Tổ tôm được gọi là cha đẻ của chắn, lối chơi tổ tôm phức tạp là luật chơi chặt chẽ hơn nhiều so với trò đánh chắn. Bài viết này dành cho những ai muốn hiểu sâu đánh chắn hay hơn thì có thể tham khảo video hướng dẫn sau.
1. Giới thiệu quân bài
2. Phu và lưng
3a. Khàn, bất thực khàn
3b. Thiên khai, bất thực thiên khai
4. Cho cái
5. Ăn, đánh
6. Lỗi -Tránh lỗi
7a. Tàn cục – ù
Bạn có thể hiểu qua vài câu thơ tổ tôm dưới đây:
Tổ Tôm dù rất Cao TayNọc Đì , Mở Nhái vứt bài mà thôiLại kia mấy chú tập chơiĂn Chầy, Phỗng Bửa thì thôi Hại LàngBạch Định gặp chị Thang ThangBài Chờ, Yêu Đấm dở dang mất rồiĐánh Hai,Ăn Một, bậy rồiLàng mà Bắt Báo thì đời đi tongBài Ù vừa mới Xướng xongBị ông Đầu Cánh chỉ thằng Treo TranhBài Trên Tay chẳng Thập ThànhNọc còn Một, tham ăn đành đền toNgười ta Bất Thực như mơCòn anh Lấy Chén rõ dơ cổi truồngTam Văn chê ẩm, chê ươngThất Văn ăn vội làng thương cho ĐòÙ Thông khoái chí la toMéo mặt mới nhớ vừa cho Cái LàngKhông ăn dọc, lại ăn ngangBơi Thuyền mới rõ là chàng Buôn PhuTổ Tôm đánh mãi còn ngu
Vài câu tếu táo còn chờ người chơi
Tổ tôm là một trò chơi bắt nguồn từ Trung Quốc nhưng khi du nhập vào Việt Nam đã được cải thiện sao cho gần gũi với phong tục lối chơi của người Việt Nam. Đây được xem như thú vui của người quân tử thời bấy giờ vì sử dụng chữ Nho để ghi tên lá bài. Cũng từ đây, rất nhiều bài thơ,ca dao được sáng tác ra có ý nói về trò chơi, ví dụ như: “Làm trai biết đánh tổ tôm, uống trà Mạn Hảo, xem Nôm Thúy Kiều”. Chi tiết trò chơi như thế nào, hãy cùng Thủ thuật chơi tìm hiểu nhé!
Trò chơi tổ tôm thông thường sẽ được nam giới đặc biệt đối với các cụ ông lựa chọn để chơi. Đây là trò chơi không cần di chuyển nhiều nên chỉ cần đến một địa điểm nhỏ là có thể bày trò chơi ra để chơi, có thể kể đến các địa điểm như là quán nước, cổng làng, tại nhà,...
Số lượng người chơi thường là từ 4-5 người, tuy nhiên đẹp nhất vẫn là có 5 người chơi.Không gian chơi
Bộ bài tổ tôm có tổng cộng là 120 lá, trong đó có 30 lá khác nhau về loại. Mỗi một lá bài sẽ có một chữ Nho và một hình tượng trưng đi kèm. Trong 30 quân bài khác nhau thì sẽ có 27 quân bài được chia thành 9 hàng [9 số] lần lượt là: Nhất, nhị, tam, tứ, ngũ, lục, thất, bát và cửu. Trong mỗi hàng gồm 3 chữ [3 hoa] khác nhau là: Văn, vạn, sách. 3 lá bài còn lại sẽ thuộc 4 hàng tương ứng là: Yên, lão, chi và thang.
Chi tiết 3 hàng trong 27 quân bài là:
- Hàng văn: Nhất văn, nhị văn, tam văn, tứ văn, ngũ văn, lục văn, thất văn, bát văn và cửu văn.
- Hàng vạn: Nhất vạn, nhị vạn, tam vạn, tứ vạn, ngũ vạn, lục vạn, thất vạn, bát vạn, cửu vạn.
- Hàng sách: Nhất sách, nhị sách, tam sách, tứ sách, ngũ sách, lục sách, bát sách, cửu sách.
- Các lá bài chi chi, thang thang và ông cụ là 3 quân bài đặc biệt, được gọi là các lá bài “yêu”, trong đó:
+ Chi chi: Là lá bài có biểu tượng một ông to lớn vác 2 quả chùy
+ Thang thang: Là lá bài có biểu tượng người phụ nữ bế con trên tay
+ Ông cụ: Là lá bài biểu tượng ông cụ râu dài với một cái gậy trên tay
- Trong quá trình chơi, người chơi cần phải là người hiểu biết về chữ Nho - Tuân theo quy tắc xếp bài, đó là các quân yêu được xếp thụt sâu xuống, quân bài giống nhau được xếp gần nhau. Ngoài ra còn một số quy tắc như đánh bài, hô ù, kiểm tra bài, phạm lỗi,... người chơi cần phải tuân thủ khi chơi.
- Để ù trong tổ tôm thì cần đáp ứng được các yêu cầu sau
+ Hạ được tất cả các quân bài xuống + Những lá khàn [là những quân bài giống nhau mà người chơi nhận được khi chia bài] đều phải được mở lên + Bài ù là bài có đủ 21 quân và xếp được các phu không bị lẻ lá bài
+ Những lá bài đã được ngửa bắt buộc phải có 10 đôi chắn và 6 đôi trở.
- Những trường hợp được gọi là “ù” trong tổ tôm
+ Ù thông: Là khi bạn ù liên tiếp 2 ván. + Thập điềm: Toàn bộ quân bài trên tay ù toàn quân đỏ + Bạch định: Toàn bộ quân bài ù trên tay toàn quân trắng + Kính cụ: Khi bài ù có trên tay là ông cụ màu đỏ, còn các quân bài còn lại có màu trắng + Kính tứ cổ: Khi trong tay có 4 ông cụ đỏ, còn lại là các quân bài màu trắng
+ Chi nẩy: Khi bốc một quân ở nọc lên và quân bài đó giúp bài ù
Cách chơi
- Cách chơi tổ tôm dành cho 5 người
Chia cho mỗi người 20 quân bài, số bài còn lại được đặt trong đĩa dưới chiếu gọi là bài nọc. Nhà cái sẽ được đánh và bốc một quân bài từ nọc đầu tiên, tiếp theo lần lượt từng người sẽ đánh và bốc bài từ nọc. Ván bài sẽ kết thúc trong trường hợp nọc chỉ còn 5 quân bài và chưa có người ù bài.
- Cách chơi tổ tôm dành cho 4 người [bí tứ]
Với cách chơi này, nhà cái sẽ chia bài thành 5 phần bằng nhau, mỗi người sẽ chọn một phần và phần còn lại sẽ trở thành bài nọc.
Lưu ý trong cách chơi 4 người là: Ù bắt buộc phải có 2 lưng, không có ù thập hồng mà phải ù thập nhị hồng, không có ù thông, không có ù kính cố mà chỉ có ù kính nhị cố.
Để phân biệt thắng thua trong tổ tôm, ngoài những ván bài ù thì người chơi cần phải tính điểm, dưới đây là cách tính điểm thông thường bạn nên biết.
- Bài có tôm được tính là +1
- Bài có bạch thủ tính là + 1
- Sở hữu kính cụ được + 6
- Kình từ cố có điểm cao nhất là +10
- Có lèo sẽ được + 2
- Ù thông có ván trước được tình là +1
- Ừ suông không có cước sắc được tính là + 1
Tổ tôm là một trò truyền thống, nhưng hiện nay có rất nhiều bạn trẻ không biết cách chơi tổ tôm. Để nắm bắt được cách chơi, cùng đọc và tìm hiểu qua chia sẻ chi tiết, đầy đủ trong bài viết dưới đây nhé!
Mua thẻ game online
1. Thông tin cơ bản về bài tổ tôm cần nắm được
Là một “lính mới” trước khi nắm được cách chơi tổ tôm như thế này thì bạn cần biết bộ bài có bao nhiêu quân, tên các quân trong bộ bài đó. Một bộ bài để chơi tổ tôm luôn có 120 lá bài, trong đó chỉ có 30 lá bài với 4 quân giống nhau.
Tên gọi các quân bài trong tổ tôm theo thứ tự từ trái qua phải và tạo ra bởi chữ số kèm theo hoa. Hàng hòa sẽ có 3 hoa là vạn, văn và sách với 9 chữ số từ 1 – 9 hay từ nhất đến cửu. Hai thành tố chữ số và hoa tạo thành 27 loại quân bài, chia thành 3 hàng, cụ thể như sau:
+ Quân bài hàng văn từ nhất văn đến cửu văn.
+ Quân bài hàng vạn từ nhất vạn đến cửu vạn.
+ Quân bài hàng sách sẽ có từ nhất sách đến cửu sách.
Trong tổ tôm còn có những cây “yêu” sẽ là những cây nhất [vạn, văn, sách], cùng với các cây chi chi, ông cụ và thang thang [tất cả đều có 4 quân]. Ngoài ra, trong tổ tôm còn có 3 loại quân bài đặc biệt được là “yêu”, cụ thể:
+ Thanh Thang là quân bài có hình vẽ người đàn bà cho con bú.
+ Ông cụ là quân bài có hình vẽ người già chống gậy.
+ Chi chi là quân bài có hình vẽ người cầm 2 quả chùy.
Xem thêm: Hướng dẫn cách chơi cờ tướng cho người mới bắt đầu dễ hiểu
2. Bỏ túi cách xếp bài tổ tôm chuẩn
Khi tìm hiểu về cách chơi tổ tôm chắc chắn bạn không thể bỏ qua được cách xếp bài chuẩn của nó. Về cơ bản thì tổ tôm sắp xếp các quân theo 2 cách dọc hoặc ngang, tuy nhiên cũng có một số ngoại lệ như:
+ Phu bí là cách xếp bài của 3 quân được tổ hợp theo hàng ngang và có cùng số khác pho. Chúng được xếp nhị đi với nhị,… đến cửu đi với cửu của 3 pho là vạn, văn và sách.
+Phu dọc là cách xếp bài từ 3 quân liên tiếp trở lên được tổ hợp theo hàng dọc. Chúng được xếp từ nhất sách đến cửu sách, nhất văn đến cửu văn và từ nhất vạn cho đến cửu vạn.
Ngoài ra còn có một số tổ hợp ngoại lệ khác như: Tam sách, thất văn, tam vạn, nhị sách, nhị vạn, cửu vạn, bát văn, chi chi, bát sách. Theo đó, các lá bài còn dư lại, kể cả đổi được gọi là rác. Tuy nhiên hàng “yêu” không được tính là rác.
Nạp card điện thoại online
3. Chia sẻ cách chơi tổ tôm chi tiết và cụ thể
Để giúp các “lính mới” nắm được chính xác cách chơi tổ tôm, cùng đọc chia sẻ cụ thể và chi tiết dưới đây nhé!
3.1. Cách chơi tổ tôm dành cho ván 4 người
Trong cách chơi tổ tôm với ván 4 người hay còn được gọi là bí tứ sẽ có luật chơi nhất định mà các bạn cần lắm được. Trong cách chia thì nhà cái vẫn đảm bảo chia bài thành 5 phần, 4 người lấy bài, còn lại một phần thừa ra được coi là lọc.
Theo đó, người ù sẽ chỉ cần sở hữu 2 lưng thay vì 3 lưng như chơi bài tổ tôm với ván 5 người. Tuy nhiên, trong cách chơi tổ tôm 4 người sẽ không có ù thông hay ù thiệp hồng đâu nhé! Thay vào đó là ù thập nhị hống và ù kính nhị.
Trong bài tổ tôm với ván 5 người chơi, bài sẽ tiến hành chia thành 6 phần, mỗi phần có 20 quân bài, 5 người lấy 5 phần và phần còn dư lại sẽ cho vào lọc.
Nhà cái là người bắt đầu đánh trước trong ván 5 người chơi, sau đó lấy 1 quân bài dưới lọc lên. Khi dưới lọc còn dần đến 5 lá bài thì tổ tôm ván 5 người cũng dần đi vào kết thúc và không có người ù thắng ván. Trong trường hợp không có người ù, nhiều ván chơi sẽ được gộp lại thành 1 hội, xác định người chiến thắng thông qua số ván ỳ và tỉ lệ thuận với nhau đó nhé!
3.3. Cách xếp và cấp bài trong cuộc đấu tổ tôm
Mỗi người khi chơi tổ tôm sẽ có những cách đánh khác nhau, thông thường bài sẽ được sắp xếp theo hình quạt nan. Trong đó 2 quân bài giống nhau sẽ được xếp nhô lên cao và quân yêu sẽ xếp thụt xuống, nhưng quân phu sẽ được xếp gần nhau để dễ quan sát và tạo chiến thuật khi chơi tốt nhất.
Trong cách chơi tổ tôm cách bạn cần nắm được quy định về xếp bài chuẩn như sau:
Khàn cần phải úp bài xuống chiến, sẽ được dậy khàn khi xuất hiện quân bài thứ 4. Trong trường hợp khàn kèm theo 2 phu được gọi là khàn bất thực sẽ thực hiện úp thêm 1 chén lên trên. Khi dậy khán sẽ ngửa chén vào lúc xuất hiện quân bài còn lại.
Trong trường hợp bạn ăn cả 3 quân nghĩa là ù, và tiến hành ăn 2 quân, đánh đi 1 quân để trả chén làng. Trong trường hợp bạn không thông báo cho những người chơi khác trong ván nắm được sẽ bị coi là khê khàn.
Thiên khai, khi có người khác đánh là bài đầu tiên, bạn cần tiến hành úp bài xuống chiếu. Sau đó thiên khai sẽ tiến hành lật 4 quân đang úp dưới chiếu lên.
Trong trường hợp khi ăn quân cùng loại thì người chơi phải hạ bài đang cầm trên tay xuống để đánh lỗi “treo tranh trái vỉ” trong tổ tôm.
Với cách xếp bài tổ tôm dưới chiếu, ngoài thiên khai và khàn thì người chơi nếu có trí nhớ tốt sẽ tiến hành úp quân “yêu” xuống chiếu. Để tránh bị lỗi “kẹp cổ” khi ăn phải hạ các bài khác cùng phu trên tay xuống chiếu.
Xem thêm: Mách bạn mẹo chơi Xóc đĩa online được các cao thủ sử dụng
4. Một số thông tin về điều kiện ù, các loại ù và tính ù như thế nào?
4.1. Trong luật chơi tổ tôm điều kiện để ù là gì?
Điều kiện mà người chơi cần đảm bảo về ù trong tổ tôm gồm có:
+ Các quân bài phải hạ hết xuống dưới chiếu, đồng thời những quân khàn úp dưới chiếu phải được lật lên để không mắc lỗi “thiếu quân”.
+ Phải có đủ 21 quân bài, chúng xếp được các phụ và không bị lẻ quân nào hết. Đặc biệt trong đó phải có ít nhất là 1 lưng, nếu đủ các lưng được gọi là thiên ù.
4.2. Trong tổ tôm có các loại ù như thế nào?
Các kiểu ù trong tổ tôm mà các bạn sẽ gặp phải khi chơi gồm có:
+ Ù liên tiếp từ thứ 2 trở đi gọi là ù thông.
+ Bài ù toàn quân tổ được gọi là thập điềm.
+ Bài ù toàn quân trắng gọi là bạch định.
+ Bài ù với một quân bài có ông cụ đỏ, còn lại toàn bộ các quân màu trắng được gọi là kính cụ.
+ Bài ù với 4 ông cụ đỏ, các quân còn lại là trắng được gọi là kính tứ cố.
+ Bài ù khi bốc 1 quân ở lọc lên được gọi là chi nẩy nghĩa.
+ Bạn sẽ nói nhờ hoặc xem quân khi bốc bài dưới lọc lên hoặc quân người khác đánh ra ù.
4.3. Cách tính điểm ù chuẩn xác
Mỗi nơi có cách tính điểm khác nhau, cụ thể như sau:
+ Ù suông nhưng không có cước sắc được +1.
+ Ù thông có ván trước được +1.
+ Có tôm trong bài được +1.
+ Bài bạch thủ được +1.
+ Bài xuyên 5 gian được +1.
+ Bài có lèo được +2.
+ Bài thập điều sẽ được +3.
+ Bài kính cụ sẽ được +6.
+ Bài bạch định được +8.
+ Bài kính tứ cố được +10.
Điểm 1 hội của ù suông 4 dịch 2 là 50 điểm, ù suông 2 dịch 1 là 25 điểm. Hội sẽ kết thúc khi tổng đạt lớn hơn 48 hoặc 24, người chiến thắng là người có tổng điểm cao nhất.
Card điện thoại
5. Bỏ túi một số quy định trong cách chơi tổ tôm
Trong cách chơi tổ tôm, các bạn cũng cần nắm được thêm một số các quy định như sau:
Thứ nhất, người chia bài trong tổ tôm có thể là người ít điểm hay người bị lỗi chèo đò hoặc người cao điểm ván trước sẽ chia bài cho ván sau.
Thứ hai, cho cái – túc là người chơi có quyền lấy thêm 1 quân bài dưới lọc khi đánh lượt đầu tiên trong ván đó. Cái ở ván sau sẽ là người ù ở ván trước. Trong trường hợp ván trước không có người ù thì sẽ tính cái bằng người cuối cùng bốc ở lọc.
Thứ ba, khi kết thúc một ván tổ tôm nhưng không có người ù thì người bốc lộc cuối cùng được gọi là kê.
Thứ tư, khi đánh quân các bạn không được đánh quân trong phu dưới chiếu, và hướng đến ăn quân bài có cước sắc. Quân yêu luôn được giữ lại và không được đi cả hai quân trong trường hợp phỗng. Nếu bạn đánh quân phu dưới chiếu, bốc nọc được lá bài chờ ù thì sẽ bị lỗi chèo đò khi ù.
Thứ năm, cách chờ: Ù khi đã có lưng và chỉ chờ quân yêu hay quân phó vào các phu đó và nó được gọi là thập thành; khi bài đã tròn có 2 lá giống nhau, cần chờ quân thứ 3 để phỗng gọi là bạch phủ; chờ quân để ghép thành phu dọc cho tròn bài gọi là chờ xuyên; chờ con chi chi duy nhất gọi là chi nẩy.
Trên đây là toàn bộ cách chơi tổ tôm và các bạn nên bỏ túi. Hy vọng với những thông tin chia sẻ này “lính mới” sẽ nhanh chóng nhập cuộc và có những chiến thuật chơi để ù chiến thắng nhé!