Vía Thần Tài [10 tháng Giêng] là một ngày lễ rất quan trọng đối với những người làm kinh doanh. Vào ngày này, các gia chủ sẽ chuẩn bị vàng mã, heo quay, hoa quả... để dâng lên bàn thờ Thần Tài nhằm cầu mong một năm mới tài lộc, may mắn, sung túc.
Ban đầu, phong tục này lan truyền ở trong một bộ phận nhỏ giới kinh doanh, làm ăn buôn bán ở Sài Gòn. Nhưng khoảng chục năm trở lại đây, ngày càng có nhiều người tin vào tục lệ này và bắt đầu cúng Thần Tài lấy vía trong ngày Mùng 10 tháng Giêng hàng năm.
Theo nghiên cứu của các chuyên gia, tục cúng Thần Tài có nguồn gốc từ Trung Quốc, sau đó du nhập vào Việt Nam từ đầu thế kỷ XX. Tương truyền, Thần Tài là người ở trên trời với nhiệm vụ cai quản tiền bạc, lộ vận của thiên đình. Những ai được Thần Tài ghé chơi khi lưu lại dưới trần gian sẽ buôn may bán đắt, gia đình sung túc, tiền bạc đầy đủ.
Theo phong tục của người miền Nam, mâm cỗ cúng Thần Tài được xem là đầy đủ khi có các lễ phẩm sau: Vàng mã, hoa tươi, hoa quả, nhang đen và "tam sên" là thịt heo, tôm, trứng cùng món cá lóc nướng.
Vậy tại sao cứ vào ngày vía Thần Tài, người miền Nam nhất định phải đặt cá lóc nướng lên mâm cúng vía Thần Tài? Theo báo Giao thông, nguyên nhân người phương Nam cúng cá lóc ngày vía Thần Tài cho đến nay vẫn chưa được giải thích chính xác hoàn toàn.
Theo một số chuyên gia phong thủy, tương truyền, cúng cá lóc sẽ mang lại may mắn, tài lộc, nên người dân truyền tai nhau mua cá lóc về cúng và dần dần trở nên phổ biến.
"Theo quan niệm dân gian cúng lễ, mua vàng trong ngày này để may mắn nhưng người dân không nên quá cuồng tín. Việc mê tín quá có thể sẽ bị kẻ xấu lợi dụng....", chuyên gia này nói.
Bên cạnh đó, người Sài Gòn cũng cho rằng, cá lóc mạnh mẽ, thể hiện sự may mắn. Về mặt dinh dưỡng, cá lóc tốt cho sức khỏe, thuộc loại cá hiền, không gây hại cho con người. Do đó, người phương Nam thích cá lóc và thường dành món này để mời các bậc đáng kính, cao thượng.
Theo phong tục của người miền Nam, trong lễ cúng Thần Tài thường có cá lóc. Cá lóc nướng cúng ngày vía Thần Tài được giữ nguyên vẹn cả con, không đánh vảy. Người ta sẽ xiên cây mía đã cạo vỏ qua phần miệng đến đuôi để thân cá được thẳng đẹp rồi mới mang đi nướng. Cá lóc nướng cúng đạt yêu cầu khi có mùi thơm đặc trưng, da không bị cháy, thịt không bị tróc.
Và cứ mỗi dịp vía Thần Tài hàng năm, “phố cá lóc nướng - Tân Kỳ Tân Quý” TP HCM lại tấp nập kẻ mua, người bán ngay từ tờ mờ sáng. Con phố chỉ kéo dài khoảng 500m từ giao lộ Lê Trọng Tấn đến đầu đường Trường Chinh, quận Tân Phú nhưng lúc nào cũng đông đúc người qua lại, mua bán nhộn nhịp trong ngày Thần Tài.
Tùy vào kích thước của con cá lóc mà có mức giá dao động từ 130.000 - 200.000 đồng mỗi con.
Ngoài phố cá lóc nướng, bạn có thể tham khảo một số địa chỉ nổi tiếng khác để mua lễ vật trong ngày này như:
- Cá lóc nướng cầu Hoàng Hoa Thám: 68/12 Trần Quang Khải, Phường Tân Định, Quận 1 .
- Cá lóc nướng Nghĩa Phát: 20 Lữ Gia, Phường 15, Quận 11.
- Cá lóc nướng 347: 347/12 Huỳnh Văn Bánh, Quận Phú Nhuận.
- Cá lóc nướng Phan Văn Trị: Ngã ba Phan Văn Trị - Trần Quý Cáp, Phường 11, Quận Bình Thạnh.
- Cá lóc nướng Nam Đào: 471 Hồng Bàng, Phường 14, Quận 5.
Xem thêm: Ngày vía Thần Tài 2022 nên cúng gì để cả năm hút lộc?
Your browser does not support the audio element. Miền BắcMiền Nam
Ngày vía Thần Tài là ngày mùng 10 tháng Giêng âm lịch. Ở miền Nam, vào ngày vía Thần Tài, ngoài bộ tam sinh, người ta còn cúng thêm cá lóc nướng để cầu may.
Theo tín ngưỡng dân gian, Thần Tài là vị thần mang lại tài lộc, của cải, sự sung túc cho các gia đình.
Phong tục cúng Thần Tài bắt nguồn từ các gia đình gốc Hoa, sau phổ biến trong các hộ kinh doanh, buôn bán. Hầu như cửa hàng kinh doanh nào cũng đặt bàn thờ Thần Tài ở vị trí sát cửa ra vào.
Ngày vía Thần Tài là ngày mùng 10 tháng Giêng âm lịch. Vào ngày này hàng năm, người dân có thói quen mua vàng, đồ phong thủy và làm lễ cúng Thần Tài, mong cho một năm buôn may bán đắt, tài lộc đầy nhà.
Tùy từng vùng miền lễ vật dâng cúng sẽ khác nhau. Tuy nhiên, ngày vía Thần Tài thường là lễ mặn. Bộ tam sinh gồm thịt heo, tôm hoặc cua luộc, trứng gà hoặc trứng vịt là những món quen thuộc trên mâm cúng.
Cúng cá lóc nướng
Tại nhiều tỉnh thành phía nam, người dân còn cúng thêm cá lóc nướng. Theo chuyên gia phong thủy Mai Văn Sinh, người dân Nam Bộ có quan niệm cúng cá lóc nướng sẽ đem đến nhiều may mắn, tài lộc cho gia chủ.
Không chỉ được dâng cúng trong ngày vía Thần Tài, cá lóc nướng còn là lễ vật không thể thiếu trong mâm cúng ông Công ông Táo chầu trời vào 23 tháng Chạp.
Cá lóc nướng dùng để cúng phải nguyên con, không cạo vảy, không cắt vi và đuôi. Khi đem đi nướng trui, cần dùng mía chẻ xiên thẳng qua miệng cá để định hình con cá được thẳng thớm.
Nhiều người cho rằng tục cúng cá lóc nướng có thể bắt nguồn từ nét văn hóa gắn liền với sông nước, kênh rạch của vùng Nam Bộ.
Cá lóc có thể được coi là sản vật đặc trưng vùng miền nên khi dâng lên thần linh sẽ thể hiện lòng biết ơn, trân trọng thiên nhiên mưa thuận gió hòa, tưởng nhớ đến cuộc sống cần cù của ông cha ngày trước.
Với sức sống mãnh liệt và khả năng sinh tồn tốt trong nhiều điều kiện khác nhau, cá lóc còn tượng trưng cho nỗ lực và sự thành công.
Ngoài ra, theo phong thủy, cá luôn là biểu tượng để thu hút tài lộc, may mắn.
Mua vàng, đồ phong thủy cầu may
Ngày này, người dân thường cố gắng sắm sanh vài chỉ vàng để lấy may cả năm, ngay cả với những người không kinh doanh, buôn bán. Họ thường đặt vàng luôn lên bàn thờ Thần Tài cùng đồ lễ và mâm đồ ăn. Giá vàng vào những ngày này thường cao hơn ngày thường đôi chút vì nhu cầu tăng đột biến. Nhiều người phải xếp hàng từ sáng sớm ở các cửa hàng vàng.
Không chỉ mua vàng, không ít người cũng chọn mua trang sức, vật phẩm phong thủy vào ngày vía Thần Tài để cải thiện vận may tài lộc như vòng tay, nhẫn, dây chuyền, đồ trang trí phong thủy.
Cúng vía Thần tài cần chuẩn bị những gì?
Theo phong tục của người miền Nam, để cúng vía Thần tài, người dân thường chuẩn bị:
- Một bình hoa tươi,
- Một con tôm [luộc hoặc rán],
- Một con cá lóc nướng,
- Một con cua [luộc, hấp],
- Một miếng thịt lợn quay,
- Một bộ giấy tiền vàng mã,
- Một mâm ngũ quả,
- Chén rượu
Hà Lan [T/h]
Thần Tài là vị thần ý niệm, biểu trưng cho tiền tài, sự giàu có. Theo nhà nghiên cứu Huỳnh Ngọc Trảng, ngày mùng 10 tháng Giêng vốn không phải ngày vía thần Tài mà là ngày vía đất, đúng như quan niệm "mùng 9 vía trời, mùng 10 vía đất" của người Việt xưa.
Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của kinh tế hàng hóa, thương nghiệp vào cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, thần Tài trở thành vị thần mới chuyên trách cho việc phát tài, được thờ cúng và là một gia thần phổ biến với các gia đình người Việt.
Việc thờ cúng thần Tài diễn ra tự do theo quan niệm dân gian, phong tục của từng vùng miền.
Lễ vật dâng cúng ngày vía thần Tài thường là lễ mặn. Bộ tam sinh gồm thịt heo, tôm hoặc cua luộc, trứng gà hoặc trứng vịt là những món quen thuộc trên mâm cúng.
Các gia đình Nam Bộ thường cúng cá lóc nướng trong ngày vía thần Tài. [Ảnh: Duy Hiệu]
Tại nhiều tỉnh thành phía nam, người dân còn cúng thêm cá lóc nướng. Theo chuyên gia phong thủy Mai Văn Sinh, người dân Nam Bộ có quan niệm cúng cá lóc nướng sẽ đem đến nhiều may mắn, tài lộc cho gia chủ.
Không chỉ được dâng cúng trong ngày vía thần Tài, cá lóc nướng còn là lễ vật không thể thiếu trong mâm cúng ông Công ông Táo chầu trời vào 23 tháng Chạp.
Cá lóc nướng dùng để cúng phải nguyên con, không cạo vảy, không cắt vi và đuôi. Khi đem đi nướng trui, cần dùng mía chẻ xiên thẳng qua miệng cá để định hình con cá được thẳng thớm.
Nhiều người cho rằng tục cúng cá lóc nướng có thể bắt nguồn từ nét văn hóa gắn liền với sông nước, kênh rạch của vùng Nam Bộ.
Cá lóc có thể được coi là sản vật đặc trưng vùng miền nên khi dâng lên thần linh sẽ thể hiện lòng biết ơn, trân trọng thiên nhiên mưa thuận gió hòa, tưởng nhớ đến cuộc sống cần cù của ông cha ngày trước.
Với sức sống mãnh liệt và khả năng sinh tồn tốt trong nhiều điều kiện khác nhau, cá lóc còn tượng trưng cho nỗ lực và sự thành công.
Ngoài ra, theo phong thủy, cá luôn là biểu tượng để thu hút tài lộc, may mắn. Hình ảnh đó còn đại diện cho mong ước có được cuộc sống trôi chảy thuận lợi như cá bơi trong nước.
Nguồn: Zing News