Việc đánh giá, chọn lọc vật nuôi làm giống vô
cùng quan trọng. Do đó mà bà con cần dành thời gian để thực hiện một cách kỹ
càng. Dưới đây là những chỉ tiêu cơ bản, thông qua những yếu tố này giúp người
nuôi có lựa chọn con giống sáng suốt nhất.
– Chỉ tiêu về ngoại hình: Chúng ta thường bị thu hút, hấp dẫn bởi ngoại hình,
vẻ đẹp hình thức của người đối diện. Đối với vật nuôi cũng vậy, thông qua hình
thức người nuôi có thể đoán được phần nào về năng suất, sức khỏe, khả năng sinh
nở của chúng. Cụ thể như những con giống tốt thường to khỏe, đủ trọng lượng,
các số đo về chiều cao, bề ngang… đều đạt chuẩn.
– Chỉ tiêu về sức khỏe, thể trạng: Để đánh giá được yếu tố này, người nuôi không thể nhìn một cách qua loa mà phải quan sát, theo dõi kỹ vật nuôi mỗi ngày. Thông qua sức ăn uống, các hoạt động sinh lí, khả năng thích nghi với môi trường hay vẻ ngoài… mà nhận định cụ thể, Thể chất của vật nuôi thường được di truyền từ thế hệ bố mẹ sang con. Do đó mà trước khi chọn giống tốt bà con cần xem xét con giống có nguồn gốc, xuất xứ từ đâu.
Nên xem: Cần cung gấp Nhím giống
– Năng suất, khả năng sinh sản: Đây là yếu tố cũng không kém phần quan trọng. Cho dù sử dụng vật nuôi thương phẩm hay làm giống thì cũng phải lưu ý đến vấn đề này. Ví dụ như có phát dục đúng thời kỳ không, chất lượng thịt, trứng, sữa, lông… như thế nào?
Xem thêm: Các phương pháp nhân giống vật nuôi
Trình bày phương pháp chọn lọc hàng loạt. Ứng dụng và ưu, nhược điểm của phương pháp này.
– Chọn lọc hàng loạt khá đơn giản, đây là quá trình chọn lọc các cá thể vật nuôi đạt tiêu chuẩn mà bà con đề ra. Mục đích để tạo nên một giống mới vượt trội về mọi mặt. Đây là phương pháp đơn giản, không đòi hỏi trình độ chuyên môn kỹ thuật cao.
Ví dụ: Trong 1 đàn gà Đông Tảo, chọn những con có kích thước lớn, chân to bè, lông phải dày và bóng mượt. Năng suất trứng cao khoảng 200 quả/tháng. Những con không đủ tiêu chuẩn như trên sẽ bị loại,
– Ưu điểm: Ai cũng có thể thực hiện phương pháp này, hiệu quả mang lại cũng rất cao.q
– Nhược điểm: Chất lượng vật nuôi qua từng thế hệ con khi sàng lọc không ổn định. Vì chọn lọc hàng loạt chỉ nhận xét thông qua hình dạng, thể trạng nhìn bên ngoài. Các yếu tố có khả năng di truyền cao như kích thước, màu lông, trọng lượng tương đối tốt. Tuy nhiên, về năng suất, khả năng sinh sản có thể thay đổi do điều kiện, môi trường sống hay nguồn dinh dưỡng…
Nên xem: Gia súc là gì? Luật chăn nuôi gia súc năm 2018 có gì mới?
Xem thêm: Sản xuất giống trong chăn nuôi và thủy sản
Trình bày phương pháp chọn lọc cá thể và nêu ưu, nhược điểm của phương pháp này.
Khác với chọn lọc hàng loạt nhanh – gọn – lẹ,
chọn lọc cá thể phức tạp, người nuôi mất nhiều thời gian hơn. Chọn lọc cá thể
ưu tiên lựa chọn con giống/cây trồng có kiểu gen tốt nhất nhằm phục vụ cho một
mục đích cụ thể nào đó của bà con. Nó đáp ứng được hết những yêu cầu, quy định
trong chăn nuôi, chăm sóc.
Phương pháp này bao gồm 3 công đoạn dưới đây:
Sàng lọc nguồn gốc tổ tiên:
Trong trồng trọt và chăn nuôi việc nắm bắt được nguồn gốc, lai lịch của vật nuôi, cây trồng rất quan trọng. Vì một khi biết rõ xuất xứ của chúng, người nuôi mới biết được khả năng di truyền gen của nó. Bà con có thể dự đoán được nếu nhân giống chúng sẽ cho ra thế hệ con như thế nào, có mang lại năng suất cao không?
Sàng lọc theo phả hệ giúp người nuôi có nhiều cá thể để chọn, từ đó tiêu chuẩn đề ra cũng cao hơn. Nhờ vậy mà sẽ thâu tóm được con giống ưu thế vượt trội. Hiện nay, các cơ sở chăn nuôi, trang trại đều chọn lọc theo hình thức này.
– Chọn lọc cá thể mang nhiều thế mạnh:
Con cái và con đực có cách đánh giá khác nhau. Ví dụ như con cái phải mắn đẻ, ấp tốt, có khả năng sinh sản và nuôi dưỡng con hiệu quả. Về hình thức mông nở, vú to, cơ thể mập mạp.
Nên xem: Gà bị đau mắt, mờ mắt là bệnh gì? Chữa thế nào?
Còn con đực ngoại hình phải chắc chắn, bộ phận sinh dục [tinh hoàn] to. Thông qua vẻ bề ngoài, bà con có thể dự đoán được năng suất của vật nuôi, con giống có hoàn hảo hay không.
– Kiểm tra các thế hệ sau khi chọn lọc:
Khi sàng lọc để chọn giống, bà con không thể đánh giá phẩm chất năng lực của một con đực qua một lần giao phối. Để nhận được kết quả chính xác, về khả năng di truyền các gen của con giống với đàn con. Bạn cần thử nghiệm ở nhiều con cái.
+ Một con đực phải giao phối ít nhất 2 con cái. Sau đó đánh giá, nhận xét thế hệ đàn con sau khi sinh ra, cần so sánh với nhau từ đó mới có kết quả khách quan nhất.
+ Phải giao phối đúng thời gian, thời điểm, độ tuổi thì mới có kết quả chuẩn nhất. Vì con giống còn nhỏ khả năng di truyền sẽ hạn chế. Với các con trưởng thành tính di truyền thường vượt trội hơn.
+ Thế hệ đời con khi đã sinh ra sẽ được chăm sóc, nuôi dưỡng trong một môi trường. Như vậy mới có thể đánh giá đồng đều, đánh giá chính xác chất lượng của đời con.
+ Các yếu tố cần xem xét ở đời con đó là: năng suất số lượng sản phẩm, vóc dáng, chiều cao, trọng lượng, khả năng sinh sản, sức đề kháng…
+ Người nuôi cần đánh giá cả ưu và nhược điểm của thế hệ đàn con.
Xem thêm: Cách nuôi heo thịt nhanh lớn dành cho nhà nông
Xem toàn bộ tài liệu Lớp 10: tại đây
Sách giải bài tập công nghệ 10 – Bài 23: Chọn lọc giống vật nuôi giúp HS giải bài tập, lĩnh hội các kiến thức, kĩ năng kĩ thuật và vận dụng được vào thực tế cần khơi dậy và phát huy triệt để tính chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập:
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
- Sách Giáo Viên Công Nghệ Lớp 10
[trang 68 sgk Công nghệ 10]: Em hãy quan sát hình 23 và cho biết ngoại hình của bò hướng thịt và hướng sữa có những đặc điểm gì liên quan đến hướng sản xuất của chúng.
Trả lời:
– Bò hướng sữa có bầu vú to, núm vú tròn, tĩnh mạch vú nổi rõ. Phần thân thon hẹp, lưng thẳng da mỏng.
– Bò hướng thịt: đầu, cổ đều ngắn, vai rộng mông đầy, đùi nở nang, phát triển đều c ả bề ngang và bề sâu của cơ thể.
Câu 1 trang 70 Công nghệ 10: Trình bày những chỉ tiêu cơ bản để đánh giá, chọn lọc vật nuôi làm giống?
Lời giải:
Có 3 chỉ tiêu cơ bản đế đánh giá chọn lọc vật nuôi:
– Tiêu chí về ngoại hình, thể chất: Vật nuôi càng khỏe, khả năng sản xuất, khả năng thích nghi với điều kiện ngoại cảnh càng cao càng tốt.
– Tiêu chí về khả năng sinh trưởng, phát dục: Là căn cứ để đánh giá chọn lọc.
– Tiêu chí về sức sản xuất: Mức độ tạo ra sản phẩm như khả năng cho thịt, sữa, trứng, sức kéo càng cao càng tốt.
Câu 2 trang 70 Công nghệ 10: Trình bày phương pháp chọn lọc hàng loạt. Ứng dụng và ưu, nhược điểm của phương pháp này.
Lời giải:
– Phương pháp chọn lọc hàng loạt là chọn các cá thể đạt được những tiêu chuẩn cụ thể để giữ lại làm giống.
– Ưu điểm: Nhanh, đơn giản, không tốn nhiều chi phí, rất dễ để thực hiện.
– Nhược điểm: Giống chọn ra không được tốt, có thể có những cá thể bị bệnh, thoái hóa. Hiệu quả chọn lọc không cao.
Câu 3 trang 70 Công nghệ 10: Trình bày phương pháp chọn lọc cá thể và nêu ưu, nhược điểm của phương pháp này.
Lời giải:
– Phương pháp chọn lọc cá thể: Đầu tiên ta chọn những cá thể có tổ tiên tốt về nhiều mặt, những cá thể này sau đó được nuôi trong điều kiện tiêu chuẩn những cá thể nào có kết quả kiểm tra năng suất tốt sẽ được giữ lại làm giống. Cuối cùng người ta đánh giá khả năng di truyền các tính trạng tốt của con vật cho đời sau.
– Ưu điểm: Cho giống khỏe mạnh, tốt, sạch bệnh. Hiệu quả chọn lọc rất cao.
– Nhược điểm: Đòi hỏi nhiều thời gian, cơ sở vật chất và yêu cầu trình độ khoa học kĩ thuật phải cao.
Hãy so sánh ưu và nhược điểm của phương pháp chọn lọc hàng loạt và phương pháp kiểm tra năng suất trong chọn giống vật nuôi? làm giúp mình cảm ơn trước