Môi trường kinh doanh trong quản trị học

Doanh nghiệp luôn hoạt động trong một môi trường. Bài viết này giúp bạn tìm hiểu về môi trường kinh doanh [tiếng Anh: Business Environment] và bao gồm những gì tạo nên nó.

Hình minh họa. Nguồn: STUDY COMMERCE

Môi trường kinh doanh - danh từ, trong tiếng Anh gọi là Business Environment

Môi trường kinh doanh là tổng thể các yếu tố, các nhân tố [bên ngoài và bên trong] vận động tương tác lẫn nhau, tác động trực tiếp và gián tiếp đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Xuất phát từ quan niệm này, có thể coi môi trường kinh doanh là giới hạn không gian mà ở đó doanh nghiệp tồn tại và phát triển. 

Sự tồn tại và phát triển của bất kì doanh nghiệp nào dù qui mô như thế nào hoặc kinh doanh trong các lĩnh vực khác nhau đi chăng nữa bao giờ cũng là quá trình vận động không ngừng trong một môi trường kinh doanh đầy biến động. 

Với sự tác động của môi trường kinh doanh sẽ hoặc là tích cực theo nghĩa tạo cơ hội hoặc tiêu cực với nghĩa ngược lại là tiêu cực cho kinh doanh của doanh nghiệp. Từ đó, đòi hỏi nhà quản trị phải luôn luôn theo dõi, nghiên cứu môi trường kinh doanh ở mọi cấp độ. [Theo Giáo trình Quản trị kinh doanh, NXB Đại học Kinh tế quốc dân]

Yếu tố bên ngoài

Yếu tố chính trị là các hoạt động của chính phủ và điều kiện chính trị có thể ảnh hưởng đến doanh nghiệp. Chẳng hạn như luật pháp, qui định, thuế quan và các rào cản thương mại khác, đôi khi là chiến tranh và bất ổn xã hội. 

Các yếu tố kinh tế vĩ mô là các yếu tố ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế, không chỉ riêng doanh nghiệp. Bao gồm lãi suất, tỉ lệ thất nghiệp, tỉ giá hối đoái, niềm tin của người tiêu dùng, thu nhập khả dụng thực tế của người tiêu dùng, tỉ lệ tiết kiệm của người tiêu dùng, thời kì suy thoái và khủng hoảng. 

Các yếu tố kinh tế vi mô là các yếu tố có thể ảnh hưởng đến doanh nghiệp. Bao gồm qui mô thị trường, nhu cầu, nguồn cung, mối quan hệ với nhà cung cấp và chuỗi phân phối chẳng hạn như các cửa hàng bán lẻ bán sản phẩm của doanh nghiệp, số lượng và sức mạnh cạnh tranh. 

Các yếu tố xã hội về cơ bản là các yếu tố liên quan đến xã hội nói chung và các mối quan hệ xã hội ảnh hưởng đến doanh nghiệp. Các yếu tố xã hội bao gồm các phong trào xã hội, chẳng hạn như các phong trào về môi trường, cũng như những thay đổi trong thời gian và sở thích của người tiêu dùng. 

Yếu tố công nghệ là sự đổi mới công nghệ có thể mang lại lợi ích hoặc tổn hại đến doanh nghiệp. Một số cải tiến công nghệ có thể làm tăng tỉ suất lợi nhuận và lợi nhuận của doanh nghiệp như phần mềm máy tính và dây chuyền sản xuất tự động. Mặt khác, một số sáng kiến công nghệ là mối đe dọa hiện hữu đối với một doanh nghiệp, chẳng hạn như việc phát nội dung trực tuyến trên Internet sẽ là bất lợi đối với những doanh nghiệp cho thuê DVD.

Yếu tố bên trong

Văn hóa tổ chức là khuôn khổ của các giá trị, tầm nhìn, chuẩn mực và thói quen được chia sẻ bởi các thành viên của một tổ chức. Văn hóa kinh doanh ảnh hưởng đến cách các nhân viên trong doanh nghiệp tương tác với nhau, khách hàng của họ và các bên liên quan khác.

Cơ cấu tổ chức là cách thức mà doanh nghiệp được tổ chức để tiến hành các hoạt động của mình. Các tổ chức có thể được thiết lập theo mặt phẳng, với rất ít cấp bậc hoặc được thiết lập theo chiều thẳng đứng với nhiều cấp độ phân cấp. Cách thức tổ chức của một tổ chức sẽ ảnh hưởng đến cách quản lí doanh nghiệp và mức độ kiểm soát của từng nhân viên đối với công việc của họ. 

Cấu trúc quản lí là cách thức quản lí doanh nghiệp. Quản lí có thể được tập trung, trong đó tất cả các quyết định từ cấp trên được đưa xuống toàn doanh nghiệp hoặc có thể được phân cấp, trong đó việc ra quyết định được phân phối trong toàn tổ chức và các quyết định được đưa ra gần hơn với các hoạt động hoặc vấn đề liên quan. [Theo Shawn Grimsley, What Is Business Environment?, Study.com]

Các loại môi trường kinh doanh

Có rất nhiều cách để phân loại môi trường kinh doanh. Theo giới hạn hàng rào ngăn cách người ta hay phân biệt môi trường kinh doanh của doanh nghiệp thành 2 loại là môi trường bên ngoài doanh nghiệp và môi trường bên trong doanh nghiệp. Môi trường bên ngoài doanh nghiệp lại tiếp tục được phân chia thành môi trường quốc tế, môi trường kinh tế quốc dân [những điều kiện kinh tế, xã hội...] và môi trường ngành [đối thủ cạnh tranh, nhà cung cấp, khách hàng,...]

Các loại môi trường kinh doanh của doanh nghiệp [Nguồn: Giáo trình Quản trị kinh doanh, NXB Đại học Kinh tế quốc dân]

Lam Anh

Trong hoạt động kinh doanh hiện nay môi trường kinh doanh có vai trò rất quan trọng đối với các công ty, các doanh nghiệp. Vậy môi trường kinh doanh là gì?

Môi trường kinh doanh là gì?

Môi trường kinh doanh là tập hợp tất cả những yếu tố có liên quan chặt chẽ đối với các hoạt động của doanh nghiệp, những yếu tố này có ảnh hưởng bên trong hoặc ảnh hưởng bên ngoài đến kết quả, hiệu suất công việc và sự phát triển của công ty.

Vai trò của môi trường kinh doanh

Môi trường kinh doanh có vai trò rất quan trọng đối với hoạt động của một công ty, doanh nghiệp. Trong một môi trường kinh doanh có thể được phân chia thành môi trường vĩ mô và môi trường vi mô.

Môi trường vĩ mô được liên kết với các yếu tố ảnh hưởng đến tất cả các doanh nghiệp bất kể ngành nghề hay quy mô. Còn môi trường vĩ mô được coi là không khí cạnh tranh kinh doanh sẽ bao gồm các đối thủ, các khách hàng và các nhà cung cấp.

Từ đó có thể thấy được rằng việc phân tích môi trường kinh doanh trên thực tế đống vai trò rất quan trọng giúp phát triển các chiến lược kinh doanh hiệu quả để đạt được mục tiêu của công ty.

Các yếu tố của môi trường kinh doanh

Ở nội dung trên chúng tôi đã giúp khách hàng tìm hiểu về môi trường kinh doanh là gì và vai trò của môi trường kinh doanh. Ở nội dung này sẽ đưa ra các yếu tố của môi trường kinh doanh.

Môi trường kinh doanh được cấu thành từ các yếu tố khác nhau, xét theo cấp độ tác động đến việc sản xuất, quản trị doanh nghiệp, cấp độ nền kinh tế quốc dân và cấp độ ngành.

– Cấp độ nền kinh tế quốc dân hay còn gọi là môi trường vĩ mô là những yếu tố nằm bên ngoài tổ chức, định hướng và có ảnh hưởng đến các môi trường tác nghiệp, môi trường nội bộ tạo ra các cơ hội và cũng tiềm ẩn những nguy cơ đối với doanh nghiệp.

Các yếu tố của môi trường gồm: các yếu tố về chính trị – pháp luật, yếu tố về kinh tế, yếu tố kỹ thuật – công nghệ, yếu tố văn hóa – xã hội và các yếu tố tự nhiên.

– Cấp độ ngành các yếu tố môi trường bao gồm: sức ép, yêu cầu của khách hàng; sự canh tranh của các đối thủ, mức độ phát triển của thị trường, những sản phẩm thay thế các sản phẩm mà doanh nghiệp được sản xuất và các quan hệ liên kết.

Hoàn cảnh nội bộ của doanh nghiệp là các nguồn lực nội bộ tổ chức của môi trường kinh tế vĩ mô bao gồm các yếu tố như nguồn nhân lực, việc nghiên cứu và phát triển, sản xuất của doanh nghiệp, tài chính, kế toán của doanh nghiệp.

Phân loại môi trường kinh doanh

Dựa vào quá trình kinh doanh của doanh nghiệp có thể phân loại môi trường kinh doanh thành môi trường bên trong và môi trường bên ngoài.

– Môi trường bên trong của doanh nghiệp là toàn bộ những quan hệ kinh tế, tổ chức kỹ thuật nhằm đảm bảo chô doanh nghiệp kết hợp các yếu tố sản xuất để tạo ra các sản phẩm đạt kết quả cao.

– Môi trường bên ngoài của doanh nghiệp là tổng thể tất cả các quan hệ về kinh tế, chính trị, xã hội có tác động đến hoạt động của doanh nghiệp. Môi trường bên trong bao gồm văn hóa tổ chức và cơ cấu tổ chức.

Văn hóa tổ chức là các giá trị, chuẩn mực, thói quen được chia sẻ bởi các thành viên của một tổ chức. Văn hóa kinh doanh có ảnh hưởng rất lớn đến các thành viên trong doanh nghiệp trong việc tương tác với nhau, gặp gỡ khách hàng và các mỗi quan hệ liên quan.

Cơ cấu tổ chức là những cách thức mà doanh nghiệp tổ chức để tiến hành các hoạt động kinh doanh của mình.

Trên đây là nội dung bài viết về vấn đề môi trường kinh doanh là gì, các yếu tố của môi trường kinh doanh, phân loại môi trường kinh doanh. Nếu quý khách có thắc mắc cần giải đáp vui lòng liên hệ cho chúng tôi theo số 1900 6557 để được hỗ trợ.

Video liên quan

Chủ Đề