Trong những hệ thống điện hiện nay, các thiết bị đóng cắt đóng góp một vai trò không thể thiếu, chúng bảo đảm an toàn cho toàn bộ hệ thống điện vận hành một cách tin cậy.
ACB: [air circuit breaker] Máy cắt không khí. VCB: [Vacuum Circuit Breakers] máy cắt chân không. MCCB: [moulded case circuit breaker] là aptomat khối, thường có dòng cắt ngắn mạch lớn [có thể lên tới 80kA]. MCB: [Miniature Circuit Bkeaker] là aptomat loại tép, thường có dòng cắt định và dòng cắt quá tải thấp [100A/10kA]. RCCB: [Residual Current Circuit Breaker] chống dòng rò loại có kích thước cỡ MCB 2 P, 4P RCBO: [Residual Current Circuit Breaker with Overcurrent Protection] chống dòng rò loại có kích thước cỡ MCB 2P có thêm bảo vệ quá dòng.
ELCB: [Earth Leakage Circuit Breaker] Thiết bị chống dòng rò, thực chất là loại MCCB hay MCB bình thường có thêm bộ cảm biến dòng rò. Loại này vừa bảo vệ ngắn mạch, vửa bảo vệ quá tải, vừa bảo vệ dòng rò [ nên giá đắt hơn. Có khi bộ RCD trong ELCB còn đắt gấp hàng chục lần RCCB hay RCBO bình thường]. Tuy nhiên, nếu nhìn trên góc độ mạch điện và các nguyên tắc bảo vệ thì rõ ràng RCCB và ELCB hoàn toàn giống nhau [bảo vệ chống dòng rò – dòng dư thừa, chống giật], chỉ khác nhau về tên gọi và ELCB có loại cấu tạo như MCCB [còn RCBO chỉ có cấu tạo dạng tép như MCB]. RCBO = ELCB = RCCB + MCB [MCCB]. RCD: [Residual Current Device] là một thiết bị luôn gắn kèm [gắn thêm] với MCCB hay MCB để bảo vệ chống dòng rò.
Mục đích chống giật được sử dụng tại độ nhậy 30mA [ thực ra vẫn giật nhẹ]. Nếu dùng tốt nhất là 10mA nhưng giá thành đắt. Khi lắp thiết bị chống dòng rò trược tiếp cho phụ tải thì thường có dòng rò là 30mA, đối với mạch điện tổng cho một khu vực, hay 1 tầng của nhà, hay một căn hộ thì tùy thuộc vào mức độ nên lắp thiết bị có dòng rò 100-200-300mA… Nghĩa là lắp theo phân cấp, càng gần phụ tải thì lắp thiết bị chống dòng rò càng bé.
Là thế nào để phân biệt mcb, mccb, rcbo, elcb, rcb trong một hệ thống để khi lắp đặt thiết bị chống dòng rò hiện nay trên thị trường các bo mạch điện.
CB có chức năng bảo vệ quá tải và ngắn mạch trong hệ thống điện và được phân chia ra nhiều loại theo chức năng, hình dạng, kích thước khác nhau.
Các ký hiệu viết tắt trên CB
In: Rated operational current là dòng định mức.
Ue: Rated operational voltage sẽ nói đến điện áp làm việc định mức.
Icu: Rated ultimate short-circuit breaking capacity tính khả năng chịu đựng dòng điện lớn nhất của tiếp điểm CB trong thời gian 1 giây [hoặc 1 đơn vị thời gian theo tài liệu của thiết bị].
Rated short-time withstand current [Icw] khả năng có thể chịu dòng ngắn mạch trong 1 đơn vị thời gian.
Rated service breaking capacity [Ics] là một khả năng cắt thực tế khi xảy ra các sự cố của thiết bị trong quá trình hoạt động.
Sau đây là viết tắt và chức năng các thiết bị bảo vệ: MCCB, MCB, RCCB, RCCB, RCBO, RCD, ACB:
ACB [Air circuit breaker]: được đinh nghĩa cho máy cắt không khí.
VCB [Vacuum Circuit Breakers]: được viết tắc của máy cắt loại chân không.
MCCB [Moulded case circuit breaker]: là nói đến aptomat khối, thường có dòng cắt ngắn mạch lớn [có thể đạt tới 80kA].
MCB [Miniature Circuit Bkeaker]: cũng giống như MCCB nhưng đây là loại aptomat loại tép, thường có dòng cắt định và dòng cắt khi quá tải thấp [ở điều khiện 100A/10kA]. MCB được chia thành ba loại chính theo dòng tripping tức thời của chúng. Đó là: – MCB loại B, – MCB loại C, – MCB loại D
RCCB [Residual Current Circuit Breaker]: khá quang trọng có thể chống dòng rò loại có những kích thước cỡ MCB 2 P, 4P.
RCBO được viết tắt của Residual Current Circuit Breaker with Overcurrent Protection là sự chống dòng rò của loại có kích thước cỡ MCB 2P có thêm bảo vệ quá dòng khi hoạt động.
ELCB là Earth Leakage Circuit Breaker cũng là một thiết bị chống dòng rò. Thực chất của nó là loại MCCB hay MCB bình thường nhưng có thêm bộ cảm biến dòng rò. Đối với các thiết bị được gắn loại này thường có tác dụng vừa bảo vệ ngắn mạch, vửa bảo vệ quá tải, vừa bảo vệ dòng rò. Do đó nó sẽ khá đắt để có thể đem lại cho bạn một sản phẩm như thế. Theo chúng tôi được biết thì bộ RCD trong ELCB còn đắt gấp nhiều lần so với RCCB hay RCBO loại bình thường hiên nay.
Nếu bạn nhìn ở một khía cạnh của mạch điện và nguyên tác để bảo vệ RCCB và ELCB rõ rằng thì hoàn toàn giống nhau. Các chứ năng bảo vệ chống dòng rò và dòng dư thừa, chống giật tương đương nhau. Và điều khác biệt ở đây là tên gọi của nó khác ELCB có loại cấu tạo như MCCB còn RCBO chỉ có cấu tạo dạng tép như MCB.
Công thức tính trên mạch điện:
RCBO = ELCB = RCCB + MCB [MCCB]
RCD là từ được viết tắc của Residual Current Device một thiết bị luôn gắn kèm thêm với MCCB hay MCB để bảo vệ chống dòng rò.
Với mục đích chống giật khi sử dụng độ nhậy 30mA. Nói không giậy cũng không phải có nhưng chỉ nhẹ không ảnh hưởng quá lớn. Nếu nói đến thết bị dùng tốt nhất thì nên chọn là 10mA nhưng mà giá của nó khá đắt và khó bán nên không ai nhập để cung cấp trên thị trường.
Khi mà bạn lắp thiết bị chống dòng rò trược tiếp cho phụ tải hiện nay thường có dòng rò là 30mA. Đối với mạch điện tông cho một khu vực, hay 1 tầng của ngôi nhà, hay có thể là một căn hộ. Thì tùy thuộc vào mức độ nên lắp thiết bị có dòng rò từ 100-200-300mA… Nghĩa là bạn phải lắp theo phân cấp, càng gần các phụ tải thì nên lắp thiết bị chống dòng rò càng bé thì tốt hơn.
Hầu hết các thiết bị điện hiện nay khi lắp đặt cũng như thiết kế điều sử dụng các thiết bị này để hạn chế sự rò điện cũng như khả năng chống giật của nó gây tổn thương cho người sử dụng. Các thiết bị đèn điện năng lượng mặt trời điều có thể thiết bị này kèm theo bên trong. Theo cprockville.com được biết thì người tiêu dụng lựa chọn khá nhiều và nó cũng đang là một trong những thiết bi được yêu thích trong thời gian tới.