- lý thuyết
- trắc nghiệm
- hỏi đáp
- bài tập sgk
Các câu hỏi tương tự
Sự phân bố nhiệt độ không khí trên Trái Đất
Câu 1: Nhiệt độ không khí trên Trái Đất do đâu mà có?
Lời giải
– Khi tia sáng mặt trời đi qua khí quyển, thì mặt đất sẽ hấp thu và bức xạ lại vào không khí, lúc này không khí sẽ nóng lên. Độ nóng này gọi là nhiệt độ không khí.
– Góc chiếu của tia sáng mặt trời càng lớn thì lượng nhiệt nhận được càng nhiều và ngược lại.
– Bức xạ mặt trời là nguồn cung cấp nhiệt cho bề mặt Trái Đất và nguồn cung cấp nhiệt chủ yếu cho không khí là nhiệt của bề mặt Trái Đất được Mặt Trời đốt nóng.
Nhiệt độ không khí là một trong những thuật ngữ phổ biến trong thực tế hiện nay. Cùng với độ ẩm không khí thì nhiệt độ cũng được nhắc đến thường xuyên trong các chương trình dự báo thời tiết, chương trình nghiên cứu hoặc trong môn địa lý. Vậynhiệt độ không khí là gì? nhiệt độ không khí thay đổi theo gì? Để có câu trả lời thỏa đáng nhất, mời quý vị đón đọc bài viết dưới đây của Điện máy Yên Phát.
Tổng quát về câu hỏi nhiệt độ không khí là gì?
Về khái niệm nhiệt độ của không khí
Không khí bao phủ toàn bộ bề mặt của địa cầu với tính chất không mùi, không màu và không vị. Tuy nhiên, không khí có nhiệt độ và nguyên nhân hình thành nhiệt độ không khí được giải thích là một hiện tượng các tia bức xạ của mặt trời khi chúng đi qua bầu khí quyển.
Nhiệt độ không khí là gì, những yếu tố ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí?
Mặt đất sẽ hấp thụ các nhiệt lượng của mặt trời khi tia nắng mặt trời qua khí quyển. Tuy nhiên, chúng không được mặt đất hấp thụ hoàn toàn mà lại được bức xạ ngược trở lại vào không khí. Và chính điều này đã làm cho không khí xung quanh ta bị nóng lên.
Nói một cách đơn giản hơn thì nhiệt độ không khí được coi là thước đo độ nóng hay lạnh của không khí tại một vị trí địa lý hoặc của cả Trái Đất. Và nó đóng vai trò quan trọng trong đời sống tự nhiên.
Vai trò của nhiệt độ không khí là gì?
Trong các bản tin dự báo thời tiết, chúng ta thường nghe thấy nhiệt độ không khí tăng cao có thể gây oi bức, khó chịu cho cuộc sống cũng như sinh hoạt của con người. Nhưng thực tế không chỉ có vậy, nhiệt độ không khí cao hay thấp còn tác động rất lớn đối với các sinh vật và các hiện tượng thời tiết khác.
Thứ nhất, nhiệt độ không khí ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của hệ sinh vật trên Trái Đất
Nơi có nhiệt độ không khí ấm áp có thảm thực vật phong phú hơn
Nhiệt độ làm ảnh hưởng đến sự phát triển cũng như quá trình sinh sản của các loài động vật, thực vật. Vì nhiệt độ ấm hơn thường đi liền với sự tăng trưởng về sinh học tốt hơn. Đây cũng chính là lý do khiến cho thảm thực vật - động vật ở những nơi nhiệt độ ấm áp sẽ phong phú hơn những nơi quá khô hạn [nhiệt độ cao] hoặc lạnh giá [nhiệt độ thấp].
Thứ hai, nhiệt độ không khí ảnh hưởng đến các thông số khác của thời tiết và khí hậu
Tầm quan trọng của nhiệt độ không khí là gì với lĩnh vực nghiên cứu và dự báo thời tiết? Trong lĩnh vực này thì độ ẩm, nhiệt độ, áp suất và mật độ không khí là những yếu tố có sự liên quan mật thiết với nhau.
Nếu không khí ấm hơn thì các phần tử không khí cũng nóng lên và di chuyển với tốc độ nhanh hơn. Sự va chạm vào nhau cũng vì thế mà tăng lên nhiều dẫn đến việc áp lực không khí mạnh hơn.
Nhiệt độ không khí có ảnh hưởng lớn đến việc dự báo thời tiết
Người ta dựa vào các yếu tố này để có thể phân tích và đưa ra các dự báo đầy đủ nhất về tình hình thời tiết. Đó cũng là căn cứ để dự đoán được tình hình gió, độ ẩm không khí, lượng mưa… trong những ngày sắp tới tại một địa phương, khu vực nào đó.
Tìm hiểu nhiệt độ không khí thay đổi theo yếu tố nào?
Nhiệt độ của không khí không đứng yên mà nó luôn thay đổi, vậy nhiệt độ không khí thay đổi theo quy luật nào? Dưới đây là các yếu tố làm ảnh hưởng đến nhiệt độ của không khí:
Độ cao
Sự thay đổi theo độ cao của nhiệt độ không khí là gì? Theo nghiên cứu thì ở độ cao càng lớn, nhiệt độ càng giảm, không khí càng mát. Lý giải điều này đó là vì sự thay đổi của áp suất không khí, mà áp suất càng thấp sẽ làm cho nhiệt độ càng thấp.
Giả sử, những yếu tố khác là không thay đổi thì độ cao tăng lên cứ mỗi 100m thì nhiệt độ không khí sẽ bị giảm khoảng 0,6 độ C. Vì vậy, nếu bạn càng đi lên gần đỉnh núi thì sẽ cảm thấy càng lạnh hơn.
Nhiệt độ giảm dẫn đến sự thay đổi về thảm thực vật bên sườn núi
Nhiệt độ không khí không thay đổi theo vĩ độ đúng hay sai?
Đường Xích đạo luôn là vị trí gần mặt trời nhất ngay cả khi Trái Đất nghiêng theo chiều nào đi chăng nữa. Tại Xích đạo thì mặt trời chiếu thẳng trực tiếp vào mặt đất, góc chiếu của mặt trời là lớn nhất nên sẽ ấm hơn. Các khu vực xung quanh Xích đạo ở cả 2 bán cầu đều sẽ được hấp thụ một năng lượng do bức xạ mặt trời nhiều hơn nên nhiệt độ không khí thay đổi theo vĩ độ.
Càng xuôi về 2 cực thì ánh sáng mặt trời sẽ chiếu theo góc nhỏ, ánh sáng đi qua khí quyển lớn hơn, hấp thụ nhiệt từ tia nắng mặt trời ít dần. Điều này làm cho nhiệt độ giảm dần, không khí trở nên lạnh hơn. Sau khi tìm hiểu sự ảnh hưởng của vĩ độ đến nhiệt độ không khí là gì, bạn đã hiểu tại sao quanh đường Xích đạo là khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa và xuôi về 2 cực lại là những “lục địa” băng chưa?
Càng xa Xích đạo, nhiệt độ càng thấp, khí hậu càng lạnh
Nhiệt độ không khí bị ảnh hưởng bởi vị trí gần - xa biển
Đặc tính hấp thụ nhiệt của nước và đất, đá là không giống nhau nên dẫn đến tình trạng khác biệt về nhiệt độ của nước và đất. Và chúng cũng có ảnh hưởng đến nhiệt độ cho những nơi ở gần biển hoặc nằm tại trung tâm trong lục địa.
Ngoài ra, thì với câu hỏi nhiệt độ không khí thay đổi theo những yếu tố nào, chúng ta còn có thể nhắc đến mây, luồng gió, dòng hải lưu, mùa… Cụ thể:
- Mây có tác động không nhỏ đến nhiệt độ của không khí, thể hiện bằng cách những đám mây có thể hấp thụ ánh sáng mặt trời. Vì thế, tia nắng chiếu qua mây thường bị giảm nhiệt độ trước khi nó chạm đến được bề mặt của Trái Đất. Điều này giải thích tại sao nhiệt độ không khí trong những ngày nhiều mây thường thấp hơn những ngày quang mây.
- Ngoài mây, một số phần tử đang lơ lửng trong không khí cũng có thể là lý do làm nhiệt độ không khí bị tăng hoặc giảm.
Luồng gió ảnh hưởng đến nhiệt độ không khí
- Những luồng gió do áp suất không khí tạo ra không đứng yên mà luôn di chuyển. Với quá trình gió bay từ nơi này đến nơi khác sẽ mang theo lượng nhiệt từ các khu vực nhiệt đới đến những khu vực mát hơn. Bên cạnh đó, các dòng hải lưu sẽ mang nguồn nước ấm hơn đến nơi có nhiệt độ nước lạnh hơn.
>>> Xem thêm:
> Độ ẩm 70 là gì? Tác hại khôn lường của độ ẩm không khí cao
> Độ ẩm thấp tốt hay xấu - ảnh hưởng của độ ẩm đến sức khỏe
Đo nhiệt độ không khí bằng gì thì chính xác và nhanh nhất?
Cách tính nhiệt độ không khí là gì cũng được nhiều người quan tâm, làm sao để có thể đo được nhiệt độ của một thứ chúng ta không thể nhìn thấy, cầm nắm? Không chỉ có các nhà khoa học, nhà khí tượng học mới có thể đo được nhiệt độ của không khí. Bất cứ ai cũng có thể làm được điều này chỉ cần chuẩn bị đủ các dụng cụ cần thiết và những kiến thức cơ bản.
Các cách đo nhiệt độ không khí là gì?
Để đo được nhiệt độ không khí thì người ta thường sử dụng nhiệt kế hoặc các loại máy đo nhiệt độ, máy đo độ ẩm không khí. Với cách đo nhiệt độ không khí, bạn cần nắm được những kiến thức và kỹ thuật cơ bản.
Dụng cụ được sử dụng để đo nhiệt độ không khí là gì?
Khi đo nhiệt độ của không khí, bạn không được đặt nhiệt kế ở ngoài trời, vị trí có ánh nắng chiếu trực tiếp. Thay vào đó, bạn buộc phải đặt nhiệt kế trong bóng râm, cách mặt đất từ 1,5 - 2m.
Nguyên nhân của việc cần đặt nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất 1 khoảng cách nhất định như trên bởi vì:
- Trong các loại nhiệt kế hiện nay đều có thủy ngân và nó dễ bị giãn nở mạnh nếu được phơi sáng [tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời]. Điều này không chỉ dễ dẫn đến sai lệch kết quả đo mà còn có thể gây nguy hiểm nếu như nhiệt kế bị vỡ làm thủy ngân tràn ra ngoài không khí.
- Mặt đất hấp thụ nhiệt từ tia nắng mặt trời nên thường có nhiệt độ cao hơn. Do đó, cần đặt nhiệt kế ở một vị trí phù hợp để đảm bảo kết quả đo được chính xác nhất.
Những cách được sử dụng để tính nhiệt độ không khí là gì?
Tính nhiệt độ ngày trung bình với 3 lượt đo vào 3 thời điểm khác nhau
Để tính nhiệt độ của không khí trung bình ngày, người ta sẽ thực hiện 3 lần đo với các khung giờ: 5 giờ, 13h giờ, 21 giờ. nếu có thể đo một lần mỗi giờ thì độ chính xác của việc đo nhiệt độ càng cao. Tuy nhiên, không thật sự cần thiết phải làm như thế và cũng khá mất thời gian, do đó, người ta sẽ lựa chọn 3 khung giờ trong 3 thời điểm sáng - trưa - tối như trên. Sau khi đo, bạn lấy kết quả cộng lại và chia 3 là đã có được nhiệt độ trung bình ngày một cách tương đối rồi.
Với cách tình nhiệt độ trung bình tháng, bạn chỉ cần lấy nhiệt độ trung bình của các ngày cộng lại và chia trung bình. Người ta cũng thực hiện tương tự để biết được nhiệt độ trung bình năm là bao nhiêu bằng cách cộng và lấy trung bình 12 tháng.
Các thiết bị khác được sử dụng khi đo nhiệt độ không khí là gì?
Ngoài những thiết bị vừa kể trên, người ta còn sử dụng một số thiết bị khác để thực hiện việc đo nhiệt độ không khí như súng đo hồng ngoại, đo nhiệt đầu dò,... Các thiết bị này đều hoạt động dựa trên cảm biến nhiệt độ [dựa vào sự thay đổi của kim loại đối với nhiệt độ].
Có thể sử dụng ẩm kế để đo nhiệt độ và độ ẩm tại thời điểm đó
Bên cạnh đó, bạn có thể sử dụng các loại ẩm kế điện tử hiện đại để thực hiện việc kiểm tra nhiệt độ của không khí. Phương án này được các gia đình ưa chuộng lựa chọn vì nhiều tiện ích mà nó mang lại. Các ẩm kế điện tử có thiết kế nhỏ gọn và cho kết quả đo nhanh chóng và chính xác.
Hơn nữa, ẩm kế không chỉ đo được nhiệt độ mà còn thông báo độ ẩm không khí trong không gian ngay tại thời điểm đo. Nhờ vậy, bạn có thể dễ dàng nắm được nhiệt độ trong phòng và tìm được giải pháp cải thiện nhiệt độ, độ ẩm tốt nhất cho sức khỏe. Và để giúp cân bằng độ ẩm trong không khí, đầu tư máy hút ẩm là giải pháp đơn giản, hiệu quả cao, bảo vệ sức khỏe tốt nhất cho người sử dụng.
Lời kết
Điện máy Yên Phát đã vừa tổng hợp giúp các bạn những thông tin xoay quanh câu hỏi nhiệt độ không khí là gì. Hy vọng bài viết này đã hữu ích đối với bạn, mọi câu hỏi cần được giải đáp về vấn đề nhiệt độ không khí không thay đổi theo điều gì sẽ được Yên Phát giải đáp tận tình khi bạn gọi đến số Hotline: 0965 327 282-0966 631 546.