Chuyển hướng xe là hành vi của người điều khiển giao thông từ tuyển đường đang đi, rẽ sang một tuyết khác; còn lùi xe là việc người điều khiển phương tiện khi tham gia giao thông muốn lùi xe là phải có tín hiệu báo lùi, quan sát không có nguy hiểm và phải lùi trong khu vực được pháp luật cho phép. Cụ thể, để hiểu rõ hơn việc chuyển hướng xe và lùi xe được quy định trong pháp luật hiện hành như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu dưới bài viết dưới đây.
1. Chuyển hướng xe
1.1. Căn cứ pháp lý
Điều 15, Chương II, Luật giao thông đường bộ số 23/2008/QH12 ngày 13/11/2008 ngày 13/11/2008 quy định chuyển hướng xe như sau:
“ Điều 15. Chuyển hướng xe
1. Khi muốn chuyển hướng, người điều khiển phương tiện phải giảm tốc độ và có tín hiệu báo hướng rẽ.
2. Trong khi chuyển hướng, người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng phải nhường quyền đi trước cho người đi bộ, người đi xe đạp đang đi trên phần đường dành riêng cho họ, nhường đường cho các xe đi ngược chiều và chỉ cho xe chuyển hướng khi quan sát thấy không gây trở ngại hoặc nguy hiểm cho người và phương tiện khác.
3. Trong khu dân cư, người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng chỉ được quay đầu xe ở nơi đường giao nhau và nơi có biển báo cho phép quay đầu xe.
4. Không được quay đầu xe ở phần đường dành cho người đi bộ qua đường, trên cầu, đầu cầu, gầm cầu vượt, ngầm, trong hầm đường bộ, đường cao tốc, tại nơi đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt, đường hẹp, đường dốc, đoạn đường cong tầm nhìn bị che khuất.”
1.2. Nội dung quy định
1.2.1. Khi muốn chuyển hướng, người điều khiển phương tiện phải giảm tốc độ và có tín hiệu báo hướng rẽ
Căn cứ Khoản 1, Điều 15, Luật giao thông đường bộ năm 2008 đã quy định ở trên, khi muốn chuyển hướng, người điều khiển phương tiện phải giảm tốc độ và có tín hiệu báo rẽ, cụ thể là:
+ Trường hợp người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô chuyển hướng không giảm tốc độ hoặc không có tín hiệu báo hướng rẽ sẽ bị bị phạt tiền từ 800.000-1.000.000 đồng [Căn cứ theo Điểm c, Khoản 3, Điều 5, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ].
+ Trường hợp người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy [kể cả xe máy điện] các loại xe tương tự xe gắn mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy chuyển hướng không giảm tốc độ hoặc không có tín hiệu báo hướng rẽ sẽ bị bị phạt tiền từ 400.000-600.000 đồng [Căn cứ Điểm a, Khoản 3, Điều 6, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ].
1.2.2 . Những đối tượng cần nhường đường trươc khi chuyển hướng xe
- Căn cứ Khoản 2, Điều 15, Luật giao thông đường bộ năm 2008 đã quy định ở trên, khi chuyển hướng xe, người điều khiển phương tiện giao thông phải nhường quyền đi trước cho người đi bộ người đi xe đạp đang đi trên phần đường dành riêng cho họ, cụ thể là:
+ Người người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô chuyển hướng không nhường đường cho người đi bộ người đi xe đạp đang đi trên phần đường dành riêng cho họ thì sẽ bị phạt tiền từ 200.000 – 400.000 đồng [Căn cứ tại điểm b, Khoản 1, Điều 5, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ].
+ Người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy [kể cả xe máy điện] các loại xe tương tự xe gắn mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy chuyển hướng không nhường đường cho người đi bộ người đi xe đạp đang đi trên phần đường dành riêng cho họ thì sẽ bị phạt tiền từ 100.000 – 200.000 đồng [Căn cứ tại Điểm d, Khoản 1, Điều 6, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ].
+ Người điều khiển máy kéo, xe máy chuyên dùng chuyển hướng không nhường đường cho các xe đi ngược chiều; người đi bộ người đi xe đạp đang đi trên phần đường dành riêng cho họ thì sẽ bị phạt tiền từ 100.000 – 200.000 đồng [Căn cứ tại Điểm b, Khoản 1, Điều 7, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ].
- Căn cứ Khoản 2, Điều 15, Luật giao thông đường bộ năm 2008 đã quy định ở trên, khi chuyển hướng xe, người điều khiển phương tiện giao thông phải nhường đường cho các xe đi ngược chiều, cụ thể là:
+ Người người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô chuyển hướng không nhường đường cho các xe đi ngược chiều sẽ bị phạt tiền từ 200.000 – 400.000 đồng [Căn cứ Điểm c, Khoản 1, Điều 5, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ].
+ Người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy [kể cả xe máy điện] các loại xe tương tự xe gắn mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy chuyển hướng không nhường đường cho các xe đi ngược chiều sẽ bị phạt tiền từ 100.000 – 200.000 đồng [Căn cứ Điểm đ, Khoản 1, Điều 6, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ].
1.2.3. Người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng quay đầu xe trong khu dân cư
- Căn cứ Khoản 3, Điều 15, Luật giao thông đường bộ năm 2008 đã quy định ở trên, các trường hợp quay đầu xe trái quy định của pháp luật trong khu dân cư sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính [ Căn cứ vào Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ], cụ thể như sau:
+ Người người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô quay đầu xe trái quy định trong khu dân cư sẽ bị phạt từ 400.000 – 600.000 đồng [Căn cứ Điểm I, Khoản 2, Điều 5, Nghị định 100/2019].
+ Người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy [kể cả xe máy điện] các loại xe tương tự xe gắn mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy quay đầu trong khu đông dân cư sẽ bị phạt tiền từ 100.000 – 200.000 đồng [Căn cứ Điểm p, Khoản 1, Điều 6, Nghị định 100/2019].
1.2.4. Phần đường không được quay đầu xe
Căn cứ Khoản 4, Điều 15, Luật giao thông đường bộ đã quy định ở trên, người điều khiển giao thông không được quay đầu xe ở phần đường dành cho người đi bộ qua đường, trên cầu, đầu cầu, gầm cầu vượt, ngầm, trong hầm đường bộ, đường cao tốc, tại nơi đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt, đường hẹp, đường dốc, đoạn đường cong tầm nhìn bị che khuất, trương hợp đi quay đầu xe trái luật thì sẽ bị xử phạt, cụ thể là:
+ Trường hợp người điều khiển phương tiện ô tô quay đầu ở phần đường dành cho người đi bộ qua đường xe trên cầu, đầu cầu, ngầm, gầm cầu vượt, trừ trường hợp tổ chức giao thông tại những khu vực này có bố trí nơi quay đầu xe sẽ bị phạt tiền từ 400.000 – 600.000 đồng [Căn cứ Điểm k, Khoản 2, Điều 5, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ].
+ Trường hợp người điều khiển máy kéo, xe máy chuyên dùng quay đầu xe ở phần đường dành cho người đi bộ qua đường xe trên cầu, đầu cầu, ngầm, gầm cầu vượt, trừ trường hợp tổ chức giao thông tại những khu vực này có bố trí nơi quay đầu xe sẽ bị phạt tiền từ 200.000-400.000 đồng [Căn cứ Điểm a, Khoản 2, Điều 7, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ].
2. Lùi xe
2.1. Căn cứ pháp lý
Điều 16, Chương II, Luật giao thông đường bộ số 23/2008/QH12 ngày 13/11/2008 ngày 13/11/2008 quy định lùi xe như sau:
“ Điều 16. Lùi xe
1. Khi lùi xe, người điều khiển phải quan sát phía sau, có tín hiệu cần thiết và chỉ khi nào thấy không nguy hiểm mới được lùi.
2. Không được lùi xe ở khu vực cấm dừng, trên phần đường dành cho người đi bộ qua đường, nơi đường bộ giao nhau, đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt, nơi tầm nhìn bị che khuất, trong hầm đường bộ, đường cao tốc.”
2.2. Nội dung quy định
2.2.1. Khi lùi xe, người điều khiển phải quan sát phía sau, có tín hiệu cần thiết và chỉ khi nào thấy không nguy hiểm mới được lùi
- Căn cứ Khoản 1, Điều 16, Luật giao thông đường bộ năm 2008 được quy định trên đây, khi lùi xe, người điều khiển xe phải quan sát, trường hợp không quan sát khi lùi xe sẽ bị xử phạt theo quy định, cụ thể là:
+ Trường hợp người điều khiển xe ô tô lùi xe không quan sát hoặc không có tín hiệu báo trước sẽ bị phạt tiền từ 800.000 – 1.000.000 đồng [Căn cứ Điểm o, Khoản 3, Điều 5, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ].
+ Trường hợp người điều khiển xe mô tô, mô tô, xe gắn máy [kể cả xe máy điện] các loại xe tương tự xe gắn mô tô và các loại xe tương tự xe gắn cụ thể là lùi xe ba bánh không quan sát hoặc không có tín hiệu báo trước sẽ bị phạt từ 100.000 – 200.000 đồng [Căn cứ Điểm e, Khoản 1, Điều 6, Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ].
2.2.2. Các khu vực không được phép lùi xe
- Căn cứ Khoản 2, Điều 16, Luật giao thông đường bộ năm 2008 quy định ở trên là không được lùi xe ở khu vực cấm dừng, trên phần đường dành cho người đi bộ qua đường, nơi đường bộ giao nhau, đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt, nơi tầm nhìn bị che khuất, trong hầm đường bộ, đường cao tốc; trường hợp không chấp hành quy định sẽ bị xử phạt hành chính theo Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ, xử phạt cụ thể như sau:
+ Trường hợp người điều khiển xe ô tô lùi xe ở khu vực cấm dừng, trên phần đường dành cho người đi bộ qua đường, nơi đường bộ giao nhau, đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt, nơi tầm nhìn bị che khuất, trong hầm đường bộ, đường cao tốc sẽ bị phạt tiền từ 800.000 – 1.000.000 đồng [Căn cứ Điểm o, Khoản 3, Điều 5, Nghị định 100/2019].
+ Trường hợp điều khiển máy kéo, xe máy chuyên dùng tô lùi xe ở khu vực cấm dừng, trên phần đường dành cho người đi bộ qua đường, nơi đường bộ giao nhau, đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt, nơi tầm nhìn bị che khuất, trong hầm đường bộ, đường cao tốc sẽ bị phạt tiền từ 200.000 – 400.000 đồng [Căn cứ Điểm b, Khoản 2, Điều 7, Nghị định 100/2019].
Bài viết trên đây, Luật Hoàng Anh đã làm rõ các quy định của pháp luật hiện hành về chuyển hướng xe, lùi xe, và việc áp dụng quy định pháp luật xử lý hành chính đối với các trường hợp đó. Qua các điều luật này, mỗi người khi tham gia giao thông muốn chuyển hướng xe hay lùi xe thì đều phải quan sát thật kĩ và bật tín hiệu báo hiệu để đảm bảo an toàn giao thông cho chính mình, cho mọi người xung quanh.
Luật Hoàng Anh