Có rất nhiều quy tắc trong nhiếp ảnh để có được một bức ảnh tốt hơn. Một trong số những quy tắc đó mà mình rất lưu tâm đó là tỉ lệ 1/3.
Với mình, tỉ lệ 1/3 là tỉ lệ ảnh cơ bản nhất và thông dụng nhất. Khi mới bắt đầu chụp ảnh, mình rất thường xuyên áp dụng quy tắc này vào trong ảnh của mình, nhờ vậy mà chất lượng ảnh của mình cải thiện nhanh chóng. Dưới đây, mình sẽ chia sẽ chi tiết về quy tắc, tỉ lệ này. Khi các bạn đã hiểu rõ thì các bạn sẽ dễ dàng phá vỡ quy tắc này để có một bức ảnh sáng tạo hơn.
Tỉ lệ một phần ba là gì? Mội bức ảnh cần một chủ thể. Nếu không có, một bức ảnh sẽ thiếu sự hấp dẫn và điểm nhấn [điểm mà người xem chú ý trong ảnh]. Điểm nhấn là nơi mà các nhiếp ảnh gia muốn người xem đầu tiên khi xem ảnh. Tỉ lệ 1/3 được sử dụng như một tấm lưới được tạo nên từ hai đường chiều ngang và hai đường thẳng đứng. Những chủ thể sẽ được đặt trên các đường lưới hoặc trên điểm giao nhau của chúng để tạo thêm chiều sâu và ấn tượng cho ảnh. Ví dụ, sau bức ảnh của Arpita Upadhyaya, một cô gái trẻ trong ảnh, đang ở vị trị giao nhau ở góc trái của 2 đường.
Cách dùng tỉ lệ 1/3:
1. Mở công cụ tạo tỉ lệ 1/3 trong iPhone
Lần đầu bạn thực hành sử dụng tỉ lệ này, bạn sẽ “thấy" các đường và những điểm giao nhau nhưng có thể không thấy dạng lưới. Khi sử dụng máy ảnh mặc định của điện thoại của bạn, bạn có thể kích hoạt các đường lưới bằng cách vào Settings - Photo & Camera và bật Grid, bạn có thể sử dụng lưới trong công cụ cắt xén của iPhone để điều chỉnh lại một hình ảnh mà bạn chụp không hài lòng về tỉ lệ. Có những ứng dụng camera khác cho phép bạn tạo đường lưới tỉ lệ 1/3 trên màn hình, một vài ứng dụng thông dụng là Camera+, ProCamera 8 and VSCO.2. Đặt chủ thể vào một trong 4 điểm mạnh
Đặt chủ thể vào điểm mạnh để tạo sự ấn tượng và bức ảnh tự nhiên hơn.Trong hình bên dưới, chiếc thuyền trắng nằm ở điểm mạnh góc trái, những đường dẫn vô hình đó sẽ dẫn mắt người xem vào chiếc thuyền. Khi chụp người, nên đặt đôi mắt của họ vào một điểm ảnh và họ nhìn vào camera.
3. Cách đặt đường chân trời trong ảnh phong cảnh?
Khi chụp ảnh phong cảnh, tỉ lệ này lại càng quan trọng. Nếu chủ thể bạn là bầu trời vì nó đẹp chẳng hạn, hãy đặt đường chân trời trùng với đường thấp nhất. Ngược lại, nếu chủ thể là cảnh ở dưới mặt đất thì hãy để đường chân trời trùng với đường cấp nhất. Bằng cách này, người xem sẽ tập trung hơn vào chủ thể mà bạn muốn nhấn mạnh là trời hay đất thay vì bạn đặt đường chân trời ở giữa khung hình hay méo đường chân trời.
4. Cân bằng ảnh theo đường chéo.
Tỉ lệ 1/3 tạo nên 9 ô vuông. Với việc sử dụng những ô vuông này, các bạn có thể cân bằng bố cục một bức ảnh bằng cách đặt chủ thể vào một góc của ô vuông và chủ thể thứ 2 vào ô vuông dối diện.
Ví dụ: trong ảnh trên, chủ thể là người đàn ông ở bên phải và chủ thể thứ hai là cây cột nhô lên trên mặt nước. Bằng cách đặt chủ thể đối diện với nhau, cả cạnh phải và trái của ảnh sẽ được cân bằng và tạo nên một bố cục chắc hơn. Nó giúp cho ảnh thể hiện nội dung là: người đàn ông thì đang chỉ thẳng tay vào cây cột và điều này tăng cường sự kết nối cho cả hai.
Bức ảnh trên là một bức ảnh về một cậu con trai, được chụp tại cầu thang của một tòa nhà cao tầng nhìn xuống là một nhóm người khi họ đi qua. Những sự cân bằng của ảnh này dựa vào bố cục của nhóm người đi qua được đặt ở góc trên ở trái và đối diện, với cậu con trai ở góc dưới bên phải của khung ảnh.
Phá vỡ trong quy tắc:
Quy tắc về những tỉ lệ cũng chỉ là những sự hướng dẫn. Bạn phải tôn trọng những quy tắc này nhưng không có nghĩa lúc nào bạn cũng phải dựa theo nó. Ban đầu, các bạn sẽ học về những quy tắc cơ bản trong nhiếp ảnh, bạn có thể bị cấm phải phá vỡ chúng. Nhưng tuỳ hoàn cảnh, nếu các bạn thử không theo tỉ lệ 1/3, có thể các bạn sẽ sáng tạo nên một bố cục thú vị. Hãy thử chụp nhiều ảnh với vùng sáng, vùng tối và cách tạo hình và khung hình khác nhau. Với ảnh dưới đây, được chụp tại một hành lang ở một ngôi trường cũ. Khung hình vuông và những đường tỉ lệ khác đã tạo nên một bức ảnh thuyết phục.
Ở bức ảnh kế tiếp, chụp một cậu con trai đang đi qua một con hẻm hẹp trên phố. Anh ấy đi vào trong con hẻm hẹp và tạo nên hai 2 vùng tối đối xứng xung quanh từ những toà nhà. Mình chọn đưa điểm nhấn vào giữa khung hình. Mặc dù những hình ảnh này không sử dụng đúng các nguyên tắc của 1/3 nhưng chúng vẫn ấn tượng bởi vì sự kết hợp các đường khác.
Nguyên tắc một phần ba trong nhiếp ảnh là gì? Nguyên tắc một phần ba có gì hấp dẫn mà tại sao có rất nhiều người sử dụng? Hãy cùng Unica đi tìm lời giải đáp trong bài viết dưới đây.
1. Thế nào là nguyên tắc một phần ba [⅓] trong nhiếp ảnh?
Nguyên tắc “một phần ba” là một trong những điều đầu tiên và căn bản mà tất cả các nhà nhiếp ảnh đều được học khi mới bắt đầu chụp ảnh và nó là cơ sở để có những bức ảnh cân bằng và thú vị.
Tuy nhiên khi phá vỡ các quy tắc này không có nghĩa là hình ảnh của bạn mất cân bằng hoặc sẽ trở nên xấu hơn. Tuy nhiên, có người nói rằng: “nếu bạn có ý định phá vỡ một quy tắc nào đó thì bạn nên tìm hiểu kỹ về nó trước tiên để đảm bảo rằng khi phá vỡ các quy tắc nó sẽ mang lại hiệu quả hơn.”
Nguyên tắc cơ bản đằng sau quy tắc một phần ba là bạn hãy tưởng tượng rằng một bức ảnh được chia thành ba phần [cả theo chiều ngang và theo chiều dọc] để bạn có 9 phần.
Cụ thể như sau:
Khi bạn chụp ảnh, bạn nên ghi nhớ điều này hoặc bật tính năng Aspect Ratio để máy ảnh hiện lưới khi chụp ảnh để xác định và cân bằng chủ đề. Với hệ thống lưới của ‘quy tắc một phần ba’ bạn có thể xem xét đặt các chủ đề vào bốn điểm này khi chụp ảnh.
>>> Xem ngay: 7 Kỹ thuật chụp ảnh sản phẩm đẹp xuất sắc bạn nên bỏ túi
Ảnh minh họa
Theo nguyên tắc thì nếu bạn đặt chủ đề vào giao điểm lệch giữa hai đường cắt hoặc dọc theo đường của lưới thì hình ảnh của bạn trở nên cân bằng hơn nó sẽ khiến người xem tương tác với chủ đề một cách tự nhiên hơn.
Ảnh minh họa
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi xem các hình ảnh, mắt người thường nhìn một trong những giao điểm theo cách tự nhiên nhất chứ không phải là nhìn vào trung tâm của bức ảnh.
Xem ngay: Khóa học chụp ảnh sản phẩm chuyên nghiệp cho dân kinh doanh 2022
2. Tại sao quy tắc một phần ba lại được nhiều người sử dụng
Quy tắc một phần ba xuất phát từ tỉ lệ vàng nổi tiếng, vốn là một cách sắp xếp bố cục và nguyên tắc tỉ lệ dựa trên dãy số Fibonacci [trong đó một con số được xác định bằng cách cộng hai con số đứng trước nó] và còn được gọi là quy tắc "tỉ lệ vàng"- một tỷ lệ của cái đẹp. Trong lịch sử, có rất nhiều nhà nghệ thuật thời phục hưng như Da vinci hay Angelo... đều lấy quy tắc một phần ba làm tỉ lệ chuẩn trong các tác phẩm của mình. Họ gọi nó là "tỉ lệ thần thánh". Nếu bạn có tỉ lệ của 2 đại lượng nào đó là con số xấp xỉ 1,6180... thì người ta gọi đó chính là "tỉ lệ vàng", chính vì khi lấy số đứng sau chia cho số đứng trước trong dãy Fibonacci, chúng ta được một con số xấp xỉ tỉ lệ vàng này.
Và, nếu bạn quá ngạc nhiên khi thấy nghệ thuật và toán học có điều gì đó chung chung thì cũng đừng bận tâm bởi quy tắc “tỉ lệ vàng” đã từng được biết đến cách đây hơn nghìn năm. Có thể nói, quy tắc “tỉ lệ vàng” là một tỉ lệ mà người ta thấy hết sức bắt mắt và tự nhiên. Cơ bản nó được cân nhắc để xác định sự cân đối và được tìm thấy không chỉ trong các đối tượng nghệ thuật, mà ngay cả trong thiên nhiên. Quy tắc “tỉ lệ vàng” được ứng dụng trong kiến trúc, hội hoạ cho đến sau này mới ứng dụng trong nhiếp ảnh.
Và, một trong những quy tắc đầu tiên cho người bắt đầu cầm máy đó là nguyên tắc về bố cục “tỷ lệ vàng”.
Ảnh minh họa cho quy tắc “tỷ lệ vàng”
Như vậy, quy tắc một phần ba được thoát thai từ quy tắc “tỉ lệ vàng” nên thật dễ hiểu lý do tại sao chúng ta thấy nó rất ưa nhìn. Nhưng đó không phải là lý do chính dẫn đến tính chất phổ biến của quy tắc ⅓. Như bạn thấy, tỷ lệ hoàn hảo mà dãy Fibonacci đưa ra là xấp xỉ 1:1.619. Và, khi bạn hiểu ra, thì nguyên tắc này vẫn rất khó hình dung khi sắp xếp bố cục bức ảnh qua ống ngắm. Chính vì vậy quy tắc một phần ba đã ra đời thay cho tỉ lệ 1:1.619, bởi quy tắc ⅓ dễ áp dụng hơn. Đó là điều làm cho nó dễ hiểu và dễ sử dụng đối với đại đa số người chụp ảnh, chứ không riêng gì những người mới bắt đầu tập chụp.
Dưới đây là một và mẫu ảnh được chụp theo nguyên tắc một phần ba:
Mẹo để chụp ảnh theo nguyên tắc 1/3
Nguyên tắc 1/3 trong máy ảnh sẽ giúp bạn tạo ra những bức ảnh với bố cụ đẹp mắt. Để có thể chụp được những bức ảnh như vậy, bạn chú ý đặt máy sao cho đường chiếu từ máy đến các vị trí 1/3 vuông góc, để góc ảnh trở nên ấn tượng khi xem và tạo ra sự cân bằng hơn.
Ngoài ra, bạn nên chú ý trọng tâm của ảnh chính là điểm nhấn mạnh của chủ thể, được thể hiện ở vị trí 1/3. Muốn có ảnh đẹp, bạn không được đứng chéo mà phải đứng thẳng với chủ thể để tạo ra góc chạp đẹp nhất và không bị méo.
>>> Xem ngay: 5 Kinh nghiệm chụp phơi sáng dành cho Photographer mới
Bức ảnh sai quy tắc 1/3 do chủ thể nằm giữ khung ảnh
Bức ảnh áp dụng đúng quy tắc 1/3
Trên đây là những điều bạn cần biết về nguyên tắc một phần ba trong nhiếp ảnh. Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp ích nhiều cho các bạn. Chúc các bạn luôn có những bức hình “tỏa nắng” và thực sự ấn tượng. Bạn có thể tìm hiểu thêm về các quy tắc chụp ảnh chuyên nghiệp và chính xác nhất để xây dựng bố cục ảnh, điều chỉnh ánh sáng, tiêu cự,...phù hợp tại khóa học chụp ảnh chuyên nghiệp tại Unica.vn.
Tags: Chụp ảnh