Xem nhanhMối chúa [Mối vua, mối hậu]Mối thợMối línhMối cánh Mối chúa là gì Loài mối cũng có rất nhiều loại như: mối thợ, mối vua, mối chúa, mối lính, mối màu nâu, màu vàng,.. Một con mối vua thường dài khoảng 10 – 15 mm. Còn những con mối chúa lớn gấp nhiều lần mối vua. Một cuộc đời của nó
Đối với các định nghĩa khác, xem Mối [định hướng]. Mối, tên khoa học Isoptera, là một nhóm côn trùng, có họ hàng gần với gián. Mối là nhóm côn trùng có "tính xã hội" cao. Chúng lập thành vương quốc sớm nhất.
Mối lính [đầu đỏ] và mối thợ [đầu màu nhạt]
Mastotermitidae
thuộc loài mối đất Đài Loan [Coptotermes formosanus].
Brullé, 1832Các họ
Kalotermitidae
Termopsidae
Hodotermitidae
Rhinotermitidae
Serritermitidae
Đôi khi người ta gọi mối là "kiến trắng" nhưng thực tế chúng chẳng có họ hàng gì với kiến [thậm chí chúng còn tấn công nhau], chúng chỉ có mối quan hệ: đều là côn trùng. Mối từng được phân loại làm một bộ riêng là bộ Cánh bằng [Isoptera], tuy nhiên, dựa trên chứng cứ DNA, người ta thấy có sự ủng hộ cho một giả thuyết gần 120 năm trước, nguyên thủy dựa trên hình thái học, rằng mối có quan hệ họ hàng gần gũi nhất với các loài gián ăn gỗ [chi Cryptocercus]. Gần đây, điều này đã dẫn tới việc một số tác giả đề xuất rằng mối nên được phân loại lại như là một họ duy nhất, gọi là Termitidae, trong phạm vi bộ Blattodea, một bộ chứa các loài gián.[1][2] Tuy nhiên, phần lớn các nhà nghiên cứu ủng hộ biện pháp ít quyết liệt hơn và coi mối vẫn là nhóm có tên gọi khoa học Isoptera, nhưng chỉ là một nhóm dưới bộ trong gián thực thụ, nhằm bảo vệ phân loại nội bộ của các loài mối[3]. .
Mối là một loài côn trùng hoạt động ẩn náu, theo đàn. Trên thế giới có hơn 2700 loài mối, thường thấy nhất là mối nhà, mối đất cánh đen.
Vào đầu tháng 5, tháng 6 hằng năm, mối cánh dài từ trong tổ bay ra, bay không lâu thì rụng cánh và bò, mối đực tìm mối cái giao phối, gặp hoàn cảnh thích hợp thì chui vào tổ sinh nở. Mối đực chuyên giao phối, mối hậu là mối cái chuyên đẻ trứng; chúng là cơ sở sinh sôi đàn mối cho tổ mới. Sau khi làm tổ 10 ngày thì bắt đầu đẻ trứng, một tháng sau ấu trùng ra đời, sau hai tháng, qua mấy lần lột xác lớn lên thành mối thợ và mối lính.
Đầu nhỏ, bụng to [có thể dài từ 12–15 cm]. Bộ phận sinh dục phát triển.
Mối hậu có thể sống 10 năm; lúc đầu đẻ ít trứng, sau 4-5 năm, bộ phận sinh dục trưởng thành, mỗi ngày có thể đẻ ra 8000-10000 trứng.
Mối thợ
Cơ thể nhỏ, các chi phát triển.
Mối thợ chiếm số đông, tới 70-80% trong đàn mối, gánh vác mọi công việc trong vương quốc như xây tổ, làm đường, chuyển trứng, hút nước, nuôi nấng mối non...
Mối thợ dùng đồ ăn và bùn, qua gia công kỹ lưỡng cho dính vào nhau để xây tổ. Có tổ chính và tổ phụ, là nơi chủ yếu để đàn mối sinh hoạt tập thể và sinh sống. Ở châu Phi, có loài mối xây tổ trên mặt đất thành gò mối cao đến 10 m và rất chắc chắn, tựa như pháo đài, thành lũy vậy.
Mối lính
Mối lính phân hóa từ mối thợ. Mối lính không nhiều, chủ yếu canh gác và tấn công. Cặp hàm trên mối lính rất phát triển [là vũ khí lợi hại của chúng], có con còn có tuyến hàm tiết ra dịch nhũ trắng, khi đánh nhau có thể phun chất dịch làm mê đối phương.
Giác quan hai bên miệng của mối lính rất đặc biệt, mất khả năng lấy mồi, khi cần thì mối thợ phải cho mối lính ăn.
Mối thích ăn chất cellulose của gỗ. Mối thợ có giác quan hai bên miệng kiểu nhai đặc biệt, vòm họng rất chắc. Chất cellulose của gỗ khó tiêu hoá nhưng đường ruột mối có một loài siêu trùng roi tiết ra dung môi có thể phân giải cellulose thành đường cung cấp cho mối.
Mối là côn trùng có hại đối với các công trình xây dựng, thậm chí nhiều vật dụng quan trọng của con người. Sức ăn của đàn mối có thể phá hoại nhà cửa, đê điều, hồ chứa nước, thuyền bè, cầu cống..., thậm chí tiêu hủy nhiều tài liệu thư viện quý giá...
Do cuộc sống bầy đàn với số lượng thành viên cực lớn, để chống lại tác hại của mối, không thể chỉ nhắm vào từng cá nhân đơn lẻ. Bên cạnh việc xử lý để chống lại sự xâm nhập phá hoại của đàn mối, người ta còn tìm nhiều biện pháp để tiêu diệt cả hệ thống tổ mối, với mục đích quan trọng nhất là phải diệt được mối chúa.
Loài mối "gỗ khô" có thể phát hiện tổ một cách đơn giản, thông qua đặc điểm sinh sống đục gỗ thành các khe dích dắc, vừa khai thác thức ăn vừa làm nơi cư trú. Do tổ mối loài này hình thành từ bằng những hạt phân đùn ra ngoài như hạt cát nên chúng còn gọi là mối "đống cát". Diệt loại này chỉ cần dùng thuốc đặc trị mối tiêm trực tiếp vào tổ.
Các loài mối khác trong công trình trong đó có loài mối nhà [copt-formosanus], tổ phần lớn nằm dưới nền nhà hoặc trong ruột panen, tổ phụ có thể xuất hiện ở góc tường, trên trần nhà v.v… Để tìm được tổ các loài trên, người ta thường dùng các dụng cụ phức tạp như máy dò đồng vị phóng xạ, siêu âm, hoặc đo điện trở v.v... Để tiêu diệt tổ mối dạng này, người ta thường dùng phương pháp hóa sinh, phun thuốc vào mối thợ nhằm lây nhiễm độc hoặc các vi sinh có hại cho mối để tiêu diệt tổ mối và mối chúa.
- ^ “Termites are 'social cockroaches'” [bằng tiếng Anh]. BBC News. ngày 13 tháng 4 năm 2007.
- ^ Eggleton P. &al. [2007], Biological Letters, 7-6, trích dẫn trong Science News tập 171, trang 318
- ^ Lo N. &al. [2007], Biology Letters, ngày 14 tháng 8 năm 2007, doi 10.1098/rsbl.2007.0264
| Wikispecies có thông tin sinh học về Mối |
| Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Mối. |
- Krishna, Kumar.; Grimaldi, David A.; Krishna, Valerie.; Engel, Michael S. [2013] Treatise on the Isoptera of the world. Bulletin of the American Museum of Natural History, no. 377 Lưu trữ 2014-07-30 tại Wayback Machine
- Termite Fact Sheet highlighting species, habits, habitats and threats
- University of California advice on Drywood Termites
- Pictures of termites
Lấy từ “//vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Mối&oldid=67994226”
Tuy có thân hình nhỏ bé nhưng mối cánh là loài côn trùng đáng sợ mà con người luôn phải tìm cách để tiêu diệt, nếu không muốn chúng sinh sôi, nảy nở làm tổ và làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến các vật dụng nội thất có trong nhà. Vậy mối cánh là gì? loài mối này gây hại như thế nào, bạn hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu thông tin về chúng nhé.
Mối cánh là gì?
Mối cánh là gì? Mối cánh là một loại côn trùng có thân hình nhỏ bé, tuy nhiên chúng lại có sức tàn phá ghê gớm. Mối cánh được hình thành do mối thợ già biến thành. Các ổ mối cánh thường hình thành trong những khuôn gỗ, cánh cửa, hộc cửa. Chúng sẽ ăn rỗng ở trong và khi những con mối thợ đã già chúng sẽ cắn tổ và bay ra ngoài. Những con mối này sẽ không chịu được nhiệt độ quá cao ngoài trời, không chịu được nước,…
Vì sao mối cánh xuất hiện trong nhà?
Mối cánh thường sinh sản và phát triển nhiều vào buổi tối trong những mùa mưa, đặc biệt là thời điểm trước khi mưa dông, lúc đó loài mối sẽ bay ra khỏi tổ, tới những nơi có nhiều ánh sáng. Trong khi đó, nhà là môi trường lý tưởng vừa có thể che mưa lại có nhiều ánh sáng nhất là vào ban đêm khi thắp bóng đèn điện, vì thế dễ có hiện tượng mối có cánh bay vào nhà.
Khi mối cánh bay ra để sinh sản cũng có nghĩa các cặp đôi mối sẽ tìm nơi cư trú mới để làm tổ. Vì vậy khi mối cánh bay vào nhà, có thể chúng sẽ trú ngụ và làm tổ bên trong nhà của bạn từ lúc nào mà bạn không hay biết. Nếu nhà xuất hiện một vài con thì không đáng ngại bởi mối bay từ bên ngoài vào. Nếu xuất hiện nhiều thì 100% là nhà đã bị mối.
Mối cánh có gây hại không?
Nhiều người có thắc mắc mối cánh bay có hại không nhất là khi bay vào nhà. Câu trả lời là sự xuất hiện của mối cánh gây ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống sinh hoạt của người dân. Nhà cửa, bóng điện bị mối bâu kín gây nhiều phiền toái cho cuộc sống của con người.
Chỉ sau khoảng 15 phút bay thì mối sẽ bị rụng cánh, khi đó con đực sẽ tìm và ghép đôi với con cái rồi tạo thành các tổ mối hoàn toàn mới.Nếu sống sót khỏi các loài đe dọa như chim, cóc… và tìm kiếm được kẽ hở nào trong vách tường nhà, các cặp mối sẽ trở thành mối nguy cho ngôi nhà thân yêu của bạn. Chúng sẽ làm tổ và đục khoét tường nhà, bất kỳ đồ vật nội thất nào, làm giảm tuổi thọ của các vật dụng cũng như gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của con người.
Cách xử lý mối cánh bay vào nhà
Để hạn chế sự sinh sôi cũng như tác hại gây ra của loài mối cánh, bạn cần phải xử lý mối cánh bay vào nhà với những cách đơn giản dưới đây:
Trước hết, bạn nên tắt bóng đèn để mối cánh không bị thu hút, không còn nhìn thấy ánh sáng và bay vào nhà nữa. Sau đó thắp một chiếc đèn chụp [đèn học] để ở dưới một chậu nước lớn có pha xà phòng để khi mối thấy ánh sáng sẽ bay vào bị nhiệt của ánh đèn làm bỏng buộc chúng rơi xuống và chết.
Nếu vào ban ngày khi trời mưa hoặc có gió thì nên đóng hết cửa để tránh mối bay vào nhà, Nếu trong nhà đã có mối cánh thì dùng một chiếc vợt to để vợt chúng. Vợt có thể tự làm bằng một đoạn dây thép uốn tròn rồi lấy màn tuyn làm thanh một chiếc vợt.
Có một cách nữa để xử lý khi mối có cánh bay vào nhà là điềm gì đó là sử dụng thuốc diệt mối tận gốc. Các sản phẩm phòng chống mối, từ các chế phẩm sinh học hoặc thuốc diệt mối an toàn, dùng phun vào tất cả các len tường, cấu trúc đồ gỗ, nội thất trong nhà, những nơi mối có thể di chuyển, chú ngụ… là cách hiệu quả và nhanh chóng nhất.
Trên đây là tất cả những thông tin bạn có thể biết về con mối cánh là gì và các cách diệt chúng tốt nhất. Hy vọng rằng, bạn sẽ không bị mối cánh làm phiền đến cuộc sống của mình nữa.
Xem thêm: Cách diệt mối tận gốc