Cho biết sự khác nhau giữa tiêu hóa nội bào và tiêu hóa ngoại bào?
Cho biết sự khác nhau giữa tiêu hóa nội bào và tiêu hóa ngoại bào.
Phương pháp giải - Xem chi tiết
+ Tiêu hóa nội bào là tiêu hóa thức ăn ở bên trong tế bào. Thức ăn được tiêu hóa hóa học trong không bào tiêu hóa nhờ hệ thống enzim.
+ Tiêu hóa ngoại bào là tiêu hóa thức ăn bên ngoài tế bào. Thức ăn có thể được tiêu hóa hóa học trong túi tiêu hóa hoặc được tiêu hóa cả về mặt cơ học và hóa học trong ống tiêu hóa.
Loigiaihay.com
- Hãy mô tả quá trình tiêu hóa thức ăn trong túi tiêu hóa.
- Tại sao trong túi tiêu hóa, thức ăn sau khi được tiêu hóa ngoại bào lại tiếp tục tiêu hóa nội bào?
Phương pháp giải - Xem chi tiết
Ở động vật có túi tiêu hóa, thức ăn được tiêu hóa ngoại bào [nhờ enzim thủy phân chất dinh dưỡng phức tạp trong khoang túi] và nội bào.
- Tế bào tuyến trên thành túi tiết ra enzyme vào túi tiêu hóa, các chất dinh dưỡng có trong thức ăn được tiêu hóa hóa học thành các chất đơn giản có kích thước bé [tiêu hóa ngoại bào]
- Thức ăn được tiêu hóa dở được vận chuyển vào trong tế bào biểu mô để tiến hành tiêu hóa nội bào
- Các chất dinh dưỡng được giữ lại, các chất thải được đưa ra lỗ thông trở lại môi trường.
- Thức ăn sau khi được tiêu hóa ngoại bào thì kích thước thức ăn vẫn lớn, cơ thể không thể hấp thụ được. Vì vậy thức ăn cần được tiếp tục tiêu hóa nội bào [tiêu hóa trong không bào tiêu hóa] trở thành dạng đơn giản để cơ thể có thể sử dụng được.
Câu hỏi: Tại sao trong túi tiêu hóa thức ăn sau khi được tiêu hóa ngoại bào lại tiếp tục tiêu hóa nội bào?
Trả lời :
Trong túi tiêu hóa thức ăn sau khi được tiêu hóa ngoại bào lại tiếp tục tiêu hóa nội bào vì để hấp thu hết chất dinh dưỡng có trong thức ăn.
Vì quá trình tiêu hóa trong túi tiêu hóa [tiêu hóa ngoại bào], kích thước thức ăn vẫn còn lớn chưa được tiêu hóa thành các chất dinh dưỡng đơn giản. Thức ăn chưa tiêu hóa hoàn toàn đó cần được tiêu hóa nội bào để chuyển hóa thành các chất dinh dưỡng đơn giản như axit amin, đường đơn, glycerin, axit béo,…
Ngoài ra, giúp cơ thể sinh vật dễ hấp thụ dễ dàng hơn trong hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện [không theo một chiều, do chỉ có một lỗ thông tin duy nhất với bên ngoài]. Vì vậy thức ăn cần được tiếp tục tiêu hóa nội bào [tiêu hóa trong không bào tiêu hóa], trở thành dạng đơn giản để cơ thể có thể hấp thụ được
Kiến thức mở rộng:
I. TIÊU HÓA LÀ GÌ?
- Tiêu hóa là quá trình biến đổi các chất dinh dưỡng có trong thức ăn thành những chất đơn giản mà cơ thể hấp thụ được.
- Tiêu hóa ở động vật gồm: tiêu hóa nội bào [không bào tiêu hóa] và tiêu hóa ngoại bào [túi tiêu hóa, ống tiêu hóa].
II. TIÊU HÓA Ở ĐỘNG VẬT CHƯA CÓ CƠ QUAN TIÊU HÓA
- Động vật chưa có cơ quan tiêu hóa là động vật đơn bào: trùng roi, trùng giày, amip…
- Tiêu hóa thức ăn ở động vật đơn bào diễn ra bên trong tế bào gọi là tiêu hóa nội bào.
- Quá trình tiêu hóa nội bào gồm các giai đoạn: Hình thành không bào tiêu hóa→Các enzim từ lizôxôm vào không bào tiêu hóa→thức ăn được thủy phân thành các chất dinh dưỡng đơn giản→chất dinh dưỡng đơn giản được hấp thu vào tế bào chất.
III. TIÊU HÓA Ở ĐỘNG VẬT CÓ TÚI TIÊU HÓA
- Các loài ruột khoang và giun dẹp có túi tiêu hóa.
Quá trình tiêu hóa thức ăn trong túi tiêu hóa:
- Túi tiêu hóa có hình túi và được tạo thành từ nhiều tế bào. Túi tiêu hóa có một lỗ thông duy nhất ra bên ngoài. Lỗ thông này vừa làm chức năng của miệng, vừa làm chức năng của hậu môn. Nó có nghĩa là thức ăn đi qua lỗ thông để vào túi tiêu hóa, đồng thời các chất thải cũng thông qua lỗ thông đó đi ra ngoài.
-Trên thành túi có nhiều tế bào tuyến. Các tế bào này tiết enzim tiêu hóa vào lòng ống tiêu hóa. Các chất dinh dưỡng có trong thức ăn được tiêu hóa hóa học thành các chất đơn giản có kích thước nhỏ [tiêu hóa ngoại bào].
-Trong túi tiêu hóa, thức ăn sau khi được tiêu hóa ngoại bào sẽ lại tiếp tục tiêu hóa nội bào. Thức ăn được tiêu hóa sẽ trở thành dạng các chất hữu cơ đơn giản để cơ thể có thể sử dụng được. Thức ăn được tiêu hóa dở được vận chuyển vào trong tế bào biểu mô để tiến hành tiêu hóa nội bào. Các chất dinh dưỡng được giữ lại, các chất thải được đưa ra lỗ thông trở lại môi trường.
-Như vậy, ở túi tiêu hóa, thức ăn được tiêu hóa ngoại bào [tiêu hóa trong lòng túi tiêu hóa, bên ngoài tế bào]. Sau đó là tiêu hóa nội bào [tiêu hóa bên trong các tế bào trên thành túi tiêu hóa].
IV. TIÊU HÓA Ở ĐỘNG VẬT CÓ ỐNG TIÊU HÓA
- Tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa gặp ở động vật có xương sống và một số động vật không xương sống.
- Ống tiêu hóa gồm nhiều bộ phận với các chức năng khác nhau: miệng, hầu, thực quản, dạ dày, ruột, hậu môn.
- Trong ống tiêu hóa, thức ăn được tiêu hóa ngoại bào nhờ hoạt động cơ học của ống tiêu hóa [tiêu hóa cơ học] và nhờ tác dụng của dịch tiêu hóa [tiêu hóa hóa học] để trở thành những chất dinh dưỡng đơn giản và được hấp thụ vào máu.
- Các chất không được tiêu hóa trong ống tiêu hóa sẽ tạo thành phân và thải ra ngoài.
V. Sự khác nhau giữa tiêu hóa nội bào và tiêu hóa ngoại bào
Sự khác nhau giữa tiêu hóa nội bào với tiêu hóa ngoại bào:
Tiêu hóa nội bào là tiêu hóa thức ăn bên trong tế bào. Thức ăn được tiêu hóa hóa học trong không bào tiêu hóa nhờ hệ thống enzim của lizôxôm.
Tiêu hóa ngoại bào là tiêu hóa thức ăn bên ngoài tế bào. Thức ăn có thể được tiêu hóa hóa học trong túi tiêu hóa hoặc được tiêu hóa cả về mặt cơ học và hóa học trong ống tiêu hóa.
VI. Ưu điểm của tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa
Những ưu điểm của tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa là:
Thức ăn đi theo một chiều trong ống tiêu hóa không bị trộn lẫn với chất thải [phân]; thức ăn trong túi tiêu hóa bị trộn lẫn với chất thải.
Trong ống tiêu hóa dịch tiêu hóa không bị hòa loãng. Còn trong túi tiêu hóa, dịch tiêu hóa bị hòa loãng với rất nhiều nước. Do vậy tiêu hóa trong ống tiêu hóa sẽ nhanh chóng và lượng chất dinh dưỡng tạo ra được nhiều hơn.
Nhờ thức ăn đi theo một chiều nên ống tiêu hóa hình thành các bộ phận chuyên hóa. Nó thực hiện các chức năng khác nhau như tiêu hóa hóa học, hấp thụ thức ăn giúp cơ thể hấp thu được nhiều loại chất dinh dưỡng hơn. Trong khi đó túi tiêu hóa không có sự chuyển hóa như trong ống tiêu hóa.
Tiêu hóa nội bào thường xảy ra ở động vật nguyên sinh.Trong đó sự phân hủy vật liệu thành các thành phần nhỏ diễn ra bên trong tế bào. Các enzyme thủy phân được lưu trữ trong lysosome. Chịu trách nhiệm cho quá trình tiêu hóa hóa học của hạt thức ăn. Tiêu hóa nội bào có thể được phân loại thành hai loại là tiêu hóa dị thể và tiêu hóa tự phát.
Trắc nghiệm: Tiêu hóa nội bào là thức ăn được tiêu hóa
A.Trong không bào tiêu hóa.
B.Trong ống tiêu hóa.
C.Trong túi tiêu hóa.
D.Ống tiêu hóa và túi tiêu hóa.
Trả lời:
Đáp án đúng:A. Trong không bào tiêu hóa.
Tiêu hóa nội bào là thức ăn được tiêu hóa trong không bào tiêu hóa
Kiến thức vận dụng để trả lời câu hỏi
1. Tiêu hóa là gì?
Quá trình tiêu hóa được diễn ra theo lộ trình: Nạp thức ăn vào – chuyển hóa chất dinh dưỡng – đào thải ra bên ngoài.
Hiểu đơn giản hơn, thức ăn khi được đưa vào miệng, tuyến nước bọt sẽ tiết nước bọt để đưa thức ăn qua ống thực quản xuống dạ dày.Tại đây, thức ăn sẽ được dạ dày co bóp, nghiền nát rồi chuyển hóa những chất dinh dưỡng trong thức ăn để nuôi sống các cơ quan trong cơ thể.
2. Tiêu hóa nội bào là gì?
Tiêu hóa nội bào thường xảy ra ở động vật nguyên sinh.Trong đó sự phân hủy vật liệu thành các thành phần nhỏ diễn ra bên trong tế bào. Các enzyme thủy phân được lưu trữ trong lysosome. Chịu trách nhiệm cho quá trình tiêu hóa hóa học của hạt thức ăn. Tiêu hóa nội bào có thể được phân loại thành hai loại là tiêu hóa dị thể và tiêu hóa tự phát.
>>> Xem thêm:Chức năng tiêu hóa nội bào được thực hiện bởi?
3. So sánh tiêu hóa nội bào và tiêu hóa ngoại bào.
- Sự tương đồng
+ Tiêu hóa nội bào và ngoại bào là hai loại cơ chế liên quan đến tiêu hóa thức ăn.
+ Enzyme tham gia vào quá trình tiêu hóa cả tiêu hóa nội bào và ngoại bào.
+ Cả tiêu hóa nội bào và ngoại bào đều phá vỡ các hợp chất phức tạp thành các hợp chất đơn giản.
+ Cả tiêu hóa nội bào và ngoại bào đều tạo điều kiện cho việc hấp thụ chất dinh dưỡng.
- Sự khác biệt giữa tiêu hóa nội bào và ngoại bào
Tiêu hóa nội bào:Tiêu hóa nội bào đề cập đến một hình thức tiêu hóa trong đó sự phân hủy vật liệu thành các thành phần nhỏ diễn ra bên trong tế bào.Thức ăn được tiêu hóa hóa học trong không bào tiêu hóa nhờ hệ thống enzim của lizôxôm.
Tiêu hóa ngoại bào:Tiêu hóa ngoại bào đề cập đến một hình thức tiêu hóa trong đó sự phân hủy vật liệu thành các thành phần nhỏ hơn diễn ra bên ngoài tế bào.Thức ăn có thể được tiêu hóa hóa học trong túi tiêu hóa hoặc được tiêu hóa cả về mặt cơ học và hóa học trong ống tiêu hóa.
4. Một số câu hỏi luyện tập.
a. Tự luận:
Câu 1: Tại sao trong túi tiêu hóa thức ăn sau khi được tiêu hóa ngoại bào lại tiếp tục tiêu hóa nội bào?
Trả lời :
Trong túi tiêu hóa thức ăn sau khi được tiêu hóa ngoại bào lại tiếp tục tiêu hóa nội bào vì để hấp thu hết chất dinh dưỡng có trong thức ăn.
Vì quá trình tiêu hóa trong túi tiêu hóa [tiêu hóa ngoại bào], kích thước thức ăn vẫn còn lớn chưa được tiêu hóa thành các chất dinh dưỡng đơn giản. Thức ăn chưa tiêu hóa hoàn toàn đó cần được tiêu hóa nội bào để chuyển hóa thành các chất dinh dưỡng đơn giản như axit amin, đường đơn, glycerin, axit béo,…
Ngoài ra, giúp cơ thể sinh vật dễ hấp thụ dễ dàng hơn trong hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện [không theo một chiều, do chỉ có một lỗ thông tin duy nhất với bên ngoài]. Vì vậy thức ăn cần được tiếp tục tiêu hóa nội bào [tiêu hóa trong không bào tiêu hóa], trở thành dạng đơn giản để cơ thể có thể hấp thụ được
Câu 2: Tại sao lại nói tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa là tiêu hóa ngoại bào?
Trả lời:
Nói tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa là tiêu hóa ngoại bào vì thức ăn được tiêu hóa hóa học và cơ học ở trong lòng của ống tiêu hóa, quá trình tiêu hóa diễn ra bên ngoài tế bào.
b. Trắc nghiệm
Câu 1:Tiêu hóa là quá trình:
A. làm biến đổi thức ăn thành các chất hữu cơ
B. biến đổi các chất đơn giản thành các chất phức tạp đặc trưng cho cơ thể
C. biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng và tạo ra năng lượng ATP
D. biến đổi các chất dinh dưỡng có trong thức ăn thành những chất đơn giản mà cơ thể hấp thụ được
Câu 2:Tiêu hóa nội bào là thức ăn được tiêu hóa:
A. trong không bào tiêu bào
B. trong túi tiêu hóa
C. trong ống tiêu hóa
D. cả A và C
Câu 3:Ở động vật chưa có cơ quan tiêu hóa thì
A. thức ăn được tiêu hóa ngoại bào.
B. thức ăn được tiêu hóa nội bào.
C. thức ăn được tiêu hóa ngoại bào và tiêu hóa nội bào.
D. một số thức ăn tiêu hóa nội bào, còn lại tiêu hóa ngoại bào.
Câu 4:Khi nói về tiêu hóa nội bào, phát biểu nào sau đây là đúng?
A. Đây là quá trình tiêu hóa hóa học ở trong tế bào và ngoài tế bào
B. Đây là quá trình tiêu hóa thức ăn ở trong ống tiêu hóa
C. Đây là quá trình tiêu hóa hóa học ở bên trong tế bào nhờ enzim lizoxim
D. Đây là quá trình tiêu hóa hóa học ở bên trong ống tiêu hóa và túi tiêu hóa
Câu 5:Ở động vật đơn bào, thức ăn được tiêu hóa bằng hình thức:
A. tiêu hóa nội bào
B. tiêu hóa ngoại bào
C. tiêu hóa ngoại bào và nội bào
D. túi tiêu hóa