Mỗi chúng ta khi bắt đầu hành trình sống đều mang một hình hài, thể trạng độc nhất vô nhị hội tụ những tính cách, tiềm năng, nội lực, tố chất hoàn toàn khác biệt. Vì thế, chúng ta có những cuộc đời khác nhau để khai phá hết những gì mình đang sở hữu, và hướng tới một phiên bản đặc biệt, hoàn thiện và ưu tú hơn. Vậy làm sao khám phá bản thân, thấu hiểu chính mình để phát huy tiềm năng vốn có? Mời bạn cùng đọc bài viết sau đây nhé!
1. Khám phá bản thân là gì?
Khám phá chính mình là kỹ năng tự nhìn nhận, đánh giá để hiểu rõ hơn về bản thân. Đây là hành trình khám phá những điểm khác biệt của mình so với người khác, chẳng hạn như những ưu – nhược điểm, tính cách, tố chất,…
Mục đích của việc khám phá, thấu hiểu bản thân là để giúp chúng ta:
- Xác định được mục tiêu cá nhân để nỗ lực phấn đấu.
- Gia tăng sự tự tin.
- Có những sự lựa chọn và quyết định đúng đắn.
- Nâng cao chất lượng cuộc sống, công việc.
- Xây dựng tinh thần lạc quan, sức khỏe ổn định, hướng tới cuộc sống tích cực.
- Mở rộng và phát triển cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp.
- Có bản lĩnh trải nghiệm nhiều lĩnh vực mới để có thêm tri thức, bài học quý giá.
- Có thêm nhiều kỹ năng mềm để sống hạnh phúc hơn, đúng với tiềm năng của mình.
2. Tổng hợp 10+ cách giúp bạn khám phá bản thân
Để khám phá và thấu hiểu bản thân hơn, bạn có thể thử áp dụng những gợi ý sau đây:
2.1. Xác định bản sắc cá nhân
Bản sắc cá nhân là một khái niệm chỉ tính cách, đặc điểm để “nhận dạng” một cá thể dựa trên đánh giá của bản thân và mọi người xung quanh. Theo đó, để xác định bản sắc cá nhân, bạn hãy tự hỏi mình những câu hỏi sau đây:
- 5 đặc điểm/tính cách nào bạn thấy tự hào về bản thân?
- 5 điều mà người thân, bạn bè, đồng nghiệp miêu tả về bạn?
- Bạn thường giữ vai trò gì trong nhóm bạn?
- Bạn muốn mọi người nhìn nhận bạn như thế nào?
- Một người lạ thường có đánh giá ban đầu về bạn như thế nào?
Bên cạnh đó, bạn cũng nên suy nghĩ về những quyết định hài lòng và đáng tiếc đã đưa ra, nhìn nhận rõ vì sao bạn có những lựa chọn này. Đồng thời, xem xét lại quyết định nào cho thấy rõ bản sắc cá nhân của bạn.
Từ quá trình tự vấn này, bạn có thể nhìn nhận tổng quan về bản thân. Từ đó có định hình rõ ràng về nhu cầu và mục tiêu của mình trong tương lai nhằm giúp quá trình trải nghiệm hành trình sống trở nên sâu sắc hơn.
2.2. Tìm ra điểm mạnh và điểm yếu
Trong “bức tranh” nhận định toàn diện về bất kỳ ai, đều không thể thiếu những ưu điểm và nhược điểm. Việc xác định những khía cạnh này giúp bạn phát huy tài năng vốn có và hoàn thiện những hạn chế, từ đó tận dụng mọi cơ hội để “nâng cấp” chính mình. Theo đó, áp dụng ma trận SWOT là một trong những cách hữu dụng để tìm ra điểm mạnh – yếu, cơ hội và thách thức tồn tại ở mỗi cá nhân:
- Strength – Điểm mạnh: Khám phá những đặc điểm của bản thân nổi trội hơn người khác nhằm khai thác tiềm năng tối đa.
- Weakness – Điểm yếu: Bạn cần nhìn nhận và thấu hiểu những điểm hạn chế của chính mình để đối mặt với thực tại và tìm cách hoàn thiện.
- Opportunity – Cơ hội: Nhận ra cơ hội trong cuộc sống giúp bạn nắm bắt chúng dễ dàng hơn.
- Threat – Thách thức: Bạn cần tìm ra những thách thức phía trước để giữ vững lòng tin và nỗ lực tìm ra giải pháp chinh phục.
Thông qua việc tự đánh giá và nhìn nhận dựa trên những yếu tố trên, bạn có thể khám phá bản thân, hiểu rõ hơn về điểm mạnh và điểm yếu của chính mình. Từ đó xây dựng định hướng phát triển sự nghiệp trong tương lai.
25 tuổi nên làm gì để quy hoạch cuộc đời?
Độ tuổi 25 là giai đoạn mà không ít bạn trẻ cảm thấy chênh vênh, mất phương hướng khi mà không còn quá trẻ và vô tư nhưng lại chưa đủ trưởng thành, chín chắn. Vậy 25 tuổi nên làm gì để quy hoạch cuộc đời, định hướng phát triển…
2.3. Nhìn lại bản thân về những gì đã diễn ra
Nhìn lại [Reflection] là quá trình nhìn lại nội tâm để làm rõ các giá trị của bản thân, cách ta đang phản ứng với những gì đang diễn ra xung quanh. Đây là một bài tập tâm lý có công dụng nâng cao khả năng tự nhận thức và tạo động lực cho chính mình. Đồng thời hiểu rõ mình muốn gì và tìm ra những bài học từ những trải nghiệm trong quá khứ.
Theo đó, bạn có thể bắt đầu bài tập khám phá bản thân với những câu hỏi gợi ý sau đây:
- Tôi có đang sống thật với chính mình không?
- Tôi có đang suy nghĩ tiêu cực trước khi đi ngủ không? Điều này tác động như thế nào đến tâm trạng/tinh thần của tôi?
- Tôi có thái độ như thế nào khi đối diện với thử thách ngày hôm nay? Tôi nhận ra điều gì từ trải nghiệm đó?
- Tôi có đang chăm sóc, yêu thương cơ thể của mình không? Tôi có hài lòng với sức khoẻ của mình những ngày gần đây?
Quá trình phản tư bản thân và những gì diễn ra xung quanh giúp bạn có nhận thức đúng hơn về mình và thế giới xung quanh.
2.4. Lắng nghe suy nghĩ của người khác về mình
Richard S. Tedlow từng đưa ra nhận định: “Thấu hiểu bản thân là chấp nhận sự thật và các chỉ trích”. Vì đôi khi, dù những đánh giá của người khác có thể là “sự thật thường mất lòng” nhưng thể hiện một góc nhìn khách quan hơn về chúng ta. Bởi thế, nếu có thể cởi mở tiếp thu và chọn lọc từ những ý kiến đó, bạn sẽ nhìn thấy những hạn chế, yếu kém khó có thể nhận ra hoặc thừa nhận với chính mình.
Nhờ đó giúp bạn tìm cách lấp đầy những “lỗ hỏng” thiếu sót, trở thành một phiên bản tốt hơn. Do đó, lắng nghe suy nghĩ của người khác về bản thân cũng là cách khám phá để thấu hiểu và phát triển chính mình tốt hơn.
2.5. Học thêm kỹ năng, kiến thức mới
Trau dồi kiến thức, kỹ năng giúp chúng ta trở nên mạnh mẽ, có tầm nhìn rộng hơn để “nâng cấp” bản thân trở nên ưu tú, tự tin hơn, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống. Cùng với sự gia tăng lượng tri thức bạn tiếp thu được, những kết nối và mối quan hệ cũng theo đó mà được mở rộng hơn. Vì thế, bạn hãy bước ra khỏi vùng an toàn để tiếp cận và tận dụng những nguồn kiến thức, kỹ năng mới từ sách giáo dục cá nhân, những khóa học ngắn hạn, hoặc ngay từ chính những người dày dặn kinh nghiệm.
2.6. Thực hiện một số trắc nghiệm khám phá bản thân
Khoa học hiện đại chú trọng tìm kiếm những công cụ hỗ trợ con người trong hành trình khám phá chính mình. Nếu bạn đang tự hỏi liệu mình có thật sự hiểu rõ về bản thân chưa thì hãy thực hiện một số bài trắc nghiệm sau đây:
– MBTI [Myer-Briggs Type Indicator]: Đây là bài trắc nghiệm cung cấp cho con người nhận thức sâu sắc hơn về tính cách và các mối quan hệ. Từ đó hỗ trợ giải quyết những vấn đề trong cuộc sống.
– Trắc nghiệm nhận dạng trí thông minh đa diện [MIPQ]: Kết quả bài trắc nghiệm này giúp bạn trả lời câu hỏi: “Bản thân thông minh nổi trội trong lĩnh vực nào”. Nhờ vậy, bạn có thể hiểu hơn về chính mình, có những lựa chọn, quyết định đúng đắn trong sự nghiệp và cuộc sống.
– Trắc nghiệm Holland: Hình thức trắc nghiệm này hướng tới kết quả phân loại con người thành 6 nhóm tính cách khác nhau nhằm khai thác khả năng nổi trội tiềm ẩn của mỗi cá nhân.
2.7. Đọc sách khám phá bản thân
Nguồn tri thức trong những quyển sách không chỉ khái quát về thế giới bên ngoài mà còn mở rộng hiểu biết của mỗi người về những suy nghĩ và hành vi. Sau đây là những quyển sách nổi tiếng có thể là “người thầy” đồng hành cùng bạn trong hành trình hiểu hơn về tâm trí và trái tim của mình:
– Sức mạnh của tĩnh lặng [Eckhart Tolle]: Đây là cuốn sách giúp bạn lắng nghe sự tĩnh lặng bên trong, từ đó xây dựng nội tâm vững chãi, mạnh mẽ, rèn luyện khả năng ổn định tinh thần trước mọi biến cố.
– Tôi là ai – Và nếu vậy thì bao nhiêu [Richard David Precht]: Đến với cuốn sách này, bạn sẽ tham gia vào hành trình khám phá chính mình một cách hồi hộp, thông minh, hài hước và đầy thú vị.
– Hiểu về trái tim [Minh Niệm]: Đây là cuốn sách chứa đựng chìa khóa giúp khai mở thế giới an lạc bên trong chúng ta. Từ đó, bạn có thể hiểu hơn về bản thân và thay đổi cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.
Tuổi 22 làm gì để không khủng hoảng?
Tuổi 22 là khoảng thời gian đẹp đẽ khi bạn có sức trẻ , có ước mơ, tương lai rộng mở mà không phải mang trên vai nhiều trọng trách. Nhưng 22 cũng là độ tuổi đầy ắp những điều chông chênh, khó khăn khi mới ra trường, không kinh…
2.8. Lập kế hoạch mục tiêu cá nhân
Anatole France từng nói: “Những đam mê của chúng ta nói lên chính bản thân ta”. Nhận định này cũng có nghĩa là những mục tiêu hoạch định trong cuộc sống sẽ định hình nên phiên bản chúng ta trở thành. Vì thế, bằng cách lập kế hoạch mục tiêu bản thân, bạn có thể tạo cho mình cơ hội phát huy toàn bộ tiềm năng vốn có, đạt được cuộc sống hạnh phúc như mong muốn.
Theo đó, hãy đặt ra những mục tiêu ngắn hạn [theo ngày hoặc tuần] và dài hạn [theo năm hoặc nhiều năm] để định hình những gì bạn có thể đạt được. Khi có điểm đến rõ ràng theo từng thời gian cụ thể, bạn sẽ nhìn rõ hơn con đường khám phá bản thân và phát triển chính mình.
2.9. Tham gia khóa học giúp khám phá nội tâm của chính mình
Trong hành trình tìm hiểu về bản thân, đôi lúc bạn sẽ gặp phải những trở ngại và không biết làm sao để khai thông suy nghĩ và định hướng hành động hiệu quả. Từ đó khiến bạn dễ kiệt sức và có tâm lý muốn bỏ cuộc giữa chừng. Lúc này, bạn có thể tìm đến các khóa học giúp khám phá nội tâm của chính mình.
Đây là những chương trình có sự hỗ trợ từ những chuyên gia đào tạo dày dặn kinh nghiệm đồng hành cùng người tham gia trong hành trình khám phá bản thân, tìm kiếm những giá trị và thế mạnh nội lực của chính mình. Trước mỗi tình huống cụ thể, họ sẽ đưa ra lời khuyên, từng bước cùng bạn gỡ bỏ những khúc mắc trong nội tâm, khai phá và mở rộng tầm nhìn về bản thân, từ đó tạo nên những thay đổi bền vững trong sự nghiệp và cuộc sống.
Hành Trình Tuổi 20s – Cùng bạn khám phá và trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình
Ở ngưỡng tuổi 18 – 25, chúng ta thường cảm thấy chênh vênh với những suy nghĩ vô định về bản thân, không rõ định hướng cho tương lai. Hiểu được những trăn trở đó, Hành Trình Tuổi 20s của LCV được ra đời và đã trải qua hơn 10 năm đã đồng hành cùng mỗi bạn trẻ bước qua giai đoạn tuổi trẻ của mình một cách rõ ràng.
Hành Trình Tuổi 20s được phát triển trên nền tảng Khai vấn [Coaching] và Thông Minh Cảm Xúc [EQ]. Cùng sự chia sẻ từ các chuyên gia đào khai vấn chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm của LCV giúp học viên thiết kế chi tiết lộ trình cuộc đời để hướng tới những mục tiêu mong muốn trong sự nghiệp, tài chính, mối quan hệ.
Đặc biệt, mỗi học viên sẽ được trải nghiệm các phiên đồng hành 1-1 từ đội ngũ Coach tận tâm của LCV hỗ trợ bạn nhìn thấu nội tâm, thoát khỏi những giới hạn vốn có để khám phá phiên bản tốt hơn của chính mình. Không chỉ vậy, nội dung chương trình được xây dựng dựa trên những thắc mắc, trăn trở của học viên. Sau khóa học, bạn có cơ hội thấu hiểu bản thân một cách toàn diện và sâu sắc hơn, từ đó tạo ra những hành động tích cực thay đổi cuộc sống và sự nghiệp.
\>> Đừng để những năm tháng tuổi trẻ “xuôi dòng” theo thời gian vô ích, hãy khám phá nội lực và sống đúng với tiềm năng của chính mình. Liên hệ với LCV để được tư vấn chi tiết về chương trình Hành Trình Tuổi 20s TẠI ĐÂY.
*Đơn vị tổ chức: LCV – đơn vị tiên phong trong lĩnh vực đào tạo và phát triển Khai vấn tại Việt Nam từ 2013 theo tiêu chuẩn của ICF [Liên đoàn Khai vấn Quốc tế].
Khám phá bản thân là một hành trình cần nhiều thời gian, đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng của chính bạn và hỗ trợ từ những người có kinh nghiệm. Nhưng “quả ngọt” của hành trình này chắc chắn làm bạn hài lòng – là niềm tự hào về bản thân đã trở nên ưu tú hơn, cùng định hướng tương lai rõ ràng và dễ dàng đạt được những mục tiêu mong muốn.