Rối loạn tiêu hóa là một tình trạng phổ biến mà hầu như trẻ nào cũng mắc phải ít nhất vài lần ở những năm đầu đời.
Rối loạn tiêu hóa là một tình trạng phổ biến mà hầu như trẻ nào cũng mắc phải ít nhất vài lần ở những năm đầu đời. Nguyên nhân do chức năng tiêu hóa ở trẻ chưa hoàn chỉnh nên trẻ rất dễ bị các chứng rối loạn tiêu hóa. Đây là yếu tố cản trở quá trình sinh trưởng của trẻ nên cần nhận biết dấu hiệu rối loạn tiêu hóa từ sớm để xử trí kịp thời.
Những bệnh lý rối loạn tiêu hóa thường gặp ở trẻ
Ợ hơi, chán ăn: Trẻ bị rối loạn tiêu hóa thường có triệu chứng đầy bụng, trướng hơi. Bụng trẻ có dấu hiệu căng to và ợ hơi liên tục. Vì đầy hơi nên trẻ đánh hơi nhiều hơn, ngoài ra còn có biểu hiện miệng hôi. Khi bị rối loạn tiêu hóa, trẻ thường kém ăn, lười ăn do hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả nên khả năng hấp thu và tiêu hóa kém. Nhiều trẻ chỉ uống sữa và không chịu ăn cháo, cơm.Trẻ thường bị rối loạn tiêu hóa do sức đề kháng còn yếu, hệ vi sinh có lợi đường ruột chưa đủ mạnh để tạo thành hàng rào bảo vệ cho cơ thể.
Rối loạn tiêu hóa do loạn khuẩn đường ruột: Đây là nguyên nhân hay gặp ở trẻ em do sức đề kháng còn yếu, hệ vi sinh có lợi đường ruột chưa đủ mạnh để tạo thành hàng rào bảo vệ cho cơ thể. Trẻ thường bị rối loạn tiêu hóa sau khi uống sữa, ăn các thức ăn không đảm bảo vệ sinh hoặc sau khi bé bị viêm đường hô hấp với các triệu chứng như sổ mũi, ho, có đờm nhiều. Tình trạng loạn khuẩn đường ruột cũng thường gặp sau khi trẻ dùng kháng sinh liều cao và kéo dài để trị các bệnh viêm họng, viêm amidan, viêm phổi... Khi đó, kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh đồng thời tiêu diệt luôn cả vi khuẩn có lợi dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Tình trạng suy dinh dưỡng, ăn uống không hợp lý, thay đổi thời tiết cũng có thể gây ra loạn khuẩn đường ruột ở trẻ nhỏ. Trường hợp loạn khuẩn đường ruột nặng, không được điều trị đúng, điều trị sớm, trẻ có thể bị mất nước, rối loạn điện giải, kiệt sức và suy dinh dưỡng.
Nôn trớ: Nôn là hiện tượng đẩy ngược các chất trong dạ dày qua miệng do tác động gắng sức của cơ thể. Trớ xảy ra mỗi khi trẻ ăn no, sữa trào ra khỏi miệng sau mỗi lần rướn người hoặc thay đổi tư thế đột ngột. Có đến 2/3 trẻ nhỏ đã gặp phải tình trạng nôn trớ trong những tháng đầu đời, gọi là nôn trớ sinh lý. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ thoái lui khi trẻ lớn lên nhờ các cấu trúc của đường tiêu hóa dần hoàn chỉnh và chế độ ăn cũng đặc dần, chỉ 5% trẻ tiếp tục vẫn bị trào ngược sau thời điểm 1 tuổi. Tình trạng trào ngược sinh lý trước kia giờ trở thành bệnh lý. Để nhận biết trẻ bị nôn trớ sinh lý hay bệnh lý, cần căn cứ các dấu hiệu sau: Nếu bé dưới 6 tháng tuổi, 1 ngày bị trớ sữa vài lần nhưng vẫn vui vẻ, lên cân tốt, không bị khò khè tái đi tái lại... thì nhiều khả năng chỉ là trào ngược sinh lý. Nếu trẻ vẫn thường ọc sữa sau 1 tuổi, chậm lên cân, gầy gò, sợ ăn, khò khè, viêm phổi tái phát nhiều lần... thì nhiều khả năng trào ngược đã trở thành bệnh lý.
Tiêu chảy: Khi trẻ đi tiêu ra phân lỏng như nước trên 3 lần/ngày thì được coi là tiêu chảy. Là một bệnh thông thường, trẻ bị tiêu chảy có thể do nhiễm virus gây bệnh đường ruột, do nhiễm ký sinh trùng hoặc vi khuẩn, do ăn phải thức ăn bị ôi thiu... Nếu bị tiêu chảy kéo dài dẫn đến mất nước, mất điện giải trầm trọng có thể dẫn tới tử vong nếu không được bù nước, bù điện giải kịp thời. Do đó, điều quan trọng nhất khi trẻ bị tiêu chảy là phải bù điện giải cho trẻ, tốt nhất bằng nước oresol và phải tuân thủ hướng dẫn pha oresol, cho trẻ uống đúng cách, uống từng ít một, uống liên tục và rải rác trong ngày. Còn nếu trẻ diễn tiến bệnh nặng hơn, tốt nhất hãy đưa trẻ đến bệnh viện.
Lời khuyên của thầy thuốc
Khi trẻ mắc các rối loạn tiêu hóa, cần cho trẻ ăn từ từ ít một. Cần theo dõi và đưa con tới bệnh viện nếu nôn nhiều kèm theo sốt mệt mỏi; nôn ói kèm theo co giật hoặc ngủ li bì; nôn ói nhiều lần trong 6 giờ... Nôn trớ cấp tính kèm theo sốt thì cần chú ý tới các bệnh đường tiêu hóa như nhiễm trùng dạ dày, ruột, ngộ độc thức ăn; viêm mũi, tai, viêm màng não... Trẻ bị tiêu chảy thì cần bổ sung oresol đúng cách. Cần đưa trẻ đi khám bệnh ngay khi bệnh kéo dài dai dẳng. Không tự ý cho trẻ dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Ban biên tập trang thông tin điện tử Cục Y tế dự phòng
Rối loạn tiêu hóa là tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Hệ tiêu hóa còn non yếu nên trẻ dễ gặp các vấn đề rối loạn tiêu hóa với những biểu hiện như nôn trớ, đầy bụng, khó tiêu, táo bón, tiêu chảy. Rối loạn tiêu hóa không chỉ khiến trẻ mệt mỏi, khó chịu mà còn ảnh hưởng lớn tới việc hấp thu các chất dinh dưỡng và sự phát triển của trẻ. Vậy nguyên nhân trẻ bị rối loạn tiêu hóa là gì và làm thế nào để giải quyết tình trạng này?
Nguyên nhân rối loạn tiêu hóa ở trẻ em
Rối loạn tiêu hóa ở trẻ em là thuật ngữ y khoa chung để chỉ những bất thường về chức năng dạ dày, ruột. Dưới đây là một số nguyên nhân trẻ bị rối loạn tiêu hóa thường gặp.
– Sức đề kháng của trẻ còn yếu: Hệ miễn dịch của bé còn non nớt, hệ vi sinh vật có lợi ở đường ruột chưa đủ mạnh để tạo thành hàng rào bảo vệ cơ thể nên trẻ dễ bị vi khuẩn gây bệnh tấn công, dẫn đến các triệu chứng rối loạn tiêu hóa.
– Sử dụng thuốc kháng sinh: Rối loạn tiêu hóa ở trẻ em cũng thường hay xảy ra với trẻ ngay sau hoặc trong thời gian khắc phục bằng kháng sinh. Kháng sinh không chỉ tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh mà còn làm chết cả các vi khuẩn có lợi, làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, vi khuẩn có hại tăng và tấn công khiến trẻ gặp phải tình trạng rối loạn tiêu hóa với các triệu chứng phổ biến như phân sống, tiêu chảy, táo bón.
– Chế độ dinh dưỡng không hợp lý: Một số phụ huynh chưa có kiến thức hoặc hiểu sai về chế độ ăn uống cho trẻ. Mẹ cho trẻ ăn dặm quá sớm; ăn các thức ăn khó tiêu như gạo lứt, ngô, sắn …; các món ăn chứa quá nhiều đạm, đường, dầu mỡ, rau củ nhiều chất xơ…; cho trẻ ăn đồ ăn không đảm bảo vệ sinh; bữa ăn kéo dài đến hàng tiếng đồng hồ dẫn đến thức ăn bị thiu; cho trẻ ăn quá no hoặc quá nhiều một loại thức ăn khiến trẻ gặp phải tình trạng rối loạn tiêu hóa do không hấp thụ được hết tất cả thức ăn bởi hệ tiêu hóa của trẻ vẫn chưa hoàn thiện. Tất cả những sai lầm này là nguyên nhân khiến trẻ đầy bụng, khó tiêu, tiêu chảy….
– Ngộ độc thức ăn: Hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu nên rất dễ rối loạn tiêu hóa khi ăn thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, đồ ăn ôi thiu, cách chế biến và bảo quản không đảm bảo vệ sinh hoặc sử dụng nguồn nước nhiễm khuẩn để chế biến.
– Môi trường sống không đảm bảo vệ sinh: Trẻ tiếp xúc với vật nuôi, đồ chơi, đồ dùng bị nhiễm khuẩn, trước khi ăn hoặc sau khi đi vệ sinh không rửa tay cũng tạo điều kiện lây nhiễm vi khuẩn, giun sán, gây rối loạn tiêu hóa với triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, táo bón.
Cách trị rối loạn tiêu hóa ở trẻ em
– Giữ vệ sinh sạch sẽ, tẩy giun sán định kỳ: Mẹ nên cho trẻ uống thuốc tẩy giun sán định kỳ 6 tháng/lần; giữ vệ sinh cho trẻ khi chơi đùa để phòng tránh nguy cơ nhiễm giun sán. Đồ chơi của trẻ cũng cần được vệ sinh 2 tuần/lần, không cho trẻ đưa đồ chơi vào miệng để tránh vi khuẩn gây bệnh xâm nhập. Ngoài ra, cha mẹ cần tập cho trẻ thói quen rửa tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi ra ngoài đường về.
– Giữ vệ sinh trong ăn uống: Chọn thực phẩm tươi sống, cha mẹ rửa tay sạch trước khi chế biến, dùng nguồn nước sạch để chế biến thức ăn; cho trẻ ăn ngay sau khi chế biến để đảm bảo vệ sinh, độ thơm ngon.
– Lưu ý về chế độ dinh dưỡng: Với nguyên nhân rối loạn tiêu hóa ở trẻ em do chế độ ăn, cha mẹ cần điều chỉnh thức ăn, cách chế biến cho phù hợp với độ tuổi và sở thích của trẻ. Bữa ăn của bé cần đa dạng, đảm bảo đầy đủ và cân bằng 4 nhóm chất gồm chất đạm, chất béo, bột đường, chất xơ, vitamin và khoáng chất.
– Cho bé đi khám để có cách xử lý phù hợp: Khi bé có biểu hiện rối loạn tiêu hóa, mẹ đã sử dụng các biện pháp thông thường như bổ sung men vi sinh, bù nước bù điện giải, nhưng tình trạng tiêu chảy của bé không thuyên giảm, cha mẹ không nên tự ý mua thuốc cho con uống mà nên đưa trẻ đi khám để được hướng dẫn xử trí đúng cách, giúp bé mau khỏi bệnh và hồi phục sức khỏe.
|
– Bổ sung men vi sinh: Mẹ có thể lựa chọn men vi sinh bổ sung bào tử lợi khuẩn và nấm men cùng các vi chất dinh dưỡng, giúp lập lại cân bằng hệ vi sinh, nhờ vậy bụng trẻ sẽ luôn khỏe mạnh để vững vàng đối phó với các vấn đề của rối loạn tiêu hóa, từ đó trẻ ăn ngon tự nhiên, tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng.
Khi trẻ bị rối loạn tiêu hóa, cha mẹ hãy xem lại chế độ ăn của bé
Các tiêu chí lựa chọn men vi sinh đạt chất lượng cho trẻ
Giữa vô vàn sản phẩm men vi sinh trên thị trường, làm sao để chọn được loại men vi sinh chất lượng tốt nhất, giúp con yêu giảm các triệu chứng khó chịu của rối loạn tiêu hóa?
Men vi sinh có chứa bào tử lợi khuẩn: Khoa học hiện đại đã phát hiện lợi khuẩn dạng bào tử là những vi khuẩn trong giai đoạn bào tử, đang biến đổi để thích nghi và sống sót qua điều kiện bất lợi. Khi bào tử vào đến ruột mới phát triển thành dạng vi khuẩn thường, nhờ vậy đạt hiệu quả tốt hơn đối với trẻ có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện.
Nhà sản xuất uy tín: Nên chọn men vi sinh từ nhà sản xuất uy tín thay vì sản phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Chứa đa dạng các chủng lợi khuẩn: Kết hợp đa dạng các chủng lợi khuẩn sinh sống từ ruột non đến ruột già sẽ giúp tái lập cân bằng hệ vi sinh nhanh hơn. Các chủng vi sinh được khuyên dùng là Lactobacillus, Bacillus subtilis, Bacillus clausii và Saccharomyces boulardii…
Có thêm 1 số vitamin, khoáng chất: Men vi sinh được bổ sung vitamin nhóm B, kẽm, acid folic… sẽ tăng cường hiệu quả khắc phục biếng ăn chỉ trong một sản phẩm.
|
Men vi sinh có mùi vị hấp dẫn: Các loại men vi sinh có mùi vị thơm ngon như mùi vị của hoa quả, sữa chua, ngậm trong miệng có vị ngậy ngậy… sẽ hấp dẫn trẻ em, khiến bé dễ dàng tiếp nhận, thậm chí hào hứng khi sử dụng. Điều này cũng góp phần đảm bảo phát huy hết hiệu quả của men vi sinh và giúp các bà mẹ giảm căng thẳng mỗi lần cho con sử dụng.
Trong quá trình chăm sóc sức khỏe bé yêu, nếu có bất kỳ khó khăn nào mẹ có thể tìm hiểu thêm thông tin qua website: //www.bioacimin.com/ hoặc hoặc đặt câu hỏi trực tiếp tại //www.bioacimin.com/chuyen-gia-tu-van để được tư vấn hỗ trợ miễn phí trong suốt quá trình phát triển của con.
Chúc các mẹ nuôi con khỏe mạnh!
Tham khảo thêm cách trị rối loạn tiêu hóa tại nhà cho trẻ tại đây:
Rối loạn tiêu hóa sơ cấp và cách điều trị
Rối loạn tiêu hóa cao cấp và cách điều trị
Trị rối loạn tiêu hóa cho trẻ 8 tháng tuổi