Nếu phân chia liên quan đến nghiệp vụ chuyển nhượng vận đơn, có: vận đơn đích danh, vận đơn vô danh và vận đơn theo lệnh. Trước hết, đây phải là vận đơn gốc, và sự khác nhau theo cách phân chia này là nằm ở ô Consignee.
Không thể chối bỏ tính cần thiết và quan trọng của chứng từ Vận đơn – Bill of Lading. Vận đơn là chứng từ bắt buộc và được sử dụng trong rất nhiều quy trình của hoạt động xuất nhập khẩu như chuyển giao quyền sở hữu hàng hóa, căn cứ xác lập bảo hiểm,... Tuy nhiên, có quá nhiều loại vận đơn đang được sử dụng tùy thuộc vào từng trường hợp thực tế nhất định dẫn đến nhiều hiểu nhầm và khó khăn cho những người làm xuất nhập khẩu.
Nếu xét theo tính sở hữu thì vận đơn được chia thành 3 loại sau: vận đơn đích danh [Straight Bill of Lading], vận đơn theo lệnh [to Order Bill of Lading] và vận đơn vô danh [to Bearer Bill of Lading].
Bài viết sẽ phân biệt cách dùng 3 loại vận đơn này giúp các bạn dễ dàng trong việc lựa chọn và sử dụng chúng.
Vận đơn đích danh [Straight Bill of Lading]: là vận đơn ghi rõ tên, địa chỉ người nhận hàng và người chở hàng chỉ giao hàng đúng với tên, địa chỉ trên bill.
Chỉ người nào có tên và địa chỉ đúng như trên B/L mới nhận được hàng. Không chuyển nhượng được cho người khác bằng cách ký hậu chuyển nhượng.
Các trường hợp hàng hoá của vận đơn đích danh bao gồm:
Cá nhân gửi cá nhân;
Quà biếu;
Hàng hoá dùng để triển lãm;
Hàng hoá vận chuyển trọng nội bộ công ty.
Vận đơn theo lệnh [to Order Bill of Lading]: Thường thì trên bill gốc không thể hiện tên, địa chỉ người nhận hàng mà chỉ để chữ “To Order” tại mục consignee. Vận đơn này miễn người nào cầm vận đơn gốc và được xác nhận ký hậu của shipper là có thể nhận hàng.
Người nào được quyền đi nhận hàng là tùy thuộc vào người ra lệnh.
Tại mục người nhận hàng [Consignee] có thể ghi:
To order of shipper - theo lệnh của người gửi hàng.
To order of consignee - theo lệnh của người nhận hàng.
To order of bank - theo lệnh của ngân hàng thanh toán.
Vận đơn theo lệnh được dùng rất phổ biến trong buôn bán và vận tải quốc tế, có thể chuyển nhượng được bằng cách ký hậu.
Ký hậu [Endorsement]: là một thủ tục chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa ghi trên B/L từ người hưởng lợi này sang người hưởng lợi khác.
Người ký hậu phải ký tên, đóng dấu vào mặt sau B/L và trao cho người hưởng lợi.
Về mặt pháp lý, hành vi ký hậu của người ký tên trên B/L thừa nhận việc từ bỏ quyền sở hữu hàng hóa ghi trên B/L cho người được hưởng.
Người ký hậu phải tuân thủ các quy định:
- Ký hậu bằng ngôn ngữ của chính người hưởng lợi trên B/L.
- Phải ký vào chính B/L gốc.
- Phải thể hiện rõ ý chí về việc chuyển nhượng quyền sở hữu B/L.
Vận đơn vô danh [to Bearer Bill of Lading]: Không ghi tên hay bất cứ thông tin gì trong mục consignee hoặc phát hành theo lệnh nhưng không ghi rõ lệnh này của ai. Do đó ai cầm được vận đơn này đều có thể nhận hàng.
Các loại vận đơn này khác nhau chủ yếu ở người nhận hàng, người có quyền sở hữu hàng hóa. Cách nhận biết đó là nội dung ghi trên ô Consignee. Ngoài ra, vận đơn cũng có thể được chuyển nhượng cho người khác.
Cùng phân biệt các loại vận đơn đích danh, vận đơn theo lệnh và vận đơn vô danh. Về bản chất, 3 loại vận đơn này đều có đặc điểm chung về vận đơn, tuy nhiên, cách trình bày và ký hậu riêng. Bài viết dưới sẽ giúp bạn phân biệt vận đơn này cụ thể hơn.
1. Phân biệt vận đơn – Vận đơn đích danh [Straight B/L]
Phân biệt vận đơn. Đúng như tên gọi, trên vận đơn đích danh, ở mục Consignee ghi thông tin đích danh tên và địa chỉ người nhận hàng. Do vậy, chỉ người có tên và địa chỉ trùng khớp với thông tin được ghi trên Bill này mới được nhận hàng.
Chỉ có một số trường hợp sử dụng vận đơn đích danh như Cá nhân gửi hàng cá nhân, hàng quà biếu, hàng triển lãm, hàng hoá vận chuyển trọng nội bộ công ty.
Vận đơn đích danh không thể chuyển nhượng cho người khác bằng cách ký hậu chuyển nhượng.
2. Phân biệt vận đơn – Vận đơn theo lệnh [To order B/L]
Vận đơn theo lệnh là mẫu vận đơn không thể hiện tên và địa chỉ người nhận hàng như vận đơn đích danh. Mà chỉ ghi “theo lệnh” [to order]. Hoặc có ghi tên của người nhận hàng nhưng đồng thời ghi thêm “hoặc theo lệnh” [or to order]. Do vậy, người đi nhận hàng phải tùy thuộc vào người ra lệnh bắt buộc.
Tại mục Consignee, người ra lệnh có thể ghi theo:
- To order of shipper- theo lệnh của người gửi hàng
Khi thể hiện theo lệnh người gửi hàng, hàng hóa sẽ được chuyển giao cho người được chỉ định của người ký hậu đó chính là người gửi hàng [shipper]. Nhiều trường hợp, trên vận đơn chỉ được ghi là “To order” thì thì vận đơn đó cũng được hiểu là theo lệnh của người gửi hàng.
- To order of consignee- theo lệnh của người nhận hàng
Vận đơn này được giao theo lệnh của người, công ty hay tổ chức nào đó được ghi trong cột “Consignee” hoặc “To order of ” của vận đơn bằng cách người đó sẽ ký hậu vào mặt sau của vận đơn và ghi tên người nhận hàng vào đó.
- To order of bank- theo lệnh của ngân hàng phát hành
Trên B/L thông tin của ngân hàng được ghi trên vận đơn sẽ ký hậu vào mặt sau của vận đơn.
Phân biệt vận đơn. Khác với vận đơn đích danh, vì tính chất linh hoạt về người nhận hàng nên vận đơn theo lệnh được dùng rất phổ biến trong mua bán quốc tế. Có thể chuyển nhượng được bằng cách ký hậu chuyển nhượng ghi trên bill để chuyển từ người hưởng lợi này sang người hưởng lợi khác.
3. Phân biệt vận đơn – Vận đơn vô danh
Vận đơn vô danh [to bearer B/L]: là loại B/L trên đó không ghi tên người nhận hàng. Hoặc ghi rõ là vô danh, hoặc phát hành theo lệnh nhưng không ghi rõ là theo lệnh của ai. Hoặc phát hành theo lệnh cho một người hưởng lợi nhưng người đó đã ký hậu vận đơn và không chỉ định một người hưởng lợi khác.
Ở trong một số trường hợp, Vận đơn vô danh được chuyển nhượng đơn giản bằng cách trao tay. Ai cầm vận đơn trong tay người đó là chủ sở hữu vận đơn và có quyền yêu cầu người chuyên chở giao hàng cho mình.
Trên vận đơn vô danh được ký hậu ở mặt sau Bill gốc là để trống [endorsed in balank]. Ký hậu theo lệnh để trống [endorsed to order in blank]. Ký hậu cho người cầm [endorsed to Bearer or to Holder].
Tại mục Consignee có thể ghi: “to Bearer or to Holder”/ “để trống”/ “…”.
Vận đơn vô danh có thể chuyển thành vận đơn đích danh hoặc là vận đơn theo lệnh bằng thủ tục ký hậu trong trường hợp ký hậu vô danh[để trống].
Lưu ý:
Nếu một vận đơn mà trong ô Consignee là để trống. Không ghi tên người nhận hàng đích danh. Không ghi giao hàng theo lệnh của một người đích danh hoặc chỉ ghi giao hàng theo lệnh để trống. Thì phải hiểu là giao hàng theo lệnh của người gửi hàng. Do đó không được xem loại vận đơn này là vận đơn vô danh.
Tại mục người nhận hàng [Consignee] có thể ghi:
– To order of shipper- theo lệnh của người gửi hàng
– To order of consignee- theo lệnh của người nhận hàng
– And to order of bank- theo lệnh của ngân hàng thanh toán
Vận đơn theo lệnh được dùng rất phổ biến trong buôn bán và vận tải quốc tế, có thể chuyển nhượng được bằng cách ký hậu.
– Ký hậu [endorsement]: là một thủ tục chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa ghi trên B/L từ người
hưởng lợi này sang người hưởng lợi khác.
– Người ký hậu phải ký tên, đóng dấu vào mặt sau B/L và trao cho người hưởng lợi
– Về mặt pháp lý, hành vi ký hậu của người ký tên trên B/L thừa nhận việc từ bỏ quyền sở hữu hàng hóa ghi trên B/L cho người được hưởng.
– Người ký hậu phải tuân thủ các quy định:
+] Ký hậu bằng ngôn ngữ của chính người hưởng lợi trên B/L
+] Phải ký vào chính B/L gốc
+] Phải thể hiện rõ ý chí về việc chuyển nhượng quyền sở hữu B/L
– Ký hậu đích danh: mặt sau của B/L gốc, người ký hậu ghi rõ tên người hưởng lợi, ký và
đóng dấu xác nhận
– Ký hậu theo lệnh: mặt sau của B/L gốc, người ký hậu ghi “theo lệnh của…”
– Ký hậu vô danh/để trống: mặt sau của B/L gốc, người ký hậu chỉ ghi tên mình, ký và
đóng dấu xác nhận hoặc ghi rõ là để trống
– Ký hậu miễn truy đòi [without recourse]
Vận đơn vô danh [to bearer B/L]: là loại B/L trên đó không ghi tên người nhận hàng. Hoặc ghi rõ là vô danh, hoặc phát hành theo lệnh nhưng không ghi rõ là theo lệnh của ai. Hoặc phát hành theo lệnh cho một người hưởng lợi. Nhưng người đó đã ký hậu vận đơn và không chỉ định một người hưởng lợi khác
Trên đây là cách phân biệt vận đơn đích danh, vận đơn theo lệnh và vận đơn vô danh. Nếu bạn mới tìm hiểu về xuất nhập khẩu còn thắc mắc về nghiệp vụ xuất nhập khẩu, hãy liên hệ với AirportCargo qua hotline có trên web và tiếp tục theo dõi những bài viết tiếp theo về kiến thức xuất nhập khẩu nhé.
Page 2
Cùng phân biệt các loại vận đơn đích danh, vận đơn theo lệnh và vận đơn vô danh. Về bản chất, 3 loại vận đơn này đều có đặc điểm chung về vận đơn, tuy nhiên, cách trình bày và ký hậu riêng. Bài viết dưới sẽ giúp bạn phân biệt vận đơn này cụ thể hơn.
1. Phân biệt vận đơn – Vận đơn đích danh [Straight B/L]
Phân biệt vận đơn. Đúng như tên gọi, trên vận đơn đích danh, ở mục Consignee ghi thông tin đích danh tên và địa chỉ người nhận hàng. Do vậy, chỉ người có tên và địa chỉ trùng khớp với thông tin được ghi trên Bill này mới được nhận hàng.
Chỉ có một số trường hợp sử dụng vận đơn đích danh như Cá nhân gửi hàng cá nhân, hàng quà biếu, hàng triển lãm, hàng hoá vận chuyển trọng nội bộ công ty.
Vận đơn đích danh không thể chuyển nhượng cho người khác bằng cách ký hậu chuyển nhượng.
2. Phân biệt vận đơn – Vận đơn theo lệnh [To order B/L]
Vận đơn theo lệnh là mẫu vận đơn không thể hiện tên và địa chỉ người nhận hàng như vận đơn đích danh. Mà chỉ ghi “theo lệnh” [to order]. Hoặc có ghi tên của người nhận hàng nhưng đồng thời ghi thêm “hoặc theo lệnh” [or to order]. Do vậy, người đi nhận hàng phải tùy thuộc vào người ra lệnh bắt buộc.
Tại mục Consignee, người ra lệnh có thể ghi theo:
- To order of shipper- theo lệnh của người gửi hàng
Khi thể hiện theo lệnh người gửi hàng, hàng hóa sẽ được chuyển giao cho người được chỉ định của người ký hậu đó chính là người gửi hàng [shipper]. Nhiều trường hợp, trên vận đơn chỉ được ghi là “To order” thì thì vận đơn đó cũng được hiểu là theo lệnh của người gửi hàng.
- To order of consignee- theo lệnh của người nhận hàng
Vận đơn này được giao theo lệnh của người, công ty hay tổ chức nào đó được ghi trong cột “Consignee” hoặc “To order of ” của vận đơn bằng cách người đó sẽ ký hậu vào mặt sau của vận đơn và ghi tên người nhận hàng vào đó.
- To order of bank- theo lệnh của ngân hàng phát hành
Trên B/L thông tin của ngân hàng được ghi trên vận đơn sẽ ký hậu vào mặt sau của vận đơn.
Phân biệt vận đơn. Khác với vận đơn đích danh, vì tính chất linh hoạt về người nhận hàng nên vận đơn theo lệnh được dùng rất phổ biến trong mua bán quốc tế. Có thể chuyển nhượng được bằng cách ký hậu chuyển nhượng ghi trên bill để chuyển từ người hưởng lợi này sang người hưởng lợi khác.
3. Phân biệt vận đơn – Vận đơn vô danh
Vận đơn vô danh [to bearer B/L]: là loại B/L trên đó không ghi tên người nhận hàng. Hoặc ghi rõ là vô danh, hoặc phát hành theo lệnh nhưng không ghi rõ là theo lệnh của ai. Hoặc phát hành theo lệnh cho một người hưởng lợi nhưng người đó đã ký hậu vận đơn và không chỉ định một người hưởng lợi khác.
Ở trong một số trường hợp, Vận đơn vô danh được chuyển nhượng đơn giản bằng cách trao tay. Ai cầm vận đơn trong tay người đó là chủ sở hữu vận đơn và có quyền yêu cầu người chuyên chở giao hàng cho mình.
Trên vận đơn vô danh được ký hậu ở mặt sau Bill gốc là để trống [endorsed in balank]. Ký hậu theo lệnh để trống [endorsed to order in blank]. Ký hậu cho người cầm [endorsed to Bearer or to Holder].
Tại mục Consignee có thể ghi: “to Bearer or to Holder”/ “để trống”/ “…”.
Vận đơn vô danh có thể chuyển thành vận đơn đích danh hoặc là vận đơn theo lệnh bằng thủ tục ký hậu trong trường hợp ký hậu vô danh[để trống].
Lưu ý:
Nếu một vận đơn mà trong ô Consignee là để trống. Không ghi tên người nhận hàng đích danh. Không ghi giao hàng theo lệnh của một người đích danh hoặc chỉ ghi giao hàng theo lệnh để trống. Thì phải hiểu là giao hàng theo lệnh của người gửi hàng. Do đó không được xem loại vận đơn này là vận đơn vô danh.
Tại mục người nhận hàng [Consignee] có thể ghi:
– To order of shipper- theo lệnh của người gửi hàng
– To order of consignee- theo lệnh của người nhận hàng
– And to order of bank- theo lệnh của ngân hàng thanh toán
Vận đơn theo lệnh được dùng rất phổ biến trong buôn bán và vận tải quốc tế, có thể chuyển nhượng được bằng cách ký hậu.
– Ký hậu [endorsement]: là một thủ tục chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa ghi trên B/L từ người
hưởng lợi này sang người hưởng lợi khác.
– Người ký hậu phải ký tên, đóng dấu vào mặt sau B/L và trao cho người hưởng lợi
– Về mặt pháp lý, hành vi ký hậu của người ký tên trên B/L thừa nhận việc từ bỏ quyền sở hữu hàng hóa ghi trên B/L cho người được hưởng.
– Người ký hậu phải tuân thủ các quy định:
+] Ký hậu bằng ngôn ngữ của chính người hưởng lợi trên B/L
+] Phải ký vào chính B/L gốc
+] Phải thể hiện rõ ý chí về việc chuyển nhượng quyền sở hữu B/L
Các cách ký hậu:
– Ký hậu đích danh: mặt sau của B/L gốc, người ký hậu ghi rõ tên người hưởng lợi, ký và
– Ký hậu theo lệnh: mặt sau của B/L gốc, người ký hậu ghi “theo lệnh của…”
– Ký hậu vô danh/để trống: mặt sau của B/L gốc, người ký hậu chỉ ghi tên mình, ký và
đóng dấu xác nhận hoặc ghi rõ là để trống
– Ký hậu miễn truy đòi [without recourse]
Vận đơn vô danh [to bearer B/L]: là loại B/L trên đó không ghi tên người nhận hàng. Hoặc ghi rõ là vô danh, hoặc phát hành theo lệnh nhưng không ghi rõ là theo lệnh của ai. Hoặc phát hành theo lệnh cho một người hưởng lợi. Nhưng người đó đã ký hậu vận đơn và không chỉ định một người hưởng lợi khác
Kết luận:
Trên đây là cách phân biệt vận đơn đích danh, vận đơn theo lệnh và vận đơn vô danh. Nếu bạn mới tìm hiểu về xuất nhập khẩu còn thắc mắc về nghiệp vụ xuất nhập khẩu, hãy liên hệ với AirportCargo qua hotline có trên web và tiếp tục theo dõi những bài viết tiếp theo về kiến thức xuất nhập khẩu nhé.