Nguyên nhân dẫn đến viêm não nhật bản
|
Viêm não Nhật Bản là bệnh nhiễm khuẩn thần kinh, có thể dẫn tới tình trạng tổn thương thần kinh vĩnh viễn, tỷ lệ tử vong rất cao. Theo nghiên cứu, viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm cấp tính do muỗi là vật trung gian truyền bệnh. Khi bị muỗi nhiễm virus viêm não Nhật Bản đốt, chúng ta có thể mắc bệnh viêm não Nhật Bản và bệnh thường gặp nhiều ở trẻ em. Vì đây là bệnh rất nguy hiểm nên viêm não Nhật Bản là cái tên rất quen thuộc với nhiều người, nhưng bạn có biếttại sao gọi là viêm não Nhật Bản? Hãy cùng đi tìm câu trả lời trong bài viết sau đây. Show
Bạn có bao giờ thắc mắc rằng, tại sao gọi là viêm não Nhật Bản, viêm màng não Nhật Bản là gì mà không phải là một cái tên khác? Gọi như thế vì bệnh được phát hiện lần đầu tiên tại Nhật Bản với biểu hiện viêm não, viêm màng não tuỷ, nhiều người mắc phải và tử vong rất cao. Năm 1935, các nhà khoa học Nhật Bản đã tìm ra nguyên nhân gây bệnh là một loài virus từ đó đặt tên là virus viêm não Nhật Bản. Đến năm 1938, cũng do các nhà khoa học Nhật Bản đã tìm ra vai trò truyền nhiễm của loài muỗi Culex tritaeniorhynchus, và sau đó tìm ra vật chủ và ổ chứa chính của virus viêm não Nhật Bản là loài lợn và chim. Ở Việt Nam, trường hợp bệnh viêm não Nhật Bản được ghi nhận đầu tiên là vào năm 1952. Năm 1959, dịch viêm não mùa hè được xác định là do virus viêm não Nhật Bản gây ra bằng chẩn đoán huyết thanh học tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Hà Nội. Năm 1964, lần đầu tiên virus viêm não Nhật Bản được phân lập tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Hà Nội, có ký hiệu là HN-60. Bệnh viêm não Nhật Bản xảy ra trong cả nước, nhiều nhất ở các tỉnh đồng bằng và trung du miền Bắc. Các ổ dịch viêm não Nhật Bản phần lớn tập trung ở những nơi trồng lúa nước hoặc vùng bán sơn địa. Bệnh viêm não Nhật Bản tản phát theo mùa, thường từ tháng 4 đến tháng 10, đây là thời điểm mùa mưa ở Miền Bắc. Mỗi năm có khoảng từ 2000 đến 3000 người mắc bệnh. Từ năm 1997 sau khi có vắc xin viêm não Nhật Bản của chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) số ca mắc và chết do bệnh viêm não Nhật Bản đã có chiều hướng giảm dần. Tác nhân gây bệnh viêm não Nhật BảnVirus viêm não Nhật Bản thuộc Togaviridae trong nhóm B của Flavivirus. Virus này có dạng hình cầu, trong nhân chứa ribonucleic acid (RNA), kích thước từ 45 đến 50nm, bao quanh bởi cấu trúc hình khối được gọi là capsid, phần vỏ chứa nhiều chất lipid. Virus viêm não Nhật Bản rất dễ mất hoạt lực ở nhiệt độ 560C trong 30 phút hoặc formalin 0,2%, Na deoxycholate, ether, và bị bất hoạt nhanh bởi tia tử ngoại. Có thể nuôi cấy virus trên tế bào thận heo, thận Hamster, não chuột bạch trưởng thành, não chuột bạch sơ sinh hoặc trên tế bào của tổ chức côn trùng như muỗi. Virus viêm não Nhật Bản có ba loại protein kháng nguyên chính là: protein màng M, protein lõi C, protein vỏ E. Kháng nguyên vỏ E đóng vai trò quan trọng nhất trong bước đầu tiên của phản ứng virus với tế bào vật chủ và tạo ra kháng thể miễn dịch bảo vệ cơ thể. Bệnh Viêm não Nhật Bản có tỷ lệ mắc mỗi năm trên thế giới hơn 60.000 trường hợp, và tỷ lệ tử vong 25% – 30% và 50% có di chứng nặng sau khi điều trị. Viêm não Nhật Bản luôn là mối hiểm họa đe dọa sức khỏe của toàn xã hội. Vậy viêm não nhật bản là gì? Mục lục Viêm não Nhật Bản là gì?Bệnh Viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm cấp tính, gây nhiễm trùng hệ thần kinh trung ương ở người lớn, trẻ em. Do virus bệnh viêm não Nhật Bản thuộc nhóm B họ Togaviridae, giống Flavivirus tạo ra. Virus của viêm não Nhật Bản có kích thước 15 – 22 – 50 nanomet, là virus không chịu nhiệt, bất hoạt nhiệt độ 56 độ C trong 30 phút và 2 phút tại nhiệt độ 100 độ C. Virus này thể tồn tại trong thời gian lên đến vài năm trong trạng thái đông lạnh. Nguyên nhân bệnh viêm não Nhật BảnNguyên nhân gây viêm não Nhật Bản chủ yếu là loài vi rút thuộc nhóm flavivirus gây nên, Các loài động vật mang mầm bệnh của viêm não Nhật Bản là gia súc như lợn, trâu bò, ngựa,… và chim hoang dã. Muỗi bị nhiễm virus gây bệnh viêm não Nhật Bản sau khi nó hút máu từ các loài bị bệnh, sau đó truyền sang cho người thông qua các vết muỗi đốt. Vì vậy, viêm não Nhật Bản là bệnh có ổ dịch từ thiên nhiên ở khắp nơi. Tại Việt Nam, loài muỗi Culex truyền bệnh này xuất hiện nhiều ở miền Bắc, tăng càng nhiều vào những tháng thuộc mùa nóng. Muỗi Culex có số đông ở các vùng đồng bằng và trung du, sinh sản khi mạnh nhất là vào mùa hè (chủ yếu từ tháng ba đến tháng bảy) và sẽ có hoạt động mạnh vào buổi tối. Đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh viêm não Nhật Bản là trẻ nhỏ, do trẻ có hệ miễn dịch yếu hơn người lớn và có thể chưa được tiêm vắc xin phòng bệnh viêm não Nhật Bản đầy đủ. Dấu hiệu, triệu chứng của viêm não Nhật BảnGiai đoạn ủ bệnhThông thường, viêm não Nhật Bản có thời gian ủ bệnh từ 5 – 14 ngày, trung bình vào khoảng 1 tuần. Trong khoảng giai đoạn này, người bệnh sẽ không có triệu chứng viêm não Nhật Bản. Giai đoạn khởi phátSau cái giai đoạn ủ bệnh, con virus viêm não Nhật Bản sẽ vượt qua khoảng chắn hàng rào mạch máu – não và gây ra phù não. Ở trong giai đoạn này, bệnh sẽ khởi phát một cách đột ngột cùng với triệu chứng sốt cao 39 – 40 độ C hoặc hơn thế. Ngoài ra, bệnh nhân có một số các triệu chứng viêm não Nhật Bản khác như: Đau đầu, đau bụng, buồn nôn và nôn ra. Trong khoảng 1 – 2 ngày đầu tiên có thể gặp những dấu hiệu như: cứng gáy, tăng trương lực cơ, rối loạn vận động của nhãn cầu, mất đi ý thức hay phản xạ của gân xương tăng. Triệu chứng do viêm não Nhật Bản ở một số trẻ nhỏ còn biểu hiện đi lỏng, đau bụng, nôn giống như bị ngộ độc ăn uống. Giai đoạn toàn phátLà từ ngày thứ 3 – 4 đến ngày 6 – 7 của bệnh, bệnh nhân của viêm não Nhật Bản tiến vào giai đoạn toàn phát. Triệu chứng của bệnh viêm não Nhật Bản nổi bật nhất trong giai đoạn này là một tổn thương não nói chung và là tổn thương thần kinh khu trú. Sang đến ngày thứ 3 – 4 của bệnh, các triệu chứng của viêm não Nhật Bản không giảm mà còn nặng thêm. Bệnh nhân từ từ đi vào mê sảng kích thích dần dần rơi vào hôn mê sâu.Không những vậy, mà các triệu chứng do rối loạn thần kinh thực vật cũng tăng lên. Người bệnh vã ra nhiều mồ hôi, da lúc thì đỏ lúc thì tái, mạch nhanh, huyết áp tăng rối loạn nhịp thở. Cuồng sảng, ảo giác, làm tăng trương lực của cơ khiến bệnh nhân viêm não Nhật Bản nằm co quắp, giật rung các cơ mặt, chi. Một số bệnh nhân có trạng thái định hình và giữ nguyên tư thế. Giai đoạn lui bệnhSang khoảng tuần hai, nhiệt độ cơ thể sẽ giảm dần và có thể hết sốt vào ngày thứ 10 nếu không xảy ra tình trạng bội nhiễm. Các hội chứng não và rối loạn thần kinh cũng sẽ mất dần nếu bệnh nhân được điều trị đúng. Tuy nhiên, người bệnh viêm não Nhật Bản có thể phải đối mặt với một số di chứng làm ảnh hưởng đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống. Biến chứng viêm não Nhật BảnNếu bệnh không được điều trị kịp thời, bệnh sẽ gây nên nhiều biến chứng viêm não Nhật Bản nguy hiểm như:
Bệnh do viêm não Nhật Bản có tỷ lệ tử vong khá cao: 25% tại các nước nhiệt đới và 50% người bệnh có di chứng thần kinh – tâm thần. Tử vong do viêm não Nhật Bản thường sẽ xảy ra trong những ngày đầu, khi bệnh nhân có các triệu chứng hôn mê sâu, co giật và tổn thương hành não. Chính vì thế, người thân cần phải quan tâm, lưu ý đến tình trạng sức khỏe của người bệnh, nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện để được thăm khám và được điều trị kịp thời khi xuất hiện dấu hiệu viêm não Nhật Bản. Điều trị bệnh viêm não Nhật BảnChống phù nãoCông tác để chống phù não được thực hiện bằng cách truyền dịch ưu trương để làm tăng áp lực thẩm thấu, rút nước tại tổ chức, tế bào, khoảng gian bào vào lòng mạch. Trong trường hợp bị phù não nặng,bị co giật, các bác sĩ có thể dùng Corticoid để làm bình thường hóa sự thẩm thấu mạch máu, chống tích lũy nước, muối tại tổ chức não. An thần và cắt cơn giậtĐể an thần, cắt cơn co giật, các, có thể sử dụng Seduxen qua sonde hoặc tiêm bắp thịt, tĩnh mạch. Ngoài ra, còn có thể dùng dung dịch liệt hạch truyền qua tĩnh mạch nhỏ giọt Aminazin + Thiantan + Spartein. Trong trường hợp mà bệnh nhân lên cơn co giật nhiều có thể dùng gardenal. Hạ nhiệtPhương pháp làm hạ nhiệt cho bệnh nhân viêm não Nhật Bản là nới lỏng quần áo cho bệnh nhân, chườm đá vào bẹn, vào nách, cổ, quạt. Hồi sức hô hấp và tim mạchĐể giúp bệnh nhân hồi sức về hô hấp và tim mạch, cho thở oxy, lau hút đờm dãi, và sẵn sàng làm hô hấp viện trợ khi bệnh nhân gặp tình trạng rối loạn nhịp thở nặng hoặc ngừng thở. Ngoài ra còn ngăn ngừa bội nhiễm, dinh dưỡng, chống loét. Qua bài viết trên đây có thể giúp bạn giải đáp cho câu hỏi viêm não Nhật Bản là gì?. Qua đó có thể phòng tránh cho người nhà không bị mắc bệnh này. Để tìm hiểu thêm nhiều thông tin về sức khỏe, vui lòng truy cập trang chủ |
