Như thế nào là lạm phát
|
Trong một nền kinh tế, lạm phát là điều mà không chủ thể nào mong muốn. Tuy nhiên, nếu kinh tế vĩ mô không được ổn định sẽ rất dễ gây ra lạm phát. Lạm phát có thể tác động và ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế của một đất nước. Vậy lạm phát là gì? Nguyên nhân nào dẫn đến lạm phát? Làm thế nào để kiểm soát chúng? Bài viết này, Infina sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Show
Chỉ số lạm phát là gì?Chỉ số lạm phát là sự tăng mức giá chung liên tục của hàng hóa hoặc dịch vụ theo thời gian và mất đi giá trị của một loại tiền tệ nào đó.  Vậy lạm phát tiếng là gì? Lạm phát trong tiếng anh là Inflation. Khi mức giá chung của hàng hóa tăng cao, lúc này một đơn vị tiền tệ sẽ mua được ít hàng hóa hơn. Như vậy, chỉ số lạm phát phản ánh được sự suy giảm sức mua trên đơn vị tiền tệ đó. 3 mức độ của lạm phátLạm phát được phân loại thành 3 mức độ chính và phụ thuộc vào tỷ lệ phần trăm. Cụ thể: Lạm phát tự nhiên là gì?Lạm phát tự nhiên có tỷ lệ lạm phát từ 0 – dưới 10%. Lúc này, nền kinh tế hoạt động bình thường, xảy ra ít rủi ro, đời sống nhân dân ổn định. Lạm phát phi mã là gì?Lạm phát phi mã là mức độ xảy ra khi giá cả hàng hóa tăng nhanh, tỷ lệ % lạm phát từ 10% đến dưới 1000%. Lạm phát phi mã rất dễ gây ra biến động cho nền kinh tế. Siêu lạm phát là gì?Siêu lạm phát là tình trạng lạm phát tăng rất nhanh, khó có thể kiểm soát bởi tốc độ tăng chóng mặt với tỷ lệ lạm phát trên 1000%. Siêu lạm phát sẽ gây ra hậu quả to lớn cho nền kinh tế, khó có thể khắc phục nhưng siêu lạm phát hiếm khi xảy ra. Công thức tính tỷ lệ lạm phát là gì?Công thức: Tỷ lệ lạm phát kỳ hiện tại = (Giá trị chỉ số CPI cuối cùng / Giá trị CPI ban đầu) * 100 Trong đó: CPI là chỉ số tiêu dùng – phản ánh mức thay đổi tương đối của giá hàng tiêu dùng theo thời gian. Lạm phát lõi là gì?Lạm phát lõi (Core Inflation) là sự thay đổi giá cả của hàng hóa, dịch vụ trừ đi lương thực và năng lượng. Lạm phát lõi đại diện cho hình ảnh chính xác nhất về xu hướng lạm phát cơ bản. Nói cách khác, lạm phát lõi sẽ đo lường các tác động hoặc áp lực lâu dài, ổn định của cầu đến sự biến động của giá cả. Lạm phát dự kiến là gì?Lạm phát dự kiến hay còn gọi là expected inflation hoặc expectation of inflation là tỷ lệ lạm phát được các chuyên gia dự kiến sẽ xảy ra trong tương lai (một thời điểm nhất định nào đó). Do đó, kỳ vọng về lạm phát được giả định sẽ được hình thành theo nhiều cơ chế khác nhau. Yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến lạm phát dự kiến đó là chu kỳ kinh doanh sau đó là yếu tố lạm phát của quá khứ. Thuế lạm phát là gì?Thuế lạm phát là loại thuế mà hầu như quốc gia nào cũng có và thuế lạm phát có tính lũy thoái. Hiểu một cách đơn giản, những người có thu nhập thấp hơn sẽ phải chịu mức thuế suất cao hơn. Ví dụ: Ông A có thu nhập 1 triệu đồng phải đóng thuế là 200.000 đồng, Ông B có thu nhập 10 triệu đồng phải đóng thuế là 1 triệu đồng. Như vậy, có thể thấy ông A sẽ đóng thuế thấp hơn ông B, tuy nhiên, trong trường hợp này ông A (thu nhập thấp hơn ông B) phải chịu thuế suất gấp đôi (20% thay vì 10%) ông B. Nguyên nhân gây ra tính lũy thoái của thuế lạm phát là việc tăng giá trong nền kinh tế theo khuynh hướng các mặt hàng thiết yếu của người nghèo thường cao hơn so với những mặt hàng cao cấp (hàng hóa chỉ chiếm một tỷ phần chi tiêu lớn của những người giàu). Lạm phát điểm là gì?Ngày nay, ngoài lạm phát hàng hóa, dịch vụ, trong giáo dục còn xảy ra tình trạng lạm phát điểm thi. Mức trung bình điểm thi đỗ đại học của học sinh ngày càng tăng. Thậm chí, nhiều ngành học còn có mức điểm chuẩn “khủng” là 29 điểm, thậm chí là 30 điểm. Đây là số điểm tuyệt đối, tuy nhiên, nếu không có điểm ưu tiên hoặc các thành tích khác thì thí sinh có đạt 10 điểm/môn vẫn trượt đại học. Do vậy, có thể nói, lạm phát điểm thi cũng gây ra một số hệ lụy cho xã hội. Ngược với lạm phát là gì?Ngược với lạm phát hay còn gọi là giảm phát, không chỉ vậy, chúng ta còn có thể gọi lạm phát với tỷ lệ mang giá trị âm là giảm phát. Tình trạng giảm phát thường xuất hiện khi nền kinh tế có hiện tượng suy thoái hoặc đình đốn. Giảm phát cũng gây cho nền kinh tế nhiều hệ lụy bởi nó làm tăng giá trị thật của nợ và làm nền kinh tế trở nên trầm trọng hơn. Nguyên nhân của lạm phát là gì?Lạm phát do cầu kéoKhi thị trường về một mặt hàng nào đó có nhu cầu tăng lên thì sẽ kéo theo giá cả tăng. Đây là lạm phát do cầu kéo, cũng từ việc tăng giá của mặt hàng này sẽ đồng thời kéo theo giá cả của hàng loạt hàng hóa khác tăng theo. Lạm phát do chi phí đẩyChi phí đầu vào để sản xuất bao gồm: tiền lương, giá nguyên liệu đầu vào, máy móc,… Lạm phát do chi phí đẩy xảy ra khi giá cả của một hoặc vài yếu tố đầu vào tăng lên thì tổng chi phí sản xuất của doanh nghiệp cũng tăng theo. Do đó, giá thành sản phẩm cuối cùng cũng sẽ tăng. Lạm phát do cầu thay đổiKhi giá cả của một mặt hàng tăng giá sẽ kéo theo sự tăng giá của các mặt hàng thay thế. Đây chính là lạm phát do cầu thay đổi. Lạm phát do xuất/nhập khẩuXuất khẩu: khi nền kinh tế có tổng cầu > tổng cung, sản phẩm thu gom cho xuất khẩu sẽ làm cho lượng cung ứng trong nước giảm xuống gây ra tổng cung trong nước < tổng cầu => dẫn tới lạm phát. Nhập khẩu: Khi giá cả hàng hóa nhập khẩu tăng thì giá bán sản phẩm đó trong nước sẽ phải tăng theo. Khi mức giá chung bị giá nhập khẩu đội lên sẽ nghiễm nhiên hình thành lên lạm phát. Lạm phát do chính sách tiền tệLà khi lượng tiền đang lưu hành trong nền kinh tế tăng mạnh, trong khi đó tổng sản phẩm sản xuất ra tăng thấp hơn lượng tiền đang lưu hành thì sẽ gây ra lạm phát tăng cao. Làm thế nào để kiểm soát lạm phát?Để kiểm soát lạm phát, chúng ta có thể lựa chọn một trong các phương án sau:
Tổng kếtTrên đây là những thông tin cơ bản nhất liên quan đến lạm phát. Do vậy, để quản lý tài chính cá nhân thật tốt thì mỗi người cần phải quan tâm đến tỷ lệ lạm phát. Tùy vào từng tình hình của lạm phát, hãy tận dụng cơ hội để chọn hình thức đầu tư hợp lý. Infina hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn đọc có được những thông tin hữu ích. Bạn có cảm nghĩ như thế nào? Hãy để lại bình luận phía dưới nhé! Xem thêm:
|
