Hay buồn ngủ mệt nóng bụng là dấu hiệu gì năm 2024

Bạn có đang gặp phải những biểu hiện nóng trong người như chảy máu cam, mẩn ngứa, hay thay đổi thân nhiệt? Những triệu chứng này kéo dài có thể là báo động cho sự suy yếu chức năng gan, thận, làm hạn chế quá trình thải độc. Hãy kiểm tra xem bạn có thường xuyên mắc phải 10 triệu chứng dưới đây không để có biện pháp giải quyết kịp thời.

Tổng hợp các biểu hiện nóng trong người phổ biến

Nóng trong người, hay còn được gọi là nội nhiệt, là thuật ngữ dùng trong đông y hay y học cổ truyền, chỉ hiện tượng cơ thể mệt mỏi, uể oải, đi kèm những biểu hiện lạ trên da, môi, rối loạn về chức năng tiêu hóa, bài tiết, ảnh hưởng đến giấc ngủ,…

Các triệu chứng nóng trong người thường không gây vấn đề nghiêm trọng đối với sức khỏe nhưng nếu kéo dài có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, dẫn đến các bệnh nhiễm khuẩn. Bên cạnh đó, nóng trong người cũng có thể là dấu hiệu của sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể như trong kỳ kinh nguyệt, khi mang thai,… hoặc do chế độ dinh dưỡng chưa phù hợp. Nguy hiểm hơn, nóng trong người có thể liên quan đến các bệnh lý khác tại gan do khi chức năng đào thải của gan suy yếu, cơ thể cũng sẽ xuất hiện những biểu hiện lạ.

Dưới đây là 10 dấu hiệu cho thấy cơ thể đang bị nội nhiệt và cần theo dõi cẩn thận:

1. Nổi mẩn ngứa, mề đay hoặc mụn nhọt

Một trong những biểu hiện phổ biến là cơ thể nổi những mẩn đỏ li ti ở một số vùng da trên cơ thể và gây ra cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Các nốt mẩn có thể phát triển thành những mảng rộng hoặc khắp toàn thân, phát triển thành mề đay hay những sẩn cục dày. Ở trẻ nhỏ, thường có triệu chứng gọi là rôm sảy.

Ngoài ra, những nốt mụn nhọt hoặc mụn nước xuất hiện trên da do nội nhiệt sẽ ảnh hưởng đến vẻ ngoài, gây mất tự tin và thiếu thẩm mỹ. Mụn nhọt nặng hơn có thể mọc thành từng mảng lớn, gây ngứa dữ dội, dẫn đến nhiễm trùng da.

Mẩn ngứa hay mụn nhọt thường dễ bị nhầm lẫn với các loại dị ứng thức ăn, hóa chất hay bị côn trùng cắn. Nếu mắc phải thường xuyên và đi kèm với các biểu hiện như vàng da, rối loạn tiêu hóa,… rất có thể nguyên nhân là sự suy giảm chức năng ở gan.

Gan thực hiện chức năng hóa giải các chất độc và đào thải ra ngoài, nên khi gan suy yếu thì các độc tố sẽ bị tích tụ trong cơ thể. Lâu dần, các chất độc này sẽ xâm nhập qua da, từ đó cơ thể sẽ “biểu tình” thông qua những biểu hiện cụ thể.

Nổi mẩn ngứa là một trong những dấu hiệu bị nóng trong người

2. Cơ thể nóng bừng hoặc vàng da

Nếu cơ thể nóng bừng ngay cả khi thời tiết mát mẻ; nhiệt độ cơ thể thay đổi đột ngột mà không có dấu hiệu sốt; nóng ran trên da toàn thân, trên mặt,… thì bạn đang có các biểu hiện của nóng trong người.

Lúc này, màu da có thể chuyển vàng, ngoài ra cũng có thể chuyển vàng ở niêm mạc lưỡi, tròng trắng mắt. Nguyên nhân là khi gan suy yếu chức năng, một lượng lớn bilirubin – sắc tố mật có màu vàng, được tạo ra từ quá trình thoái giáng các tế bào hồng cầu và được gan thải ra khỏi cơ thể – sẽ bị tích tụ và gây ra vàng da.

3. Hơi thở có mùi hôi

Nếu để tay trước miệng, thở ra bằng miệng và ngửi thấy hơi thở của bản thân nóng và có mùi hôi thì có thể bạn đang bị nóng trong người. Bên cạnh vệ sinh kém hoặc mắc các bệnh về đường tai mũi họng khiến các vi khuẩn, nấm gây ra mùi, một nguyên nhân khác khiến hơi thở có mùi hôi chính là các vấn đề ở gan.

Sự suy giảm chức năng thải độc ở gan khiến lưu huỳnh không được loại bỏ hết mà vẫn tồn tại trong cơ thể. Khi lưu huỳnh được máu đưa đến phổi sẽ tạo thành dimethyl sulfide, một hợp chất hữu cơ có mùi khó chịu. Bên cạnh đó, người mắc bệnh gan có nồng độ một số hợp chất như acetone, 2-pentanone và 2-butanone cao hơn người bình thường cũng sẽ gây ra mùi hôi trong hơi thở.(1)

4. Quầng thâm quanh mắt và những vấn đề về mắt khác

Khi những mạch máu dưới mắt không được lưu thông sẽ dẫn đến việc thiếu oxy, khiến vùng dưới mắt hình thành những quầng thâm đi kèm với nếp nhăn. Quầng thâm dưới mắt có thể là báo hiệu cho những vấn đề sức khỏe, ví dụ như bệnh suy thận, bệnh dạ dày mãn tính, thiếu máu hay các bệnh lý về gan,… Có đến 20% người mắc các bệnh về gan xuất hiện những quầng thâm dưới mắt.

Bên cạnh đó, sức khỏe đôi mắt cũng phản ánh một phần sức khỏe của gan. Các triệu chứng như khô mắt, ngứa mắt cũng có thể liên quan đến các bệnh như viêm gan mãn tính hay xơ gan ứ mật nguyên phát. Nếu vùng da xung quanh mắt có các mảng màu vàng tích tụ, đó có thể do sự lắng đọng cholesterol dưới da, là biểu hiện của tình trạng rối loạn mỡ máu nặng thường kèm theo bệnh gan nhiễm mỡ. Ngoài ra, việc gan suy yếu dẫn đến không thể đào thải hết lượng đồng trong cơ thể cũng sẽ làm hình thành các vòng màu nâu sẫm quanh mống mắt.(2)

Quầng thâm mắt có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác trong cơ thể

5. Môi khô, nứt nẻ, nhiệt miệng

Những triệu chứng nóng trong người phổ biến mà mọi người có thể gặp phải là môi bị khô, nứt nẻ, bong tróc; hoặc xuất hiện vết loét ở trong khoang miệng, trên nướu hay dưới lưỡi – thường được gọi là nhiệt miệng. Tình trạng này sẽ gây đau rát khi nói chuyện hay ăn uống, ảnh hưởng đến sinh hoạt bình thường. Nó cũng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng hoặc biến chứng thành áp xe.

Nguyên nhân dẫn đến khô môi và nhiệt miệng có thể gồm:

• Chế độ ăn uống: ăn nhiều đồ cay nóng, gia vị, chất béo, đường, axit, và thiếu hụt nước, và các loại dưỡng chất như vitamin B, sắt, kẽm,…
• Vi khuẩn, virus, nấm, tiêu biểu như vi khuẩn Helicobacter pylori, virus Herpes và nấm Candida albicans.. tấn công khoang miệng dẫn đến nhiệt miệng.
• Các bệnh lý về răng miệng như sâu răng, viêm nha chu, viêm nướu,… cũng là nguyên nhân dẫn đến khô môi và nhiệt miệng. Ngoài ra, các triệu chứng này cũng có thể xuất hiện do ung thư miệng.
• Căng thẳng, stress và sự thay đổi nội tiết tố trong giai đoạn mãn kinh, mang thai hoặc trong kỳ kinh nguyệt sẽ làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến các vi khuẩn dễ tấn công hơn, dễ bị bong tróc môi, nhiệt miệng kéo dài.
• Việc cắn trúng niêm mạc miệng, sử dụng bàn chải đánh răng hoặc các dụng cụ nha khoa quá mạnh, ăn các loại thực phẩm quá cứng,… sẽ tạo thành các vết thương trong khoang miệng gây loét.
• Một nguyên nhân khác gây nhiệt miệng mà ít người biết chính là các bệnh lý về gan. Khi chức năng gan bị hạn chế, các chất độc như chì, asen,… không được thải ra ngoài hiệu quả mà bị tích tụ tại khoang miệng, dần dần gây ra các vết loét và khiến môi nứt nẻ.

6. Táo bón, nước tiểu, phân có biểu hiện lạ

Nội nhiệt và thiếu nước, thiếu hụt các dưỡng chất trong cơ thể là nguyên nhân gây ra táo bón. Bên cạnh đó, táo bón cũng có thể xảy ra do sự tích tụ chất béo trong cơ thể do chức năng gan bị suy yếu.

Quan sát trạng thái của nước tiểu và phân cũng là một việc làm quan trọng để đánh giá tình trạng sức khỏe của bản thân. Biểu hiện của nóng trong người thường là nước tiểu có màu vàng sẫm và phân bị bạc màu. Đây cũng là các triệu chứng báo động những vấn đề về gan mà mọi người nên lưu ý để kịp thời phát hiện tình trạng bệnh.

Lượng bilirubin tích tụ trong cơ thể không chỉ gây vàng da, vàng tròng mắt mà còn khiến cho nước tiểu trở nên sẫm màu hơn. Bên cạnh đó, một chức năng quan trọng của gan là đào thải các muối mật nên ở trạng thái bình thường, phân thường có màu nâu. Khi chức năng đào thải này không còn được thực hiện hiệu quả do gan suy yếu, trong phân không có các muối mật nên sẽ có màu sắc nhợt nhạt.

7. Chán ăn, ăn nhiều mà không tăng cân

Nóng trong người khiến cơ thể mệt mỏi và xuất hiện những triệu chứng khác của nội nhiệt như mẩn ngứa, nhiệt miệng, táo bón,… Chúng có thể dẫn đến tình trạng chán ăn, ăn uống không ngon miệng, cơ thể khó chịu và dễ gây buồn nôn. Chán ăn khiến cơ thể không được cung cấp đủ các chất dinh dưỡng và năng lượng cho các hoạt động bình thường nên phải sử dụng năng lượng dự trữ, lâu ngày sẽ dẫn đến sụt cân.

Ngoài ra, khi bị nóng trong người, khả năng hấp thụ của cơ thể cũng bị hạn chế, làm giảm hấp thu chất dinh dưỡng và từ đó khiến cơ thể khó tăng cân, xanh xao, mất sức. Để giải quyết tình trạng sụt cân do nóng trong người, trước hết cần xây dựng một chế độ ăn giúp giải nhiệt cho cơ thể.

Nóng trong người khiến hán ăn hay ăn nhiều mà vẫn sụt cân

8. Rối loạn tiêu hóa

Bên cạnh biểu hiện chán ăn, nóng trong người còn gây ra tình trạng khó tiêu, đau bụng, chướng bụng, buồn nôn, ợ hơi, ợ nóng,… Các biểu hiện này có thể báo hiệu cho tình trạng thiếu chất xơ và thiếu nước của cơ thể. Lúc này, người bệnh cần bổ sung thêm những dưỡng chất giúp thanh nhiệt cơ thể, để quá trình tiêu hóa diễn ra thuận lợi hơn.

Rối loạn tiêu hóa cũng có thể bắt nguồn từ các nguyên nhân khác như viêm đại tràng; các bệnh lý về dạ dày (như viêm dạ dày, loét dạ dày,…); sự mất cân bằng các lợi khuẩn trong đường ruột. Ngoài ra, các bệnh lý về gan cũng có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa do sự tích tụ chất béo và suy yếu chức năng đào thải của gan, khiến dư lượng chất độc vẫn tồn tại trong cơ thể.

Trường hợp đau bụng âm ỉ kéo dài, sưng bụng, đặc biệt là ở vùng bụng trên bên phải hoặc xuất hiện tình trạng bụng phình to, căng tức, rất có thể là báo hiệu của các bệnh lý về gan như viêm gan, xơ gan, suy gan.

9. Chảy máu răng, chảy máu cam

Nếu không mắc các bệnh lý về răng miệng mà vẫn thường diễn ra tình trạng chảy máu ở chân răng thì đó là dấu hiệu bị nóng trong người, xảy ra phổ biến do thiếu hụt các loại vitamin như vitamin C, vitamin K. Nóng trong người cũng có thể làm vỡ các mạch máu trong mũi, gây ra tình trạng chảy máu cam.

Tình trạng chảy máu này nếu diễn ra thường xuyên rất có thể là dấu hiệu của bệnh gan. Khi gan khi không thể lọc được các chất độc hại sẽ làm rối loạn quá trình đông máu, khiến cơ thể dễ bị chảy máu hơn. Bên cạnh các triệu chứng chảy máu cam, chảy máu chân răng, người bệnh cũng có thể bị chảy máu dưới da, xuất hiện những mạch máu hình sao dưới da.

10. Mất ngủ

Khi các triệu chứng nóng trong người làm phiền bạn, cơ thể thường cảm thấy khó chịu, mệt mỏi, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Người bệnh dễ bị nhạy cảm, tinh thần căng thẳng, khiến việc đi vào giấc ngủ gặp khó khăn hoặc giấc ngủ không sâu, ngủ không ngon giấc.

Mất ngủ lâu ngày có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe khác như trầm cảm, rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến não bộ, tim mạch, làm tăng khả năng bị ung thư,… Do đó, những người thường xuyên mất ngủ nên tham khảo các biện pháp giải nhiệt cơ thể để hỗ trợ cho giấc ngủ.

Các triệu chứng nóng trong người khiến việc đi vào giấc ngủ khó khăn hơn

Nóng trong người có cần đi gặp bác sĩ?

Những biểu hiện của nóng trong người có thể diễn ra không thường xuyên, báo hiệu cơ thể đang thiếu nước hoặc có một chế độ ăn chưa thích hợp. Nếu khắc phục được các yếu tố này, cơ thể sẽ có thể trở lại trạng thái bình thường trong thời gian ngắn.

Tuy nhiên, nếu tình trạng này vẫn diễn ra liên tục trong thời gian dài dù người bệnh đã có một chế độ dinh dưỡng và luyện tập phù hợp, rất có thể đó là dấu hiệu của những bệnh lý nghiêm trọng trong cơ thể.

Nóng trong người nếu kéo dài cũng có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như mất nước gây hôn mê và tử vong, suy giảm hệ miễn dịch khiến cơ thể dễ bị tấn công bởi các vi khuẩn, rối loạn quá trình chuyển đổi chất trong cơ thể,… Nếu phát hiện các triệu chứng nóng trong người diễn ra đã lâu mà vẫn chưa giảm, nên đến các cơ sở y tế gần nhất để thăm khám.

Nếu bị nóng trong người kèm các triệu chứng như tim đập nhanh, tức ngực, chóng mặt, sụt cân nhanh, ngất,… cần thực hiện kiểm tra sức khỏe để phát hiện kịp thời các bệnh lý có thể mắc phải.

Nóng trong người, cần làm gì?

Nếu nóng trong người xuất phát từ nguyên nhân là những bệnh lý khác, người bệnh cần chăm sóc sức khỏe theo phác đồ của bác sĩ để điều trị bệnh dứt điểm và giảm thiểu những triệu chứng lạ của cơ thể. Ngoài ra, để đẩy lùi những biểu hiện nóng trong người, bạn nên tìm hiều nóng gan nên ăn gì? nóng gan nên uống gì? bạn có thể áp dụng những phương pháp dưới đây:

• Đảm bảo chế độ dinh dưỡng lành mạnh

  Thiếu các loại vitamin và khoáng chất có thể gây nóng trong người. Do đó, việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng thích hợp chính là “chìa khóa” để thanh nhiệt cho cơ thể:

  – Đảm bảo chế độ dinh dưỡng cung cấp đủ các nhóm chất cần thiết cho cơ thể theo liều lượng phù hợp.

  – Bổ sung các loại rau củ quả để cung cấp chất xơ và các dưỡng chất cho cơ thể, chẳng hạn như rau má, bông cải, rau diếp cá, cà rốt, dâu tây, các loại quả mọng, chuối, táo,…

  – Hạn chế các loại thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, gia vị,… có khả năng gây nội nhiệt cho cơ thể.

  – Sử dụng vừa phải các loại đồ ngọt.

  – Uống đủ lượng nước mỗi ngày. Theo khuyến cáo, lượng nước mà một người trưởng thành cần uống mỗi ngày được tính theo công thức: Lượng nước (ml) = Cân nặng (kg) x 40. Ví dụ bạn nặng 50kg, thì mỗi ngày nên uống đủ 2 lít nước.

  • Nóng trong người ăn uống gì để giải nhiệt?

    Bên cạnh đó, một số loại nguyên liệu như nha đam, atiso, gạo lứt, trà xanh,… cũng được truyền miệng về tác dụng thanh nhiệt cho cơ thể và hỗ trợ chức năng đào thải độc tố của gan. Sử dụng các loại nguyên liệu này để chế biến đa dạng nhiều món sẽ giúp cải thiện sức khỏe.

    Bạn có thể tham khảo những loại nước uống giúp giải nhiệt ở bài viết: Nóng trong người nên uống gì để làm mát cơ thể?

    • Rèn luyện thân thể kết hợp với nghỉ ngơi điều độ

      – Nên tập thể dục thể thao đều đặn mỗi ngày với cường độ thích hợp để nâng cao sức khỏe.

      – Làm việc kết hợp với nghỉ ngơi thích hợp, ngủ đủ giấc và hạn chế thức khuya.

      – Thực hiện các hoạt động lành mạnh để giải tỏa tâm trạng như nghe nhạc, xem phim, yoga, thiền,… để giảm căng thẳng, áp lực.

      Ăn uống lành mạnh kết hợp với rèn luyện thân thể để đẩy lùi nóng trong người

      • Hạn chế các chất kích thích

        Rượu bia, thuốc lá có chứa những chất gây hại cho cơ thể. Vì vậy, nói “không” với bia rượu và thuốc lá vừa là cách để hạn chế nóng trong người, vừa giúp bảo vệ sức khỏe toàn thân.

        Trong thuốc lá có chứa đến hơn 200 loại độc chất gây hại. Các chất độc này sẽ tích tụ và đầu độc cơ thể, gây suy giảm chức năng của phổi, gan và tăng nguy cơ ung thư.

        Đặc biệt, bia rượu là nhân tố khiến gan suy yếu nặng nề. Chất cồn trong bia rượu và các độc chất gia tăng khiến cho tế bào Kupffer (đại thực bào thường trú ở xoang gan có nhiệm vụ thực hiện các phản ứng miễn dịch) hoạt động quá mức gia tăng phóng thích các chất gây viêm như Leukotriene, Interleukin, TNF-α, TGF-β… làm tổn thương tế bào gan. Quá trình này sẽ dẫn tới các bệnh lý tại gan như gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan hay ung thư gan.

        • Hạn chế tiếp xúc với các chất độc hại trong môi trường và tránh nắng nóng

          Cần lưu ý che chắn cẩn thận khi đi dưới trời nắng và mặc các loại trang phục rộng rãi, thoải mái, thấm hút mồ hôi tốt để hạn chế nắng nóng quá mức gây ra tình trạng nóng trong người. Bên cạnh đó, bạn cần đeo khẩu trang khi ra ngoài để hạn chế sự tấn công của nhiều chất độc hại do môi trường ô nhiễm. Nếu thường xuyên làm việc trong môi trường phải tiếp xúc với các chất độc hại, nên che chắn bằng thiết bị phòng độc tốt để bảo vệ sức khỏe.

          • Bổ sung dưỡng chất tăng khả năng giải độc cho gan

            Nóng trong người rất có thể là dấu hiệu của các bệnh lý về gan. Do đó, bên cạnh việc xây dựng chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh, bạn nên bổ sung cho gan những dưỡng chất thiên nhiên chuyên biệt giúp hạn chế việc kích thích tế bào Kupffer hoạt động quá mức, hạn chế sự sản sinh các chất gây viêm.

            Sau quá trình tìm hiểu và nghiên cứu, các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện ra hai tinh chất thiên nhiên S. Marianum và Wasabia có tác dụng kiểm soát hoạt động của tế bào Kupffer, hạn chế tác động của các yếu tố gây hại cho gan. Hai loại tinh chất này đã được kết hợp để tạo ra Hewel, sản phẩm viên uống bổ gan đến từ Mỹ giúp tăng cường giải độc, chống độc và bảo vệ gan. Sử dụng 2 viên Hewel mỗi ngày giúp hỗ trợ tăng khả năng thải độc, tăng cường hoạt động tế bào gan, bảo vệ và tái tạo cấu trúc gan, hạ men gan và phục hồi chức năng gan trong các bệnh lý về gan như viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ, ung thư gan.

            Nhận biết các biểu hiện nóng trong người sẽ giúp bạn nhận ra những điều bất thường trong cơ thể, kịp thời điều chỉnh lại chế độ dinh dưỡng và hạn chế các thói quen xấu ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu tình trạng nóng trong người vẫn tái diễn và kéo dài, người bệnh nên đến ngay các cơ sở y tế uy tín để kiểm tra sức khỏe và có phác đồ điều trị thích hợp.