Thời gian sống của tinh trùng ảnh hưởng nhiều đến khả năng thụ thai và sinh con. Với nam giới khỏe mạnh bình thường, thời gian sống của tinh trùng đủ để chúng di chuyển và tạo thành hợp tử với trứng. Sức khỏe tinh trùng kém có thể khiến thời gian sống của chúng giảm đi và là một trong nguyên nhân gây vô sinh, hiếm muộn. Vậy chính xác tinh trùng sống được bao lâu bạn đã biết chưa?
1. Giải đáp: tinh trùng sống được bao lâu?
Khả năng tồn tại của tinh trùng trong các môi trường khác nhau là khác nhau vì điều kiện nhiệt độ, không khí,… đều là yếu tố ảnh hưởng. Có 3 nhóm môi trường chính là tinh trùng thường tồn tại là trong cơ quan sinh dục nam, trong cơ quan sinh dục nữ và môi trường ngoài.
Tinh trùng sống được bao lâu còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố
1.1. Nếu ở trong cơ quan sinh dục nam
Tinh trùng là vật chất di truyền được sản xuất ở tinh hoàn, với sự hỗ trợ của nhiều cơ quan sinh dục nam giới. Mỗi tinh trùng đều mang NST đặc trưng của bố với kích thước vô cùng nhỏ, chỉ có thể quan sát qua kính hiển vi. Chúng có hình dáng giống con nòng nọc với đầu to và đuôi kéo dài.
Bình thường, nam giới sản xuất tinh trùng liên tục với lượng khoảng 100 triệu con mỗi ngày. Tinh trùng sản xuất được sẽ được tích trữ trong túi tinh và tồn tại trong khoảng 74 ngày. Nếu quá thời gian này tinh trùng không xuất ra ngoài sẽ tự hủy.
Tinh trùng được trộn với dịch tạo thành tinh dịch sẽ xuất ra ngoài qua dương vật khi nam giới đạt cực khoái, cả trong trường hợp quan hệ tình dục lẫn thủ dâm. Với thời gian sống và khả năng sản xuất này, nam giới đủ khả năng để quan hệ tình dục đều đặn, đảm bảo chức năng sinh sản và duy trì nòi giống.
Tinh trùng sau khi sản xuất có thể sống đến 74 ngày trong cơ quan sinh dục nam
1.2. Nếu ở trong cơ quan sinh dục nữ
Thời gian sống của tinh trùng trong cơ quan sinh dục nữ rất quan trọng bởi nó quyết định tinh trùng có đến được với trứng và thụ tinh hay không. Đầu tiên cần biết rằng khi xuất tinh, tinh trùng được trộn lẫn trong dịch [gọi là tinh dịch]. Sau khi xuất vào âm đạo nữ, tinh dịch sẽ hóa lỏng để tinh trùng có thể bơi ra khỏi phạm vi tinh dịch để vào sâu trong âm đạo và tử cung.
Sau vài giờ hóa lỏng, nếu tinh trùng không bơi ra khỏi tinh dịch, enzyme trong dịch này sẽ tự tiêu diệt tinh trùng. Như thế tuổi thọ của những tinh trùng này chỉ kéo dài vài giờ đồng hồ, chúng cũng không có khả năng đến được với trứng.
Với những tinh trùng khỏe mạnh bơi ra khỏi tinh dịch tiến sâu vào trong âm đạo, thời gian sống của chúng sẽ phụ thuộc vào môi trường tự nhiên ở cơ quan này. Trong cơ quan sinh dục của người phụ nữ luôn tồn tại môi trường acid tự nhiên với dịch nhầy. Đây cũng chính là môi trường thích hợp để tinh trùng tồn tại và bơi dễ dàng đến trứng.
Tinh trùng có thể sống tối đa 5 - 6 ngày trong cơ quan sinh dục nữ
Với điều kiện thích hợp này, tinh trùng có thể sống tối đa 5 - 6 ngày kể từ khi giao hợp. Tuy nhiên phần lớn tinh trùng chết ở cổ tử cung sau 24 - 48 giờ. Với nữ giới có sức khỏe cơ quan sinh dục không tốt, thường gặp như môi trường âm đạo có độ acid cao hoặc ít dịch nhầy, dịch nhầy kém dinh dưỡng thì thời gian sống của tinh trùng cũng giảm đi.
Nếu tính toán được yếu tố này, các cặp vợ chồng có thể tăng khả năng thụ thai thành công cao hơn. Cụ thể, nữ giới có chất nhầy cổ tử cung “màu mỡ” nhất ở vài ngày trước khi rụng trứng, vì thế quan hệ tình dục trong thời gian này, tinh trùng sẽ sống được lâu nhất, dễ di chuyển đến trứng nhất để tạo thành hợp tử.
1.3. Nếu ở trong môi trường khác
Môi trường ngoài cơ quan sinh sản của nam giới và nữ giới đều thường không lý tưởng cho sự tồn tại của tinh trùng. Tuy nhiên chúng vẫn có thể sống sót trong thời gian ít hơn trong những môi trường như: nước không khí, trong bao cao su,…
Tinh trùng sống trong nước
Tinh trùng sống được trong nước nhưng yêu cầu điều kiện nhiệt độ, pH và hóa chất rất khắt khe. Ví dụ trong điều kiện nước bể bơi hoặc bể Clo, tinh trùng không thể tồn tại được mà sẽ chết chỉ trong vòng vài giây.
Tinh trùng không thể sống lâu trong nước bể bơi
Tinh trùng sống trong điều kiện không khí
Tinh trùng xuất ra khăn giấy, thảm, khăn trải giường, sàn nhà,… không thể sống sót kéo dài. Thời gian sống tối đa của chúng thường chỉ một vài phút với điều kiện bề mặt ẩm ướt, không có hóa chất,… Tinh dịch khô ra khỏi môi trường thì tinh trùng sẽ chết ngay.
Nếu tinh trùng xuất ở gần âm đạo, vẫn có điều kiện nhiệt độ và độ ẩm tốt thì chúng có thể tồn tại tới 20 phút. Thời gian này có thể giúp tinh trùng tiến vào bên trong âm đạo và tìm đến trứng. Đây là nguyên nhân khiến nhiều trường hợp nam giới xuất tinh ngoài nhưng nữ giới vẫn mang thai.
Tinh trùng sống trong bao cao su
Thời gian sống của tinh trùng trong bao cao su còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
Chất liệu: nếu bao cao su chứa chất diệt tinh trùng, chúng sẽ chết sau một vài phút. Nếu không thời gian sống của tinh trùng có thể lên tới 10 - 15 phút.
Nhiệt độ và độ ẩm: Nhiệt độ môi trường thích hợp và miệng bao cao su được buộc chặt giúp tinh dịch không bị khô thì tinh trùng có thể sống đến vài giờ.
Phần lớn bao cao su hiện nay chứa chất gây hại nên tinh trùng không thể sống trong thời gian dài.
Tinh trùng thường chết nhanh chóng trong bao cao su
2. Làm gì để tăng sức khỏe tinh trùng?
Thời gian sống của tinh trùng còn phụ thuộc rất lớn vào sức khỏe tinh trùng, vì thế nam giới muốn có chức năng sinh sản tốt thì cần thực hiện 1 số lời khuyên sau:
-
Hạn chế uống rượu bia.
-
Không hút thuốc lá.
-
Hạn chế tiếp xúc với hóa chất gây hại như: chất phóng xạ, thuốc trừ sâu, kim loại nặng,…
-
Chế độ dinh dưỡng đầy đủ, kiểm soát tốt cân nặng.
-
Không mặc quần bó sát, kể cả quần lót và quần dài.
-
Hạn chế tắm nước quá nóng.
Như vậy tinh trùng sống được bao lâu còn phụ thuộc vào môi trường tồn tại và điều kiện môi trường. Trong đó trong cơ quan sinh dục nam, tinh trùng có thể sống lâu nhất. Trong cơ quan sinh dục nữ, tinh trùng có thể tồn tại trong thời gian đủ dài để tìm đến trứng và thụ tinh.
Nhiều người vẫn thắc mắc tinh trùng có cần thời gian tái tạo không hay được sản sinh liên tục. Qua nghiên cứu, thực tế tinh trùng của nam giới cũng có chu kỳ tái tạo tương tự như kinh nguyệt của nữ giới, tuy nhiên thời gian sản sinh tinh trùng sẽ có một số điểm khác với chu kỳ kinh nguyệt. Để hiểu thêm về vấn đề này, mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây.
Tinh hoàn của nam giới là nơi chứa đựng và sản xuất tinh trùng. Bên trong cơ quan này có nhiều ống dẫn tinh chứa tế bào leydig có nhiệm vụ sản sinh ra hormone sinh dục ở nam giới.
Tinh trùng sẽ sinh trưởng và lớn lên trong sự “bảo bọc” của tinh hoàn. Tuy nhiên, mỗi tinh trùng sẽ có thời gian hoàn thiện khác nhau, có tinh trùng phát triển sớm, cũng có một số phát triển chậm hơn.
“Tinh binh” của nam giới được hình thành qua quá trình phân tách liên tục của tế bào biểu mô, tinh trùng lúc này còn gọi với cái tên là tinh nguyên bào. Hiện tượng này được phân theo các giai đoạn nhất định dẫn đến sự khác biệt về thời gian sinh tinh.
Ban đầu, tinh trùng được sinh ra với hình dạng tròn, vào giai đoạn trưởng thành, qua phân tích các nhà khoa học mô tả chúng có hình dáng như những con nòng nọc. Lúc này, tinh trùng sẽ được phóng thích từ tinh hoàn đến mào tinh [ống kéo dài ở mỗi tinh hoàn], cơ quan này là cầu nối giữ ống sinh tinh và ống dẫn tinh.
Tuy nhiên, để vượt qua được mào tinh, thông thường các “tinh binh” phải mất từ 2 đến 10 ngày. Đây cũng chính là thời điểm tinh trùng sinh trưởng mạnh và có tốc độ di chuyển nhanh nhất.
Khi bước vào quá trình phóng tinh, theo nguyên lý cơ bản, tinh trùng sẽ được vận chuyển từ phần cuối của mào tinh lên ống dẫn tinh, sau đó đến niệu đạo của dương vật. Qua quá trình luân chuyển, ngoài tinh trùng còn kèm theo dịch có trong túi tinh, cowper, tuyến tuyền liệt cũng được bổ sung kèm theo. Hỗn hợp này gọi là tinh dịch của nam giới.
Thực tế mỗi ngày, cơ thể nam giới sẽ liên tục sản xuất ra tinh trùng. Tuy nhiên, cần phải trải qua khoảng 64 ngày thì tinh trùng mới được tái tạo hoàn chỉnh. Trong quá trình sinh tinh, hàng ngày mỗi tinh hoàn hoạt động sản xuất ra vài triệu tinh trùng, cụ thể trong mỗi giây sẽ có 1500 “tinh binh” ra đời.
Theo thống kê của các nhà khoa học, nếu nam giới hoàn thành xong đợt sản xuất tinh trùng thì số lượng có thể lên đến 8 tỷ con. Tuy nhiên, khi phóng tinh, tinh dịch chỉ chứa khoảng 20 – 300 triệu tế bào tinh trùng/ml.
Do đó, tinh trùng được sản xuất ra số lượng lớn là cách mà cơ thể nam giới dự phòng để đáp ứng đủ và tốt nhất cho quá trình thụ thai. Trường hợp nam giới không xuất tinh trong thời gian dài, các tinh trùng cũ sẽ tự đào thải, sau đó cơ thể sẽ tiếp tục sản sinh ra lượng tinh trùng mới.
Như vậy, tinh trùng của nam giới được sản sinh hàng ngày bên trong tinh hoàn, tuy nhiên thời gian để chúng tái tạo hoàn chỉnh sẽ rơi vào khoảng 64 – 72 ngày. Nếu vợ chồng muốn thụ thai, tốt nhất nên quan hệ tình dục theo tần suất 2 – 3 lần mỗi tuần sẽ tăng cơ hội tiếp thu được lượng tinh trùng khỏe mạnh.
Tinh trùng như thế nào là khỏe mạnh? Ngoài số lượng thì chất lượng của các “tinh binh” cũng rất quan trọng trong quá trình sinh tinh. Dưới đây là hai yếu tố cơ bản:
- Tính di động: Tinh trùng sau khi được phóng thích sẽ di chuyển từ cổ tử cung, qua tử cung đến ống dẫn trứng trước khi xâm nhập vào buồng trứng. Chính vì thế, khả năng di động của tinh trùng nắm vai trò chủ chốt của quá trình thụ thai. Người được coi là có khả năng sinh sản chỉ khi có 40% lượng tinh trùng di động.
- Hình thái: Tinh trùng bình thường khỏe mạnh sẽ có đuôi dài, đầu có hình bầu dục. Nếu tinh dịch có số lượng tinh trùng với hình thái như thế thì tỉ lệ mang thai ở phụ nữ sẽ cao hơn.
Như trên đã đề cập, tinh trùng sẽ được sản sinh ra hàng ngày và cần có thời gian tái tạo trong 64 – 72 ngày và còn tùy thuộc nhiều vào cơ địa của mỗi nam giới. Điều này lý giải tại sao một số người gặp tình trạng thụ thai kém, sinh lý yếu,…
Để cải thiện chất lượng của tinh trùng và tránh rơi vào các tình huống kể trên, nam giới nên thực hiện một số biện pháp sau:
- Tập luyện thể dục thể thao
Việc vận động sẽ giúp cơ thể tuần hoàn tốt hơn. Theo nghiên cứu vào năm 2014, người ta đã tổng hợp và phân tích mẫu tinh dịch của 231 người. Kết quả thu được cho thấy, người thường xuyên hoạt động thể chất có chất lượng tinh trùng cao hơn so với người không luyện tập thể dục đến 42%.
Chính vì thế, nếu muốn cải thiện chất lượng và khả năng thụ thai, bạn nên tham gia luyện tập thể dục thể thao. Tuy nhiên, nên lựa chọn bộ môn phù hợp với thể trạng, tránh luyện tập quá sức ảnh hưởng đến cơ thể, phản tác dụng.
Vitamin C, D có vai trò cần thiết trong quá trình sinh tinh của nam giới. Nếu mỗi ngày bạn uống 1000mg vitamin C sẽ có cơ hội gia tăng số lượng và giúp tinh trùng năng hoạt động hơn. Bên cạnh đó, bạn cũng nên bổ sung một số thực phẩm giàu vitamin D trong khẩu phần ăn, thường xuyên tắm nắng sáng sớm để chuyển hóa vitamin D cho cơ thể, tăng chất lượng tinh trùng và khả năng mang thai.
Theo một vài nghiên cứu, nam giới nếu bổ sung từ 4mg đến 8mg lycopene mỗi ngày sẽ thúc đẩy quá trình sản xuất tinh trùng, đồng thời tăng cường khả năng sống cho các “tinh binh”. Lycopene là chất chống oxy hóa, bạn có thể bổ sung nó thông quá các loại trái cây, rau củ có màu đỏ như cà chua, đu đủ, bưởi đào,…
Hút thuốc là là thói quen xấu khiến suy giảm sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt đối với nam giới, thói quen này sẽ gây hại cho quá trình sinh tinh và chất lượng tinh trùng. Vì thế, nếu bạn đang muốn cải thiện chất lượng tinh dịch, mong muốn mang thai hãy tránh xa khói thuốc lá. Không nên sử dụng và hít khói thuốc thụ động để bảo vệ sức khỏe nói chung và khả năng sinh sản nói riêng.
- Tránh xa rượu bia, chất kích thích
Bên cạnh thuốc lá, rượu bia, chất kích thích cũng là nhân tố suy giảm nghiêm trọng chất lượng tinh trùng ở nam giới. Cồn và những độc tố có trong các loại thực phẩm này sẽ khiến cho tinh trùng bị suy yếu khả năng hoạt động, dẫn đến nguy cơ suy giảm khả năng sinh sản cao.
- Chú ý lựa chọn trang phục
Không nên mặc quần áo quá chật, đặc biệt là đồ lót để bảo vệ “cậu nhỏ”. Thay vì mặc những bộ đồ bó sát, chật chội, bạn nên lựa chọn trang phục thoải mái, có chất liệu thấm hút để không gây áp lực cho tinh hoàn. Duy trì nhiệt độ cơ thể từ 35 – 37 độ C là môi trường lý tưởng đến tinh hoàn sản xuất tinh trùng, tăng khả năng sống và hoạt động của chúng.
- Tần suất quan hệ tình dục
Duy trì mức độ quan hệ đều đặn, vừa phải, thích hợp nhất là nên quan hệ cách 3 – 5 ngày để tinh trùng có thời gian đạt chất lượng. Đặc biệt, nam giới không nên “nhịn” quan hệ trong thời gian dài hoặc không để tinh trùng xuất ra lâu ngày, điều này sẽ khiến cho tinh dịch đặc hơn, khó khăn cho việc thụ thai.
Như vậy, tinh trùng ở nam giới sẽ được sản sinh ra mỗi ngày tuy nhiên cũng cần có thời gian tái tạo riêng. Để đảm bảo chất lượng tinh trùng và khả năng mang thai, bạn nên lưu ý những vấn đề đã được đề cập bên trên. Bên cạnh đó, nam giới cũng nên thăm khám nam khoa định kỳ để phát hiện sớm những bất ổn và khắc phục, bảo vệ sức khỏe sinh sản và đời sống tình dục được tốt nhất.
Có thể bạn quan tâm: