Hỏi Đáp Là gì

Bệnh k vòm họng là gì

Khác với các nước phương Tây, ung thư vòm họng rất phổ biến ở khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam. Bệnh biểu hiện bởi các triệu chứng không đặc hiệu như đau họng, khó nuốt nên dễ bị xem nhẹ và bỏ qua.

Vậy, dấu hiệu ung thư vòm họng là gì? Bệnh ung thư vòm họng có chữa được không? Làm thế nào để phát hiện bệnh sớm bệnh ung thư vòm họng giai đoạn đầu và điều trị kịp thời? Mời bạn cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé.

Tìm hiểu bệnh

Ung thư vòm họng là bệnh gì?

Sự tăng trưởng và phát triển bất thường của các tế bào ở vòm hòng có thể gây ung thư vòm họng, một dạng ung thư thường gặp ở Việt Nam. Bệnh có thể được chia thành 4 giai đoạn gồm:

Giai đoạn 1: còn gọi là ung thư vòm họng giai đoạn đầu
Giai đoạn 2: ung thư vòm họng giai đoạn trung gian
Các giai đoạn 3 và 4: ung thư vòm họng giai đoạn tiến triển và giai đoạn cuối

Trong hầu hết các trường hợp, khối u ác tính khó phát hiện ở giai đoạn sớm do có biểu hiện tương tự với các bệnh lý thông thường. Nếu không được điều trị kịp thời, những tế bào đột biến này có khả năng di căn đến các bộ phận khác [chủ yếu là xương, phổi và gan] của cơ thể thông qua mô, hệ thống bạch huyết và máu.

Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết

Những triệu chứng và dấu hiệu bệnh ung thư vòm họng là gì?

Ung thư vòm họng giai đoạn đầu thường không biểu hiện thành triệu chứng rõ rệt, vì vậy rất khó nhận biết. Ở các giai đoạn sau, bạn có thể gặp phải:

Phổ biến nhất là khối u ở cổ do sưng hạch bạch huyết
Có máu trong nước bọt
Bị đau vòm họng hoặc đau họng
Khó thở hoặc khó nói
Chảy máu mũi
Nghẹt mũi hoặc ù tai
Mất thính lực
Thường xuyên nhiễm trùng tai
Nhức đầu
Đau hoặc tê ở vùng mặt

Bên cạnh đó, các biến chứng của ung thư vòm họng như:

Khó nuốt
Tổn thương cổ và mặt
Khó nói
Khó thở
Cứng cổ

Bạn có thể gặp các triệu chứng ung thư vòm họng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các biểu hiệu của ung thư vòm họng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Bạn nên liên hệ với bác sĩ nếu các biểu hiện ung thư vòm họng mới xuất hiện chưa được điều trị hoặc các biểu hiện trên kéo dài hơn 2 tuần.

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nêu trên hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, xin vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ. Cơ địa mỗi người là khác nhau. Vì vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để lựa chọn được phương án thích hợp nhất.

Đột biến gene là nguyên nhân chủ yếu khiến các tế bào ở vòm họng tăng sinh bất thường. Tuy tác nhân gây đột biến vẫn đang được nghiên cứu nhưng một số chuyên gia cho rằng, tình trạng này có thể liên quan đến virus Epstein-Barr [EBV].

Các yếu tố nguy cơ

Bên cạnh virus EBV, nguy cơ mắc bệnh ở một người cũng có thể tăng bởi một số yếu tố như:

Giới tính: nam giới thường có nguy cơ cao mắc bệnh này
Chủng tộc: loại ung thư này thường gặp ở Trung Quốc, Đông Nam Á và Bắc Phi
Tuổi tác: bệnh thường xuất hiện ở người lớn trong độ tuổi từ 30 – 50
Những thực phẩm chứa muối: chế độ ăn nhiều cá và thịt muối khi còn trẻ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vòm họng
Bệnh sử gia đình: nếu một thành viên trong gia đình bị ung thư vòm họng, nguy cơ mắc bệnh của bạn cũng sẽ tăng lên;
Rượu và thuốc lá: nếu bạn uống hoặc hút một lượng lớn các chất kích thích này sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh

Chẩn đoán và điều trị

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế, vậy nên tốt nhất là bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh ung thư vòm họng?

Để chẩn đoán ung thư vòm họng, bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm và thủ thuật sau đây:

Khám sức khỏe toàn diện và thăm hỏi về bệnh sử: Bác sĩ sẽ khám tổng quát để kiểm tra và phát hiện dấu hiệu ung thư vòm họng như sưng các hạch bạch huyết ở cổ hoặc các dấu hiệu bất thường khác. Bác sĩ cũng sẽ hỏi bạn về bệnh sử của bản thân và gia đình.
Nội soi vòm họng
Sinh thiết: Bác sĩ dùng ống nội soi nhỏ để lấy một ít mô ở vùng nghi ngờ và dùng kính hiển vi để xem các tế bào này có dấu hiệu của bệnh ung thư hay không.
Xét nghiệm: bao gồm chụp cắt lớp vi tính [CT], chụp cộng hưởng từ [MRI], chụp cắt lớp phát xạ positron [PET], X-ray.

Bác sĩ cũng có thể thực hiện các xét nghiệm khác như xét nghiệm công thức máu toàn phần, kiểm tra virus Epstein-Barr [EBV], kiểm tra thính giác…

Những phương pháp nào dùng để điều trị bệnh ung thư vòm họng?

Bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị ung thư vòm họng cho bạn dựa trên những yếu tố sau đây:

Giai đoạn ung thư
Loại ung thư vòm họng
Kích thước khối u
Tuổi tác và sức khỏe của người bệnh

Theo đó, có ba phương pháp thường được sử dụng, bao gồm:

Xạ trị: sử dụng chùm tia năng lượng cao, chẳng hạn như tia X hoặc chùm proton, để tiêu diệt tế bào ung thư
Hóa trị: là phương pháp dùng hóa chất để tiêu diệt tế bào ung thư. Thuốc hóa trị liệu thường được bào chế dưới dạng thuốc viên hoặc thuốc truyền tĩnh mạch. Bác sĩ có thể sử dụng hóa trị để điều trị ung thư vòm họng cùng lúc, sau hoặc trước khi xạ trị; [chỉnh lặp từ “hóa trị”, “xạ trị”]
Phẫu thuật: bác sĩ thường không tiến hành phẫu thuật để điều trị ung thư vòm họng. Tuy nhiên, họ có thể dùng phương pháp này để loại bỏ ung thư hạch bạch huyết ở cổ.

Bạn sẽ có thể hạn chế nguy cơ mắc loại ung thư này nếu áp dụng các biện pháp sau:

Ăn nhiều trái cây và rau quả;
Tránh cá và thịt ướp muối,
Không hút thuốc;
Không uống nhiều rượu.

Phương pháp xạ trị ung thư vòm họng thường gây khô miệng, dẫn tới nhiễm trùng miệng thường xuyên, gây khó khăn trong ăn, nuốt, nói và dẫn đến các vấn đề về răng miệng khác. Một số cách có thể giúp bạn cải thiện tình trạng khô miệng và cải thiện các tác dụng phụ gây ra bởi phương pháp này, bao gồm:

Đánh răng nhiều lần mỗi. Hãy dùng bàn chải lông mịn nếu miệng của bạn quá nhạy cảm;
Súc miệng bằng dung dịch nước muối ấm sau bữa ăn. Pha dung dịch gồm nước ấm, muối và baking soda rồi súc miệng bằng dung dịch này sau mỗi bữa ăn;
Uống nhiều nước hoặc thử dùng kẹo cao su/ kẹo không đường để kích thích miệng sản xuất nước bọt;
Tránh các loại thực phẩm khô.
Tránh các loại thực phẩm và đồ uống có tính axit hoặc cay. Bạn nên chọn những món ăn không gây kích ứng niêm mạc miệng và tránh đồ uống có chứa caffein hoặc cồn.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.

Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Ung thư vòm họng là một căn bệnh nguy hiểm xảy ra ở vùng vòm họng. Những thói quen ăn uống không lành mạnh chính là nguyên nhân gây ra bệnh. Ung thư vòm họng thường được phát hiện trễ do các triệu chứng của bệnh có thể bị lầm với triệu chứng của những bệnh khác. Vì vậy, nếu phát hiện sớm, khả năng chữa lành bệnh là rất cao.

1. Những nguy cơ gây ra ung thư vòm họng

1.1. Hút thuốc lá và uống rượu bia

Đối với những người lạm dụng thuốc lá, khói thuốc chính là tác nhân gây ra căn bệnh này. Trong khói thuốc có chứa nhiều chất độc hại làm tổn thương các tế bào lành. Theo một kết quả nghiên cứu, những người hút thuốc lá trên 30 năm sẽ có nguy cơ mắc ung thư vòm họng cao gấp 3 lần so với người bình thường. Lượng cồn có trong bia rượu, trong một thời gian dài cũng sẽ tích tụ những độc tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Những chất độc có trong thuốc lá làm tổn thương các tế bào lành

1.2. Ăn những đồ ăn ướp muối, lên men

Những loại thực phẩm được chế biến bằng cách ướp muối hay lên men chứa nhiều như nitrite và nitrate. Những chất này phản ứng với protein và sản sinh ra hợp chất nitrosamine làm tổn thương cấu trúc AND của tế bào ở những vị trí thường tiếp xúc với nó nhất là cổ họng. Do đó chúng ta nên có chế độ ăn uống khoa học hơn, ví dụ như dùng những thực phẩm sạch, tươi sống và nhiều loại rau xanh để giảm nguy cơ mắc ung thư vòm họng.

1.3. Nhiễm virus Epstein Barr

EBV khi vào cơ thể sẽ làm biến đổi cấu trúc gen làm cho những tế bào lành biến thành tế bào ung thư. Tuy nhiên không phải những bệnh nhân nào mắc virus Epstein Barr cũng bị ung thư vòm họng.

1.4. Nhiễm virus papilloma [HPV 16 và HPV 18]

Nhóm virus này thường có mặt trong nhiều bệnh ung thư trong đó có ung thư vòm họng. Và khi có sự xuất hiện của 2 loại virus này thì nguy cơ mắc bệnh sẽ càng tăng.

1.5. Yếu tố di truyền

Những người trong gia đình có tiền sử người thân mắc ung thư vòm họng thì khả năng bị di truyền là khá cao. Vì vậy những người này cần chủ động đi khám sức khỏe đều đặn hàng tháng để có thể phát hiện ra bệnh sớm và chữa trị kịp thời.

1.6. Các bệnh bẩm sinh [bệnh về máu, rối loạn tiêu hóa]

Đối với những người bị bệnh về huyết học như thiếu máu bất sản, bệnh bạch cầu càng không nên chủ quan. Rối loạn tiêu hóa bẩm sinh thường gây thiếu máu bất sản, có những bất thường ở móng chân, móng tay và phát ban da. Nguy cơ những người trẻ mắc bệnh là rất cao, vì vậy cần chú ý sức khỏe thường xuyên.

1.7. Môi trường bị ô nhiễm

Đối với những người có tính chất công việc phải tiếp xúc nhiều với các loại hóa chất, sơn, bụi gỗ, có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người bình thường. Do đó trong những đợt khám sức khỏe định kỳ cần đăng ký thêm tầm soát ung thư.

1.8. Quan hệ tình dục bằng miệng

Quan hệ tình dục bằng miệng ẩn chứa nhiều nguy hiểm do có sự xuất hiện của các loại virus lây nhiễm như STI, HPV,… Do đo các cặp đôi nên đi khám phụ khoa thường xuyên và trong khi quan hê dùng những biện pháp an toàn như dụng bao cao su.

1.9. Giới tính và tuổi tác

Thường thì tỷ lệ nam giới mắc ung thư vòm vọng cao gấp 4 lần so với nữ giới. Nhìn chung tỷ lệ này là do thói quen rượu bia, thuốc lá của nam giới. Ung thư vòm họng cần có thời gian ủ bệnh nhiều năm, do đó người mắc bệnh thường là trung niên hoặc người già, tỷ lệ người trẻ hiếm gặp hơn.

2. Một số triệu chứng của bệnh

Ở giai đoạn đầu của bệnh, bệnh nhân thường có những dấu hiệu sau :

Chứng ù tai: Do tế bào ung thư xâm lấn gây tắc vòi nhĩ, người bệnh thường nghe tiếng ve kêu, ù tai thường xuyên.

Cần khám sức khỏe ngay nếu có triệu chứng ù tai kéo dài

Nhức đầu: Bệnh nhân thường đau âm ỉ, có khi đau thành từng cơn, triệu chứng này gây nhầm lẫn với những bệnh về não, thiếu máu, thần kinh.
Ngạt mũi: có thể là ngạt một bên, chảy máu cam, xì mũi ra máu.
Nổi hạch bất thường ở cổ: hạch nhỏ, có thể không đau, thường nổi ở góc hàm.
Giọng nói thay đổi: Xảy ra khi khối u phát triển chèn ép dây thanh.
Khó nuốt và đau nhức vòm họng: Dù là nuốt nước bọt hay thức ăn, đều xảy ra cảm giác đau nhức do tế bào ung thư đã hiện diện ở vòm họng, làm cho quá trình nuốt thức ăn diễn ra khó khăn. Chính vì vậy, bệnh nhân hay mắc nghẹn và có hiện tượng chảy máu khi khối u phát triển.

Những triệu chứng ở giai đoạn đầu, nếu không quá rõ rệt, bệnh nhân thường hay bỏ qua, hoặc nhầm nó với bệnh lý khác. Vì thế càng về sau, bệnh càng trở nặng, những triệu chứng theo đó càng nặng hơn như: Triệu chứng đau đầu dữ dội, ù tai càng tăng, nghe kém có thể dẫn là đến điếc tai, ngạt mũi không dứt.

3. Các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay

Xạ trị: Đây là phương pháp điều trị sử dụng tia X chiếu vào khối u để ngăn chúng phát triển và tiêu diệt chúng. Đây được xem là phương pháp điều trị phổ biến nhất hiện nay. Phương pháp này có những rủi ro như: xơ cứng bỏng da, viêm loét niêm mạc miệng, ảnh hưởng thị giác, giảm thị lực. Tuy nhiên ngày nay với sự phát triển của y học, nhiều thiết bị tối tân giúp định vị chính xác vị trí khối u, tránh làm tổn thương tế bào lành tính.
Hóa trị: Hoá trị thường được dùng trong những trường hợp ung thư giai đoạn muộn, có nhiều di căn. Hiện nay, việc kết hợp hóa trị và xạ trị mang lại hiệu quả cao hơn.
Phẫu thuật: Đối với những bệnh nhân giai đoạn đầu, có thể phẫu thuật để loại bỏ khối u.
Điều trị tế bào đích: Đây được xem là phương pháp có tính hiệu quả và an toàn cao hơn so với hóa trị và xạ trị. Phương pháp này đưa thuốc trực tiếp tới tế bào ung thư để tiêu diệt chúng nhờ vào công nghệ sinh học phân tử và miễn dịch.

4. Cách phòng bệnh ung thư vòm họng

Cần áp dụng chế độ ăn uống hợp lý, ăn thực phẩm sạch, nhiều rau quả, hạn chế những thực phẩm muối ướp, lên men, nhiều dầu mỡ.
Luyện tập thể dục thể cao để nâng cao sức khỏe và sức đầy kháng.

Luyện tập thể dục thể thao, nâng cao sức khỏe phòng tránh các bệnh ung thư

Tiêm phòng các loại vắc xin đầy đủ, nhất là vắc xin cúm.
Vệ sinh tai mũi họng hằng ngày.
Khi có những dấu hiệu bất thường, cần khám sức khỏe thường xuyên, tầm soát ung thư.

Ung thư vòm họng tuy là một bệnh lý ác tính. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm và chữa trị kịp thời thì khả năng hoàn toàn khỏi bệnh là rất cao. Hãy tạo cho bản thân thói quen sống lành mạnh, khoa học, tránh xa những chất kích thích có hại. Thông qua bài biết này, hy vọng các bạn có thêm nhiều kiến thức bổ ích về bệnh ung thư vòm họng để bảo vệ sức khỏe chính mình và người thân. Chúc các bạn khỏe mạnh.