Đáp án: Giữa phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình có sự khác biệt căn bản gì?
1. Sự đối lập giữa phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình
Trong lịch sử triết học, bên cạnh vấn đề bản chất thế giới là vật chất hay tinh thần, còn một vấn đề quan trọng khác cần triết học giải quyết – đó là vấn đề về trạng thái tồn tại của thế giới. Vấn đề đó được biểu hiện qua các câu hỏi đặt ra: Mọi sự vật, hiện tượng trong thế giới tồn tại trong trạng thái biệt lập, tách rời, đứng im, bất biến hay có quan hệ, ràng buộc với nhau, không ngừng vận động, biến đổi? Giải đáp câu hỏi đó đã làm nảy sinh hai phương pháp [quan điểm] nhận thức đối lập nhau – phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình.
a] Phương pháp siêu hình là phương pháp xem xét sự vật trong trạng thái biệt lập, tách rời với các sự vật khác; xem xét sự vật trong trạng thái không vận động, không biến đổi.
Phương pháp siêu hình bắt nguồn từ quan niệm cho rằng muốn nhận thức một đối tượng nào đó trước hết phải tách đối tượng đó ra khỏi mọi mối quan hệ với các sự vật, hiện tượng khác; đồng thời phải nhận thức đối tượng trong trạng thái không vận động, không biến đổi. Việc xem xét đối tượng sự vật theo quan niệm như vậy cũng có tác dụng nhất định. Tuy nhiên, sai lầm căn bản của phương pháp siêu hình chính là đã tuyệt đối hoá trạng thái tĩnh tương đối của đối tượng sự vật. Trong thực tế, các sự vật, hiện tượng không tồn tại trong trạng thái tĩnh, bất biến một cách tuyệt đối. Trái lại, các sự vật hiện tượng luôn nằm trong những mối quan hệ và trong trạng thái vận động biến đổi không ngừng.
Ph.Ăngghen đã từng vạch rõ sự hạn chế của phương pháp siêu hình là “Chỉ nhìn thấy những sự vật mà không nhìn thấy mối liên hệ qua lại giữa những vật ấy, chỉ nhìn thấy sự tồn tại của những sự vật ấy mà không nhìn thấy sự phát sinh và sự tiêu vong của những sự vật ấy, chỉ nhìn thấy trạng thái tĩnh của những sự vật ấy mà quên mất sự vận động của những sự vật ấy, chỉ nhìn thấy cây mà không thấy rừng” .
b] Phương pháp biện chứng là phương pháp xem xét sự vật trong trạng thái quan hệ qua lại, ràng buộc lẫn nhau với các sự vật khác xung quanh; xem xét sự vật trong trạng thái vận động, biến đổi không ngừng của nó.
Phương pháp biện chứng là hệ quả tất yếu của quan điểm biện chứng, – quan điểm khẳng định các sự vật hiện tượng đều luôn tồn tại trong trạng thái vận động và trong mối quan hệ hữu cơ với nhau. Do đó, muốn nhận thức đúng về sự vật, cần phải nhận thức, xem xét sự vật trong trạng thái vận động, biến đổi không ngừng của nó, trong trạng thái quan hệ qua lại, ràng buộc lẫn nhau giữa nó với các sự vật khác xung quanh.
Có thể kết luận rằng: Sự khác biệt căn bản giữa phương pháp siêu hình và phương pháp biện chứng là ở chỗ, phương pháp siêu hình nhìn nhận sự vật bằng một tư duy cứng nhắc, máy móc; còn phương pháp biện chứng nhìn nhận, xem xét sự vật với một tư duy mềm dẻo, linh hoạt. Phương pháp biện chứng không chỉ nhìn thấy những sự vật cụ thể mà còn thấy mối quan hệ qua lại giữa chúng; không chỉ thấy sự tồn tại của sự vật mà còn thấy cả sự sinh thành, sự diệt vong của chúng; không chỉ thấy trạng thái tĩnh mà còn thấy cả trạng thái động của sự vật; không chỉ “thấy cây mà còn thấy cả rừng”. Đối với phương pháp siêu hình thì, sự vật hoặc tồn tại, hoặc không tồn tại; hoặc là thế này, hoặc là thế khác; “hoặc là… hoặc là…”, chứ không thể vừa là thế này vừa là thế khác; “vừa là… vừa là…”. Đối với phương pháp biện chứng thì, một sự vật vừa là thế này vừa là thế kia, “vừa là… vừa là…”. Phương pháp biện chứng phản ánh hiện thực khách quan đúng như nó đang tồn tại. Vì vậy, phương pháp biện chứng trở thành công cụ hữu hiệu giúp con người trong quá trình nhận thức và cải tạo thế giới.
2. Các hình thức cơ bản của phép biện chứng
Với tư cách là một phương pháp nhận thức đúng đắn về thế giới, phương pháp biện chứng không phải ngay khi ra đời đã trở nên hoàn chỉnh, mà trái lại nó phát triển qua từng giai đoạn gắn liền với sự phát triển của tư duy con người. Trong lịch sử triết học, sự phát triển của phương pháp biện chứng được biểu hiện qua ba hình thức lịch sử của phép biện chứng: phép biện chứng tự phát, phép biện chứng duy tâm, phép biện chứng duy vật.
+ Phép biện chứng tự phát là hình thức biện chứng tồn tại ở thời cổ đại. Các nhà biện chứng cổ đại cả phương Đông lẫn phương Tây đã nhận thức được các sự vật, hiện tượng của vũ trụ luôn tồn tại trong trạng thái vận động, biến đổi và trong những mối liên hệ chằng chịt với nhau. Tuy nhiên, những nhận xét của các nhà biện chứng cổ đại về sự vận động, biến đổi của sự vật, hiện tượng chủ yếu vẫn chỉ là kết quả của sự quan sát, trực kiến thiên tài chứ chưa phải là kết quả của sự nghiên cứu và của thực nghiệm khoa học. Vì vậy, tư tưởng biện chứng thời kỳ này chủ yếu dừng ở những đánh giá về hiện tượng biến đổi, mối liên hệ giữa các sự vật chứ chưa thật sự đi sâu vào xem xét bản thân sự vật để có những nhận xét sâu sắc về sự vận động của sự vật. Theo Ph.Ăngghen, cách nhận xét thế giới của các nhà biện chứng cổ đại như trên là cách nhận xét còn nguyên thuỷ, ngây thơ nhưng căn bản là đúng.
+ Phép biện chứng duy tâm biểu hiện tập trung, rõ nét nhất trong triết học cổ điển Đức, mà người khởi đầu là I.Cantơ và người hoàn thiện là Ph.Hêghen. Có thể nói, lần đầu tiên trong lịch sử của tư duy nhân loại, các nhà biện chứng trong nền triết học cổ điển Đức đã trình bày một cách có hệ thống những nội dung quan trọng nhất của phép biện chứng. Các nhà biện chứng cổ điển Đức không chỉ nhìn thế giới trong quá ttrình vận động, phát triển, trong tính chỉnh thể thống nhất mà còn khẳng định về tính quy luật của sự phát triển đó. Tuy nhiên, phép biện chứng này lại mang tính duy tâm, biểu hiện ở việc khẳng định sự phát triển của thế giới xuất phát từ tinh thần và kết thúc cũng ở tinh thần. Theo Ph.Hêghen, sự phát triển thực chất là quá trình vận động, phát triển của yếu tố tinh thần gọi là “ý niệm tuyệt đối” hay “tinh thần tuyệt đối”. Trong quá trình phát triển của mình, “ý niệm tuyệt đối” tự tha hoá chuyển thành giới tự nhiên, xã hội để sau đó lại quay trở về bản thân mình. Như vậy, đối với phép biện chứng duy tâm này, sự vận động phát triển của giới hiện thực chẳng qua chỉ là sự sao chép lại sự tự vận động của “ý niệm tuyệt đối”.
+Phép biện chứng duy vật là hình thức biện chứng biểu hiện trong triết học do C.Mác và Ph.Ăngghen xây dựng trên cơ sở khắc phục tính chất duy tâm của phép biện chứng duy tâm cổ điển Đức, sau đó được V.I.Lênin phát triển. C.Mác và Ph.Angghen đã gạt bỏ tính chất duy tâm, thần bí đồng thời kế thừa những hạt nhân hợp lý trong phép biện chứng duy tâm để xây dựng phép biện chứng duy vật với tính cách là khoa học về mối liên hệ phổ biến và về sự phát triển.
Ban đang tìm kiếm từ khóa Tính thiết yếu và hạn chế của tư duy siêu hình được Cập Nhật vào lúc : 2022-01-18 07:42:12 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết Mới Nhất. Nếu sau khi tìm hiểu thêm nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.
Sự rất khác nhau giữa ba hình thức của chủ nghĩa duy vật. Bài tập thành viên Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lê nin 8,5 điểm.
Trong triết học, chủ nghĩa duy vật là một hình thức của thực hữu luận [physicalism] với ý niệm rằng thứ duy nhất hoàn toàn có thể được thực sự xem là tồn tại là vật chất; rằng, về cơ bản, mọi sự vật đều phải có cấu trúc từ vật chất và mọi hiện tượng kỳ lạ đều là kết quả của những tương tác vật chất.
Cùng với việc tăng trưởng của khoa học và thực tiễn, chủ nghĩa duy vật để được hình thành và tăng trưởng vói ba hình thức cơ bản là: Chủ nghĩa duy vật chất phác, chủ nghĩa duy vật siêu hình và chủ nghĩa duy vật biện chứng.
Luật sư tư vấn pháp lý trực tuyến qua tổng đài:1900.6568
Chủ nghĩa duy vật chất phác là kết quả nhận thức của những nhà triết học duy vật thời cổ đại. Trong khi thừa nhận tính thứ nhất của vật chất, chủ nghĩa duy vật quy trình này để lý giải toàn bộ sự hình thành của toàn thế giới từ một hoặc một số trong những dạng vật chất rõ ràng, cảm tính, coi đó là thực thể thứ nhất, là bản nguyên của toàn thế giới
Ưu điểm: Lấy giới tự nhiên để lý giải giới tự nhiên, không viện đến thần linh hay Thượng Đế.
Hạn chế: Những lý giải về toàn thế giới còn mang nặng tính trực quan nên những kết luận về toàn thế giới về cơ bản còn mang tính chất chất ngây thơ, chất phác.
Ví dụ: Quan niệm của Talét, Hêraclit, Đêmôcrit
Chủ nghĩa duy vật siêu hình là hình thức cơ bản thứ hai của chủ nghĩa duy vật, thể hiện khá rõ ở những nhà triết học thế kỉ XV đến thế kỉ XVIII và đỉnh điểm vào thế kỉ thứ XVII, XVIII. Đây là thời kì mà cơ học cổ xưa thu được những thành tựư rực rỡ nên trong lúc tiếp tục tăng trưởng quan điểm của chủ nghĩa duy vật thời cổ đại, chủ nghĩa duy vật quy trình này chịu sự tác động mạnh mẽ và tự tin của phương pháp tư duy siêu hình, máy móc của cơ học cổ xưa. Do đó theo ý niệm của chủ nghĩa duy vật siêu hình, toàn thế giới in như một cỗ máy cơ giới khổng lồ mà mỗi bộ phận tạo ra nó luôn ở trạng thái khác lạ, tĩnh tại; nếu có biến hóa thì đó chỉ là yếu tố tăng giảm đơn thuần về số lượng và do những nguyên nhân bên phía ngoài gây ra
Tích cực: Góp phần không nhỏ vào việc chống lại toàn thế giới quan duy tâm và tôn giáo, nhất là quy trình lịch sử chuyển tiếp từ thời Trung cổ sang thời Phục Hưng ở những nước Tây Âu
Xem thêm: Quan điểm toàn vẹn và tổng thể là gì? Cơ sở lý luận, nội dung và yêu cầu?
Hạn chế: Chưa phản ứng đúng hiện thực trong mọi liên hệ phổ cập và sự tăng trưởng
Ví dụ: Các ý niệm của Niutơn, Bêcơn và những nhà duy vật Pháp thế kỉ XVIII
Chủ nghĩa duy vật biện chứng là hình thức cơ bản thứ ba của chủ nghĩa duy vật, do Mác và Ănghen xây dựng vào trong năm 40 của thế kỉ XIX, tiếp theo này được V.I.Lênin tăng trưởng. Với sự thừa kế tinh hoa của những học thuyết triết học trước đó và sử dụng khá triệt để thành tựu của khoa học đương thời, chủ nghĩa duy vật biện chứng, ngay từ khi mới Ra đời đ khắc phục được hạn chế của chủ nghĩa duy vật chất phác thời cổ đại, chủ nghĩa siêu hình và là đỉnh điểm trong sự tăng trưởng của chủ nghĩa duy vật. Nó là kết quả của quy trình đúc rút, khái quát hoá những tri thức của quả đât về nhiều nghành để xây hình thành khối mạng lưới hệ thống quan điểm lý luận chung, đồng thời khuynh hướng cho những lực lượng x hội tiến bộ trong hoạt động và sinh hoạt giải trí nhận thức và thực tiễn của tớ
Tích cực: Phản ánh hiện thực đúng như chính bản thân mình nó tồn tại, là công cụ hữu hiệu giúp những lực lượng tiến bộ trong xã hội cải tạ hiện thực ấy
Hạn chế:
Ví dụ:
Trên cơ sở tăng trưởng của khoa học và thực tiễn, chủ nghĩa duy vật đã tiếp tục tăng trưởng qua những hình thức lịch sử của nó, trong số đó chủ nghĩa duy vật biện chứng là hình thức tăng trưởng cao nhất của chủ nghĩa duy vật trong lịch sử. Bên cạnh những mặt rất khác nhau, cả 3 hình thức trên đều thống nhất ở cùng một điểm lưu ý này là: Khi xử lý và xử lý những yếu tố cơ bản của triết học đều xác lập vật chất là cái có trước và quyết định hành động ý thức.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Xem thêm: Quy luật phủ định của phủ định và vận dụng quy luật này trong hoạt động và sinh hoạt giải trí thực tiễn
Giáo trình triét học Mác Lênin, nxb Chính trị vương quốc, Tp Hà Nội Thủ Đô 2006
Những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin, nxb Chính trị Quốc gia, Tp Hà Nội Thủ Đô 2009
Giáo trình Triết học Mác Lênin [Hội đồng TW chỉ huy biên soạn giáo trình vương quốc những bộ môn khoa học Mác Lênin, nxb CTQG, Tp Hà Nội Thủ Đô 1999
.wikipedia
Bài viết được thực thi bởi Luật sư Nguyễn Văn Dương
Chức vụ:
Giám đốc điều hành quản lý
Lĩnh vực tư vấn:
Dân sự, Hình sự, Doanh nghiệp
Trình độ đào tạo và giảng dạy:
Thạc sỹ Luật, MBA
Số năm kinh nghiệm tay nghề thực tiễn:
09 năm
Tổng số nội dung bài viết:
8.898 nội dung bài viết
Gọi luật sư ngay
Tư vấn luật qua E-Mail
Báo giá trọn gói vụ việc
Đặt lịch hẹn luật sư
Đặt vướng mắc tại đây
Reply 9 0
Chia sẻ
Clip Tính thiết yếu và hạn chế của tư duy siêu hình ?
Bạn vừa Read Post Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Clip Tính thiết yếu và hạn chế của tư duy siêu hình tiên tiến và phát triển nhất
Chia Sẻ Link Cập nhật Tính thiết yếu và hạn chế của tư duy siêu hình miễn phí
Người Hùng đang tìm một số trong những Chia Sẻ Link Cập nhật Tính thiết yếu và hạn chế của tư duy siêu hình miễn phí.
Giải đáp vướng mắc về Tính thiết yếu và hạn chế của tư duy siêu hình
Nếu Pro sau khi đọc nội dung bài viết Tính thiết yếu và hạn chế của tư duy siêu hình , bạn vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Mình lý giải và hướng dẫn lại nha
#Tính #cần #thiết #và #hạn #chế #của #tư #duy #siêu #hình