Làm sao để lấy lại vị giác và khứu giác

Facebook

Twitter

Pinterest

Có một số bệnh nhân sau khi khỏi Covid vẫn còn triệu chứng mất khứu giác, vị giác kéo dài gây chán ăn, ăn không ngon miệng khiến cơ thể bị suy kiệt. Vậy nguyên nhân gây ra tình trạng mất vị giác, khứu giác sau khi mắc COVID-19 là gì và biện pháp khắc phục ra sao? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để có thêm những kiến thức hữu ích và nhanh chóng vượt qua giai đoạn hậu COVID này nhé!

Mất khứu giác, vị giác sau khi mắc Covid-19 ở người bệnh

Mất khứu giác là hiện tượng người bệnh không có khả năng ngửi mùi, mất hoàn toàn cảm giác về mùi. Còn mất vị giác là hiện tượng người bệnh không có khả năng cảm nhận được vị của đồ ăn như chua, cay, mặn, ngọt.

Mất vị giác, khứu giác sau khi mắc COVID-19 rất khác với tình trạng nhạt miệng, giảm độ nhạy với mùi hương khi bị cảm cúm gây tình trạng chán ăn, nghẹt mũi. Người bệnh sẽ bị mất hẳn vị giác và khứu giác, ăn ớt không thấy cay, thực phẩm ôi thối không ngửi thấy mùi.

Hầu hết các bệnh nhân nhiễm Covid-19 có thể lấy lại được vị giác khứu giác trong vòng 7 – 10 ngày, nhưng cũng có những trường hợp mất vị giác, khứu giác kéo dài lâu hơn gây ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống.

Mất vị giác khiến cho người bệnh chán ăn, nhạt miệng gây suy kiệt.

Nguyên nhân gây mất khứu giác, vị giác

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất khứu giác là do virus Sars-CoV-2 xâm nhập vào cơ thể liên kết vào các thụ thể angiotensin converting enzyme 2 (ACE2) trên các tế bào thần kinh trong mũi gây tổn thương và hủy hoại các tế bào này. Điều này khiến cho các lông mao có trên các tế bào thụ cảm thần kinh khứu giác mất đi khiến cho lông mao của các tế bào thần kinh không liên kết với chất tạo mùi gây hiện tượng mất khứu giác.

Toàn bộ quá trình này có thể xảy ra chỉ trong vòng 1 hoặc 2 ngày. Trong lúc này các tế bào gốc nhanh chóng tái tạo những tế bào trung tâm giúp tái tạo các lông mao trên tế bào thần kinh khứu giác giúp phục hồi liên kết các chất tạo mùi với tế bào thần kinh và khứu giác.

Nhiều nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ phục hồi khứu giác là 49%. Nhưng có một số trường hợp tổn thương nghiêm trọng khiến tình trạng giảm khứu giác, mất khứu giác hoặc loạn khứu giác kéo dài.

➥ XEM THÊM: Cách chăm sóc F0 tại nhà cần biết

Cách khắc phục tình trạng mất khứu giác, vị giác

Để cải thiện tình trạng mất khứu giác và vị giác, người bệnh cần áp dụng các bài tập cảm nhận mùi vị. Đây là phương pháp hiệu quả, tiết kiệm và dễ thực hiện nhất giúp kết nối các tế bào khứu giác, vị giác với não để từng bước lấy lại mùi và vị cho người bệnh.

Cách khắc phục khứu giác bị mất

Khi thực hiện bài tập ngửi mùi người bệnh cần làm theo các bước dưới đây:

• Bước 1: Chọn khoảng 3 – 4 loại mùi hương mạnh (từ tinh dầu, nước hoa hoặc các loại gia vị quen thuộc như tỏi, sả, gừng, các loại hoa quả như cam, bưởi…)
• Bước 2: Chọn lấy 1 mùi và hít thật sâu, ngửi trong vòng 10-15 giây đồng thời liên tưởng lại mùi này trong quá khứ.
• Bước 3: Dừng lại khoảng 10 giây rồi tiếp tục ngửi các mùi hương khác
• Bước 4: Lặp đi lặp lại cho đến khi ngửi hết toàn bộ mùi hương

Người bệnh nên thực hiện quy trình này mỗi ngày khoảng 2-3 lần cho đến khi lấy lại khứu giác. Nếu vẫn chưa phục hồi, hãy lựa chọn các loại tinh dầu khác và thực hiện lại các bước như trên.

Các mùi hương mạnh, quen thuộc như tinh dầu, nước hoa, cam, chanh kích thích não bộ ghi nhớ lại các mùi hương.

Cách khắc phục khi bị mất vị giác

Để khắc phục vị giác người bệnh cần bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng hằng ngày, có thể thêm một chút bột quế hoặc bột nghệ để làm tăng quá trình hấp thu thức ăn. Đồng thời, duy trì sử dụng các đồ ăn ấm nóng, tránh ăn đồ ăn lạnh, quá cay, chua và mặn. Người bệnh cần tăng cường bổ sung protein từ các nguồn thực phẩm như thịt, cá, trứng, sữa, các loại đậu giúp nâng cao khả năng miễn dịch.

Ngoài ra, người bệnh cần bổ sung calo từ các loại trái cây khô và hạt giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng. Đặc biệt, người bệnh cần bổ sung đa dạng các loại vitamin và khoáng chất vào khẩu phần ăn hàng ngày.

Bổ sung đa dạng các loại thực phẩm giúp người bệnh lấy lại vị giác nhanh chóng.

Theo ThS.BS Nguyễn Thị Diệu Hồng – Bác sĩ nội hô hấp Tổ hợp Y tế MEDIPLUS, để rút ngắn thời gian lấy lại vị giác, người bệnh có thể tăng cường ăn các món quen thuộc, yêu thích. Ví dụ, nếu thích ăn chua, người bệnh có thể thử ngậm một lát chanh mỏng cùng muối, thích ăn ngọt có thể uống chút nước ấm cùng với mật ong pha loãng. Người bệnh nên “luyện tập” để phục hồi vị giác trong thời gian hồi phục bằng cách ăn lượng nhỏ các loại thực phẩm có hương vị yêu thích trước đây.

👉 BẠN QUAN TÂM: Ăn gì để tăng đề kháng chống Covid?

♡ Hiện nay, tổ hợp y tế MEDIPLUS đã triển khai gói dịch vụ khám và tầm soát di chứng hậu COVID-19 cho bệnh nhân F0 khỏi bệnh có các triệu chứng kéo dài với các danh mục khám lâm sàng và cận lâm sàng được xây dựng thông qua quá trình tham vấn chuyên môn của các bác sĩ và chuyên gia y tế thuộc nhiều lĩnh vực. Khi đăng ký gói dịch vụ này, ngoài được thăm khám và làm các xét nghiệm, người bệnh còn được các bác sĩ của MEDIPLUS tư vấn về các chế độ dinh dưỡng phù hợp với từng đối tượng để giúp họ nhanh chóng hồi phục, trở lại sức khỏe bình thường. Để biết thêm chi tiết về dịch vụ này, xin vui lòng liên hệ hotline: 1900 3366 bạn nhé!

**Lưu ý: Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.

Giới khoa học chưa biết lý do chính xác tại sao có người mất khứu giác mà người khác lại không. Tuy nhiên khi nhiễm Covid-19, virus sẽ tự gắn vào các tế bào trong mũi của người bệnh. Trong quá trình này, nó có thể làm hỏng các tế bào và dẫn đến hiện tượng mất mùi.

Chuyên gia Danoun giải thích: "Các tế bào thần kinh trong mũi là "ông chủ" chịu trách nhiệm xử lý mùi. Nhưng xung quanh mỗi tế bào thần kinh là các tế bào hỗ trợ khứu giác, chúng nuôi dưỡng các tế bào thần kinh. Thông thường, bạn mất khứu giác là do virus tấn công các tế bào hỗ trợ này. Khi các tế bào hỗ trợ này tái tạo (trung bình từ 4-6 tuần sau, đôi khi có thể mất nhiều thời gian hơn), khứu giác của bạn sẽ trở lại".

Nhiều người gặp tình trạng mất khứu giác, vị giác trong thời gian dài sau khi nhiễm Covid-19

Khứu giác và vị giác gắn liền với nhau trong não của chúng ta, vì vậy mất khứu giác kéo theo mất đi vị giác. Tiến sĩ Danoun cho biết: "Lưỡi có thể phát hiện ra các vị cơ bản như ngọt, chua, mặn và đắng, nhưng mũi sẽ phát hiện ra hương vị. Vì vậy, nếu bạn mất khứu giác, khi ăn một viên kẹo dâu tây, bạn có thể biết mình đang ăn đồ ngọt, nhưng không thể biết rằng đó là vị dâu tây".

Vậy làm thế nào để phục hồi khứu giác?

Chuyên gia Danoun cho biết rèn luyện khứu giác có thể giúp kích thích các tế bào thần kinh trong mũi.

• Bước 1: Chọn một loại tinh dầu trong 4 loại: oregano, chanh, bạch đàn và hương thảo. Nếu không có tinh dầu, bạn có thể sử dụng hương thơm có sẵn trong nhà như vắt một quả chanh, cắt vài miếng lá oregano (kinh giới cay).
• Bước 2: Bắt đầu với mùi hương đầu tiên trong 25 giây. Trong khi ngửi hãy tưởng tượng mùi của nó như thế nào, cảm giác như thế nào, đồng thời nhớ lại kỷ niệm liên quan đến mùi hương này. Theo ông Danoun, huấn luyện khứu giác có thể giúp não bộ tái tạo các kết nối trở lại với mùi hương cụ thể.

Tiến sĩ Danoun giải thích rằng trí nhớ và khứu giác có mối liên hệ chặt chẽ với nhau ở não. Mùi hương đi thẳng đến trung tâm cảm xúc và trí nhớ. Đó là lý do tại sao mùi clo có thể khiến bạn nhớ đến việc học bơi.

• Bước 3: Hãy cho não bộ 1 phút để xử lý mùi hương. Khi hết thời gian, hãy nhẹ nhàng ngửi mùi tiếp theo trong 25 giây. Cứ tiếp tục như vậy cho đến khi ngửi thấy từng mùi trong số 4 mùi.
• Bước 4: Thực hiện bài tập này 2 lần/ngày vào sáng và tối, trong vòng 3 tháng. Nếu khứu giác chưa phục hồi hoàn toàn, hãy tìm 4 loại tinh dầu/hương vị mới để thực hành. Bài tập này cần kiên trì và thời gian, vì cần thời gian để các dây thần kinh khứu giác phụ hồi, ông Danoun nói.

Trong trường hợp bài tập không hiệu quả, hãy đến gặp bác sĩ vì có thể sẽ có các vấn đề tiềm ẩn ngăn cản quá trình phục hồi như bị viêm xoang hoặc nhiễm trùng mũi.

Nếu bạn hút thuốc thì nên ngừng hút, vì hút thuốc có thể cản trở quá trình tìm lại khứu giác.

Tin liên quan