Nhờ y học phát triển mà không ít các bệnh lý tuyến giáp được phát hiện và điều trị ở giai đoạn còn rất sớm. Trong đó phải kể đến xét nghiệm sinh thiết tuyến giáp với vai trò là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán ung thư tuyến giáp với độ chính xác lên đến 99%. Vậy sinh thiết tuyến giáp là gì? Trường hợp nào cần phải chỉ định làm xét nghiệm? Sẽ được ISOFHCARE bật mí qua bài viết dưới đây.
Sinh thiết tuyến giáp là xét nghiệm với kỹ thuật lấy một mẫu mô nhỏ từ vị trí có bất thường của tuyến giáp sau đó khảo sát dưới kính hiển vi để phát hiện các bệnh lý như ung thư, nhiễm trùng, u lành tính. Đây là kỹ thuật mang tính chuyên khoa sâu đòi hỏi tính xác cao.
Hầu hết, người ta nhắc tới sinh thiết tuyến giáp như là “át chủ bài” của các bệnh lý tuyến giáp, nhất là ung thư. Vì vậy nó không được thực hiện một cách thường quy và chỉ có ở tại các cơ sở y tế lớn, có trang thiết bị hiện đại.
2. Sinh thiết tuyến giáp có thực sự quan trọng?
Có thể bạn chưa biết, ung thư tuyến giáp là một trong những loại ung thư có khả điều trị khỏi hoàn toàn ở giai đoạn sớm. Vì vậy sinh thiết tuyến giáp thực sự là tấm bùa hộ mệnh của bác sĩ lẫn người bệnh.
Ngay từ khi chưa xuất hiện các triệu chứng lâm sàng, bất thường tuyến giáp có thể phát hiện tình cơ qua các xét nghiệm như siêu âm, xét nghiệm máu...Bệnh lý tuyến giáp như phì đại, basedow, nhiễm độc giáp đôi khi không quá nguy hiểm nhưng để chẩn đoán chính xác đôi khi cần phải tiến hành sinh thiết. Bởi đôi khi tình trạng ác tính của tuyến giáp có triệu chứng lâm sàng rất giống với các bệnh lý thông thường.
Có một sự khác biệt trong sinh thiết tuyến giáp là nó được thực hiện bằng nhiều kỹ thuật khác nhau và ứng dụng riêng cho từng trường hợp. Bác sĩ có thể sinh thiết bằng cách chọc hút kim nhỏ hoặc ngay trong khi phẫu thuật. Điều này giúp hạn chế khả năng bỏ sót bệnh ung thư tuyến giáp trong phần lớn các trường hợp.
Tổng đài đặt khám ưu tiên tại BV tuyến trung ương 1900638367 hoặc đặt lịch khám chủ động qua ứng dụng ISOFHCARE !
3. Khi nào cần sinh thiết tuyến giáp?
Như đã nói, sinh thiết tuyến giáp không phải là xét nghiệm thường quy. Nó được chỉ định trong một số trường hợp khi chẩn đoán chưa rõ ràng hoặc cần phải chẩn đoán phân biệt trước khi điều trị. Một số các chỉ định sinh thiết mà bạn có thể biết:
- U tuyến giáp có kích thước >1cm và trên siêu âm có hình ảnh tắc sinh mạch máu hoặc u giới hạn không rõ.
- Các xét nghiệm FT3, FT4, TSH, siêu âm...không thể xác định chẩn đoán ung thư tuyến giáp
- Trong lúc phẫu thuật cần sinh thiết để làm giải phẫu bệnh, đánh giá tình trạng di căn hạch
4. Các kỹ thuật sinh thiết tuyến giáp
Sinh thiết tuyến giáp có nhiều kỹ thuật thực hiện với được áp dụng trong những trường hợp khác nhau. Điều này đảm bảo không bỏ sót bệnh và hạn chế được nhiều tai biến khi thực hiện.
- Chọc hút tuyến giáp bằng kim nhỏ [FNA]: đây là kỹ thuật được ứng dụng rộng rãi nhất và hầu như tại các khoa điều trị ung thư tuyến giáp đều có. Kỹ thuật này tương đối đơn giản và có thể thực hiện dưới sự hướng dẫn của siêu âm để có tính chính xác cao. Đúng như tên gọi, bác sĩ sử dụng kim nhỏ để chọc hút là lấy mẫu tại vị trí nghi ngờ ác tính cao nhất. Có thể lấy nhiều mẫu ở nhiều vị trí khác nhau để đảm bảo kết quả không bị sai lệch. Quá trình thực hiện diễn ra nhanh chóng trong khoảng 30 phút mà không cần gây mê.
- Sinh thiết lõi kim: Thủ thuật này tương tự chọc hút tuyến giáp bằng kim nhỏ. Tuy nhiên dụng cụ thực hiện ở đây là một kim có kích cỡ lớn hơn. Quy trình thực hiện không có khác biệt gì so với thủ thuật trên. Tuy nhiên người bệnh sẽ có cảm giác đau hơn do kim đâm lớn hơn. Và sinh thiết lõi kim chỉ được thực hiện khi kỹ thuật FNA thất bại hoặc kết quả cho ra không rõ ràng.
- Sinh thiết qua phẫu thuật: Là kỹ thuật được thực hiện ngay trong cuộc phẫu thuật để tiến hành lấy mẫu bệnh phẩm đi làm xét nghiệm. Loại kỹ thuật này không chỉ có giá trị chẩn đoán xác định mà còn đánh giá được tình trạng các hạch di căn thông qua nạo vét hạch trong phẫu thuật. Tuy nhiên nhược điểm là bệnh nhân phải gây mê và cần thời gian hậu phẫu dài.
5. Sinh thiết tuyến giáp có nguy hiểm không?
Sinh thiết tuyến giáp là xét nghiệm xâm lấn nên ít nhiều cũng sẽ có những rùi rỏ có thể xuất hiện. Tuy nhiên tỷ lệ biến chứng rất thấp và không quá nguy hiểm. Một số biến chứng có thể xuất hiện như:
- Chảy máu tại vị trí sinh thiết
- Nhiễm trùng do quá trình sinh thiết không đảm bảo vô khuẩn
- Chọc sai vị trí làm tổn thương các cấu trúc xung quanh. Trước đây người ta thường sinh thiết mù do không có siêu âm nên khả năng chọc sai vị trí tương đối cao. Ngày nay đa số sinh thiết được thực hiện dưới sự hướng dẫn của siêu âm nên biến chứng ngày hiếm khi xảy ra.
Trên đây là những thông tin cơ bản về sinh thiết tuyến giáp mà ISOFHCARE muốn chia sẻ tới các bạn. Hy vọng đó là những thông tin bổ ích.
Nếu bạn đang quan tâm tới loại xét nghiệm này có thể liên hệ Isofh Care để được tư vấn. Chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu hơn về xét nghiệm, đồng thời cung cấp cho bạn thông tin những bệnh viện uy tín, chất lượng cao. ISOFHCARE là cầu nối giúp rất nhiều bệnh nhân tiếp cận được với các bác sĩ đầu ngành có kinh nghiệm một cách nhanh nhất mà không cần thông qua bất cứ hình thức trung gian nào. Bạn có thể đặt lịch khám tại các bệnh viện lớn thông qua hình thức online mà không cần phải tới tận nơi đề chờ đợi. Điều này giúp bạn tiết kiệm thời gian, chi phí cho việc đi lại.
Cẩm nang ISOFHCARE cung cấp cho bạn các bí quyết khám bệnh tại Hà Nội và Hướng dẫn khám bệnh tuyến trung ương với những thông tin đắt giá và chính xác nhất.
Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh
I. Kỹ thuật chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ để làm gì?
Chọc hút tế bào u giáp bằng kim nhỏ để chẩn đoán xác định và phân loại bệnh có vai trò quan trọng góp phần định hướng điều trị các bệnh lý tuyến giáp.Tuy nhiên, trong 1 số trường hợp u giáp nhỏ hoặc vị trí khó sẽ khó chọc vào đúng vị trí u giáp, do vậy để đảm bảo độ chính xác cao cần chọc hút tế bào u giáp bằng kim nhỏ dưới hướng dẫn của siêu âm.
II. Người bệnh cần được chuẩn bị gì trước khi thực hiện kỹ thuật?
- Giải thích cho người bệnh [có thể cả người nhà người bệnh] về quy trình thực hiện, mục đích, nguy cơ, lợi ích để người bệnh yên tâm và hợp tác làm xét nghiệm.
- Khai thác tiền sử bệnh và các triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng: rối loạn nhịp tim, tăng huyết áp, nhiễm độc giáp, dị ứng cồn iode, tiền sử rối loạn đông máu hoặc đang dùng thuốc chống đông…,siêu âm, các xét nghiệm đánh giá tình trạng hormon tuyến giáp.
- Người bệnh được ăn no, nghỉ ngơi ít nhất 10 phút trước khi tiến hành thủ thuật.
- Khám người bệnh xác định vị trí tổn thương cần chọc hút, màu sắc, số lượng, mật độ, kích thước, sự di động.
III. Chỉ định và ưu điêm của kỹ thuật [theo ATA Guidelines 2015 khuyến nghị FNA dựa trên kích thước và đặc điểm].
- Nhân giáp 1,5 cm với mức độ nghi nghờ rất thấp: TIRADS 2;
- Và những trường hợp tổn thương ở vị trí khó.
* Ưu điểm:
- Phân biệt các nhân giáp lành tính và ác tính với độ chính xác cao
- Xác định chính xác dạng tổn thương ở mức độ vi thể
- Giảm độ âm tính giả so với phương pháp chọc hút kim nhỏ truyền thống [FNA]
- Thủ thuật nhanh đem lại kết quả cao, xác thực
* Chỉ định với các người bệnh tỉnh táo, giao tiếp được với bác sĩ, có xét nghiệm hormon tuyến giáp bình thường.
IV. Chống chỉ định:
- Các trường hợp cường năng tuyến giáp.
- Cơn tăng huyết áp, cơn nhịp nhanh, rối loạn nhịp.
- Bệnh nhân rối loạn tâm thần, không hợp tác, khó giao tiếp.
- Các trường hợp bị các bệnh về máu không đông.
- Các trường hợp đang trong tình trạng cấp cứu.
Nguồn: Phòng Kế hoạch tổng hợp
Chọc hút tế bào khối u dưới hướng dẫn của siêu âm [FNA], một phương pháp có thể xác định chính xác bản chất khối u.
Đây là phương pháp dùng kim nhỏ chọc qua da vào khối u tuyến giáp cũng như các khối u khác [ u phần mềm, hạch…] để lấy bệnh phẩm làm xét nghiệm tế bào học, nhằm xác định bản chất khối u trước khi bác sĩ lâm sàng quyết định kế hoạch điều trị khối u của bệnh nhân.
Theo thống kê, số bệnh nhân có khối u tuyến giáp là 40% đến 60%. Có nghĩa là, 10 bệnh nhân đi khám thì có 4 đến 6 người có u tuyến giáp. Việc đi khám định kì, phát hiện khối u sớm để có kế hoạch theo dõi bởi các bác sĩ lâm sàng và chỉ định cần thiết chọc hút tế bào khối u làm giải phẫu bệnh rất quan trọng. Từ đó, việc điều trị khối u được thực hiện từ giai đoạn sớm của bệnh và theo dõi một cách hợp lý.
Leave a reply