Kể tên các phương pháp tưới cho cây trồng

Nước là tiêu chí quan trọng hàng đầu trong 04 tiêu chí “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống” để có được một mùa màng bội thu. Do đó, ngoài việc chọn giống, chọn phân và bỏ công chăm sóc, bà con nên chú ý đến việc tưới nước cho cây.

Bởi vai trò của tưới nước cho cây đúng kỹ thuật, đúng phương pháp sẽ giúp vận chuyển được chất dinh dưỡng để nuôi cây, cung cấp đủ nước cho cây sinh trưởng và phát triển tốt. GFC tổng hợp các biện pháp tưới nước dưới đây để bà con đánh giá và lựa chọn hình thức tưới cho phù hợp với cây trồng sao cho mang lại năng suất cao, tiết kiệm chi phí kinh tế.

#1/ Tưới ngập:

Cho 1 lượng nước nhất định vào ruộng vườn, trong một thời gian xác định để cung cấp cho cây. Nhằm duy trì một lượng nước trong suốt quá trình sinh trưởng và phát triển của cây trồng

+ Vừa tưới nước vừa tiêu diệt được một số loài sâu hại cư trú trong lòng đất (như: dế cắn rễ, nhộng, các loài ruồi, sâu đục hạt…)

+ Điều hòa nhiệt độ của cây trồng

+ Giảm bớt nồng độ của các chất có hại

+ Tốn nhiều nước, gây khó khăn để cơ giới hóa đồng ruộng

+ Giảm thoáng khí và hoạt động của các vi sinh vật trong đất

+ Đất bị dính chặt, kết cấu đất bị phá vỡ

+ Dinh dưỡng bị rửa trôi theo dòng nước

+ Chỉ áp dụng được nơi có địa hình tương đối bằng phẳng, thoát nước tốt

+ Cho cây ưa nhiều nước: lúa, rau muống…

#2/ Tưới rãnh/ theo luống: 

Để nước chảy theo các rãnh giữa các hàng cây. Nước sẽ thấm dần vào đất và cung cấp cho cây trồng.

+ Tiết kiệm nước

+ Chủ động nước tưới cho vườn cây,

+ Lớp đất mặt vẫn tơi xốp, kết cấu đấu không bị phá vỡ, không bị dính chặt, đất không bị bào mòn

+ Chất dinh dưỡng không bị rửa trôi.

+ Chỉ áp dụng được cho những nơi có địa hình tương đối bằng phẳng (độ dốc <500).

+ Lãng phí một phần nước ở cuối rãnh tưới,

+ Tốn chi phí khá nhân công và thời gian cải tạo các rãnh nước.

+ Thích hợp với các cây trồng hàng rộng như: ngô, mía, khoai, rau, đậu và cây ăn quả.

#3/ Tưới ngầm: 

Cây được tưới nước qua hệ thống máy bơm kèm theo hệ thống các ống dẫn nước đặc biệt nằm dưới lòng đất.

+ Tưới ngầm tiết kiệm nước,

+ Đất không bị dính chặt, giữ nguyên hiện trạng kết cấu đất, đất không bị bào mòn

+ Phân bón không bị rửa trôi.

+ Chi phí cho hệ thống bơm và ống dẫn tốn kém nhiều

+ Chỉ áp dụng được với các loại đất có độ xốp cần thiết cho nước thấm qua dễ dàng.

#4/ Tưới phun: 

Nước được phun từ dưới mặt đất lên tán cây qua hệ thống: máy bơm, ống dẫn nước với các vòi phun cố định.

Các vòi phun có thể tự động xoay được với góc 3600, được đặt cao khỏi mặt đất 0,5 – 1 m (dưới dạng phun sương hay phun mù) hoặc vòi phun hạt to di động cầm tay

Đây được xem là phương pháp tưới hoàn thiện và hiện đại

+ Tiết kiệm nước (40 – 50%) so với các phương pháp tưới mặt

+ Khắc phục được hiện tượng thời tiết không thuận lợi (nắng nóng, độ ẩm không khí thấp),

+ Đảm bảo năng suất, chất lượng quả

+ Đảm bảo yêu cầu kỹ thuật cao trong việc nhân giống cây con (ươm, giâm cây giống).

+ Kỹ thuật phúc tạp đòi hỏi trình độ cao

 + Vốn đầu tư cho hệ thống tưới phun ban đầu tương đối lớn

+ Qúa trình vận hành hệ thống tốn điện,

+ Khó châm phân qua đường tưới

+ Nếu tưới nhiều bằng vòi phun cầm tay di động hạt nước to, mặt đất cũng bị gí chặt, phá vỡ kết cấu mặt đất, chất dinh dưỡng bị rửa trôi theo dòng nước chảy trên mặt đất.

+ Các loại rau màu, cây trong con trong vườn ươm

+ Vòi phun hạt to di động: dùng để tưới cây ăn quả những ngày nắng nóng, oi bức (phun vào 16 – 18 giờ chiều để tăng độ ẩm không khí, giảm độ nóng cho quả, cho cây, chống hiện tượng rụng quả do thời tiết khắc nghiệt).

#5/ Tưới nhỏ giọt:

Tưới nước cho cây trồng bằng cách nhỏ giọt trực tiếp đến rễ cây mà không thông qua đất.

+ Tiết kiệm lượng nước tưới tối đa, do nước tưới được cấp trực tiếp cho cây trồng, không bị thất thoát do bốc hơi

+ Có khả năng giữ được độ ẩm đồng đều trong tầng đất canh tác

+ Đất không bị gí chặt, giữ nguyên hiện trạng kết cấu đất, đất không bị bào mòn, phân bón không bị rửa trôi.

+ Yêu cầu đầu tư lớn, khó áp dụng trong sản xuất đại trà.

+ Chất lượng nguồn nước, hệ thống lọc và chất liệu đường ống không tốt sẽ dẫn đến hiện tượng tắc ngẽn

+ Xảy ra hiện tượng tích tụ muối nếu dùng nguồn nước mặn, nên có thể gây xót rễ hại cây

Vườn cây ăn trái đặc sản có hiệu quả kinh tế cao ở những vùng thiếu nước tưới.

#6/ Tưới dải: 

Tưới tạo nên một lớp nước mỏng khoảng 5 -6 cm chảy men theo chiều dốc mặt đất và thấm dần vào đất.

+ Sử dụng một lượng nước khá an toàn,

+ Giảm thiểu công lao động và thời gian,

+ Cung cấp nước đồng đều và hiệu quả sử dụng nước cao.

+ Ruộng phải thật bằng phẳng, do vậy chi phí đầu tư san mặt bằng ruộng lúc đầu cao

+ Có nguồn nước dồi dào.

Được sử dụng để tưới cho các loại cây trồng hàng hẹp như: lạc, đậu, đỗ, vừng.

                                                                                                                         – GFC tổng hợp-

1. Phương pháp tưới mặt đất :

Tưới ngập hay còn gọi là phương pháp tưới cho lúa. Phương pháp này nhằm cung cấp và duy trì một lượng nước trong suốt quá trình sinh trưởng và phát triển của ây trồng. 

Ưu điểm: 

– Điều hòa nhiệt độ của cây trồng

– Kìm hãm sự phát triển của cỏ dại

– Giảm bớt nồng độ các chất có hại 

Nhược điểm: 

– Giảm độ thoáng khí

– Giảm hoạt động của các vi sinh vật trong đất

– Tốn nhiều nước, gây khó khăn cho việc cơ giới hóa đồng ruộng

– Làm dâng cao mực nước ngầm, gây hiện tượng lầy hóa.

2.Tưới theo luống:

Hay còn gọi là phương pháp tưới rãnh, các rãnh đóng vai trò là các con kênh nhỏ làm nhiệm vụ dẫn nước từ nguồn chính vào ruộng, khi nước chảy từ đầu rãnh xuống cuối rãnh sẽ ngấm sang hai bên, cung cấp nước cho cây trồng.

Phương pháp này phù hợp với những cây trồng cạn, không có khả năng chịu ngập cao như: ngô, khoai, mía, đậu, cây ăn quả. 

Ưu điểm: 

– Nước từ rãnh thấm vào đất, lớp đất mặt vẫn tơi xốp, kết cấu đất ít bị  phá vỡ 

– Đất ít bị bào mòn, chất dinh dưỡng không bị rửa trôi 

– Ít hao tổn nước 

– Không làm ngập mặt ruộng nên công tác canh tác, cơ giới hóa dễ dàng hơn. 

Nhược điểm: 

– Lãng phí lượng nước ở cuối rãnh 

– Tốn chi phí nhân công cho việc tạo rãnh 

3. Tưới phun mưa 

Là phương pháp đưa nước tới cây trồng vào mặt ruộng dạng mưa nhân tạo, nhờ các thiết bị thích hợp. Trong hiện tại và tương lai tưới phun mưa là phương pháp tưới hoàn thiện và hiện đại.

Ưu điểm: 

– Tiết kiệm nước – tổn thất chỉ do bốc hơi trong quá trình tưới phun- tiết kiệm 40 %  đến 50% so với phương pháp tưới mặt.

– Thích hợp với mọi loại địa hình, không gây xói mòn, trôi màu, không phá vỡ kết cấu đất.

– Giảm diện tích chiếm đất của kênh mương và công trình tưới. 

Nhược điểm: 

– Giá thành đầu tư xây dựng, quản lý, khai thác cao.

– Kỹ thuật tưới phức tạp, đòi hỏi trình độ cao 

 – Chất lượng tưới bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời tiết.

4. Phương pháp vi tưới:

Là một kiểu khác của thiết bị tưới áp lực thấp, bao gồm: tưới nhỏ giọt, tưới phun, tưới ngầm, tưởi sủi, và hệ thống ứng dụng chính xác nguồn năng lượng thấp – LEPA

Vi tưới là phương pháp tưới không làm ướt toàn bộ bề mặt đất mà chỉ cung cấp nước vào bộ phận cẩn thiết của cây trồng.