Nhà nước ba năm mở một khoa phương thức biểu đạt

Nhà nước ba năm mở một khoa,

Trường Nam thi lẫn với trường Hà.

Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ,

Ậm ọe quan trường miệng thét loa.

Lọng cắm rợp trời quan sứ đến,

Váy lê quét đất mụ đầm ra.

Nhân tài đất Bắc nào ai đó,

Ngoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà.

1, Xác định phong cách ngôn ngữ của văn bản ?

2, Xác định các phương thức biểu đạt ? Phương thức nào là chủ yếu ?

3, Xác định các biện pháp nghệ thuật ? Nêu tác dụng ?

4, Thái độ của tác giả được thể hiện như thế nào ?

Các câu hỏi tương tự

Đọc kĩ văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

   Vịnh khoa thi Hương

   [Trần Tế Xương]

   “Nhà nước ba năm mở một khoa,

   Trường Nam thi lẫn với trường Hà.

   Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ,

   Ậm ọe quan trường miệng thét loa.

   Lọng cắm rợp trời quan sứ đến,

   Váy lê quét đất mụ đầm ra.

   Nhân tài đất Bắc nào ai đó,

   Ngoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà.

Chỉ ra đặc sắc nghệ thuật trong hai câu thơ 5,6? Nêu tác dụng?

“Lọng cắm rợp trời quan sứ đến/ Váy lê quét đất mụ đầm ra”

“Nhà nước ba năm mở một khoa/  Trường Nam thi lẫn với trường Hà”

Đọc kĩ văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

   Vịnh khoa thi Hương

   [Trần Tế Xương]

   “Nhà nước ba năm mở một khoa,

   Trường Nam thi lẫn với trường Hà.

   Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ,

   Ậm ọe quan trường miệng thét loa.

   Lọng cắm rợp trời quan sứ đến,

   Váy lê quét đất mụ đầm ra.

   Nhân tài đất Bắc nào ai đó,

   Ngoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà.

Xác định bối cảnh giao tiếp rộng và bối cảnh giao tiếp hẹp trong bài thơ “Vịnh khoa thi hương”?

Đọc kĩ văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

   Vịnh khoa thi Hương

   [Trần Tế Xương]

   “Nhà nước ba năm mở một khoa,

   Trường Nam thi lẫn với trường Hà.

   Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ,

   Ậm ọe quan trường miệng thét loa.

   Lọng cắm rợp trời quan sứ đến,

   Váy lê quét đất mụ đầm ra.

   Nhân tài đất Bắc nào ai đó,

   Ngoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà.

Viết đoạn văn phân tích tâm trạng, thái độ của nhà thơ trong hai câu thơ kết

Đọc kĩ văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

   Vịnh khoa thi Hương

   [Trần Tế Xương]

   “Nhà nước ba năm mở một khoa,

   Trường Nam thi lẫn với trường Hà.

   Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ,

   Ậm ọe quan trường miệng thét loa.

   Lọng cắm rợp trời quan sứ đến,

   Váy lê quét đất mụ đầm ra.

   Nhân tài đất Bắc nào ai đó,

   Ngoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà.

Nhận xét hình ảnh sĩ tử và quan trường?

Nhà nước ba năm mở một khoa

Âm ọe quan trường miệng thét loa

Lọng cắm rợp trời quan sứ đến

Ngoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà

Đọc kĩ văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

   Vịnh khoa thi Hương

   [Trần Tế Xương]

   “Nhà nước ba năm mở một khoa,

   Trường Nam thi lẫn với trường Hà.

   Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ,

   Ậm ọe quan trường miệng thét loa.

   Lọng cắm rợp trời quan sứ đến,

   Váy lê quét đất mụ đầm ra.

   Nhân tài đất Bắc nào ai đó,

   Ngoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà.

Hai câu thơ đầu cho thấy kì thi có gì đặc biệt?

Đọc những câu thơ sau trong bài Vịnh khoa thi Hương của Tú Xương và cho biết những yếu tố nào trong ngữ cảnh đã chi phối nội dung của những câu thơ đó. - Nhà nước ba năm mở một khoa Trường Nam thi lẫn với trường Hà. - Lọng cắm rợp trời quan sứ đến Váy lê quét đất mụ đầm ra.

Hai câu thơ sử dụng nghệ thuật độc đáo nào? Tích vào đáp án đúng

“Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ

Ậm ọe quan trường miệng thét loa”

1.     Từ láy tượng thanh

2.     Từ láy tượng hình

3.     Nhân hóa

4.     Ẩn dụ

5.     Nghệ thuật đối

6.     Đảo ngữ

  • Tải app VietJack. Xem lời giải nhanh hơn!

Tải xuống

Nhằm mục đích giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm Ngữ văn lớp 11, VietJack biên soạn tài liệu tác giả, tác phẩm Vịnh khoa thi Hương trình bày đầy đủ, chi tiết về bố cục, tóm tắt, dàn ý, đôi nét về tác giả, thể loại, dàn ý đọc hiểu văn bản, sơ đồ tư duy và bài văn phân tích mẫu về tác phẩm. Hi vọng qua loạt bài này sẽ giúp bạn dễ dàng soạn bài Vịnh khoa thi Hương.

A. Nội dung tác phẩm

Nhà nước ba năm mở một khoa,

Trường Nam thi lẫn với trường Hà.

Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ,

Ậm ọe quan trường miệng thét loa.

Lọng cắm rợp trời quan sứ đến,

Váy lê quét đất mụ đầm ra.

Nhân tài đất Bắc nào ai đó,

Ngoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà.

B. Đôi nét về tác phẩm

1. Tác giả

- Trần Tế Xương [1870 – 1907] thường gọi là Tú Xương.

- Quê quán: làng Vị Xuyên, huyện Mĩ Lộc, tỉnh Nam Định [nay thuộc phường Vị Hoàng, thành phố Nam Định].

- Cuộc đời ngắn ngủi, nhiều gian truân:

+ Cuộc đời ông chỉ gắn liền với thi cử, tính ra có tất cả tám lần. Đó là các khoa: Bính Tuất [1886]; Mậu Tý [1888]; Tân Mão [1891]; Giáp Ngọ [1894]; Đinh Dậu [1897]; Canh Tý [1900]; Quý Mão [1903] và Bính Ngọ [1906].

+ Sau 3 lần hỏng thi mãi đến lần thứ tư khoa Giáp Ngọ [1894] ông mới đậu tú tài, nhưng cũng chỉ là tú tài thiên thủ [lấy thêm].

+ Sau đó không sao lên nổi cử nhân, mặc dù đã khá kiên trì theo đuổi. Khoa Quý Mão [1903] Trần Tế Xương đổi tên thành Trần Cao Xương tưởng rằng bớt đen đủi, nhưng rồi hỏng vẫn hoàn hỏng.

- Ông có khoảng trên 100 bài, chủ yếu là thơ Nôm, gồm nhiều thể thơ [thất ngôn bát cú, thất ngôn tứ tuyệt, lục bát] và một số bài văn tế, phú, câu đối,...

- Một số tác phẩm như:Vịnh khoa thi HươngGiễu người thi đỗÔng còPhường nhơ, Thương vợVăn tế sống vợ,...

- Thơ của Tế Xương có sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố hiện thực, trào phúng và trữ tình trong đó trữ tình là gốc.

- Bức tranh hiện thực trong thơ Tế Xương là một bức tranh xám xịt, dường như chỉ có rác rưởi, đau buồn, vì hiện thực thối nát của xã hội thực dân – nửa phong kiến.

- Với giọng văn châm biếm sâu cay, thơ văn của ông đã đả kích bọn thực dân phong kiến, bọn quan lại làm tay sai cho giặc, bọn bán rẻ lương tâm chạy theo tiền bạc, bọn rởm đời lố lăng trong buổi giao thời. 

2. Tác phẩm

a. Hoàn cảnh sáng tác: Vịnh khoa thi Hương còn có tên gọi khác Lễ xướng danh khoa Đinh Dậu, được sáng tác năm 1897.

b. Thể loại: Thất ngôn bát cú Đường luật.

c. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm, miêu tả.

d. Bố cục: 4 phần

- Hai câu thơ đầu: Giới thiệu khoa thi năm Đinh Dậu.

- Bốn câu thơ tiếp: Thực cảnh trường thi.

- Hai câu thơ cuối: Thái độ, tâm trạng của tác giả.

e. Giá trị nội dung: Bài thơ ghi lại cảnh “nhập trường” vừa ghi lại cảnh lễ xướng danh qua đó nói lên tâm trạng đau đớn, chua xót của nhà thơ trước hiện thực mất nước, giao thời nhốn nháo, nhố nhăng.

f. Giá trị nghệ thuật

- Nghệ thuật đối, đảo ngữ.

- Ngôn ngữ có tính chất khẩu ngữ, trong sáng, giản dị nhưng giàu sức biểu cảm.

C. Đọc hiểu văn bản

1. Giới thiệu khoa thi năm Đinh Dậu

Nhà nước ba năm mở một khoa

Trường Nam thi lẫn với trường Hà

- Như thường lệ, ba năm mở một khoa thi để chọn nhân tài, nhưng năm nay cách tổ chức lại trái với thường lệ Trường Nam thi lẫn với trường Hà. Với cách tổ chức thi cử như vậy, tác giả đã báo trước sự hỗn độn, ô hợp, nhốn nháo.

- Hai chữ nhà nước đã nêu bật lên hiện thực của cảnh mất nước, mất chủ quyền.

- Từ thi lẫn diễn tả sự hỗn độn của trường thi. Tác giả đã dùng hình ảnh trường thi khái quát cả một hiện thực xã hội bấy giờ.

2. Cảnh trường thi

Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ,

Ậm ọe quan trường miệng thét loa.

Lọng cắm rợp trời quan sứ đến,

Váy lê quyét đất mụ đầm ra.

- Những nhân vật chính của trường thi bộc lộ sự nhếch nhác, rỗng tuếch.

+ Sĩ tử: lôi thôi, vai đeo lọ.

+ Quan trường: ậm ọe, thét loa.

- Không khí long trọng [lọng cắm rợp trời] lại để đón kẻ ngoại bang – kẻ quyết định số phận của trường thi, nền học vấn của nước nhà quan sứmụ đầm.

→ Châm biếm, đả kích.

- Thể hiện sự xót xa, mỉa mai [lọng cắm rợp trời >< váy lê quét đất] xen lẫn với xót xa, căm giận.

3. Thái độ, tâm trạng của tác giả

Nhân tài đất Bắc nào ai đó,

Ngoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà.

- Câu thơ Nhân tài đất Bắc nào ai đó? vừa là lời kêu gọi, vừa là lời nói thẳng về sự thật của đất nước đã thôi thúc, thức tỉnh lương tâm, trách nhiệm của tầng lớp tri thức phong kiến bấy giờ.

- Sáu câu thơ trước, tác giả dùng giọng điệu mỉa mai, châm biếm nhưng đến hai câu thơ cuối, tác giả đã chuyển sang giọng điệu trữ tình để lay gọi, đánh thức lương tri mọi người.

→ Thấy rõ sự nhục nhã của hoàn cảnh, của thân phận mà căm ghét bọn giặc ngoại bang. Nhắc nhở đừng quên nỗi nhục mất nước.

D. Sơ đồ tư duy

Tải xuống

Xem thêm các bài soạn về tác giả tác phẩm Ngữ văn lớp 11 đầy đủ, chi tiết hay khác:

  • Hỏi bài tập trên ứng dụng, thầy cô VietJack trả lời miễn phí!

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k5: fb.com/groups/hoctap2k5/

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.

Video liên quan

Chủ Đề