu bạn muốn trồng nhiều cây một lúc.
2. Cách chăm sóc cây
Tưới nước: Cây hoa bỉ ngạn không đòi hỏi quá nhiều nước, tuy nhiên để cây phát triển tốt thì cần chú ý tưới nước định kỳ để đất xung quanh luôn đủ ẩm, không bị khô cằn. Nếu nơi bạn chọn trồng cây không có mưa kéo dài và nắng nhiều thì nên chăm sóc cho cây kỹ hơn bằng việc tưới nước mỗi ngày.
Bên cạnh đó, thời điểm cây ra hoa cũng là khi lượng nước tưới tiêu rất quan trọng để cây cho hoa giữ được độ tươi kéo dài lâu hơn.
Bón phân: Cũng như các loài cây khác, muốn hoa bỉ ngạn phát triển tốt và cho hoa đẹp thì cần bón phân thường xuyên với liều lượng vừa đủ để cây lớn nhanh và sớm cho hoa. Bạn có thể hòa tan phân NPK, phân chuồng hoại mục vào trong nước rồi tưới 2 tháng 1 lần xung quanh gốc cây.
Một loài hoa không mang đến vẻ đẹp kiêu sa đẫm lệ hay dịu dàng như hoa hồng, hoa cúc, loài hoa bỉ ngạn này lại mang trong mình những câu chuyện bi thương.
Thường hay xuất hiện trong những bộ phim Trung Hoa thời xưa và có thể bạn đã bị thu hút bởi vẻ đẹp bí ẩn của nó.
Tên gọi, phân bố của hoa bỉ ngạn
Hoa bỉ ngạn có tên khoa học là Lycoris Radiata, thuộc họ Amaryllidaceae thường được gọi với nhiều tên gọi khác nhau như hoa Long Trảo Hoa, cây Mạn Châu Sa Hoa, Hồng hoa Thạch Toán…. Ban đầu, nó được tìm thấy ở Trung Quốc, sau đó là Nhật Bản. Dần về sau được phân bố rộng rãi trên nhiều nước.
Đặc biệt của cây bỉ ngạn
Cây bỉ ngạn thuộc giống cây thân thảo, sống lâu năm có chiều cao trung bình 50-100cm. Dáng cây mọc thẳng, đâm lên trời. Trên mỗi cây thường có khoảng 4-6 cành hoa mọc thành từng chùm lạ mắt với những cánh hoa mảnh vương dài từ mặt đất, nở to tạo thành hình tròn vô cùng độc đáo. Khi hoa nở sẽ xòe ra mọi hướng trông như một con chim công đang múa vậy. Chúng mang 3 màu chủ đạo
+ Bỉ ngạn đỏ [Mạn Châu Sa Hoa],
+Bỉ ngạn trắng [Mạn Đà La Loa]
+ Bỉ ngạn vàng.
Trong đó, bỉ ngạn đỏ là loài hoa dễ bắt gặp và nổi bật hơn cả chính vì màu đỏ rực rỡ như máu của nó.
Thân cây dạng củ khá giống củ hành tây. Có một lớp vảy đậm màu bao quanh thân củ. Lá cây thuôn dài, xanh đậm giống như lá tỏi.
Củ bỉ ngạn rất độc vì chứa lycorin, một chất độc thuộc nhóm ancaloit, gây tổn hại đến hệ thần kinh. Truyền thuyết kể lại rằng có người đã tuyệt mệnh bằng cách ăn củ của loài hoa này trong lúc đói. Có lẽ bởi thế, thời xa xưa, người Nhật cho rằng đó là loài hoa của điềm gở và chết chóc.
Có một điểm đặc biệt của loài hoa này nằm ở việc hoa và lá của chúng không bao giờ cùng tồn tại. Khi cây bắt đầu ra hoa thì cũng là lúc những chiếc lá bắt đầu héo úa và ngược lại khi lá bắt đầu phát triển thì là lúc hoa lụi tàn.
Ý nghĩa của hoa bỉ ngạn
Hoa bỉ ngạn gắn liền với nhiều truyền thuyết bi thương cùng nhiều giai thoại bí ẩn. Trong đó có một truyền thuyết kể rằng hoa bỉ ngạn là loài hoa duy nhất mọc dưới đường xuống hoàng tuyền, khi linh hồn trước khi đi qua cầu Nại Hà bắc ngang bờ Vong xuyên, sẽ gửi toàn bộ ký ức của mình cho hoa bỉ ngạn. Mặc cho đau khổ tột cùng hay yêu thương thắm thiết hoa bỉ ngạn đều thu nhận những hồi ức đó.
“Hoa nở ngàn năm hoa bỉ ngạn
Hoàng Tuyền huyết nhuộm nỗi bi thương
Vô hoa hữu diệp, vô tương ngộ
Vạn kiếp luân hồi, vạn kiếp vương.”
Hơn nữa bỉ ngạn thường nở hoa vào xuân phân. Theo lời dạy của Phật thì đây là thời gian 7 ngày của mùa thu, người còn sống có thể đi vào thế giới của người đã chết để gặp gỡ ông bà tổ tiên. Vì thế, với người Nhật đây là dịp họ đi thăm viếng sửa sang mồ mả của những người đã khuất.
Tại mỗi nước, ý nghĩa của hoa bỉ ngạn sẽ khác nhau. Ví dụ như
+ Trung Quốc: Nó sẽ thể hiện cho những cô gái trẻ với sự thuần khiết và thông minh.
+ Nhật Bản: Nó lại có ý nghĩa khác, được xem là loài hoa biểu tượng cho đau thương. Hiện sự thương xót và những nỗi đau buồn trong quá khứ.
+ Triều Tiên: Ở đất nước này, nó thể hiện nỗi nhớ nhung của đôi nam nữ yêu nhau. Hoặc biểu tượng cho nỗi nhớ người thân.
+ Việt Nam: Loài hoa này tượng trưng cho những người đã khuất. Nhắc nhở chúng ta phải biết ơn công lao của họ.
Xem thêm: Hoa Sử Quân Tử loài hoa leo giàn đẹp lại dễ trồng, chăm sóc
Có nên trồng hoa bỉ ngạn hay không?
Chúng ta đã hiểu hết về ý nghĩa của hoa bỉ ngạn. Hầu hết nó đều tượng trưng cho sự tang tóc, bi thương. Tuy nhiên, khi trồng ở trong nhà thì nó lại mang ý nghĩa là sự kết nối giữa những người đang sống với ông bà tổ tiên. Chính vì thế, bạn hoàn toàn không cần phải lo về phong thuỷ khi trồng loại hoa này trong nhà. Ngoài ra, hoa bỉ ngạn còn có nhiều công dụng khác nhau. Cùng mình tìm hiểu thêm nhé.
Khả năng phòng trừ cỏ dại
Theo kết quả nghiên cứu của Tạp chí Sinh học và quản lý Cỏ dại [Weed biology and management] đã cho thấy nước chiết xuất từ lá của cây bỉ ngạn tươi có khả năng ức chế được sự phát triển của các loài cây được thử nghiệm [trong đó lycorine là hoạt chất ức chế chủ yếu].
Ngoài ra, khi mang lá cây bỉ ngạn trộn với đất có thể làm lớp che phủ mặt đất [cùng lá chết làm lớp phủ] giúp phòng trừ cỏ dại.
Tác dụng giảm sưng, diệt côn trùng
Nếu đã từng tiếp xúc với hoa bỉ ngạn thì bạn có thể dễ dàng thấy được bỉ ngạn có mùi giống tỏi. Vì vậy nên chuột và các loại côn trùng không thích đến gần.
Ngoài ra thì hoa còn có tác dụng làm giảm các mụn sưng, giảm phù nề, giảm đau thấp khớp.
Tiềm năng làm thuốc
Theo y học cổ truyền Trung Quốc, củ bỉ ngạn đắng và độc nên ăn nhầm củ bỉ ngạn có thể bị ngộ độc, nôn mửa, tê liệt thần kinh… và thậm chí tử vong. Nhưng nếu được dùng với liều lượng phù hợp, các hoạt chất như lycopene và galantamine trong củ bỉ ngạn sẽ giúp giảm đau, sưng, chống viêm, giảm nôn, an thần, hỗ trợ điều trị ung thư, bại liệt…
Tuy nhiên, dược tính của củ bỉ ngạn vẫn đang tiến hành nghiên cứu chuyên sâu, nên lưu ý khi sử dụng, hỏi ý kiến từ bác sĩ chuyên môn.
Công dụng trong đời sống
Tại một số nước như Nhật Bản, Triều Tiên, Đức… người ta còn sử dụng bỉ ngạn để trồng ở những phần mộ người đã khuất. Vừa mang ý nghĩa tâm linh hoa vừa tạo thẩm mỹ cho khuôn viên của các ngôi mộ.
Hơn nữa, theo các chuyên gia phong thủy cũng có thể sử dụng cây bỉ ngạn để biếu tặng trong các dịp tân gia, chúc mừng. Dù biết rằng bỉ ngạn thể hiện sự đau buồn, chia ly. Nhưng nếu bạn chọn những màu sắc phù hợp với bản mệnh của người được tặng thì nó lại thể hiện sự chúc mừng may mắn, thành công cho gia chủ nhé.
+ Bỉ ngạn màu trắng hợp với mệnh Kim và mệnh Thuỷ
+ Bỉ ngạn màu vàng hợp với người mệnh Kim
+ Bỉ ngạn màu đỏ hợp với người mệnh Hoả
Cách trồng hoa bỉ ngạn
Hoa bỉ ngạn chủ yếu được trồng và nhân giống bằng củ nhé. Vì củ chịu được thời tiết nóng lẫn lạnh, dễ trồng, ưa nơi thoáng mát, có khả năng thoát nước tốt hơn. Nên trồng vào thời gian nào cây cũng phát triển rất tốt.
Những lưu ý khi trồng hoa bỉ ngạn bằng củ
+ Chúng ta chỉ nên vùi ngập khoảng 2/3 củ xuống đất. Đất phải là loại đất tơi xốp và đã được khử trùng, vệ sinh.
+ Nếu trồng nhiều củ trong cùng 1 chậu thì khoảng cách giữa các củ là 8cm- 12cm.
Video tham khảo cách trồng hoa bỉ ngạn từ củ
Cách chăm sóc khi trồng bằng củ
Để cây sinh trưởng trong điều kiện tốt nhất thì người trồng nên lưu ý một số thông tin sau nhé.
Đất trồng
Việc lựa chọn đất rất quan trọng. Hơn nữa nếu đất không phù hợp, giữ nước lâu sẽ rất dễ khiến củ bị thối rữa. Vì thế, để củ sinh trưởng tốt nhất, bạn nên ươm củ bằng loại đất hữu cơ, giàu chất dinh dưỡng. Thiết kế chậu, thùng thoát nước tốt, giữ được sự khô ráo phù hợp trong suốt quá trình ươm trồng cây.
Ánh sáng
Hoa bỉ ngạn sẽ phát triển tốt hơn ở những nơi có bóng râm, chút ánh sáng hoặc nắng nhẹ. Vì vậy, khi hoa được trồng ở nơi có bóng râm sẽ nở nhiều hoa hơn, sớm hơn những hoa được trồng ở những nơi có nắng đó nha.
Tưới nước
Khi củ đã được trồng, hãy tưới nước khoảng 1 lần/tuần. Khi cây nở rộ, thì bạn có thể tăng cường tưới nước cách ngày để kéo dài tuổi thọ của hoa, hoặc điều chỉnh lượng nước tưới tùy theo thời tiết.
Cắt tỉa
Khi cây đã trưởng thành thì việc chăm sóc chúng đơn giản hơn rất nhiều. Bạn chỉ cần cắt tỉa khi lá cây đã héo úa hoàn toàn hoặc chết hẳn.
Bón phân
Để tránh việc làm tổn thương cho cây trong quá trình sinh trưởng, bạn không nên bón phân cho củ mới trồng chỉ bón phân cho những củ tạo được lá. Vào mùa thu hay mùa đông, khi lá bắt đầu thay mới cần bón phân cách tháng một lần. Và hãy đảm bảo tưới đẫm nước vào đất nữa nhé.
Các vấn đề về sâu bệnh
Một ưu điểm của hoa bỉ ngạn nằm ở mùi hương đặc biệt cùng với sức đề kháng khá tốt của nó, giúp nó tránh được hầu hết các vấn đề về sâu bệnh, xua đuổi được nhiều loại côn trùng. Tuy nhiên, trên thực tế, hoa bỉ ngạn vẫn có thể bị làm hại bởi ốc sên nhé. Có một cách rất đơn giản, không độc hại để loại bỏ sên khỏi khu vườn của bạn. Hãy đặt những ly bia nhỏ gần nơi trồng thì bạn đã có thể xua đuổi được chúng rồi đó.
Xem nhiều hoa khác tại iuHoa nhé