Cytotec 200mcg la thuoc gi

Phá thai bằng thuốc (PTBT) là một phương pháp tiến bộ của y học thế giới và nhiều nước đã áp dụng thành công. Đây là phương pháp phá thai áp dụng cho những thai dưới 50 ngày tuổi. Ở Việt Nam, phương pháp này được Bộ Y tế cho phép áp dụng từ năm 2004. Tuy nhiên, khi áp dụng, nếu không theo dõi và có những hiểu biết cụ thể thì sẽ ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe người sử dụng.

Thực trạng tự ý sử dụng thuốc

Hiện nay, do biện pháp phá thai bằng thuốc vừa nhanh và kín đáo, không ảnh hưởng nhiều đến chức năng sinh sản nên có rất nhiều người đã tự ý mua thuốc về sử dụng, không có chỉ dẫn của bác sĩ. Điều đáng lo ngại là không ít trong số này là những trẻ vị thành niên. Với giá vài nghìn đồng/viên Cytotec loại 200mg bán tại các nhà thuốc hiện nay, ai cũng có thể dễ dàng mua được để "giải quyết hậu quả". Gần đây, Khoa Cấp cứu - Bệnh viện E đã tiếp nhận cấp cứu một trường hợp bệnh nhân bị băng huyết do tự ý sử dụng thuốc để phá thai. Theo đó, một nữ sinh Trường THPT ở huyện Từ Liêm, Hà Nội, nghe bạn bè mách bảo tự ý mua thuốc để "đẩy" cái thai mấy tuần tuổi ra ngoài. Tuy nhiên, do không có chỉ dẫn của bác sĩ nên đã để sảy thai giữa chừng, nhau thai ra không hết, gây nhiễm trùng nặng bên trong.

Cytotec 200mcg la thuoc gi

 Khi muốn áp dụng biện pháp PTBT, cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thực hiện dưới sự theo dõi chặt chẽ của y, bác sĩ tránh những tai biến đáng tiếc có thể xảy ra

Cần theo dõi chặt chẽ

Để phá thai dưới 50 ngày tuổi, cần có 2 loại thuốc kết hợp là Mifepristone và Misoprostol (Cytotec). Tuy chỉ là uống thuốc để gây sảy thai tự nhiên, nhưng quy trình uống phải được quản lý chặt: Bệnh nhân sẽ uống viên đầu (Mifepristone 200mg) dưới sự giám sát của bác sĩ, 15 phút sau khi uống thuốc bệnh nhân mới được rời cơ sở y tế. Sau 48 giờ phải quay trở lại để uống tiếp 2 viên Misoprostol (mỗi viên 200mg) và phải ở lại bệnh viện khoảng 4 giờ để theo dõi.

Những tai biến có thể xảy ra

Theo các bác sĩ, phá thai bằng thuốc gây ra một số phản ứng mạnh như đau co thắt dữ dội ở dạ dày, ra nhiều huyết. Ngoài ra, thuốc chống chỉ định với những người bị bệnh lý tuyến thượng thận, rối loạn đông máu, đang cho con bú,  những phụ nữ có vết sẹo cũ ở tử cung; tử cung dị dạng; chửa ngoài dạ con; có tiền sử đã từng dị ứng với bất kỳ loại thuốc trị bệnh nào trước đó...

Khi sử dụng thuốc phá thai, có thể gây những tác dụng nhẹ như nổi mề đay, mẩn ngứa hoặc nặng như khó thở, choáng, tụt huyết áp. Một số ít trường hợp có tình trạng ra máu nhiều khi vào kỳ kinh kế tiếp, đôi khi cần phải nhập viện điều trị. Ngoài ra phá thai bằng thuốc đòi hỏi thai phụ phải tuân thủ lịch tái khám, nhằm đảm bảo chắc chắn thai đã chết và đã được tống xuất hoàn toàn, không có tình trạng sót thai hay sót nhau dẫn đến tình trạng ra máu dây dưa có thể làm thai phụ bị thiếu máu và nhiễm trùng.

Chỉ được thực hiện tại bệnh viện

Theo khuyến cáo của các bác sĩ, khi muốn áp dụng biện pháp PTBT, cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thực hiện dưới sự theo dõi chặt chẽ của y, bác sĩ tránh những tai biến đáng tiếc có thể xảy ra. Cần kiểm tra chắc chắn bằng siêu âm xem đã có thai chưa, thai có nằm trong buồng tử cung hay không?... trước khi áp dụng biện pháp này. Bên cạnh đó, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản cần được tư vấn về các phương pháp tránh thai an toàn, để hạn chế đến mức thấp nhất việc phải phá thai.  

Misoprostol được sử dụng từ những năm 1970s. Với rất nhiều tác dụng, hiệu quả, an toàn trong điều trị cũng như giá cả rẻ nên misoprostol luôn nằm trong danh mục thuốc thiết yếu của Tổ chức Y tế Thế giới WHO. Misoprostol  không tốn kém, ổn định ở nhiệt độ phòng và có mặt ở hơn 80 quốc gia nên  đặc biệt hữu ích trong những nơi nguồn lực hạn chế.

WHO thừa nhận vai trò quan trọng của Misoprostol trong sức khỏe sinh sản và được tổng hợp trên các khuyến cáo cho việc sử dụng Misoprostol trong sản khoa gồm các vai trò :

  • Khởi phát chuyển dạ (hiện nay hiếm dùng).
  • Phòng ngừa và điều trị băng huyết sau sinh.
  • Chấm dứt thai kỳ trong các trường hợp thai dị tật hoặc thai ngưng tiến triển trong tử cung. ( điều trị nội khoa).
  • Chuẩn bị cổ tử cung (chín muồi cổ tử cung) trong chấm dứt thai kỳ trong các trường hợp thai dị tật hoặc thai ngưng tiến triển trong tử cung bằng thủ thuật.

Cytotec 200mcg la thuoc gi

Trong khuôn khổ bài viết chỉ đề cập đến Sử dụng Misoprotol trong Chấm dứt thai kỳ trong các trường hợp thai dị tật hoặc thai ngưng tiến triển trong tử cung (điều trị nội khoa).

Misoprostol là một chất tương tự prostaglandin E1 gây mềm và giãn cổ tử cung và co bóp tử cung.  Sau khi hấp thu, misoprostol được chuyển hóa tại gan thành acid misoprostol là dạng hoạt động chính. Sau khi tác động, thuôc được bài tiết qua thận. Misoprostol được sử dụng qua nhiều đường dùng: uống, ngậm áp má, ngậm dưới lưỡi, đặt âm đạo ( cùng đồ sau), đặt trực tràng. Thời gian đặt nồng độ đỉnh cũng như thời gian bán hủy của thuốc tùy thuộc vào đường dùng.

Chính vì có nhiều đường dùng như vậy nên việc so sánh hiệu quả của các đường dùng thuốc misoprostol rất được sự quan tâm, rất nhiều nghiên cứu được thực hiện .

  • Nghiên cứu RCT mù đôi so sánh hiệu quả sử dụng Misoprostol ngậm dưới lưỡi so với đặt âm đạo để giãn cổ tử cung 1 hoặc 3 giờ trước khi phá thai bằng thủ thuật của nhóm tác giả Bệnh viện Đại học Karolinska, 171 76 Stockholm, Thụy Điển, thực hiện trên 184 phụ nữ chỉ ra Misoprostol dùng dưới lưỡi tốt hơn so với misoprostol dùng trong âm đạo.
  • Nghiên cứu So sánh hiệu quả của Misoprostol ngậm dưới lưỡi ,đặt  âm đạo và uống  trong chín muồi cổ tử cung trong chấm dứt thai kì ba tháng đầu, trên 150 phụ nữ ,Tạp chí dược học Ấn Độ 2011 chỉ ra thời gian trung bình dành cho chín muồi cổ tử cung ít hơn khi dùng đường ngậm dưới lưỡi  so với đường đặt âm đạo và đường uống.

Tác dụng không mong muốn khi sử dụng Misoprostol chủ yếu là tiêu chảy, buồn nôn (14-40%), đau bụng (13-20%), nhức đầu (2%), ngoài ra còn rất nhiều tác dụng phụ khác có tỉ lệ thấp hơn : Sốc phản vệ, Thiếu máu, Rối loạn nhịp tim, Đau ngực, Đầy hơi, Xuất huyết tiêu hóa, Mất thính lực, Nhồi máu cơ tim, Vỡ tử cung, Rối loạn huyết khối.

ĐIỀU TRỊ

Tuổi thai <= tuần 12

  • < tuần 9 : 800 mcg misoprostol ngậm dưới lưỡi hoặc ngậm bên má từng viên một.
  • Tuần 9 – tuần 12 : 800 mcg misoprostol đặt âm đạo, sau đó mỗi 3 giờ ngậm dưới lưỡi 400 mcg misoprostol, cho đến khi sẩy thai hoàn toàn, tối đa 4 liều
  • Nếu thất bại : Nghỉ 9-11 giờ, sau đó lặp lại liều.
  • Nếu sau 2 lần theo phác đồ trên không sẩy thai thì sử dụng phương pháp khác.

Tuổi thai từ tuần13 đến hết tuần 22

  • 13 đến hết tuần 18 : 400 mcg misoprostol đặt âm đạo, sau mỗi 3 giờ ngậm dưới lưỡi 400 mcg misoprostol đến khi sẩy thai ( tối đa 5 liều).
  • Nếu thất bại ngày hôm sau ngậm dưới lưỡi 400 mcg misoprostol cách nhau mỗi 3 giờ (tối đa 5 liều ) .
  • Tiếp tục tương tự đối với ngày thứ 3. Nếu sau 3 ngày thất bại chuyển phương pháp khác.
  • 19 đến hết tuần 22: sau 2 ngày thất bại chuyển phương pháp khác.

Tuổi thai 23 – 27 tuần

  • Đặt âm đạo 200 mcg misoprostol. Sau mỗi 3 giờ ngậm dưới lưỡi 200 mcg misoprostol. ( tối đa 5 liều).
  • Đánh giá cơn go tử cung, xóa mở cổ tử cung trước khi dùng liều tiếp theo.
  • Khi có ≥ 3 cơn go/ 10 phút hoặc CTC ≥ 2cm chuyển phòng sinh.
  • Sau 5 lần thất bại, đặt sonde khởi phát chuyển dạ.
  • Giảm ½ liều và tăng khoảng cách giữa các liều đối với sản phụ có vết mổ cũ
  • Ngưng liều kế tiếp nếu có cơn go cường tính.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

  1. Hướng dẫn quốc gia về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản (Ban hành kèm theo Quyết định số 4128/QĐ-BYT ngày 29/07/2016 của Bộ trưởng Bộ Y tế).