Các câu hỏi tương tự
a] Vì sao nói được: Khi chất có phản ứng chính là phân tử phản ứng [nếu là đơn chất kim loại thì chất phản ứng là nguyên tử kim loại phản ứng].
b] Trong một phản ứng chỉ xảy ra sự thay đổi gì? Kết quả là gì?
c] Theo hình 2.5 trong bài học hãy rút ra câu trả lời: Số lượng nguyên tử mỗi nguyên tố có giữ nguyên trước và sau phản ứng không?
a] Phản ứng hóa học là gì?
b] Chất nào gọi là chất phản ứng [hay chất tham gia] là sản phẩm?
c] Trong quá trình phản ứng, lượng chất nào giảm dần, lượng chất nào tăng dần?
Cho các phản ứng hóa học sau:
Số phản ứng thuộc loại phản ứng thế là:
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
Phản ứng Thế Là Gì, Phản ứng Thế Trong Hóa Học
Bài Viết: Phản ứng thế là gì
Ở bên cạnh phản ứng cộng, phản ứng tách thì phản ứng thế cũng là phần kiến thức quan trọng trong chương trình hóa học. Vậy khái niệm phản ứng thế là gì? Phương trình phản ứng thế? Lý thuyết and những dạng bài tập phản ứng thế?… Hãy cùng Inflagi thăm dò rõ rệt về chủ đề “phản ứng thế là gì” qua content bài viết bên dưới đây nhé!.
Lý thuyết phản ứng thế là gì?
Khái niệm phản ứng thế là gì?
Phản ứng thế theo định nghĩa là phản ứng hóa học mà trong đó nguyên tử của nguyên tố này ở dạng đơn chất thay thế nguyên tử của nguyên tố khác trong hợp chất.
Phương trình phản ứng thế
Trong hoá học vô cơ:Phản ứng thế trong hóa học vô cơ lúc nào cũng có sự đổi thay số oxi hoá của những nguyên tố.Phản ứng thế về thực chất là phản ứng hóa học mà trong đó một nguyên tố có độ vận động hóa học khỏe hơn [ở những tình huống chi tiết về nhiệt độ and stress] sẽ thay thế cho nguyên tố có độ vận động hóa học yếu hơn trong hợp chất của nguyên tố này, như phản ứng sau: [A + BX rightarrow AX + B]Trong hóa học hữu cơ, phản ứng thế đc biết là phản ứng hóa học mà trong đó một nhóm của một hợp chất đc thay bằng một nhóm khác.
Một số ví dụ phản ứng thế thường gặp
Một số phản ứng thế hay gặp:
Xem Ngay: Simulator Là Gì - Nghĩa Của Từ Simulator
[Fe + HCl rightarrow FeCl_{2} + H_{2}]
[2Al + 6HCl rightarrow 2AlCl_{3} + 3H_{2}]
[3Cl_{2} + 2NH_{3} rightarrow 6HCl + N_{2}]
[Zn + CuCl_{2} rightarrow Cu + ZnCl_{2}]
[2HCl + Zn rightarrow H_{2} + ZnCl_{2}]
[2C + SiO_{2} rightarrow 2CO + Si]
[Fe + CuCl_{2} rightarrow Cu + FeCl_{2}]
[Fe + H_{2}SO_{4} rightarrow H_{2} + FeSO_{4}]
[2AlCl_{3} + 3Mg rightarrow 2Al + 3MgCl_{2}]
[3Cl_{2} + 6Fe[NO_{3}]_{2} rightarrow 4Fe[NO_{3}]_{3} + 2FeCl_{3}]
[CH_{4} + Cl_{2} overset{as}{rightarrow} CH_{3}Cl + HCl]
Phản ứng thế trong hóa vô cơ
Trong chương trình hóa học phổ thông, người ta hay đề cập đến dãy Beketop, đây sẽ là dãy để so sánh độ vận động hóa học của một số kim loại cùng nhau and đối với hiđro. Mặc dù vậy thì dãy này chỉ biểu hiện cho một số kim loại điển hình ở tình huống tiêu chí. Trong thực tiễn, ở nhiệt chiều cao thì một số phi kim như cacbon có khả năng thế chỗ của kim loại trong hợp chất của nó. Ví dụ phản ứng khử oxit sắt [III] là một phản ứng thế điển hình: [3C + Fe_{2}O_{3} rightarrow 3CO + 2Fe]Dãy vận động hóa học [dãy beketop]:
Phản ứng thế trong hóa hữu cơ
Phản ứng thế ở những hợp chất hữu cơ đc phân thành những loại như sau:
Phản ứng thế ái lực hạt nhân.Phản ứng thế ái lực điện tử.Phản ứng thế gốc.
***Cảnh báo:
Phản ứng này thường gặp ở những hiđrocacbon no, đc ký hiệu là S. Phản ứng thế halogen trong những phân tử ankan sẽ xảy ra theo cơ chế gốc [cơ chế SR].Đó là một phản ứng dây chuyền. Vì vậy, muốn khơi mào phản ứng, cần phải chiếu sáng hoặc thêm những chất dễ phân hủy thành gốc tự do vận động vào.
Ví dụ: Xét công đoạn phản ứng giữa metan and clo, phản ứng xảy ra theo cơ chế gốc, thông qua 3 giai đoạn: khơi mào, phát triển mạch, tắt mạch.
Khơi mào:[Cl_{2} rightarrow Cl’ + Cl’] [tình huống: ánh nắng khuếch tán].Phát triển mạch:[CH_{4} + Cl’ rightarrow CH_{3}’ + HCl][CH_{3}’ + Cl_{2} rightarrow CH_{3}Cl + Cl’]Tắt mạch:[Cl’ + Cl’ rightarrow Cl_{2}][CH_{3}’ + Cl’ rightarrow CH_{3}Cl][CH_{3}’ + CH_{3}’ rightarrow CH_{3}-CH_{3}]
Một số dạng bài tập về phản ứng thế
Dạng 1: Phản ứng thế halogen của ankan
Review chung :Vì trong phân tử chỉ có những links đơn là những links bền nên ở tình huống thường những ankan tương đối trơ về mặt hóa học. Ankan không bị oxi hóa bởi những dung dịch sau [H_{2}SO_{4}, d, HNO_{3}, KMnO_{4},…]Khi có ánh nắng, nhiệt độ and xúc tác thì ankan tham gia những phản ứng thế, tách and oxi hóa.Phản ứng thế halogen [phản ứng halogen hóa]Thường xét phản ứng với [Cl_{2}, Br_{2}]Bên dưới tác dụng của ánh nắng, những ankan sẽ tham gia phản ứng thế halogen. Những nguyên tử H có thể lần lượt bị thế đến hết bằng những nguyên tử halogen.[CH_{4} + Cl_{2} overset{as}{rightarrow} CH_{3}Cl + HCl][CH_{3}Cl + Cl_{2} overset{as}{rightarrow} CH_{2}Cl_{2} + HCl][CH_{2}Cl_{2} + Cl_{2} overset{as}{rightarrow} CHCl_{3} + HCl][CHCl_{3} + Cl_{2} overset{as}{rightarrow} CCl_{4} + HCl]Điều khoản thế: Khi tham gia phản ứng thế, nguyên tử halogen sẽ ưu ái tham gia thế vào nguyên tử H của C bậc cao hơn [có ít H hơn].
Xem Ngay: Maltodextrin Là Gì - Lợi ích Và Tác Dụng Phụ
Xem Ngay: Hd Bank Là Ngân Hàng Gì
Ví dụ:
[CH_{3} – CH_{2}-CH_{3} + Br_{2} overset{as}{rightarrow} CH_{3}-CHBr-CH_{3} + HBr]
Cảnh báo:
Chỉ có [Cl_{2}, Br_{2}] tham gia phản ứng, [I_{2}, F_{2}] khống tham gia phản ứng.Số lượng nguyên tử H bị thay thế chịu ảnh hưởng vào tỉ lệ mol ankan and halogen.Nguyên tử H của C bậc cao dễ bị thay thế hơn nguyên tử H của C bậc thấp.
Phương thức giải bài tập thế halogen
Bước 1: Viết phương trình phản ứng của ankan với [Cl_{2}] hoặc [Br_{2}]. Nếu đề bài không cho biết hàng hóa thế là monohalogen, đihalogen,… thì ta phải viết phản ứng ở dạng tổng quát :[C_{n}H_{2n+2} + xBr_{2} overset{as, t^{circ}}{rightarrow} C_{n}H_{2n+2-x}Br_{x} + xHBr]hoặc [C_{n}H_{2n+2} + xCl_{2} overset{as, t^{circ}}{rightarrow} C_{n}H_{2n+2-x}Cl_{x} + xHCl]Bước 2: Tính trọng lượng mol của hàng hóa thế hoặc trọng lượng mol trung bình của hỗn hợp hàng hóa nhằm tìm số nguyên tử cacbon trong ankan hay mối liên lạc giữa số cacbon and số nguyên tử clo, brom trong hàng hóa thế. Qua đó sẽ cam đoan đc số nguyên tử cacbon y như số nguyên tử clo, brom trong hàng hóa thế. Từ đó tìm đc công thức kết cấu của ankan khởi đầu and công thức kết cấu của những hàng hóa thế.
Bài 1: Clo hóa ankan X theo tỉ lệ mol 1: 1 tạo hàng hóa dẫn xuất monoclo có thành phần trọng lượng Clo là 45,223%. Vậy công thức phân tử của X là gì?
Chỉ dẫn giải
Ta có: [C_{n}H_{2n+2} + Cl_{2} rightarrow C_{n}H_{2n+1}Cl + HCl]
[Rightarrow frac{35,5}{14n + 36,5}.100 = 45,223 Rightarrow n = 3]
Vậy CTPT của X là: [C_{3}H_{8}]
Bài 2: Một ankan A có thành phần phần trăm C là 83,33%. Tìm CTPT and cam đoan CTCT đúng của A biết rằng khi cho A tác dụng với Clo theo tỉ lệ mol 1: 1 ta chỉ thu đc 1 hàng hóa thế monoclo.
Xem Ngay: Chứng Khoán Là Gì Cách Chơi, Cách Chơi Cổ Phiếu Với 10 Triệu Đồng
Chỉ dẫn giải
Gọi CTPT của ankan là: [C_{n}H_{2n+2}]
%[m_{C} = frac{12n}{12n + 2n+2}.100]% = 83,33%
[Rightarrow n = 5]
Vậy CTPT của A là [C_{5}H_{12}]
A tác dụng với [Cl_{2}] theo tỉ lệ mol 1: 1 ta chỉ thu đc 1 hàng hóa thế monoclo.
[Rightarrow] CTCT đúng của A là:
Dạng 2: Bài tập phản ứng thế hiđrocacbon
Bài 1: Hiđrocacbon mạch hở X trong phân tử chỉ chứa links [sigma] and có hai nguyên tử cacbon bậc ba trong một phân tử. Đốt cháy trọn vẹn 1 thể tích X sinh ra 6 thể tích [CO_{2}] [ở cùng tình huống nhiệt độ, stress]. Khi cho X tác dụng với [Cl_{2}] [theo tỉ lệ số mol 1 : 1], số dẫn xuất monoclo tối đa sinh ra là:
3425
Chỉ dẫn giải
X có 6 cacbon and chỉ gồm toàn links xích ma
[Rightarrow] X là: [C-C[C]-C[C]-C, [2,3-dimetylbutan]]
[Rightarrow] X có 2 đồng phân.
Vậy số dẫn xuất monoclo tối đa sinh ra là 2.
Xem Ngay: Làm Thế Nào để Loại Bỏ Virus Web Companion Là Gì
Bài 2: Hai xicloankan M and N đều có tỉ khối hơi đối với metan bằng 5,25. Khi tham gia phản ứng thế clo [ánh nắng, tỉ lệ mol 1:1] M cho 4 hàng hóa thế còn N cho 1 hàng hóa thế. Tên gọi của những xicloankan N and M là:
metyl xiclopentan and đimetyl xiclobutan.Xiclohexan and metyl xiclopentan.Xiclohexan and n-propyl xiclopropan.Cả A, B, C đều đúng.
Chỉ dẫn giải
Cả 2 đều có tỷ khối hơi đối với metan bằng 5,25 [Rightarrow] công thức phân tử là [C_{6}H_{12}]
N cho duy nhất 1 đồng phân [Rightarrow] N chỉ có thể là xiclohexan [Rightarrow] Loại A and D
M cho 4 đồng phân [Rightarrow] M là metyl xiclopentan
[Rightarrow] Chọn B
Như thế content bài viết trên đây của Inflagi đã cứu bạn tổng hợp chuyên đề phản ứng thế là gì y như một số dạng bài tập. Nếu có bất kể khúc mắc hay đóng góp gì về content bài viết phản ứng thế là gì, nhớ rằng để lại trong reviews dưới nhé. Chúc bạn luôn học rất tốt!.
Thể Loại: Share Kiến Thức Cộng Đồng