Đồ án: Xử lí chất thải rắn có kết cấu gồm 3 chương: Chương 1 Dự báo khối lượng và thành phần CTR phát sinh trên địa bàn thành phố, Chương 2 Thiết kế hệ thống thu gom CTR cho thành phố A, Chương 3 Thiết kế công nghệ xử lí CTR cho thành phố A. | Đầu tiên rác thải được đưa vào nhà máy qua cầu cân để xác định khối lượng rác thải rồi được đưa thẳng vào khu tiếp nhận, rác được phun dung dịch EM để khử mùi và khử độc. Từ khu tiếp nhận rác, dùng máy xúc để nạp liệu đều đặn vào băng chuyền xử
lý rác. Do rác thải hữu cơ đã được phân loại tại nguồn nên công đoạn phân loại rác cá biệt bằng tay là việc tối cần thiết để đảm bảo cho dây chuyền xử lý rác có hỗn hợp thuần nhất hơn , loại bỏ số ít tạp chất còn sót lại. Sau đó, rác được đưa vào máy cắt xé rác để giảm kích thước. Sau đó, rác được đưa qua băng tải từ tính để tách lọc kim loại. Tiếp đó rác được đưa tới thiết bị tuyển, tại đây các tạp chất có kích thước lớn sẽ được loại ra khỏi hỗn hợp. Rác hữu cơ còn lại được phối trộn vi sinh
tại nhà đảo trộn. Sau đó, hỗn hợp rác được đưa vào khu ủ thô có kiểm soát về cấp khí và độ ẩm. Nước rác phần bay hơi, phần thu hồi phải lọt xuống dưới ghi bể được xử lý bổ sung vào bể ủ cùng với bùn bể phốt. Cấp khí được tự động hoá. Sau đó ủ chín khoảng 10 –15 ngày, thành phần hữu cơ được xử lý, bổ sung độ ẩm, đo trộn để oxy tự nhiên tiếp tục oxy hoá.
79 559 KB 1
77
4.3 [ 16 lượt]
Nhấn vào bên dưới để tải tài liệu
Để tải xuống xem đầy đủ hãy nhấn vào bên trên
Chủ đề liên quan
Tài liệu tương tự
Nội dung
Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe Đồ án môn học xử lý chất thải rắn SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe ĐẶT VẤN ĐỀ: Phát triển kinh tế, xã hội và bảo vệ môi trường là hai yếu tố không thể tách rời trong mọi hoạt động của con người.Phát triển bền vững là
chiến lược phát triển toàn cầu nhằm đáp ứng nâng cao chất lượng đời sống con người bao gồm việc duy trì các yếu tố thúc đẩy sự phát triển cho các thế hệ tương lai. Cùng với sự phát triển của công nghiệp hóa và đô thị hóa,nhiều loại chất thải khác nhau sinh ra từ các hoạt động của cong người có xu hướng tăng lên về số lượng.Ô nhiễm chất thải rắn đang là vấn đề nổi cộm ở Việt Nam.Hàng năm cả nước phát sinh trên 15 triệu tấn rác thải .Các khu đô thị tập chung hơn 25% dân số cả nước nhưng lại chiếm
tới 50% tổng lượng rác thải phát sinh hàng năm.Vấn đề quản lý chất thải rắn đang là vấn đề nan giải trong công tác bảo vệ môi trường và sức khỏe người dân.Những chính sách đầu tư quản lý,xử lý phế thải sẽ không mang tính hợp lý,kém hiệu quả nếu như không có sự phối hợp hành động của toàn thể các cơ quan chính phủ,các cơ sở công nghiệp,nông nghiệp,các cơ sở sản xuất,dịch vụ,trường học,bệnh viện…Cho đến nay,công nghệ thu gom,vân chuyển chôn lấp vẫn là biện pháp xử lý chất thải rắn phổ biến nhất
với nhiều Nước trên thể giới trong đó có Việt Nam.Ưu điểm chính của công nghệ này là ít tốn kém và có thể xử lý nhiều loại rác thải khác nhau. Cùng với cả nước nói chung, tỉnh Nghệ An cũng là một tỉnh với sưc phát triển mạnh mẽ trên mọi lĩnh vực,theo đó khối lượng rác thải cũng ngày một tăng nhanh.Hiện trạng bưc thiết yêu cầu phải xây dựng một quy trình quản lý và xử lý rác thải rắn phù hợp vệ sinh,phù hợp với các điều kiện kinh tế,xã hội,tự nhiện của tỉnh. SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công
nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe CHƯƠNG I: NHỮNG CĂN CỨ ĐỂ XÁC ĐỊNH CẦN THIẾT ĐẦU TƯ I. CĂN CỨ PHÁP LÝ: 1. Cơ sở pháp lý để lựa chọn công nghệ chôn lấp chất thải rắn: Công tác bảo vệ môi trường được căn cứ dựa vào một số văn bản sau: 1. Luật bảo vệ môi trường do chủ tịch nước đã ký & xác nhận ban hành số 26L/CTN ngày 10/01/1994. 2. Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, công văn số 1999/TTG ngày 03/04/1997 về những biện pháp cấp bách trong công tác
quản lý chất thải rắn ở các đô thị và các khu công nghiệp. 3. Chỉ thị 36/CT/TW của ban chấp hành trung ương về bảo vệ môi trường trong giai đoạn công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước. 4. Căn cứ Nghị định số 80/2006/NĐ-CP ngày 09 tháng 8 năm 2006 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường. 5. Chiến lược chất thải rắn nguy hại đô thị và quyết định số 152/1991/QĐTTG ngày 10/07/1999 của thủ tướng chính phủ về phê duyệt chiển lược quản lý chất thải
rắn tại các đô thị và các khu công nghiệp tới năm 2000. 6. Văn bản hướng dẫn thực hiên bảo vệ môi trường trong quản lý và phát triển đô thị, nông thôn và đầu tư xây dựng năm 2000. 7. Nước thải của dự án khi đưa vào môi trường được xử lý đạt loại B theo TCVN 5945-2005. 8. Quy chế quản lý chất thải nguy hại ban hành ngày 19/07/1999. 9. Tiêu chuẩn Việt Nam về hóa chất nguy hại vi phạm an toàn trong sản xuất, sử dụng, bảo quản, và vận chuyển TCVN 5507-1991 ban hành năm 1991. 10. Tiêu chuẩn Việt Nam
về phân lạo những hợp chất độc hại và yêu cầu an SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe 11.toàn TCVN 3164-1997. 12. Quy chế quản lý chất thải y tế - Bộ y tế - Hà Nội 1999. 13. Chiến lược quản lý chất thải rắn nguy hại đô thị và quyết định số 152/1991/QĐ-TTG ngày 10/07/1999 của Thủ tướng chính phủ về việc phê chuẩn chiến lược quản lý chất thải rắn tại các đô thị và khu công nghiệp tới năm 2000. 14. Tiêu chuẩn về bãi
chôn lấp chất thải rắn hợp vệ sinh, yêu cầu chung về bảo vệ môi trường TCVN 6696-2000. 2. Căn cứ thực tế: Ô nhiễm đất do chất thải rắn: Các tác nhân ô nhiễm trong chất thải rắn đặc biệt là các hoá chất độc hại thâm nhiễm vào môi trường đất, tồn tại trong đất và đi vào chuỗi thức ăn, qua đó xâm nhập và tích tụ trong cơ thể người. Ở một liều lượng nhất định, các tác nhân này sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ con người như gây ung thư, ngộ độc, các bệnh hệ tiêu hoá, tim mạch ... Ô nhiễm nguồn nước
do chất thải rắn: Đây được coi là nguy cơ lớn nhất đối với sức khoẻ người dân từ chất thải rắn đặc biệt là chất thải nguy hại ở thể rắn. Các tác nhân gây ô nhiễm như các chất độc hại, các mầm bệnh... thấm nhiễm vào nguồn nước [nước mặt và nước ngầm] gây ô nhiễm nguồn nước uống, nước sinh hoạt gây các bệnh đường tiêu hoá như tiêu chảy, giun sán...mắc các bệnh truyền nhiễm như viêm gan, ngộ độc thực phẩm, các bệnh về mắt, da liễu, phụ khoa... Ô nhiễm không khí do chất thaie rắn: Do nền khí hậu
nóng ẩm, nhiệt độ cao làm bay hơi nhiều chất độc hại từ chất thải rắn sẽ làm ảnh hưởng không nhỏ đến sức khoẻ người dân đặc biệt là những người lao động thường xuyên tiếp xúc với các nguồn chất thải, gây các bệnh về đường hô hấp như viêm phế quản, viêm đường hô hấp trên. SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe Từ những tác hại trên do CTR gây ra đòi hỏi cần có một giải phấp để ngăn ngừa và giảm thiểu các tác hại do chất
thải rắn gây ra. 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài: - Thông qua việc tìm hiểu và phân tích hiện trạng rác thải của khu vực tỉnh Lai Châu tiến hành đánh giá và những biến đổi của môi trường tỉnh Lai Châu theo khía cạnh cần xử lý chất thải rắn. - Lựa chọn công nghệ thu gom, vận chuyển và chôn lấp hợp vệ sinh chất thải rắn của tỉnh Lai Châu. - Nhằm giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường đề xuất giải pháp kỹ thuật nhằm giảm thiểu và giải quyết các tác hại mà chất thải rắn đem lại. 4. Nội dung nghiên
cứu: Đề tài được chia thành 8 chương gồm có: Chương I: Những căn cứ để xác định sự cần thiết phải đầu tư. Chương II: Tổng quân về chất thải rắn. Chương III: Hiện trạng quản lý chất thải rắn của tỉnh Lai Châu. Chương IV: Lựa chọn phương pháp xử lý chất thải rắn, phân tích địa điểm xây dựng và phương án thi công. Đánh giá tác động môi trường và các giải pháp giảm nhẹ. Chương V: Tính toán và thiết kế sơ bộ hệ thống xử lý chất thải rắn bằng phương pháp chôn lấp. Chương VI: Quản lý, vận hàng bãi chôn
lấp. Chương VII: Đánh giá tác động môi trường và các giảm pháp giảm nhẹ ô SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe nhiễm môi trường. Chương VIII: Phân tích tình hình tài chính, kinh tế. II. Phương pháp lựa chọn địa điểm, xây dựng và vận hành bãi chôn lấp: 1. Nguyên tắc chung: Công tác chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư, xây dựng BCL phải tuân theo Nghị định số 52/1999/NĐ-CP ngày 8/7/1999 của Chính phủ về việc ban hành Quy
chế quản lý đầu tư và xây dựng [gọi tắt là Nghị định 52/CP], Nghị định 12/CP ngày 5/5/2000 của Chính phủ về việc sửa đổi một số điều của Nghị định số 52/CP [gọi tắt là Nghị định 12/CP], theo các quy định tại Thông tư này và các văn bản quy phạm pháp luật về đầu tư và xây dựng. Khi phê duyệt dự án đầu tư BCL phải có phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường [theo Phụ lục II, Thông tư 490/1998/TT-BKHCNMT ngày 29/4/1998 của Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường hướng dẫn lập và thẩm định Báo
cáo đánh giá tác động môi trường đối với các dự án đầu tư]. 2. Yêu cầu lựa chọn địa điểm BCL: 2.1. Địa điểm BCL phải được xác định căn cứ theo quy định xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. 2.2. Khoảng cách xây dựng từ BCL tới các điểm dân cư, khu đô thị. 2.3. Việc lựa chọn địa điểm phải căn cứ vào các yếu tố tự nhiên, kinh tế, xã hội, hệ hống hạ tầng kỹ thuật tại khu vực dự kiến xây dựng. 3. Lựa chọn các mô hình BCL: SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ
án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe Tuỳ thuộc vào các đặc tính của từng loại chất thải được chôn lấp và đặc điểm địa hình từng khu vực, có thể lựa chọn các mô hình BCL sau: Bãi chôn lấp khô, bãi chôn lấp ướt, bãi chôn lấp hỗn hợp khô-ướt, bãi chôn lấp nổi, bãi chôn lấp chìm, bãi chôn lấp kết hợp chìm nổi và bãi chôn lấp ở các khe núi. 4. Quy mô diện tích BCL: 4.1. Quy mô diện tích BCL được xác định trên cơ sở: A. Dân số và lượng chất thải hiện tại, tỷ lệ tăng dân số và
tăng lượng chất thải trong suốt thời gian vận hành của BCL. B. Khả năng tăng trưởng kinh tế và định hướng phát triển của đô thị. 4.2. Việc thiết kế BCL phải đảm bảo sao cho tổng chiều dày của bãi kể từ đáy đến đỉnh có thể từ 15 m đến 25 m, tuỳ thuộc vào loại hình BCL và điều kiện cảnh quan xung quanh BCL. 4.3. Tỷ lệ diện tích xây dựng các công trình phụ trợ: Đường, đê kè, hệ thống thoát nước, dẫn nước, nhà kho, sân bãi, xưởng, hồ lắng nước rác, hồ xử lý nước, hệ thống hàng rào cây xanh và các
công trình phụ trợ khác trong BCL chiếm khoảng 20% tổng diện tích bãi. Căn cứ vào các đặc điểm trên xác lập quy mô các BCL. 5. Quy trình lựa chọn BCL: Việc lựa chọn địa điểm BCL được thực hiện theo 4 bước sau: - Bước 1: Thu thập các tài liệu liên quan đến yêu cầu của BCL, khối lượng chất thải cần chôn lấp và dự kiến trong tương lai. Quy định về mức độ điều tra khi lập dự án xây dựng BCL như sau: SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD:
PGS.TS Vũ Công Hòe 1. Điều tra về địa hình: Đối với tất cả các BCL phải tiến hành đo đạc địa hình với tỷ lệ 1: 5000; 1: 2000, ngoài ra phải có bản đồ địa hình khu vực, tỷ lệ 1: 25.000 đối với đồng bằng và tỷ lệ 1:50.000 đối với trung du và miền núi. Tất cả các điểm đo địa vật lý, khoan địa chất thuỷ văn, khoan địa chất công trình phải được xác định toạ độ, độ cao và đưa lên bản đồ địa hình. 2. Điều tra về thời tiết, khí hậu: Phải thu thập tài liệu khí hậu ở các trạm khí tượng gần nhất, các yéu
tố cần thu thập bao gồm: a. Lượng mưa trung bình các tháng năm, lượng mưa ngày lớn nhất, ngày nhỏ nhất. b. Độ bốc hơi trung bình và lớn nhất trong tháng. c. Hướng gió và tốc độ gió trong năm. d. Nhiệt độ trung bình, lớn nhất, nhỏ nhất trong tháng v.v... 3. Điều tra về thuỷ văn: Ngoài việc thu thập các tài liệu thuỷ văn khu vực [mạng sông suối, giá trị mực nước trung bình, lớn nhất, nhỏ nhất, lưu lượng trung bình, lớn nhất, nhỏ nhất ở các trạm thuỷ văn gần nhất, chế độ thuỷ triều đối với các vùng
ảnh hưởng triều], còn phải tiến hành điều tra khảo sát thực địa và phải làm sáng tỏ các vấn đề cơ bản sau: a. Mạng lưới sông suối của khu vực và đặc biệt là các dòng chảy chảy qua khu vực BCL [dòng chảy liên tục hoặc tạm thời đối với dòng chảy theo mùa]. b. Quy mô của các dòng chảy: độ rộng, độ sâu, hướng chảy... SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe c. Lưu vực các dòng chảy: diện tích, độ dốc, khả năng tập trung
nước. d. Lưu lượng dòng chảy, đặc biệt chú ý lưu lượng lũ. e. Mức nước cao nhất, nhỏ nhất của các dòng chảy. f. Chất lượng nước. g. Hiện trạng sử dụng nước. h. Các ao hồ, kích thước, chất lượng và hiện trạng sử dụng. i. Biến động mực nước các hồ. j. Khoảng cách từ BCL đén các hồ, các dòng chảy. k. Kết quả phân tích một số mẫu nước. Việc cập nhập các số liệu trên với chuỗi thời gian càng dài càng có giá trị, tối thiểu không nhỏ hơn 5 năm. 4. Điều tra về địa chất, địa chất thuỷ văn, địa chất công
trình: 4.1. Mức độ điều tra phải trả lời được các vấn đề cơ bản sau: a. Diện phân bố của các lớp đất đá trong khu vực BCL, diện tích, bề dày, độ sâu phân bố. b. Thành phần thạch học của các lớp. c. Hệ số thấm nước của các lớp. d. Thành phần hoá học của nước, tính chất cơ lý của các lớp đất, thành phần hạt. e. Mực nước của các lớp. f. Vùng xây dựng bãi có các đứt gãy chạy qua không? Quy mô, tính chất của đứt gãy. g. Mức độ động đất. SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn
học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe h. Khả năng trữ và chất lượng đất phục vụ việc phủ và đóng cửa bãi chôn lấp. Độ sâu nghiên cứu đối với vùng trung du phải tới chiều sâu đá gốc, ở đồng bằng phải hết độ sâu tầng chứa nước trên cùng và ở một số vùng như ở Hà Nội phải đến độ sâu của tầng chứa nước chủ yếu đang khai thác. 4.2 Để thực hiện được các yêu cầu trên phải: a. Tiến hành đo địa vật lý để xác định đứt gãy. b. Khoan và thí nghiệm ít nhất một lỗ khoan địa chất thuỷ văn. Độ
sâu lỗ khoan địa chất thuỷ văn phải vào tầng chứa nước có ý nghĩa cấp nước. Ví dụ lỗ khoan có thể bố trí ngoài diện tích bãi chôn lấp đến 50 m [sau này nếu cần có thể sử dụng làm lỗ khoan cấp nước cho bãi chôn lấp hoặc để làm trạm quan trắc nước ngầm]. c. Hiện trạng khai thác sử dụng nước ngầm của khu vực. d. Địa chất công trình: mạng lưới khoan các lỗ khoan địa chất công trình có thể 30m x 30m đến 50m x 50 m tuỳ theo bãi lớn hay nhỏ. - Chiều sâu các lỗ khoan địa chất công trình 15m. - Số mẫu
lấy trong mỗi lớp ít nhất là 1 mẫu. - Chỉ tiêu phân tích: hệ số thấm, thành phần hạt, tính chất cơ lý của đất đá. - Tất cả các lỗ khoan phải đo mực nước. - Sau khi kết thúc công tác khảo sát, các lỗ khoan cần được lấp đảm bảo đúng yêu cầu kỹ thuật, tuyệt đối không để nước thấm rỉ xuống dưới và chỉ để lại các lỗ khoan dùng để quan trắc [đo mực nước, lấy mẫu phân tích...]. - Phân tích hoá học một số mẫu đất [mỗi lớp tối thiểu 1 mẫu]. 5. Điều tra hệ sinh thái khu vực: SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa
công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe a. Hệ thực vật, động vật chủ yếu và ý nghĩa kinh tế của nó. b. Hệ thuỷ sinh. c. Các loài thực vật và động vật quý hiếm có trong sách đỏ của khu vực BCL và vùng phụ cận. 6. Điều tra về tình hình kinh tế - xã hội: a. Hiện trạng sử dụng đất, đặc biệt khu dự kiến chọn BCL: năng suất sản xuất, giá trị kinh tế hiện tại. b. Cơ sở hạ tầng quanh BCL [giao thông, điện nước...]. c. Cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ. d.
Các khu dân cư gần nhất [số dân, tỷ lệ sinh sản, bệnh tật hiện tại... Phong tục tập quán]. e. Các khu du lịch, di tích lịch sử văn hoá, danh lam thắng cảnh và các yếu tố khác. - Bước 2: Xác định phương án các địa điểm có khả năng để xây dựng BCL. Các vị trí này có thể được xem xét và đề xuất trên cơ sở nghiên cứu phân tích các bản đồ địa hình, địa chất, địa chất thuỷ văn, bản đồ hiện trạng sử dụng đất đã có, hiện trạng phân bố dân cư. Tổ chức các chuyến khảo sát thực địa. - Bước 3: So sánh và
lựa chọn phương án với các chỉ tiêu của BCL và loại bỏ bớt một số địa điểm dự định. Lựa chọn chính thức, trong bước này so sánh đánh giá chi tiết các địa điểm còn lại trên cơ sở phân tích đánh giá dựa theo các chỉ tiêu: kỹ thuật, kinh tế và xã hội, lựa chọn tối ưu, áp dụng các phương pháp chập bản đồ, tính điểm các chỉ tiêu. Để thực hiện được bước này cần phải có đầy đủ các tài liệu điều tra hiện trạng môi trường, đặc điểm tự nhiên, kinh tế - SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2
Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe xã hội của tất cả các địa điểm dự định. Từ đó, cho điểm từng yếu tố đối với từng địa điểm và lựa chọn địa điểm thích hợp nhất. - Bước 4: Sơ phác, mô phỏng phương án địa điểm lựa chọn BCL. CHƯƠNG II: TỔNG QUAN VỀ CHẤT THẢI RẮN SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe I. Tổng quan về chất thải rắn: 1. Định nghĩa chất thải rắn: Chất thải rắn được hiểu là những
vật ở dạng rắn do hoạt động của con người [sinh hoạt, sản xuất, tiêu dùng…] và động vật gây ra. Đó là những vật đã bỏ đi, thường ít được sử dụng hoặc ít có ích và không có lợi cho con người. 2. Các nguồn gốc phát sinh chất thải rắn: Nguồn gốc phát sinh, thành phần và tốc độ phát sinh của chất thải rắn là cơ sở quan trọng trong thiết kế, lựa chọn công nghệ xử lý và đề xuất các chương trình quản lý chất thải rắn thích hợp. Có nhiều cách phân loại nguồn gốc phát sinh chất thải rắn khác nhau nhưng
phân loại theo cách thông thường nhất là: - Khu dân cư. - Khu thương mại. - Cơ quan, công sở. - Khu xây dựng và phá hủy các công trình xây dựng. - Khu công cộng. - Nhà máy xử lý chất thải. - Công nghiệp. - Nông nghiệp. - Hộ gia đình, biệt thự, chung cư. - Nhà kho, nhà hàng, chợ, khách sạn, nhà trọ, các trạm sữa chữa và dịch vụ. - Trường học, bệnh viện, văn phòng, công sở nhà nước. SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe
- Khu nhà xây dựng mới, sữa chữa nâng cấp mở rộng đường phố, cao ốc, san nền xây dựng. - Đường phố, công viên, khu vui chơi giải trí, bãi tắm. - Nhà máy xử lý nước cấp, nước thải và các quá trình xử lý chất thải công nghiệp khác. - Công nghiệp xây dựng, chế tạo, công nghiệp nặng, nhẹ, lọc dầu, hoá chất, nhiệt điện. - Đồng cỏ, đồng ruộng, vườn cây ăn quả, nông trại. - Thực phẩm dư thừa, giấy, can nhựa, thuỷ tinh, can thiếc, nhôm. - Giấy, nhựa, thực phẩm thừa, thủy tinh, kim loại, chất thải nguy
hại. - Rác vườn, cành cây cắt tỉa, chất thải chung tại các khu vui chơi, giải trí. Bùn, tro, chất thải do quá trình chế biến công nghiệp, phế liệu, và các rác thải sinh hoạt. - Thực phẩm bị thối rửa, sản phẩm nông nghiệp thừa, rác, chất độc hại. [Nguồn: Integrated Solid Waste Management, McGRAW-HILL 1993] Bảng 1: Nguồn gốc các loại chất thải. Nguồn phát sinh Nơi phát sinh Các dạng chất thải rắn SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn Khu dân cư
GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe Hộ gia đình, biệt thự, chung Thực phẩm dư thừa, giấy, cư. can nhựa, thủy tinh, nhôm. Nhà kho, nhà hàng, chợ, Giấy, nhựa, thực phẩm khách sạn, nhà trọ, các trạm thừa, thủy tinh, kim loại, sửa chữa và dịch vụ. chất thải nguy hại Cơ quan, công Trường học, bệnh viện, văn Giấy, nhựa, thực phẩm dư sở phòng cơ quan chính phủ. thừa, thủy tinh, kim loại, Khu thương mại chất thải nguy hại. Công trình xây Khu nhà xây dựng mới, sửa Gỗ, bê tông, thép, gạch, dựng chửa hữa nâng cấp mở
thạch cao, bụi. rộng đường phố, cao ốc, san nền xây dựng. Dịch vụ công Hoạt động dọn rác vệ sinh Rác cành cây cắt tỉa, chất cộng đô thị đường phố, công viên, khu thải chung tại khu vui vui chơi giải trí, bãi tắm. chơi, giải trí. Các khu công Công nghiệp xây dựng, chế Chất thải do quá trình chế nghiệp tạo, công nghiệp nặng- nhẹ, biến công nghiệp, phế liệu, lọc dầu, hóa chất, nhiệt điện. và các rác thải sinh hoạt Nông nghiệp Đồng cỏ, đồng ruộng, vườn Thực phẩm bị thối rửa, cây ăn trái, nông trại.
sản phẩm nông nghiệp thừa, rác, chất độc hại. [Nguồn: Nguyễn Văn Phước - Giáo trình Quản Lý Chất Thải Rắn] 3. Thành phần chất thải rắn: - Ở các đô thị Việt Nam, tốc độ phát sinh rác thải tùy thuộc vào từng loại đô thị và dao động từ 0,35 kg/người/ngày đến 1,2 kg.người/ngày. SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe - Theo điều tra, lượng chất thải rắn trung bình phát sinh từ các đô thị thành phố năm 1996 là 16.237
tấn/ngày; năm 1997 là 19.315 tấn/ngày, đến năm 1998 thì đạt giá trị 22.210 tấn/ngày. Hiệu suất thu gom từ 40%-67% ở các thành phố lớn và từ 20%-40% ở các đô thị nhỏ. Kết quả điều tra ban đầu về chất thải rắn nguy hại [CTRNH] cho thấy: Ô nhiễm chất thải rắn tập trung chủ yếu ở các khu công nghiệp vùng Đông Nam Bộ, TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội. Các làng nghề tiểu thủ công nghiệp như: luyện kim, dệt, nhuộm, nhựa, cao su… Theo số liệu thống kê năm 2007 của Cục Bảo vệ môi trường, tổng khối lượng phát sinh
CTRNH tại 64 tỉnh thành trong cả nước là 16.927,80 tấn/ngày, tương đương 6.170.868 tấn/năm. Như vậy, trung bình tại mỗi đô thị của các tỉnh, thành phố trong cả nước phát sinh 264,5 tấn/ngày. Trong đó, TP Hồ Chí Minh là nơi có khối lượng phát sinh lớn nhất với khoảng 5.500 tấn/ngày chất thải rắn sinh hoạt [CTRSH] [đô thị có khối lượng phát sinh CTRSH ít nhất là thị xã Bắc Kạn với 12,3 tấn/ngày]. Khối lượng phát sinh trung bình tại các đô thị của các vùng dao động khá lớn, lớn nhất là vùng Đông
Nam Bộ với 839,13 tấn/ngày/đô thị tương đương 306.280,63 tấn/năm [chiếm khoảng 65% CTRNH trên cả nước], tiếp đến là vùng đồng bằng Sông Hồng với 389,3 tấn/ngày/đô thị tương đương 142.094,5 tấn/năm [ chiếm khoảng 32% CTRNH trên cả nước]. Thấp nhất là Vùng Tây Bắc với 43,9 tấn/ngày/đô thị tương đương 16.023,5 tấn/năm. Tại Hà Nội, tổng lượng rác thải sinh hoạt đô thị của thành phố vào khoảng 2.800 tấn/ngày, ngoài ra chất thải công nghiệp, chất thải xây dựng, chất thải y tế với khối lượng 2.000
tấn/ngày. Trong đó, chất thải rắn sinh hoạt chiếm tỷ trọng SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe lớn nhất trong các loại, khoảng 60%, chất thải xây dựng chiếm khoảng 25%, chất thải công nghiệp 10% và lượng chất thải phân bùn bể phốt là 5%. Tại TP Hồ Chí Minh, lượng rác thải lên tới gần 4.000 tấn/ngày, chỉ có 24/142 cơ sở y tế lớn là có xử lý nước thải, khoảng 3.000 cơ sở sản xuất gây ô nhiễm thuộc diện phải di dời.
Tại các bệnh viện, tỷ lệ phát sinh chất thải rắn y tế được phân cấp theo từng tuyến, loại bệnh viện, cơ sở y tế. Lượng chất thải rắn bệnh viện phát sinh trong quá trình khám chữa bệnh mỗi ngày vào khoảng 429 tấn chất thải rắn y tế, trong đó lượng chất thải rắn y tế nguy hại phát sinh ước tính khoảng 34 tấn/ngày. + Tại Hà Nội: 480 -580 kg/m3. + Tại Đà Nẵng: 420 kg/m3 + Tại Hải Phòng: 580 kg/m3 + Thành Phố Hồ Chí Minh: 500 kg/m3 Thành phần của chất thải rắn rất đa dạng và đặc trưng cho từng loại
đô thị [thói quen, mức độ văn minh, tốc độ phát triển…]. Một số đặc trưng điển hình của chất thải ở Việt Nam: - Hợp phần có thành phần hữu cơ cao [50,27% - 62,22%]. - Chứa nhiều đất cát, sỏi đá vụn, gạch vỡ, vỏ sò, sành sứ… - Độ ẩm cao, nhiệt trị thấp [900kcal/kg]. - Lượng bùn cặn cống thường lấy theo định kì hàng năm, ước tính trung bình cho một ngày là 822 tấn. Tổng lượng chất thải rắn phát sinh và tỉ lệ thu gom được thể hiện trong bảng 2 dưới đây. - Trọng lượng riêng của chất thải rắn đóng
vai trò quyết định trong việc lựa chọn thiết bị thu gom và phương thức vận chuyển. Số liệu này dao động theo mật độ dân cư và thành phần kinh tế hoạt động chủ yếu ở từng đô thị: SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe Bảng 2: Lượng chất thải tạo thành và tỉ lệ thu gom trên toàn quốc từ năm [1997-1999]. Loại chất thải Lượng phát sinh Lượng thu gom [%] 1997 1998 1999 1997 1998 1999 Chất thải sinh hoạt 14.525 16.558 18.879
55 68 75 Bùn, cặn cống 822 920 1.049 90 92 92 1.798 2.049 2.336 55 65 65 252 277 75 75 75 2.2 2.508 48 50 60 21.979 25.049 56 70 73 Phế thải xây dựng Chất thải y tế nguy 240 hại Chất thải CN nguy hại 1.930 Tổng cộng 19.315 [Nguồn: Số liệu quan trắc –CEETIA –năm 2000]. SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe Bảng 3: Thành phần chất thải rắn ở một số đô thị năm 1998 [% theo tải lượng]. Thành phần Hà Nội Hải Phòng Hạ Long
Đà Nẵng Tp HCM Chất hữu cơ 50,1 50,58 40,1-44,7 31,50 41,25 Cao su, nhựa 5,50 4,52 2,7-4,5 22,50 8,78 Giấy, carton, giẻ vụn. 4,2 7,52 5,5-5,7 6,81 24,83 Kim loại 2,50 0,22 0,3-0,5 1,04 1,55 Thủy tinh, gốm, sứ 1,8 0,63 3,9-8,5 1,08 5,59 Đất, đá, cát, gạch vụn 35,90 36,53 47,5-36,1 36,0 18 Độ ẩm 47,7 45-48 40-46 39,09 27,18 Độ tro 15,9 16,62 11 40,25 58,75 Tỷ trọng, tấn/m3 0,42 0,45 0,57-0,65 0,38 0,412 [Nguồn: Số liệu quan trắc – CEETIA]. 4. Tính chất chất thải rắn: Những tính chất vật lý quan
trọng nhất của chất thải rắn đô thị là trọng lượng riêng. Độ ẩm, kích thước, sự cấp phối hạt, khả năng giữa ẩm tại thực địa, độ xốp của rác nén của các vật chất trong thành phần chất thải rắn. - Khối lượng riêng Trọng lượng riêng của chất thải rắn là trọng lượng của một đơn vị vật chất SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe tính trên một đơn vị thể tích [kg/m3]. Bởi vì chất thải rắn có thể ở các trạng thái như xốp,
chứa trong các container, nén hoặc không nén được…nên khi báo cáo giá trị trọng lượng riêng phải chú thích trạng thái mẫu rác một cách rõ ràng. Trọng lượng riêng thải đổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: vị trí địa lý, mùa trong năm, thời gian lưu trữ chất thải…trọng lượng riêng của một chất thải đô thị điển hình là khoảng 500 lb/yd3 [300kg/m3]. Ghi chú: 1lb = 0,4536 kg, 1yd3 = 0,764m3. - Độ ẩm: Độ ẩm của chất thải rắn được định nghĩa là lượng nước chứa trong một đơn vị trọng lượng chất thải ở
trạng thái nguyên thủy. Độ ẩm chất thải rắn được biển diễn bằng hai phương pháp: trọng lương ướt và trọng lượng khô. - Kích thước và cấp phối hạt: Kích thước và cấp phối hạt đóng vai trò rất quan trọng trong việc tính toán, thiết kế các phương tiện cơ khí như thu hồi vật liệu, đặc biệt là sử dụng các sàn lọc phân loại bằng máy hoặc phân chia bằng phương pháp từ tính. - Khả năng giữ nước tại thực địa [hiện trường]. Khả năng giữ nước tại hiện trường của chất thải rắn là toàn bộ lượng nước mà nó có
thể giữ lại trong mẫu chất thải dưới tác dụng kéo xuống của trọng lực. Là một chỉ tiêu quan trọng trong việc tính toán xác định lượng nước rò rỉ từ bãi rác. Khả năng giữ nước tại hiện trường thay đổi phụ thuộc vào áp lực nén và trạng thái phân hủy của chất thải [ở khu dân cư và các khu thương mại thì dao động trong khoảng 50 – 60%]. SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe II. Phân loại chất thải rắn: Chất thải rắn rất
đa dạng, vì vậy có nhiều cách phân loại khác nhau như: 1. Phân loại theo công nghệ quản lý – xử lý: Phân loại chất thải rắn theo dạng này, người ta chia ra các loại: Các chất cháy được, các chất không cháy được, các chất hỗn hợp. Bảng 4: Phân loại theo công nghệ xử lý Thành phần Định nghĩa 1/ Các chất cháy được. - Giấy - Các vật liệu làm từ giấy. - Hàng dệt - Rác thải - Cỏ, gỗ, củi, rơm. - Chất dẻo. - Có nguồn gốc từ sợi - Các chất thải từ thức ăn, thực phẩm hàng ngày. - Các vật liệu và sản phẩm
được chế tạo từ gỗ, tre, nứa, rơm. - Các vật liệu và sản phẩm được chế tạo từ da và cao su. Ví dụ - Các túi giấy, các mảnh bìa, giấy vệ sinh… - Vải, len… - Các rau, quả, thực phẩm… - Đồ dùng bằng gỗ như: bàn, ghế, tủ… - Phim cuộn, túi chất dẻo, chai lọ chất dẻo, bịch nylon… SV: Trần Thị Mỹ Lan – k14 khoa công nghệ môi trường 2 Đồ án môn học học xử lý chất thải rắn GVHD: PGS.TS Vũ Công Hòe 2/ Các chất không cháy được. - Kim loại sắt. - Các vật liệu và các sản - Hàng rào, dao, nắp lọ… phẩm được
chế tạo từ sắt mà dễ bị nam châm hút. - Vỏ hộp nhôm, đồ đựng - Kim loại - Các vật liệu không bị bắng kim loại… không phải sắt nam châm hút. - Chai lọ, đồ dùng bằng - Thủy tinh. - Các vật liệu và sản phẩm thủy tinh, bóng đèn… được chế tạo từ thủy tinh. - Vò trai, ốc, gạch đá, - Đá và sành sứ. - Các vật liệu không cháy gốm, sành, sứ… khác ngoài kim loại và thủy tinh 3/ Các chất hỗn - Tất cả các loại vật liệu - Đá cuội, cát, đất, tóc… hợp khác không phân loại ở phần 1 và phần 2 đều thuộc loại này.
Loại này có thể chia làm 2 phần với kích thước >5mm và