Câu cầu khiến luyện tập

[ĐỪNG SAO CHÉP] - Bài viết này chúng tôi chia sẻ với mong muốn giúp các bạn tham khảo, góp phần giúp cho bạn có thể để tự soạn bài Câu cầu khiến một cách tốt nhất. "Trong cách học, phải lấy tự học làm cố" - Chỉ khi bạn TỰ LÀM mới giúp bạn HIỂU HƠN VỀ BÀI HỌC và LUÔN ĐẠT ĐƯỢC KẾT QUẢ CAO.

Câu cầu khiến – Luyện tập Câu cầu khiến trang 31 SGK Văn 8. 4. Dế Choắt muốn Dè Mòn đào giúp một cái ngạch từ “nhà” minh sang “nhà” của Dế Mèn (có mục đích cầu khiến).

Advertisements (Quảng cáo)

1. a. Đặc điểm hình thức cho biết nhừng câu trên là câu cầu khiến: có từ cầu khiến (hãy, đi, đừng)

b.  Chủ ngừ trong 3 câu đều có chỉ người đối thoại (hay người tiếp nhận) nhưng có đặc điểm khác nhau:

Trong a: vắng chủ ngữ. Chủ ngữ đó chắc chắn chỉ người đối thoại, nhưng phải dựa vào ngừ cảnh của những câu trước đó người đọc mới biết cụ thể người đối thoại đó là ai: Lang Liêu.

Trong b: chủ ngừ là ông giáo, ngôi thứ hai số ít.

Trong c: chủ ngữ là chúng ta, ngôi thứ nhất số nhiều (dạng ngôi gộp: có người đối thoại).

Có thế thay đối hình thức chú ngừ của các câu trên.

Chẳng hạn: Hãy lấy gạo làm bánh mà lễ Tiễn vương/ Con hãy lấy gạo làm bánh ma lễ Tiên vương (không thay đối ý nghĩa mà chỉ làm cho đối tượng tiếp nhận được thể hiện rõ nơn và lời yêu cầu nhọ hơn, tình cảm hơn).

Ông già hút trước đi/ Hút trước đi (ý nghĩa cầu khiên dường như mạnh hơn, câu nói kém lịch sự hơn).

Nay chúng ta diing làm gì nữa, thứ xem lão Miệng có sống được không! Nay các anh đừng làm gì nữa, thử xem lão Miệng có sống được không (thay đổi ý nghĩa cơ bản của câu, đối với câu thứ hai, trong số những người tiếp nhận lời đề nghị, không có người nói),

2. Có những câu cầu khiến sau:

a. Thôi, im cai diệu mưa cỉầm sùi sụt ấy di.

b. Cácc em đừng khóc.

Advertisements (Quảng cáo)

c.   Đưa taV cho tôi mau! Cầm lấy tay tôi này!

Câu a có từ ngừ cầu khiến đi. Vắng chủ ngữ.

Advertisements (Quảng cáo)

Câu b có tư ngừ cáu khiến dừng. Có chú ngừ, ngôi thứ hai sỏ nhiều.

Câu c khỏng cỏ từ ngừ cáu khiến, chỉ có ngữ điệu câu khiến vắng chủ ngữ.

Tình huống được mô ta trong truyện và hình thức vắng chu ngừ trong hai câu cầu khiến này có liên quan với nhau. Trong nhừng tình huống cấp bách, gấp gap đòi hỏi nhừng người có liên quan phái có hành động nhanh và kịp thòi thì câu cầu khiến phái rất ngắn gọn, vì vậy chủ ngữ chỉ người tiếp nhận thường vắng mặt.

3. Câu trong a vắng chú ngữ, còn câu trong b có chú ngừ, ngôi thứ hai số ít. Nhờ có chu ngừ nên câu b ý cầu khiến nhẹ hơn, thè hiện rò hơn tình cám cưa người nói đôi với ngưừi ngho.

4. Dế Choắt muốn Dè Mòn đào giúp một cái ngạch từ “nhà” minh sang “nhà” của Dế Mèn (có mục đích cầu khiến).

Dê Choắt là vai dưới so với Dế Mèn (xưng là em và gọi Dế Mèn là anh) và lại là người yêu đuối, nhút nhát vì vậy ngôn từ cua Dế Choắt thường khiêm nhường, có sự rào trước đón sau (Dế Choắt: Song anh có cho phép nói em mới dám nói. Dế Mèn: Được, chú mày cứ nói thắng thừng ra nào).

Trong lời Dê Choắt yêu cầu Dế Mèn, Tô Hoài không dùng câu cầu khiến (mà dùng câu nghi vấn: có hay là, không thể thay bằng hoặc là) làm cho ý cầu khiên nhẹ hơn, ít rò ràng hơn. Cách (lùng lời cầu khiốn như thế rất phù hợp với tính cách của Dế Choắt và vị thế của Dế Choắt so với Dế Mèn.

5. Câu “Đi đi con!” trong đoạn trích trên và câu “Đi thôi con” ở mục I.1.1) (tr 30) không thay thê cho nhau được. Vì trong ngữ cánh cụ thể câu “Đi đi con!” có chức năng khuyên bảo, động viên còn câu “Đi thôi con” có chức năng yêu cầu.

Soạn Văn 8: Câu cầu khiến dưới đây được VnDoc sưu tầm và giới thiệu với các bạn để tham khảo giúp học tập tốt môn Ngữ Văn lớp 8 chuẩn bị cho bài giảng của học kỳ 2 sắp tới đây của mình. Mời các bạn tải và tham khảo

  • Câu cầu khiến là gì? Đặc điểm, chức năng của câu cầu khiến
  • Soạn Văn 8: Tức cảnh Pắc Bó (Hồ Chí Minh)
  • Soạn Văn 8: Thuyết minh về một phương pháp cách làm
  • Soạn Văn 8: Câu nghi vấn (tiếp theo)

Soạn Văn: Câu cầu khiến - Ngữ văn lớp 8

I. Đặc điểm hình thức và chức năng

Câu 1: Câu cầu khiến và tác dụng:

a.

- Thôi đừng lo lắng. (khuyên bảo)

- Cứ về đi (yêu cầu)

b.

Đi thôi con (yêu cầu).

Đặc điểm hình thức cho biết đó là câu cầu khiến. Những từ cầu khiến: Đừng, ... đi, thôi.

Câu 2:

- Khi đọc câu "Mở cửa!" trong (2), ta cần đọc với giọng nhấn mạnh hơn vì đây là một câu cầu khiến (khác với câu "Mở cửa!" trong (1) – câu trần thuật, đọc với giọng đều hơn).

- Trong (1), câu "Mở cửa!" dùng để trả lời cho câu hỏi trước đó. Trái lại, trong (2), câu "Mở cửa!" dùng để yêu cầu, sai khiến.

II. Luyện tập

Câu 1:

- Các câu trên là câu cầu khiến vì có chứa các từ mang ý nghĩa cầu khiến: Hãy, đi, đừng.

- Chủ ngữ trong các câu trên đều chỉ người tiếp nhận câu nói hoặc chỉ một nhóm người có mặt trong đối thoại. Cụ thể:

+ Trong (a): Chủ ngữ vắng mặt (ở đây ngầm hiểu là Lang Liêu, căn cứ vào những câu trước đó).

+ Trong (b): Chủ ngữ là Ông giáo.

+ Trong (c): Chủ ngữ là chúng ta.

- Có thể thêm, bớt hoặc thay đổi chủ ngữ của các câu trên, về cơ bản nghĩa của các câu ít nhiều đều có sự thay đổi. Chẳng hạn:

+ Con hãy lấy gạo làm bánh mà lễ Tiên Vương (thêm chủ ngữ, nội dung câu không đổi, người nghe được nói tới cụ thể hơn).

+ Hút trước đi. (bớt chủ ngữ, ý nghĩa cầu khiến dường như mạnh hơn, câu nói kém lịch sự hơn).

+ Nay cách anh đừng làm gì nữa, thử xem lão Miệng có sống được không (thay đổi chủ ngữ, nội dung câu có thay đổi, trong chủ ngữ không có người nói).

Câu 2: Có những câu cầu khiến sau:

a. Thôi, im cái điệu mưa dầm sùi sụt ấy đi. (vắng chủ ngữ)

b. Các em đừng khóc. (có chủ ngữ ngôi thứ 2 số nhiều)

c. Đưa tay cho tôi mau! Cầm lấy tay tôi này! (vắng chủ ngữ)

Trong những tình huống cấp bách, gấp gáp đòi hỏi những người có liên quan phải có hành động nhanh và kịp thời thì câu cầu khiến phải rất ngắn gọn, vì vậy chủ ngữ chỉ người tiếp nhận thường vắng mặt.

Câu 3:

Câu (a) vắng chủ ngữ, ngược lại sự xuất hiện chủ ngữ (Thầy em) trong câu (b) làm cho ý nghĩa cầu khiến nhẹ nhàng hơn, tình cảm của người nói cũng được thể hiện rõ hơn.

Câu 4:

Câu nói của Dế Choắt có mục đích cầu khiến nhưng ý cầu khiến rất nhẹ. Sở dĩ Dế Choắt nói một cách khiêm nhường như vậy vì Dế Choắt tự coi mình là vai dưới, có vị thế thấp so với Dế Mèn. Bên cạnh đó, Dế Choắt lại là người yếu đuối, nhút nhát nên đã chọn cách nói như vậy.

Câu 5:

So sánh hai câu, hai cách nói: "Đi đi con!" và "Đi thôi con", ta thấy ở câu thứ nhất, chỉ có người con đi. Còn ở câu thứ hai, cả người con và người mẹ đều cùng đi. Hai câu này không thể thay thế cho nhau được, vì có nội dung khác nhau.

Mời các bạn tham khảo tài liệu liên quan: Soạn Văn 8: Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh

Dưới đây là bài soạn Câu cầu khiến bản đầy đủ nếu bạn muốn xem hãy kích vào đây Soạn bài lớp 8: Câu cầu khiến

Ngoài việc ôn tập đề cương ôn tập chúng tôi còn sưu tập rất nhiều tài liệu học kì 2 lớp 8 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, Sinh. Hy vọng rằng tài liệu lớp 8 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới