Những món an ngon Tết Nguyên đán

Mâm cỗ ngày Tết Nguyên đán của người Việt thường được chuẩn bị rất thịnh soạn, đầy đủ. Điều này không chỉ thể hiện sự no ấm, thịnh vượng mà còn hàm chứa  mong ước về một năm mới đầy đủ, phát đạt. Dưới đây là những món ngon ngày Tết luôn hiện diện trong mâm cỗ truyền thống của ở  ba miền Bắc - Trung - Nam.

Bánh chưng, bánh tét

Bánh chưng, bánh tét là món ăn truyền thống có lịch sử lâu đời trong văn hóa ẩm thực Việt Nam. Mâm cỗ ngày Tết ở cả 3 miền đều không thể thiếu món này. Chiếc bánh "gói ghém cả nền văn minh nông nghiệp lúa nước", được làm từ những nguyên liệu sẵn có của mọi nhà, thể hiện lòng biết ơn trời đất đã cho mưa thuận gió hòa, để mùa màng bội thu, đem lại cuộc sống ấm no cho con người. Câu chuyện về sự ra đời của bánh chưng còn thể hiện chữ hiếu của người con với cha mẹ, tổ tiên.

Vì thế, ngoài ý nghĩa thực phẩm, bánh chưng còn là lễ vật dâng cúng gia tiên, thần linh, là món quà biếu cha mẹ, bề trên, bạn bè thân thiết.

Xôi gấc

Bên cạnh bánh chưng, bánh tét thì xôi nếp cũng là phần không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết cổ truyền. Mỗi vùng miền có cách đồ xôi khác nhau, với màu sắc đa dạng. Tuy nhiên, trong những ngày lễ Tết thì xôi gấc đỏ được ưa chuộng hơn cả và được người dân khắp ba miền bày trên mâm cỗ.

Xôi gấc được nấu từ gạo nếp ngon, trộn với gấc tươi rồi cho vào nồi hấp. Sau khi được đun chín, xôi có màu đỏ tươi rất hấp dẫn. Khi ăn, bạn sẽ cảm nhận được vị dẻo của gạo nếp, vị béo của nước cốt dừa và vị ngọt của đường.

Thịt nấu đông

Thịt nấu đông dễ ăn, không ngán, kết hợp rất ăn ý với dưa hành ngày Tết nên thường là món ăn đãi khách. Món này có vị ngọt mềm, màu trong veo đẹp mắt, gia vị hoà quyện tạo rất hài hoà, ăn cùng cơm nóng hay bánh chưng đều tuyệt. 

Gà luộc

Mâm cỗ truyền thống của người Việt Nam không thể thiếu gà luộc và mâm cỗ Tết cũng vậy. Không chỉ là lễ vật bắt buộc khi dâng cúng, đĩa gà luộc còn tăng vẻ trang trọng cho bữa ăn, nhất là khi nhà có khách.

Giò lụa

Đây là một trong những món ăn gần như bắt buộc phải có, nằm ở vị trí trung tâm của mâm cỗ ngày Tết với ý nghĩa “trong ấm ngoài êm, phúc lộc đầy nhà”. Giò lụa được làm từ thịt heo giã nhuyễn trong cối đá, gói bằng lá chuối rồi luộc chín. Những cây giò trắng mịn, giòn dai, thơm ngon còn là món quà Tết mọi người tặng nhau.

Giò xào

Giò xào có thành phần chính là thịt thủ [phần thịt ở đầu con lợn], lưỡi... xào chín cùng một số nguyên liệu khác như mộc nhĩ, hạt tiêu, muối rồi gói và nén chặt. Bắt nguồn từ miền Bắc, món ăn này hiện phổ biến khắp nước.

Nem rán

Món nem rán giòn rụm, thơm lừng luôn được hưởng ứng nhiệt tình trong mâm cỗ Tết. Mang nhiều hương vị chua cay mặn ngọt nhờ các nguyên liệu chính như thịt lợn, mộc nhĩ, nấm hương, rau, giá..., nem rán nên được coi là món ăn “quốc hồn, quốc túy”.

Thịt kho tàu

Không chỉ được sử dụng nhiều trong bữa cơm gia đình, thịt kho tàu còn là món ngon ngày Tết quen thuộc. Sự hòa quyện hương vị của trứng, thịt kho, nước dừa và các loại gia vị đem lại sức hấp dẫn khó cưỡng của món này. Bạn có thể dùng thịt kho Tàu với cơm trắng, dưa muối các loại. 

Bò kho mật mía

Bò kho khô với mật mía và nước mắm ngon là món ăn rất phù hợp cho mâm cỗ ngày Tết cổ truyền. Ngoài mục đích đổi vị cho bữa cơm gia đình thì món này cũng rất phù hợp để nhậu khi mọi người tụ họp, lai rai.

Canh măng khô chân giò

Canh măng khô hầm với xương và móng giò là món ngon ngày Tết không thể thiếu trên mâm cơm của người miền Bắc. Vị ngọt đậm đà của nước xương ngấm vào  măng khô, cộng với mùi thơm của hành lá, mùi tàu và khiến nhiều người có thể ăn no món này. Đây cũng là món canh chống ngán hiệu quả trong những ngày Tết ngập tràn thịt, giò chả, bánh chưng. 

Canh khổ qua nhồi thịt

Canh khổ qua [mướp đắng] được nấu vào dịp Tết với ý nghĩa mong cho những khó khăn, vất vả, cay đắng của năm cũ qua đi, sang năm mới sẽ gặp nhiều điều may mắn, thuận lợi. Vì thế với nhiều gia đình, đây là món ngon ngày Tết không thể thiếu.

Dưa hành

Một trong những món dân dã nhưng lại có vị trí đặc biệt trong mâm cỗ Tết cổ truyền của người miền Bắc là hành muối chua, còn gọi là dưa hành.

Với vị chua cay nhẹ, nó được dùng để ăn kèm cùng với bánh chưng hay thịt đông. Đây chính là món chống ngán hữu hiệu nhất trong ngày Tết. Cho dù cuộc sống luôn thay đổi nhưng chừng nào Việt Nam còn Tết Nguyên đán thì sẽ còn bánh chưng và dưa hành.

Dưa món

Nếu như Tết miền Bắc có dưa hành thì miền Trung lại có dưa món, được làm từ nhiều nguyên liệu khác nhau như củ cải, cà rốt, dưa leo, đu đủ, củ kiệu… Nghe qua có vẻ đơn giản nhưng để làm được dưa món đầy sắc và vị, cần không ít thời gian và sự tỉ mỉ. Lát bánh tét dẻo mềm ăn kèm với dưa món giòn giòn, chua chua là hương vị rất riêng trong những ngày Tết.

Củ kiệu tôm khô

Nếu mâm cơm truyền thống ngày Tết của người miền Bắc luôn có dưa hành thì người phương Nam lại chẳng thể thiếu hũ củ kiệu hay đĩa tôm khô trộn củ kiệu chua ngọt. Điều đặc biệt ở miền Nam là củ kiệu không ăn cùng với bánh tét mà thường ăn kèm tôm khô, tạo thành một món riêng.

Dưa giá

Với đặc tính mát, vị giòn ngon, món dưa giá được rất nhiều người lựa chọn để giải nhiệt trong những ngày Tết. Dưa giá ăn cùng với cơm, cuốn bánh tráng, thích hợp nhất vẫn là ăn kèm thịt kho trứng nhờ tác dụng giải ngấy rất hiệu nghiệm. Thành phần chủ yếu tạo nên món dưa giá là giá, hẹ, cà rốt.

Nem chua

Nếu có dịp chơi Tết tại miền Trung, bạn sẽ được người dân ở đây đãi vài chung rượu mà “mồi” là những chiếc nem chua. Món ăn đặc sản này được làm từ thịt heo. Sau khi tẩm ướp gia vị, thịt được gói lại trong lá ổi, lá chùm ruột để trong vài ngày để lên men và có vị chua thanh. Nem chua miền Trung thường mịn màng, hương vị dịu nhẹ và được ăn kèm tép tỏi để cho tăng hương vị.

Thịt ngâm mắm

Mỗi dịp Tết đến, người miền Trung lại làm món thịt ngâm mắm. Nguyên liệu có thể là thịt heo hoặc thịt bò, sơ chế xong được ngâm vào nước mắm đường đã pha nấu theo một tỷ lệ nhất định. Món thịt này có vị mặn, ngọt và thường ăn kèm với dưa món, củ kiệu chua ngọt, rau sống, rau thơm.

Lạp xưởng

Mâm cỗ Tết của người miền Nam thường có lạp xưởng với chủng loại đa dạng: Tươi, khô, nạc, tôm, cá… Lạp xưởng thường được làm từ thịt nạc và mỡ lợn xay nhuyễn trộn với rượu, đường rồi nhồi vào ruột lợn khô để làm chín bằng cách lên men tự nhiên. 

Hạ Vy[Tổng hợp]

Các món nộm/gỏi thanh mát

Trong thực đơn giải ngấy ngày Tết Nguyên đán không thể thiếu các món nộm/gỏi thanh mát.

Một trong những món nộm dễ thực hiện và có thể tận dụng những nguyên liệu có sẵn tại nhà trong những ngày Tết là nộm bò khô.

Chúng ta có thể tận dụng bò khô mà gia đình hay lai rai dịp Tết để làm nộm. Số lượng bò khô tùy thuộc vào khẩu phần ăn và sở thích của mỗi gia đình.

Nguyên liệu: 

Dưa leo

Xoài xanh

Cà rốt

Chanh lấy nước cốt 

Ớt

Rau thơm

Gia vị

Cách làm:

Thái sợi xoài, dưa leo, cà rốt đem ngâm với nước muối, bóp sạch nước. Tiếp đó, cho các nguyên liệu này vào thau nước đá cho giòn rồi vớt ra vắt ráo, cho vào tô.

Sau đó, cho bò khô vào, thêm 2 thìa nước cốt chanh, ít đường, bột canh cho vừa khẩu vị cùng rau thơm thái nhỏ. Trộn đều hỗn hợp trên và để trong 5-10 phút cho ngấm gia vị là được.

Ngoài nộm bò khô, tùy theo sở thích, nhu cầu của mình, mỗi gia đình có thể làm gỏi xoài tai xanh, gỏi sứa, gỏi gân bò trộn cóc…

Những món nộm vị chua chua ngọt ngọt, không chứa nhiều dầu mỡ, không có vị béo ngoài tác dụng làm phong phú thêm mâm cỗ ngày Tết còn chống ngán, giải ngấy rất hiệu quả.

Các món canh chua

Các món canh chua cũng là một lựa chọn không thể bỏ qua để giải ngấy sau những ngày ăn quá nhiều thịt, cá.

Vị chua chua, thanh mát của các món canh này sẽ giúp cơ thể chúng ta vượt qua cảm giác ngán ngấy để ăn ngon miệng hơn.

Tùy vùng miền, mức độ dễ kiếm tìm của nguyên liệu mà mỗi gia đình có thể thực hiện các món canh chua sau: Canh hến nấu khế, canh ngêu nấu chua, canh cải chua, canh cá nấu chua…

Tuy nhiên, món canh chua cá dường như dễ nấu và được ưa chuộng hơn cả. Tùy theo sở thích, các gia đình có thể nấu canh chua cá lóc, canh chua cá diêu hồng, canh chua cá hồi, canh chua cá basa… để thưởng thức và giải ngấy cho mình.

Dưới đây là cách nấu món canh chua cá lóc giải ngấy ngày Tết mà mọi gia đình đều có thể tham khảo.

Nguyên liệu 

Cá lóc, thơm, cà chua, đậu bắp, bạc hà, me vắt, giá đỗ, ngò gai, rau ngổ.

Đường, muối, hạt nêm, tiêu…

Nước

Cách làm

Cá lóc cắt thành các khúc rồi bỏ vào tô, nêm gia vị vừa ăn, trộn đều và ướp trong khoảng 15 phút.

Thơm gọt vỏ, rửa sạch, cắt thành miếng vừa ăn. Cà chua cắt thành miếng hình múi cau. Rửa sạch giá đỗ với nước. Ngò gai và rau ngổ rửa sạch rồi cắt nhỏ.

Đậu bắp sau khi rửa sạch thì cắt chéo thành từng miếng. Tước vỏ bạc hà rồi cắt xéo như đậu bắp.

Cho me vắt cùng 1 muỗng canh nước ấm khoảng 60 độ C vào chén rồi dùng muỗng dầm đều cho thịt me mềm ra.

Tiếp theo, đun 1 lít nước cho đến khi nước sôi lăn tăn thì cho me vừa dầm mềm vào, trộn đều và nấu đến khi nước sôi.

Sau khi nước cốt me sôi, chúng ta cho cá lóc vào nấu khoảng 10 phút rồi dùng muỗng vớt bọt canh ra. Tiếp đó, chúng ta cho cà chua, thơm, đậu bắp, giá đỗ và bạc hà vào.

Trộn đều các nguyên liệu rồi cho thêm 1 muỗng canh đường vào nồi, nấu đến khi nước sôi lại.

Sau đó, chúng ta nêm nếm lại gia vị cho vừa ăn hoặc tùy theo khẩu vị của gia đình mình rồi tắt bếp.

Múc canh ra tô, rắc thêm 1 ít rau ngổ và ngò gai lên trên là các bạn có thể ăn món canh chua cá lóc thơm ngon có vị chua thanh mát để giải ngấy rồi.

Các món bún

Các món bún riêu cua đồng, bún ốc, bún thang...chứa nhiều rau xanh, vị chua dịu, thanh mát cũng nằm trong danh sách món ăn giải ngấy, thanh lọc cơ thể sau chuỗi ngày dài tiệc tùng bên mâm cỗ Tết.

Bún riêu cua đồng đứng đầu danh sách các món bún chống ngấy ngày Tết bởi món ăn này vừa thanh vừa mát lại không có quá nhiều dầu mỡ.

Một tô bún riêu nấu khéo có vị chua nhẹ của dấm bỗng, của cà chua. Vị chua ấy hòa quyện cùng độ ngọt thanh của cua đồng sẽ làm bạn quên ngay những giò, thịt gà, bánh chưng... ngày Tết.

Dưới đây là cách nấu món bún riêu cua đồng mà các bạn có thể tham khảo.

Nguyên liệu

Cua đồng, thịt xay, tôm khô, trứng gà, bún, đậu hũ, cà chua, me, mắm tôm, hành tím, ngò, hành lá, rau muống, bắp chuối, xà lách…

Hạt tiêu, hạt nêm, nước mắm, đường, dầu ăn…

Cách làm

Đậu hũ cắt nhỏ rồi chiên vàng. Hành lá rửa sạch cắt khúc. Cà chua cắt miếng vừa ăn, xào qua với dầu ăn ở lửa to.

Cho cua đã xay vào một chiếc tô lớn rồi hòa nước vào, dùng tay bóp nhẹ cho thịt cua tan vào nước. Sau đó, gạn đổ nước trên vào nồi.

Hoà một chút gia vị [muối, hạt nêm, đường] vào nồi nước cua vừa lọc rồi đặt lên bếp đun ở lửa vừa. Khuấy nhẹ để riêu cua kết lại, sau đó vớt để riêng ra bát.

Tiếp tục cho cà chua đã xào qua vào nồi nước cua. Nêm lại nồi nước dùng với một thìa cà phê mắm tôm, các loại gia vị cho vừa ăn rồi tiếp tục đun ở lửa nhỏ.

Làm chả ăn với bún riêu

Đem tôm khô đi ngâm nước cho mềm rồi xay nhuyễn. Đổ tôm khô đã xay nhuyễn, thịt xay, trứng gà, đầu hành bằm, tỏi bằm, hạt nêm, đường vào một tô lớn rồi trộn thật đều lên.

Khi nước riêu cua sôi, dùng thìa múc từng phần hỗn hợp vừa trộn nói trên vào nồi nước.

Chả chín nổi lên mặt nước thì cho đậu phụ đã rán vào. Khi nào gần ăn, bạn có thể cho giấm bỗng vào [trong món bún riêu cua của người miền Bắc thường cho thêm giấm bỗng vào để tạo ra vị chua thanh dịu dàng và mùi thơm đặc trưng].

Công đoạn cuối cùng là phi thơm hành khô rồi đổ nhanh phần gạch cua vào, đảo đều và tắt bếp. 

Món bún riêu cua đồng đã hoàn thành với mùi thơm đặc trưng của mắm tôm, nước cua ngọt đậm đà và vị chua thanh của cà chua sẽ bạn quên cảm giác ngán ngấy thức ăn có nhiều dầu mỡ.

>>> Xem thêm các công thức món ngon mỗi ngày mới nhất

Nguyễn Sơn [tổng hợp]

 Lọ dưa hành muối sẽ giúp chống ngấy những bữa ăn ngày tết với nhiều thịt và đồ nếp.

Kim chi cải thảo là món ăn nổi tiếng của Hàn Quốc. Ngày nay, kim chi là món ăn phổ biến khắp thế giới. Cách làm kim chi cải thảo Hàn Quốc khá đơn giản, bạn có thể tự làm cho gia đình thưởng thức.

Những ngày cuối cùng của năm cũ, chuẩn bị một mâm lễ cúng tất niên là việc không thể thiếu của mỗi gia đình.