Kiến Guru tổng hợp các dạng bài tập hóa học 10, giúp các em học sinh nắm bắt tổng quan kiến thức về các dạng bài tập trong chương trình học. Mỗi dạng bài tập sẽ có ví dụ chi tiết, hi vọng bài viết sẽ giúp các em học tốt môn hóa học 10.
I. Hóa học 10 - Dạng 1: Tính độ hòa tan của một chất tan trong dung dịch
Phân biệt nồng độ phần trăm và độ hòa tan, nồng độ phần trăm và nồng độ mol là một dạng toán khá thường gặp. Chúng ta cần tìm hiểu một số công thức quan trọng trước khi tiền hành làm dạng bài tập này:
- Tính khối lượng chất tan
- Dùng quy tắc tam suất để lập luận
Ví dụ 1: Ở 20oC, hòa tan 14,36g muối ăn vào 40g H2O được dung dịch bão hòa. Tính độ tan, nồng độ phần trăm của dung dịch bão hòa của muối ăn:
II. Hóa học 10 - Dạng 2: Tính số oxi hóa của các hợp chất
Để làm tốt dạng bài tập này ta cần nắm vững một số qui tắc như sau:
- Số oxi hóa của đơn chất, hợp chất bằng không.- Số oxi hóa ion: bằng điện tích ion đấy
Trong hợp chất hoặc ion đa nguyên tử:
- Số oxi hóa của H, kim loại kiềm là +1- Số oxi hóa của O là -2
Ngoài ra, cần lưu ý một số trường hợp đặc biệt về số oxi hóa:
- Trong FeS2, H2S2 số oxi hóa của S là -1- Trong peroxit, Na2O2, BaO2, H2O2 số oxi hóa của O là -1
- Trong Fe3O4 số oxi hóa của Fe là +8/3
Ví dụ 1: Tính số oxi hóa của Mn trong KMnO4 của S trong SO42-
Giải
KMnO4 có số oxi hóa bằng 0. Đặt x là số oxi hóa của Mn. Ta lập phương trình như sau:
1+x+4x[-2]=0 → x=+7
SO42- có số oxi hóa -2. Đặt x là số oxi hóa của S, lập phương trình:
x+4x[-2]=-2→ x=+6
Lưu ý:
- Số oxi hóa là điện tính hình thức, không phải hóa trị thực sự của nguyên tố đó trong hợp chất.- Số oxi hóa là điện tích hình thức nên có thể nguyên, không nguyên, dương, âm hoặc bằng không.
- Trong nhiều trường hợp, giá trị tuyệt đối của số oxi hóa bằng giá trị hóa trị.
- Vì số oxi hóa là số đại số nên khi viết số oxi hóa ta đặt dấu [+] hoặc [-] trước con số; còn khi viết ion ta đặt dấu [+] hoặc [-] sau con số.
- Số oxi hóa dương cực đại trùng với số thứ tự nhóm của nguyên tố đó trong bảng tuần hoàn.
Các quy tắc trên sẽ giúp chúng ta rất nhiều trong quá trình xác định số oxi hóa của một số hợp chất phức tạp. Không còn thắc mắc trong quá trình xác định số oxi hóa khử.
Một số quy tắc khi cân bằng:
- Quy tắc số 1: Cân bằng số nguyên tử trước khi cân bằng số oxi hóa.
- Quy tắc số 2: Nếu một hợp chất có nhiều nguyên tố thay đổi oxi hóa thì ta tính sự tăng hoặc giảm số oxi hóa của từng nguyên tố rồi ghép lại thành sự tăng hoặc giảm số oxi hóa của hơp chấ.
- Quy tắc số 3: Ta có thể cân bằng theo phương pháp thăng bằng electron nghĩa là sau khi cân bằng quá trình oxi hóa bằng quá trình khử xong ta cân bằng điện tích hai vế.
- Quy tắc số 4: Chỉ có thành phần nào trong hợp chất hữu cơ có thay đổi số oxi hóa thì mới tính số oxi hóa và nên lập sơ đồ nhường, nhận electron để dễ cân bằng.
III. Hóa học 10 - Dạng 3: Tách chất ra khỏi hỗn hợp
Trường hợp 1: Tách khí CO2: Cho hỗn hợp có khí CO2 vào dung dịch Ca[OH]2 có dư, CO2 tạo kết tủa CaCO3. Lọc, nung CaCO3 ở nhiệt độ cao để thu lại CO2
Các phương trình phản ứng diễn ra trong quá trình tách chất gồm:
CO2 + Ca[OH]2 → CaCO3 + H2O
CaCO3 → CaO + CO2 [to]
Trường hợp 2: Tách khí NH3: Cho hỗn hợp khí có NH3 vào dung dịch HCl tạo muối NH4.Cl. Cô cạn rồi nung muối NH4Cl thu lại NH3
Các phương trình phản ứng diễn ra trong quá trình tách chất gồm:
NH3 + HCl → NH4Cl
NH4Cl → NH3 + HCl [to]
Trường hợp 3: Tinh chế muối Nacl có lẫn các chất khác: Dùng các phản ứng hóa học để chuyển các chất khác thành NaCl rồi cô cạn dung dịch để được muối NaCl nguyên chất.
Ví dụ: Tinh chế NaCl có lẫn NaBr, NaI, Na2CO3
Ta thực hiện các bước sau đây:
Hòa tan hỗn hợp vào nước tạo dung dịch hỗn hợp NaCl, NaBr, NaI, Na2CO3.
Thổi khí HCl vào chỉ có Na2CO3 phản ứng thu được là:
Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + H2O + CO2
Thổi tiếp Cl2 có dư vào ta có các phản ứng sau:
2NaBr + Cl2 → 2NaCl + Br2
2NaI + Cl2 → 2NaCl + I2
Cô cạn dung dịch H2O, Br2, I2 bay hơi hết còn lại NaCl nguyên chất. Đến đây thì quá trình tinh chế NaCl đã hoàn tất.
IV. Hóa học 10 - Dạng 4: Bài tập hiệu suất phản ứng
Trong phản ứng: Nguyên liệu A → Sản phẩm B ta có thực hiện tính một số loại hiệu suất như sau:
- Hiệu suất tính theo sản phẩm
- Hiệu suất tính theo nguyên liệu
- Hiệu suất tính theo chuỗi quá trình
- Hiệu suất chung của chuỗi quá trình
Trên đây là các dạng bài tập hóa học 10 mà rất hay ra trong các kì kiểm tra. Sẽ là kiến thức rất cần thiết cho những em muốn lấy điểm cao và hoàn chỉnh. Các em không nên lơ là bỏ qua các dạng bài tập này.
Chúc các em học tốt!
Giải bài tập hóa học lớp 10 đầy đủ công thức, lý thuyết, phương trình hóa học, chuyên đề hóa học SGK 10 giúp để học tốt hóa học 10
-
Chương 1. Cấu tạo nguyên tử
- Bài 1. Thành phần của nguyên tử
- Bài 2. Nguyên tố hóa học
- Bài 3. Cấu trúc lớp vỏ electron nguyên tử
- Bài 4. Ôn tập chương 1
-
Chương 2. Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học và định luật tuần hoàn
- Bài 5. Cấu tạo của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
- Bài 6. Xu hướng biến đổi một số tính chất của nguyên tử các nguyên tố trong một chu kì và trong một nhóm
- Bài 7. Xu hướng biến đổi thành phần và một số tính chất của hợp chất trong một chu kì
- Bài 8. Định luật tuần hoàn. Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
- Bài 9. Ôn tập chương 2
-
Chương 3. Liên kết hóa học
- Bài 10. Quy tắc octet
- Bài 11. Liên kết ion
- Bài 12. Liên kết cộng hóa trị
- Bài 13. Liên kết hydrogen và tương tác van der waals
- Bài 14. Ôn tập chương 3
-
Chương 4. Phản ứng oxi hóa - khử
- Bài 15. Phản ứng oxi hóa - khử
- Bài 16. Ôn tập chương 4
-
Mở đầu
- Bài 1. Nhập môn Hóa Học
-
Chương 1. Cấu tạo nguyên tử
- Bài 2. Thành phần của nguyên tử
- Bài 3. Nguyên tố hóa học
- Bài 4. Cấu trúc lớp vỏ electron của nguyên tử
-
Chương 2. Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
- Bài 5. Cấu tạo bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
- Bài 6. Xu hướng biến đổi một số tính chất của nguyên tử các nguyên tố, thành phần và một số tính chất của hợp chất trong một chu kì và nhóm
- Bài 7. Định luật tuần hoàn – ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
-
Chương 3. Liên kết hóa học
- Bài 8. Quy tắc octet
- Bài 9. Liên kết ion
- Bài 10. Liên kết cộng hóa trị
- Bài 11. Liên kết hydrogen và tương tác van der Waals
-
Chương 4. Phản ứng oxi hóa - khử
- Bài 12. Phản ứng oxi hóa – khử và ứng dụng trong cuộc sống
-
Mở đầu
- Bài 1. Nhập môn hóa học
-
Chủ đề 1. Cấu tạo nguyên tử
- Bài 2. Các thành phần của nguyên tử
- Bài 3. Nguyên tố hóa học
- Bài 4. Mô hình nguyên tử và orbital nguyên tử
- Bài 5. Lớp, phân lớp và cấu hình electron
-
Chủ đề 2. Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
- Bài 6. Cấu tạo của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
- Bài 7. Xu hướng biến đổi một số tính chất của đơn chất, biến đổi thành phần và tính chất của hợp chất trong một chu kì và trong một nhóm
- Bài 8. Định luật tuần hoàn và ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
-
Chủ đề 3. Liên kết hóa học
- Bài 9. Quy tắc octet
- Bài 10. Liên kết ion
- Bài 11. Liên kết cộng hóa trị
- Bài 12. Liên kết Hydrogen và tương tác Van Der Waals
-
Chủ đề 4. Phản ứng oxi hóa - khử
- Bài 13. Phản ứng oxi hóa - khử