NHẬT BẢN TỪ GIỮA THẾ KỶ XIX ĐẾN ĐẦU THẾ KỶ XX
Lược đồ về sự bành trướng của đế quốc Nhật Bản cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. 1. Nhật Bản từ nửa đầu thế kỉ XIX đến trước năm 1868.
-Nông nghiệp vẫn dựa trên quan hệ
sản xuất phong kiến lạc hậu. Địa chủ bóc lột nhân dân lao động rất nặng
nề. Tình trạng mất mùa đói kém liên tiếp xảy ra. Bàn tay của Perry của Mỹ vươn tới nước Nhật
Thiên hoàng Minh Trị
2. Cuộc Duy tân Minh Trị * Nội dung cải cách Minh Trị: *Về chính trị : -Nhật hoàng tuyên bố thủ tiêu chế độ Mạc phủ, lập chính phủ mới, thực hiện bình đẳng ban bố quyền tự do. - Thống nhất tiền tệ, thống nhất thị trường, xoá bỏ sự độc quyền ruộng đất của giai cấp phong kiến. -Tăng cường phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa ở nông thôn. -Xây dựng cơ sở hạ tầng, đường sá, cầu cống, phục vụ giao thông liên lạc. *Về quân sự: -Được tổ chức huấn luyện theo kiểu phương Tây. -Chế độ nghĩa vụ quân sự thay cho chế độ trưng binh. -Chú trọng đóng tàu chiến, sản xuất vũ khí đạn dược. -Thi hành chính sách giáo dục bắt buộc. -Chú trọng nội dung khoa học- kỹ thuật trong chương trình giảng dạy,. -Cử những học sinh giỏi đi du học phương Tây * Tính chất ý nghĩa: -Cải cách Minh Trị mang tính chất của một cuộc cách mạng tư sản. -Nhật thoát khỏi số phận bị các nước tư bản phương Tây xâm lược - Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển ở Nhật.
Một công xưởng của Nhật theo công nghệ phương Tây khoảng thập niên 1880
+Năm 1874 Nhật xâm lược Đài Loan. +Năm 1894 1895 Nhật gây chiến với Trung Quốc để tranh giành Triều Tiên, uy hiếp Bắc Kinh, chiếm cửa biển Lữ Thuận, nhà Thanh phải nhượng Đài Loan và Liêu Đông cho Nhật +Năm 1904-1905 Nhật gây chiến với Nga buộc Nga phải nhường cửa biển Lữ Thuận, đảo Xa-kha-lin, thừa nhận Nhật Bản chiếm đóng Triều Tiên. + Năm 1914, Nhật dùng vũ lực mở rộng ảnh hưởng ở Trung Quốc và chiếm Sơn Đông. Nhật trở thành đế quốc hung mạnh nhất châu Á. Đế quốc Nhật Bản cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ XXThuộc địa và vùng ảnh hưởng của Nhật *Chính sách đối nội: -Rất phản động, bóc lột nặng nề nhân dân trong nước, nhất là giai cấp công nhân, công nhân Nhật phải làm việc từ 12 đến 14 giờ một ngày trong những điều kiện tồi tệ, tiền lương thấp. -Sự bóc lột nặng nề của giới chủ đã dẫn đến nhiều cuộc đấu tranh của công nhân. Trọng tâm kiến thức: Cuộc Duy tân Minh Trị, các em cần làm rõ những vấn đề sau:
+ Phân tích tình hình thế giới và trong nước Nhật Bản trước cuộc Duy tân Minh Trị. + Nêu các nội dung và biện pháp cải cách duy tân của Thiên hoàng Minh Trị. + Vì sao nói cuộc Duy tân Minh Trị có ý nghĩa và tính chất như một cuộc cách mạng tư sản? [So sánh với các cuộc CMTS đã học về mục tiêu, lực lượng lãnh đạo, động lực, kết quả] +Vì sao nói cuộc Duy tân Minh Trị là cuộc CMTS không triệt để? + Cuộc Duy tân Minh Trị có ảnh hưởng như thế nào đến các nước trong khu vực? + Tại sao cuộc Duy tân Minh Trị thành công? TÀI LIỆU THAM KHẢO: |