Bài 13. Thông tin đa phương tiện
1. Đa phương tiện
- Đa phương tiện [multimedia] được hiểu như là thông tin kết hợp từ nhiều dạng thông tin và được thể hiện một cách đồng thời.
- Sản phẩm đa phương tiện: là sản phẩm thể hiện thông tin đa phương tiện, được tạo bằng máy tính.
2. Một số ví dụ về đa phương tiện
- Sản phẩm đa phương tiện có thể là phần mềm, tệp hoặc hệ thống các phần mềm và thiết bị, ví dụ như:
- Trang web với nhiều dạng thông tin như chữ, tranh ảnh, bản đồ, âm thanh, ảnh động, đoạn phim [video clip],...
- Bài trình chiếu của các thầy cô khi giảng bài [hình ảnh, văn bản]
- Từ điển bách khoa đa phương tiện
- Đoạn phim quảng cáo.
- Phần mềm trò chơi.
3. Ưu điểm của đa phương tiện
- Đa phương tiện thể hiện thông tin tốt hơn
- Đa phương tiện thu hút sự chú ý hơn
- Đa phương tiện thích hợp với việc sử dụng máy tính.
- Đa phương tiện phù hợp cho việc giải trí và dạy học.
4. Các thành phần của đa phương tiện
- Các dạng thành phần chính của sản phẩm đa phương tiện:
- Văn bản: là dạng thông tin cơ bản trong biểu diễn thông tin bao gồm các kí tự và được thể hiện với nhiều dáng vẻ khác nhau.
- Âm thanh: là thành phần điển hình của đa phương tiện.
- Ảnh tĩnh: là một tranh ảnh thể hiện cố định một nội dung nào đó.
- Ảnh động: Là sự kết hợp nhiều ảnh tĩnh trong khoảng thời gian ngắn.
- Phim: là thành phần rất đặc biệt của đa phương tiện, là dạng tổng hợp tất cả các thông tin vừa trình bày ở trên
5. Ứng dụng của đa phương tiện
- Đa phương tiện có rất nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực khác nhau của cuộc sống như:
- Trong nhà trường
- Trong khoa học
- Trong Y tế
- Trong thương mại
- Trong quản lí xã hội
- Trong nghệ thuật
- Trong công nghiệp, giải trí
Các ứng dụng đa phương tiện bao gồm phần mềm trình bày như Microsoft Presentation, phần mềm hoạt hình như Motion Studio 3D hoặc các gói có nhiều khả năng trình bày như Adobe GoLive. Ứng dụng đa phương tiện là các chương trình máy tính sử dụng nhiều phương tiện như video , âm thanh, hình ảnh tĩnh và đồ họa động để ghi âm trước hoặc liên lạc trực tiếp, đặc biệt là truyền thông đại chúng. Một số ứng dụng đa phương tiện thậm chí có thể tạo một số hoặc tất cả các phần tử đa phương tiện được sử dụng để tạo bản trình bày đa phương tiện.
Có hai loại ứng dụng đa phương tiện lớn: tuyến tính và phi tuyến tính. Các ứng dụng đa phương tiện tuyến tính được sử dụng để tạo ra các thông tin liên lạc không có tính năng tương tác tích hợp, chẳng hạn như bản trình bày trực tuyến hoặc phim. Các ứng dụng đa phương tiện phi tuyến tích hợp một số dạng tương tác, chẳng hạn như các nút lựa chọn hoặc siêu liên kết. Các ứng dụng này thường được sử dụng cho mục đích giáo dục và kiểm tra dựa trên máy tính. Các dòng có thể bị mờ giữa hai danh mục này. Ví dụ: Netflix cung cấp các bộ phim trực tuyến đôi khi có tính tương tác với các dịch vụ web như IMDB.
Khi chọn các ứng dụng đa phương tiện, người ta nên xem xét một số yếu tố. Quan trọng nhất là trình độ kỹ năng của người dùng. Trong khi một số ứng dụng đa phương tiện, chẳng hạn như Microsoft Presentation, có một đường cong học tập ngắn và có thể truy cập được với đào tạo tối thiểu, những ứng dụng khác yêu cầu kỹ năng lập trình hoặc thiết kế đồ họa đáng kể. Các yếu tố khác cần xem xét bao gồm mục đích sử dụng, đối tượng và cách phân phối.
◦ Khi giảng bài, thầy cô giáo vừa nói [dạng âm thanh] vừa dùng bút [phấn] viết hoặc vẽ hình lên bảng [dạng văn bản hoặc hình ảnh].
◦ Trong sách giáo khoa, ngoài nội dung chữ các bài học có thể còn có cả hình vẽ [hoặc ảnh] để minh hoạ.
• Các sản phẩm đa phương tiện được tạo bằng máy tính có thể là phần mềm, tệp hoặc hệ thống các phần mềm và thiết bị, ví dụ như :
: ◦ Trang web với nhiều dạng thông tin như chữ, tranh ảnh, bản đồ, âm thanh, ảnh động, đoạn phim [video clip],...
◦ Bài trình chiếu với hình ảnh , tệp âm thanh, đoạn phim,… được chèn vào trang chiếu. ◦ Từ điển bách khoa đa phương tiện.
◦ Đoạn phim có nội dung quảng cáo.
◦ Phần mềm trò chơi.
Đa phương tiện là kết hợp thông tin nhiều dạng khác nhau và các thông tin đó có thể được hiện mộ cách đồng thời như phấn, bút để viết lên bảng, hình ảnh chữ cái có trong sách giáo khoa,...
Câu hỏi: Đa phương tiện là gì? Hãy nêu một số ví dụ về đa phương tiện
Trả lời:
– Đa phương tiện là kết hợp thông tin nhiều dạng khác nhau và các thông tin đó có thể được hiện mộ cách đồng thời.
– Một số ví dụ về đa phương tiện:
+ Khi giảng bài, thầy cô giáo vừa nói vừa dùng phấn [bút] viết hoặc vẽ hình lên bảng;
+ Trong sách giáo khoa gồm có nội dung chữ, tranh, bản đồ, âm thanh, ảnh động, đoạn phim [video clip],…
Kiến thức vận dụng trả lời câu hỏi
1. Đa phương tiện khái niệm
- Đa phương tiện [multimedia] được hiểu như là thông tin kết hợp từ nhiều dạng thông tin và được thể hiện một cách đồng thời.
- Sản phẩm đa phương tiện: là sản phẩm thể hiện thông tin đa phương tiện, được tạo bằng máy tính.
2. Ưu điểm của đa phương tiện
- Đa phương tiện bộc lộ thông tin tốt hơn : được cho phép những dạng thông tin bổ trợ nội dung cho nhau. Nhờ thế thông tin hoàn toàn có thể được hiểu một cách rất đầy đủ và nhanh hơn .• Đa phương tiện lôi cuốn sự quan tâm hơn : việc phối hợp những dạng thông tin luôn lôi cuốn sự quan tâm của con người hơn so với một dạng thông tin cơ bản .Ví dụ : truyện tranh sẽ sinh động, mê hoặc hơn hẳn truyện toàn chữ về cùng một nội dung .• Thích hợp với việc sử dụng máy tính : hoàn toàn có thể sử dụng chuột và những hình tượng trực quan trên màn hình hiển thị để khai thác máy tính một cách thuận tiện hơn .• Rất tương thích cho việc vui chơi và dạy-học .
3. Các thành phần của đa phương tiện
Các dạng thành phản chính của sản phẩm đa phương tiện :
a. Văn bản [Text]
• Là dạng thông tin cơ bàn nhất trong biểu diễn thông tin
• Bao gồm: các kí tự có nhiều dáng vẻ, kích thước khác nhau
Một số phần mềm tạo phông chữ: FontCreator, Fontographer, MetaFont,…
b] Âm thanh
• Là thành phần rất điển hình của đa phương tiện.
• Máy tính thể hiện được tất cả các loại âm thanh từ đơn giản đến phức tạp.
• Âm thanh có thể được lồng ghép vào phim, đưa vào máy tính bằng micro, được ghi lại nhờ phần mềm xử lý chuyên dụng và phát lại qua loa.
• Một số phần mềm xử lý âm thanh: Easy MP3 Recorder, Audio Sound Recorder.…
c, Ảnh tĩnh: là một tranh ảnh thể hiện cố định một nội dung nào đó.
d, Ảnh động: Là sự kết hợp nhiều ảnh tĩnh trong khoảng thời gian ngắn.
e, Phim: là thành phần rất đặc biệt của đa phương tiện, là dạng tổng hợp tất cả các thông tin vừa trình bày ở trên
4. Ứng dụng của đa phương tiện
• Đa phương tiện có rất nhiều ứng dụng trong những nghành khác nhau của đời sống như :
a ] Trong nhà trường
• Giáo viên dùng hình ảnh, âm thanh để mô phỏng, minh hoạ cho bài giảng giúp học viên hiểu rõ hơn nội dung và ghi nhớ lâu dài hơn .
• Sản phẩm đa phương tiện giúp học viên hoàn toàn có thể tự học bằng máy tính .
b ] Trong khoa học
• Các nhà khoa học dùng đa phương tiện để mô phỏng những quy trình tăng trưởng toàn cầu, quy trình hình thành những vì sao, sự tác động ảnh hưởng con người đến thiên nhiên và môi trường sống .
c ] Trong y học
• Công nghệ đồ họa và đồ hoạ 3D được dùng trong máy chụp và đo cắt lớp để chuẩn đoán nhiều loại bệnh khác nhau, …
• Dùng trong kĩ thuật mổ nội soi, khám và chữa bệnh bằng máy tính .
d ] Trong thương mại
• Công nghệ quảng cáo tăng trưởng rất mạnh trong thời đại của Internete ] Trong quản lí xã hội
• Quản lí map, quản lí đường đi trong thành phố .
• Bản đồ vệ tinh cho phép thống kê giám sát tọa độ đúng mực dùng trong quân đội, bảo mật an ninh, quốc phòng .
f ] Trong nghệ thuật và thẩm mỹ
• Với năng lực bộc lộ đồ họa thích mắt của máy tính, những kho lưu trữ bảo tàng thẩm mỹ và nghệ thuật trực tuyến và công nghệ tiên tiến sản xuất phim hoạt hình hiện đang tăng trưởng rất mạnh .
g ] Trong công nghiệp vui chơi
• Trò chơi trực tuyến với môi trường tự nhiên đồ họa 3D đang được nhiều công ti sản xuất với quy mô rất lớn, lôi cuốn một lượng phần đông người dùng trên toàn quốc tế .
Xem thêm:
>>> Thông tin trên trang web có phải là đa phương tiện không. Vì sao?
5. Trắc nghiệm
Câu 1: Hãy chọn câu trả lời đúng trong các câu sau:
A. Ảnh động bao gồm một số ảnh tĩnh ghép lại và thể hiện theo thứ tự thời gian trên màn hình
B. Phim được quay bằng máy ảnh kĩ thuật số không là một dạng ảnh động
C. Ảnh động là ảnh chụp lại một cảnh hoạt động của con người hoặc các sự vật
D. Khi hiển thị ảnh động trên màn hình máy tính ta sẽ không nhìn thấy hình chuyển động
Đáp án A
Câu 2: Phần mềm máy tính nào dưới đây là ví dụ về sản phẩm đa phương tiện:
A. Phần mềm đồ họa
B. Phần mềm trình chiếu
C. Phần mềm trò chơi
D. Phần mềm xử lý ảnh
Đáp án B
Câu 3: Hãy chọn câu trả lời sai. Đa phương tiện có những ưu điểm và hạn chế nào sau:
A. Thu hút sự chú ý hơn, vì sự kết hợp các dạng thông tin luôn thu hút sự chú ý của con người hơn so với chỉ một dạng thông tin cơ bản.
B. Không thích hợp với việc sử dụng máy tính, mà chỉ thích hợp cho tivi, máy chiếu phim, máy nghe nhạc
C. Rất phù hợp cho giải trí, nâng cao hiệu quả dạy và học
D. Thể hiện thông tin tốt hơn
Đáp án B
Câu 4: Các dạng thành phần chính của sản phẩm đa phương tiện:
A. Văn bản
B. Âm thanh
C. Phim
D. Tất cả ý trên
Đáp án D
Câu 5: Hãy chọn câu trả lời sai trong các câu sau:
A. Ảnh động bao gồm một số ảnh tĩnh ghép lại và thể hiện theo thứ tự thời gian trên màn hình
B. Phim được quay bằng máy ảnh kĩ thuật số cũng là một dạng ảnh động
C. Ảnh động là ảnh chụp lại một cảnh hoạt động của con người hoặc các sự vật
D. Khi hiển thị ảnh động trên màn hình máy tính ta sẽ nhìn thấy hình chuyển động
Đáp án C
Câu 6: Hãy chọn câu trả lời sai. Ưu điểm của ảnh động là:
A. Thu hút sự chú ý của người xem
B. Khó thiết kế
C. Giúp mô tả chuyển động khó diễn đạt băng lời và truyền đạt thông tin hiệu quả
D. Phù hợp để quảng cáo trên Internet
Đáp án B
Câu7 : Hãy chọn câu đúng. Các sản phẩm đa phương tiện được tạo bằng máy tính có thể là phần mềm, tập tin, hoặc hệ thống các phần mềm và thiết bị như:
A. Trang web
B. Bài trình chiếu
C. Từ điển bách khoa đa phương tiện
D. Tất cả ý trên
Đáp án D
Câu 8 : Hãy chọn câu trả lời sai. Một số phần mềm chuyện dụng để tạo ra font chữ:
A. FontCreator
B. Fonttographer
C. Metafont
D. Audio Sound Recorder
Đáp án D
Câu 9 : Hãy chọn câu sai trong các câu dưới đây:
A. Đa phương tiện [multimedia] được hiểu như là thông tin kết hợp từ nhiều dạng thông tin và được thể hiện một cách đồng thời
B. Sản phẩm đa phương tiện là sản phẩm được tạo bằng máy tính và phần mềm máy tính
C. Ảnh động là một tranh, ảnh thể hiện cố định một nội dung
D. Phim là thành phần đặc biệt của đa phương tiện, tổng hợp tất cả các dạng thông tin
Đáp án C
Câu 10 : Ưu điểm của ảnh động là:
A. Thu hút sự chú ý của người xem
B. Dễ thiết kế
C. Phù hợp để quảng cáo trên Internet
D. Tất cả ý trên
Đáp án D