Phương pháp tiêu chí đánh giá môi trường

Theo Điều 30, Luật BVMT, đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường bao gồm: (i) Dự án đầu tư nhóm I quy định tại khoản 3 Điều 28 của Luật BVMT; (ii) Dự án đầu tư nhóm II quy định tại các điểm c, d, đ và e khoản 4 Điều 28 của Luật BVMT.

Cụ thể, dự án đầu tư nhóm I quy định tại khoản 3 Điều 28 của Luật BVMT là dự án có nguy cơ tác động xấu đến môi trường mức độ cao, bao gồm:

- Dự án thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường với quy mô, công suất lớn; dự án thực hiện dịch vụ xử lý chất thải nguy hại; dự án có nhập khẩu phế liệu từ nước ngoài làm nguyên liệu sản xuất.

- Dự án thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường với quy mô, công suất trung bình nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường; dự án không thuộc loại hình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường với quy mô, công suất lớn nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

- Dự án sử dụng đất, đất có mặt nước, khu vực biển với quy mô lớn hoặc với quy mô trung bình nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

- Dự án khai thác khoáng sản, tài nguyên nước với quy mô, công suất lớn hoặc với quy mô, công suất trung bình nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

- Dự án có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất quy mô trung bình trở lên nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

- Dự án có yêu cầu di dân, tái định cư với quy mô lớn.

Trong khi đó, dự án đầu tư nhóm II quy định tại các điểm c, d, đ và e khoản 4 Điều 28 của Luật BVMT gồm:

- Dự án sử dụng đất, đất có mặt nước, khu vực biển với quy mô trung bình hoặc với quy mô nhỏ nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

- Dự án khai thác khoáng sản, tài nguyên nước với quy mô, công suất trung bình hoặc với quy mô, công suất nhỏ nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

- Dự án có yêu cầu chuyển mục đích sử dụng đất với quy mô nhỏ nhưng có yếu tố nhạy cảm về môi trường.

- Dự án có yêu cầu di dân, tái định cư với quy mô trung bình.

Các đối tượng nêu trên thuộc dự án đầu tư công khẩn cấp theo quy định của pháp luật về đầu tư công thì không phải thực hiện đánh giá tác động môi trường.

Việc đánh giá tác động môi trường do chủ dự án đầu tư tự thực hiện hoặc thông qua đơn vị tư vấn có đủ điều kiện thực hiện. Đánh giá tác động môi trường được thực hiện đồng thời với quá trình lập báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc tài liệu tương đương với báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án. Kết quả đánh giá tác động môi trường được thể hiện bằng báo cáo đánh giá tác động môi trường. Mỗi dự án đầu tư lập một báo cáo đánh giá tác động môi trường.

Nội dung chính của báo cáo đánh giá tác động môi trường bao gồm:

- Xuất xứ của dự án đầu tư, chủ dự án đầu tư, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án đầu tư; căn cứ pháp lý, kỹ thuật; phương pháp đánh giá tác động môi trường và phương pháp khác được sử dụng (nếu có).

- Sự phù hợp của dự án đầu tư với Quy hoạch BVMT quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy định của pháp luật về BVMT và quy định khác của pháp luật có liên quan.

- Đánh giá việc lựa chọn công nghệ, hạng mục công trình và hoạt động của dự án đầu tư có khả năng tác động xấu đến môi trường.

- Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, đa dạng sinh học; đánh giá hiện trạng môi trường; nhận dạng các đối tượng bị tác động, yếu tố nhạy cảm về môi trường nơi thực hiện dự án đầu tư; thuyết minh sự phù hợp của địa điểm lựa chọn thực hiện dự án đầu tư.

- Nhận dạng, đánh giá, dự báo các tác động môi trường chính, chất thải phát sinh theo các giai đoạn của dự án đầu tư đến môi trường; quy mô, tính chất của chất thải; tác động đến đa dạng sinh học, di sản thiên nhiên, di tích lịch sử - văn hóa và yếu tố nhạy cảm khác; tác động do giải phóng mặt bằng, di dân, tái định cư (nếu có); nhận dạng, đánh giá sự cố môi trường có thể xảy ra của dự án đầu tư.

- Công trình, biện pháp thu gom, lưu giữ, xử lý chất thải.

- Biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực khác của dự án đầu tư đến môi trường; phương án cải tạo, phục hồi môi trường (nếu có); phương án bồi hoàn đa dạng sinh học (nếu có); phương án phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường.

Mang tính phổ quát hơn đánh giá tác động môi trường, đánh giá môi trường chiến lược có thể đưa ra những phân tích, dự báo những tác động đến môi trường có liên quan đến chiến lược, quy hoạch, kế hoạch bằng các giải pháp giảm thiểu những bất lợi liên quan đến môi trường. Hơn hết, ĐCM còn là nền tảng trong việc phát triển đảm bảo các mục tiêu phát triển theo CQK.

ĐMC là hồ sơ môi trường quan trọng, có quy định chi tiết các đối tượng phải thực hiện ĐMC như sau:

  • Chiến lược, quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế – xã hội của vùng kinh tế – xã hội, vùng kinh tế trọng điểm, hành lang kinh tế, vành đai kinh tế.
  • Quy hoạch tổng thể phát triển KT – XH của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt.
  • Chiến lược, quy hoạch phát triển khu kinh tế, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu công nghiệp.
  • Chiến lược, quy hoạch khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên quy mô từ 02 tỉnh trở lên.
  • Chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành, lĩnh vực quy mô quốc gia, cấp vùng, cấp tỉnh có tác động lớn đến môi trường.
  • Điều chỉnh chiến lược, quy hoạch, kế hoạch của các đối tượng trên.

Phương pháp tiêu chí đánh giá môi trường
(Hình: Đánh giá môi trường chiến lược)

Căn cứ pháp lý về làm ĐMC

  • Căn cứ vào Luật Bảo vệ môi trường 2014.
  • Căn cứ Thông tư 27/2015/TT-BTNMT quy định chi tiết về ĐMC, đánh giá tác động môi trường, cam kết BVMT.
  • Căn cứ Nghị định số 40/2019/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật bảo vệ môi trường.

Ý nghĩa và vai trò của đánh giá môi trường chiến lược

  • Kiến tạo ra mối liên hệ một cách khoa học giữa môi trường với các quyết định chiến lược của doanh nghiệp.
  • Các biến đổi môi trường được dự báo và cung cấp một cách đầy đủ và toàn diện hơn.
  • Hạn chế tác động môi trường bởi các quyết định chiến lược khi triển khai thực hiện.
  • Hỗ trợ tối đa và có hiệu quả trong toàn bộ quá trình đưa ra các quyết định chiến lược. Đây là cách thiết thực nhất giúp các quyết định chiến lược mang tính khả thi và bền vững hơn trong tương lai.
  • Giúp gắn kết và lồng ghép các vấn đề môi trường vào quyết định chiến lược liên quan đến sự phát triển kinh tế – xã hội.

Xem thêm: Sự khác biệt giữa ĐTM và ĐMC

Quy trình thực hiện đánh giá tác động môi trường chiến lược

Các bước thực hiện

  • Bước 1: Xây dựng kế hoạch cơ bản về ĐMC
  • Bước 2: Chuẩn bị kế hoạch tham vấn và xác định các bên liên quan
  • Bước 3: Xác định các mục tiêu môi trường và các vấn đề môi trường có thể xảy ra
  • Bước 4: Phân tích diễn biến và chất lượng môi trường
  • Bước 5: Đánh giá các mục tiêu liên quan và phương án đề xuất
  • Bước 6: Dự báo, đánh giá về diễn biến môi trường
  • Bước 7: Đề xuất biện pháp bảo vệ môi trường
  • Bước 8: Viết báo cáo ĐMC

Nội dung báo cáo ĐMC

  • Sự cần thiết, cơ sở pháp lý của nhiệm vụ xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch.
  • Phương pháp thực hiện đánh giá môi trường chiến lược.
  • Tóm tắt nội dung chiến lược, quy hoạch, kế hoạch.
  • Xác định chi tiết môi trường tự nhiên và kinh tế – xã hội của vùng chịu sự tác động bởi chiến lược, quy hoạch, kế hoạch.
  • Nhận định và đánh giá sự phù hợp của chiến lược, quy hoạch, kế hoạch bằng quan điểm, mục tiêu về bảo vệ môi trường.
  • Đánh giá, dự báo xu hướng tích cực và tiêu cực của các vấn đề về môi trường trong trường hợp thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch.
  • Dự báo xu hướng tác động của biến đổi khí hậu trong việc thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch.
  • Tham vấn trong quá trình thực hiện đánh giá ĐMC.
  • Giải pháp phòng ngừa để giảm thiểu các tiêu cực về vấn đề môi trường.
  • Xác định những vấn đề tích cực cần tiếp tục trong quá trình nghiên cứu thực hiện.

Phương pháp tiêu chí đánh giá môi trường
(Hình: Công ty tư vấn hồ sơ môi trường Hợp Nhất)

Cơ quan tiếp nhận đánh giá ĐMC

  • Bộ Tài nguyên và Môi trường
  • Bộ, cơ quan ngang bộ
  • UBND cấp tỉnh

Với những lợi thế về khả năng thực hiện tất cả các loại hồ sơ môi trường, quý khách hàng hãy liên hệ với công ty môi trường Hợp Nhất theo Hotline 0938 857 768 để được tư vấn chi tiết nhất về dịch vụ tư vấn hồ sơ môi trường.